Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  nazwy kolorów
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Śląskie nazwy geograficzne motywowane nazwami kolorów

100%
Lech-Kirstein D.
Onomastica
|
2021
|
vol. 65
|
issue 1
177-191
EN
The subject of the paper is Silesian geographical names motivated by colour terms. The analysis comprised Polish and German appellative-derived names of inhabited and uninhabited buildings as well as oronyms and hydronyms. The term colour appearing in the title is broadly understood as every element naming a colour, deriving from a colour term or evoking associations with a colour term. The analytical part contains a description of particular colour terms constituting the basis for proper names, with their meanings, connotations and prototypes. It is followed by a presentation of geographical names in which colour terms are elements of juxtapositions, simple compounds and closed compounds, as well as bases for derived names. Polonised and transitional names were also considered in order to emphasize certain phenomena. Apart from the basic colour referring to Silesia (such as black, green, white, red) the bases for proper names can be non-basic colours, such as golden, silver, copper, ginger as well as more rarely used: purple, azure, grey, greyish. It can be concluded from the analysis that colour names motivated by colours terms not only present a real colour palette but also preserve the image of surface formation, hydrography and the natural characteristics of the landscape, with the minerals, metals and soils in the area, and they can be carriers of valuation and emotion as well.
PL
Przedmiotem artykułu są nazwy geograficzne Śląska z elementem kolorystycznym. Analizie zostały poddane polskie i niemieckie nazwy odapelatywne obiektów zamieszkanych i  niezamieszkanych, a także oronimy i hydronimy. Użyty w tytule termin element kolorystyczny rozumiany jest szeroko jako każdy element nazywający kolor, pochodzący od nazwy koloru czy uruchamiający asocjacje z nazwą koloru. W części analitycznej opisane są poszczególne nazwy kolorów będące podstawami nazw własnych wraz z ich znaczeniami, konotacjami i prototypami. Następnie przedstawione są nazwy geograficzne, w których określenia kolorów są elementami zestawień, zrostów i złożeń, a także podstawami nazw derywowanych. W celu uwypuklenia pewnych zjawisk wzięto też pod uwagę nazwy spolszczone i przejściowe. Poza podstawowymi kolorami określającymi Śląsk (takimi jak: czarny, zielony, biały, czerwony) bazami nazw własnych mogą być barwy niepodstawowe, jak złoty, srebrny, miedziany, rudy a także rzadsze: purpurowy, krasny, krwawy, lazurowy, szary, siwy czy szady.  Analiza pozwala wyciągnąć wnioski, że elementy kolorystyczne są ważnymi określeniami właściwościowymi: nie tylko ukazują rzeczywistą paletę barw, lecz także zachowują obraz ukształtowania powierzchni, hydrografię i naturalne cechy krajobrazu wraz z występującymi na tym terenie minerałami, kruszcami i glebami, a także mogą być nośnikami wartościowania i emocji.
2

À la recherche de l’équivalence interlinguale : « rouge comme … » vs « czerwony jak … »

84%
Kacprzak A.
Roczniki Humanistyczne
|
2013
|
vol. 61
|
issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka
25-40
EN
Comparison, a rhetorical device, most often referred to as a figure of thought, is associated with those stylistic conventions that are willingly and pervasively used in discourse. Its double-element structure, also containing an obligatory comparison word (e.g., comme, like, jak, etc.), provides an opportunity to juxtapose concepts which are often very distant from each other and constitutes a crucial instrument for the categorization of phenomena of the world. It is a key to our understanding and conceptualization. The article investigates how the French and Polish languages use comparisons containing the adjective of an exceptionally rich connotative value: red (rouge /czerwony).
PL
Porównanie, chwyt retoryczny opisywany najczęściej jako figura myśli, należy do środków styli-stycznych szczególnie chętnie używanych w dyskursie. Jego dwuczłonowa struktura, zawierająca również konieczny łącznik (np. comme, like, jak, etc.), daje możliwość zestawiania pojęć niekiedy bardzo odległych, przez co stanowi wygodny instrument kategoryzacji zjawisk świata i klucz do jego zrozumienia. Niniejszy artykuł bada, jak języki francuski i polski używają porównań zawierających przymiotnik o szczególnie bogatej wartości konotacyjnej: rouge/czerwony.
3

Semantyka barw wyrażana przez struktury morfologiczne czasownika w gwarach południowomazowieckich

84%
Ejsmut I.
Prace Językoznawcze
|
2008
|
issue 10
49-56
EN
The objective of this article is an attempt to present that semantics and nomenclature of colours in dialects, expressed by verbal structures, may constitute an interesting and original material for research into their origins and functioning, in particular, when compared to the generally employed Polish language.
4
Publication available in full text mode
Content available

Konotacje koloru w testach swobodnych skojarzeń słownych w ciągu pięćdziesięciu lat. Studium porównawcze.

51%
Gatkowska I.
Polonica
|
2020
|
vol. 40
EN
The article presents an analysis of  lexical data obtained by a free word association experiment in two studies separated by 50 years (Kurcz 1967, Gatkowska 2017: 1000 and 900 subjects respectively). Comparative analysis was used to analyze the names of colors (white, yellow, black, red, blue and green) and their  experimental connotations. The gap of 50 years revealed the stability of  meanings (semantic connotations) resulting from the fact that a given color is an inherent feature (e.g. white – snow), as well as stability of conventions (e.g. white – purity, innocence) and the simultaneous variability of extra-linguistic facts, e.g. the numerous lexical connotations of red in the Kurcz study, motivated by the political situation of Poland at the time, that are not present in the  contemporary experiment, or new color connotations ( e.g. black – elegant, green – money). In both experiments one can see the use of metonymy to connect a color name and a person.  
PL
Artykuł przedstawia analizę danych leksykalnych pozyskanych od 1000 i 900 osób za pomocą eksperymentu skojarzeniowego w dwóch badaniach, które dzieli 50 lat (Kurcz 1967,  Gatkowska 2017). Jako metodę zastosowano analizę porównawczą, której przedmiotem są nazwy kolorów (biały, żółty, czarny, czerwony, niebieski i zielony ) i ich konotacje uzyskane eksperymentalnie. Różnica 50 lat ujawniła stabilność znaczeń (konotacje semantyczne) wynikającą z faktu, że dany kolor stanowi cechę inherentną obiektu (np. biały – śnieg), stabilność konwencji (np. biały – czystość, niewinność) i jednoczesną zmienność faktów pozajęzykowych, np. konotacje bodźca czerwony w badaniu Kurcz motywowane ówczesną sytuacją polityczną Polski, których nie ma w wynikach badania współczesnego, oraz nowe połączenia kolorów (np. czarny – elegancki, zielony – pieniądz). Wspólny jest metonimiczny mechanizm łączenia nazwy koloru z osobą.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.