Search results

1

Neuroekonomia – nauka urealniająca ekonomiczne wybory

100%

Miłaszewicz D.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 489

250-261

XX

Dokonywanie wyborów jest jednym z najważniejszych zagadnień w teorii ekonomii. Ekonomia neoklasyczna wyjaśnia podejmowanie decyzji ekonomicznych, posługując się modelem homo oeconomicus, który poddawany jest krytyce przez liczne nurty ekonomii heterodoksyjnej. Jednym z nich, stanowiącym część ekonomii behawioralnej i ekonomii eksperymentalnej, jest neuroekonomia. Rozwijająca się w szybkim tempie neuroekonomia, wykorzystując eksperymenty ekonomiczne, dostarcza empirycznych dowodów występowania, w dokonywanym przez jednostki procesie wyboru, ograniczeń poznawczych i obliczeniowych, pozwala też wyjaśnić i przewidywać dokonywane wybory, zachowania oraz postawy ludzi. Celem opracowania jest przedstawienie źródeł powstania neuroekonomii, istoty tej nauki i obszarów jej badań. Realizacja tego celu wymagała zastosowania metody analizy literatury przedmiotu i jej syntezy.

2

Neuroekonomia w kontekście zachowań inwestorów

75%

Ostrowska E.

Pieniądze i Więź

|

2019

|

vol. 22

|

issue 3(84)

69-75

PL

W sytuacji nieustających i szybkich zmian otoczenia zewnętrznego, a także konieczności dokonywania ciągłych zmian w zarządzaniu po stronie przedsiębiorstw i instytucji oraz zachowań inwestorów powstają nowe paradygmaty i podejścia do oceny zachowań na rynku inwestycyjnym. Te procesy bowiem mają duży wpływ na wartość różnych aktywów i spółek giełdowych. Ponadto mają wpływ na potrzebę rozwoju neuroekonomii, która jest rozumiana jako połączenie ekonomii z psychologią i neurobiologią. Takie otwarcie się ekonomii na dorobek nauki psychologii i neurobiologii może przynieść duże korzyści dla oceny szczególnie irracjonalnych zachowań rynków inwestycyjnych i samych inwestorów. Psychologia i neurobiologia może bowiem pomóc ekonomistom (finansistom) bardziej adekwatnie opisywać i wyjaśniać współczesne zjawiska ekonomiczno-gospodarcze, w tym na giełdzie papierów wartościowych. Wobec tego wszelkie potrzeby wyjaśniania istoty i roli biologii mózgu w zachowaniach inwestorów powinny być traktowane jako narzędzie wspierające podejmowanie decyzji inwestycyjnych i ich późniejszą ocenę. Głównym przedmiotem artykułu jest pokazanie, że zachowania inwestorów należy analizować nie tylko z tradycyjnej perspektywy ekonomii i psychologii, ale również z perspektywy neurobiologii.

EN

In the situation of continuous and rapid changes of the environment, as well as the necessity of applying constant changes in management of companies and institutions, and the behaviors of investors new paradigms and types of approach to behavior assessment are emerging on the investment market. These processes have a great impact on the value of various assets and exchange companies. In addition, they affect the development of neuroeconomics, which is understood as a fusion of economy with psychology and neuroscience. Such an opening of economy to the achievements of psychology and neuroscience can bring great benefits for assessing particularly irrational behaviors of investment markets and investors themselves. Psychology and neuroscience can help economists (financiers) more adequately describe and clarify modern economic phenomena, including those on the stock exchange. Therefore, the need to explain the nature and role of brain biology in investors’ behavior should be treated as a supporting tool for investment decision making and its subsequent analysis. The main subject of the article is to show that investors’ decisions should be analyzed not only in the traditional perspective of economics and psychology, but also the perspective of neuroscience.

3

Neuroekonomia jako interdyscyplinarne podejście do badania decyzji ekonomicznych.

63%

Urbanik-Papp G.

Kultura i Polityka

|

2014

|

issue 15

158-172

PL

Rozwój technik obrazowania mózgu to ogromny krok naprzód w dziedzinie medycyny. Jednakże technologie, które pozwalają na diagnozowanie mózgów pacjentów znajdują zastosowanie również w pozamedycznych obszarach. Nieuchronne było wykorzystanie ich do odpowiedzi na pytanie w jaki sposób podejmowane są decyzje ekonomiczne dotyczące na przykład inwestowania, zarządzania pieniędzmi, podejmowania ryzyka finansowego. W ten sposób narodziła się nowa dziedzina wiedzy zwana neuroekonomią. Artykuł ma dwa główne cele: 1) wskazanie jakie nowe możliwości pojawiły się w obszarze badania decyzji ekonomicznych w związku z możliwością wykorzystania zaawansowanych technologii obrazowania mózgu; 2) wskazanie na szersze konsekwencje powstania neuroekonomii, dotyczące np. kwestii etycznych i związanych z interdyscyplinarnością badań. Rozwój technologii uzbroił badaczy mózgu w zupełnie nowe narzędzia. Znaczenie miało tutaj zarówno zbudowanie aparatury umożliwiającej obserwację tego co dzieje się w mózgu, jak i coraz nowocześniejsze metody analizy uzyskanych danych. Funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI), pozytonowa tomografia emisyjna (PET) oraz elektroencefalografia (EEG) sprawiły, że szybciej i precyzyjnej można odpowiedzieć na pytania dotyczące działania mózgu w porównaniu z okresem, kiedy podstawą wnioskowania o aktywności tego organu były obserwacje pacjentów z uszkodzonym mózgiem. W praktyce przekłada się to na wyjaśnianie na poziomie neuronalnym wyników eksperymentów i badań przeprowadzonych metodami właściwymi dla nauk społecznych. Natomiast – co jeszcze ciekawsze – narzędzia obrazowania mózgu pozwalają również stawiać zupełnie nowe pytania badawcze i uzyskiwać na nie odpowiedzi. Badając szerszy kontekst powstania i perspektywy rozwoju neuroekonomii, warto zwrócić uwagę na fakt, że wymagają one współpracy specjalistów z co najmniej trzech dziedzin: ekonomii, psychologii i neuronauki. Przedstawiciele tych obszarów do tej pory rozpatrujący procesy podejmowania decyzji ze swojej własnej perspektywy, teraz współpracują, co pozwala na wieloaspektowe badanie złożonych zjawisk. Idąc dalej możemy powiedzieć, że rozwój technologii stwarza płaszczyznę do współpracy przedstawicieli nauk przyrodniczych i społecznych.

EN

The development of brain imaging techniques has been a milestone in medicine. Yet technologies allowing for diagnosing patients’ brains are also being used in several fields not related to medicine. For example, they played a key role in exploring how economy-related decisions (having to do with investing, money management, undertaking financial risks etc.) are being made. This is how a new field of study, neuroeconomy, was born. The article’s two major objectives are: 1) presenting the new possibilities in the field of economic decision-making created by the use of advanced brain imaging technologies, 2) pointing out far-reaching consequences of the development of neuroeconomy relating to, among others, to ethics and the interdisciplinarity of research. Global technological development has provided researchers with many new tools. Of great significance in this respect was both designing the equipment allowing for a close observation of the inner workings of a human brain and the availability of ever more advanced methods of analysing collected data. Thanks to the functional magnetic resonance imaging (fMRI), positron emission tomography (PET) and electroencephalography (EEG) it is now much easier to examine how a brain works when compared to the times when the research in the area was mainly based on observations of patients suffering brain damages. In practice, it entails explaining, within the framework of neurology, the results of experiments and research conducted with the use of methods typical of social sciences. And, even more interestingly, brain imaging tools make it possible to pose and answer completely new research questions. Significantly, in-depth exploring of the birth of neuroeconomy and its development perspective requires cooperation of experts from at least three fields: economy, psychology and neuroscience. Once examining the decision-making process only from their own perspectives, today, representatives of these fields work together, offering a multifaceted account of complex phenomena. In view of that, we can even say that technological development provides a space for cooperation between representatives of natural and social sciences.

4

Nowe metody analizy danych a teoria ekonomii

63%

Szupiluk R.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2015

|

vol. 95 :Podejście krótkookresowe i strategiczne w polityce gospodarczej

245-270

PL

W niniejszym opracowaniu przedstawiliśmy związki między współczesnymi trendami w badaniach ekonomicznych a nowymi metodami analizy danych. Jako reprezentanta nowego nurtu analizy danych wybraliśmy metody ślepej separacji. Jest to dynamicznie rozwijająca się gałąź analizy danych, która zapoczątkowana pewnymi badaniami neurofizjologicznymi, przekształciła się w szerokie spektrum podejść rozważanych w kategoriach metod separacji, reprezentacji oraz transformacji danych. Do zasadniczych technik w tym obszarze należą przede wszystkim: analiza składowych niezależnych, nieujemna faktoryzacja macierzy oraz algorytmy AMUSE oraz SOBI. W drugiej części opracowania rozważamy różnice pozyskiwania wiedzy w podejściu indukcyjno-eksploracyjnym, którego reprezentantem mogą być metody separacji, a podejściem aprioryczno-dedukcyjnym typowym dla ortodoksyjnych nurtów ekonomii. Wykazujemy, że wbrew często opozycyjnemu ich przedstawieniu są to zasadniczo podejścia komplementarne. W naszej interpretacji wybór podejścia jest związany z relacją ilości danych do wielkości wiedzy eksperckiej o zjawisku.

EN

In this paper, we present relations between actual trends in economic research and novel methods in data analysis. As the representation of the new data analysis approach we choose the blind signal separation methods. Blind separation methods is a rapidly developed branch of data analysis. It started from some neurophysiological problem and grew to wide range analytical approaches which currently are considered in term of data separation, representation and transformation. The main techniques in this area are: independent component analysis, nonnegative matrix factorization or AMUSE and SOBI algorithms. In the second part of paper we consider knowledge discovery differences in inductive-exploration approach what is typical for blind signal separation methods and apriori-deductive approach what is typical for orthodox economy theories. Against often opposite treatments we suggest complementary interpretation. In our meaning the natural methodological choice is associated with relation data to expert knowledge about given phenomena. In the small data case we need to compensate it by some theorethical assumptions.

5

Институциональная система трансформации переходной экономики

51%

Tkach A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 56

299-312

RU

Институциональные трансформации в экономике Украины рассматриваются как основа ее цивилизационного развития. Выдвинута идея о том, что для обеспечения преобразований в экономике нужно способствовать формированию системы институтов. К главным состав-ляющим институциональной системы трансформации экономики отнесены: институцио- нальные изменения в экономике, спецификации прав собственности, институциональные матрицы траектории развития переходных экономик, нейроэкономические составляющие трансформационных процессов в экономике. Целью исследования является раскрытие сущности и структуры формирования институциональной системы для обеспечения реформ различных составляющих трансформационной экономики. Методы и методология. Формирование институциональной системы трансформацион-ной экономики исследуется на основе теории институциональных изменений и таких институтов рыночной экономики, как прав собственности, теория нейроэкономики. Формирование институциональной системы – это процесс накопления базисных элементов, способных обеспечить появление новых или существенную модернизацию уже существующих институтов. Институциональная система трансформаций представлена как непрерывные неформальные изменения, которые закрепляются в формальной институциональной системе общества в виде правовых актов, норм поведения и институций (организаций), призванных обеспечивать их соблюдение. Наибольшая потребность в новых институтах существует именнв переходной экономике, где формируется институциональная основа перехода к рыночным экономическим отношениям. Институциональный анализ создал условия для разработки нового подхода к проектированию траектории развития национальной экономики на том основании, что формирование определенной институциональной системы определяет траекторию дальнейшего развития экономики государства и мира. Теоретическое исследование должно стать фундаментом государственной политики в сфере управления процессом создания формальных институтов как основы институциоальной основы. Это требует определенных уточнений относительно возможного разрыва между задекларированными законодательством правилами и механизмом обеспечения их соблюдения, основой дальнейших исследований.

PL

Przemiany instytucjonalne w gospodarce Ukrainy są uważane za podstawę jej cywilizacyjnego rozwoju. Celem badań jest ukazanie istoty i struktury tworzenia systemu instytucjonalnego, który umożliwiłby przeprowadzenie reform w różnych komponentach gospodarki w okresie transformacji. Kształtowanie się systemu instytucjonalnego gospodarki transformacyjnej badane jest w oparciu o teorię zmian instytucjonalnych, teorię neuroekonomii i takich instytucji gospodarki rynkowej, jak prawa własności. Proces przekształceń instytucjonalnych jest przedstawiany jako ciągłe zmiany nieformalne, które są ustalane w formalnym systemie instytucjonalnym społeczeństwa w postaci aktów prawnych, norm postępowania oraz instytucji (organizacji) mających na celu zapewnienie ich przestrzegania. Największa potrzeba nowych instytucji istnieje właśnie w gospodarce przejściowej, w której tworzy się instytucjonalna podstawa do przechodzenia na rynkowe stosunki gospodarcze. Analiza instytucjonalna stworzyła warunki do opracowania nowego podejścia do projektowania trajektorii rozwoju gospodarki narodowej. Zakłada się, że ukształtowanie się pewnego systemu instytucjonalnego determinuje trajektorię dalszego rozwoju gospodarki państwa i świata. Badania teoretyczne powinny stać się podstawą polityki państwa w sferze zarządzania procesem tworzenia formalnych instytucji.

EN

Institutional transformations in the economy of Ukraine are considered as the basis of its civilizational development. The idea was advanced that, to ensure the transformation in the economy, it is necessary to promote the formation of a system of institutions. The main components of the institutional system of economic transformation are: institutional changes in the economy, specifications of property rights, institutional matrices of the trajectory of the development of transition economies, and the neuroeconomic components of the transformation processes in the economy. The aim of the research is to reveal the essence and structure of the formation of the institutional system for ensuring reforms of various components of the transformational economy. The formation of the institutional system of the transformational economy is investigated on the basis of the theory of institutional changes and such institutions of the market economy as property rights, the theory of neuroeconomics. Formation of the institutional system is the process of accumulation of basic elements capable of providing the appearance of new or substantial modernization of already existing institutions. The institutional system of transformations is presented as continuous informal changes, which are fixed in the formal institutional system of society in the form of legal acts, norms of behavior and institutions (organizations) designed to ensure their observance. The greatest need for new institutions exists precisely in a transitional economy, where the institutional basis for the transition to market economic relations is being formed. Institutional analysis created the conditions for developing a new approach to designing the trajectory of the development of the national economy on the grounds that the formation of a certain institutional system determines the trajectory of the further development of the economy of the state and the world. Theoretical research should become the foundation of the state policy in the sphere of managing the process of creating formal institutions as the basis of the institutional framework. This requires certain clarifications regarding the possible gap between the rules declared by the legislation and the mechanism for ensuring their compliance, the basis for further research.

6

Pozaekonomiczne koncepcje zachowań uczestników rynków finansowych

51%

Kostecki J.

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2018

|

vol. 13

|

issue 4

231-244

EN

The financial market is an important element of the economic and financial system. Its functioning is essential for the efficiency of the economy on the national, international and global level. The ability to use the mechanisms of the financial and capital market determine the efficiency of the economic entities of the real economy: companies and households. An important determinant of the manner and efficiency of the functioning of the financial market is the behavior of its participants. The dominant economic concepts of the financial market functioning proved to be insufficient, therefore, they have become the subject of investigations on the grounds of neurology, neurobiology, psychology, and recently also genetics. Innovative concepts, without denying the essence of the laws and regularities formed on the basis of economy and finances, contribute to a deeper understanding of the rules of financial market functioning and are of great significance for practice.

PL

Rynek finansowy stanowi istotny element systemu gospodarczego i finansowego. Jego funkcjonowanie ma istotne znaczenie dla sprawności funkcjonowania gospodarki w wymiarze narodowym, międzynarodowym i globalnym. Umiejętności wykorzystania mechanizmów rynku pieniężnego i kapitałowego decydują o efektywności działalności gospodarczych podmiotów sfery realnej: przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Ważną determinantą sposoby i sprawności funkcjonowania rynku finansowego są zachowania jego uczestników. Dominujące koncepcje ekonomiczne funkcjonowania rynku finansowego okazały się niewystarczające. Stad też, stały się one przedmiotem dociekań na gruncie neurologii, neurobiologii, psychologii, a ostatnio także genetyki. Nowatorskie koncepcje, nie negując istoty praw i prawidłowości sformułowanych na gruncie ekonomii i i finansów, przyczyniają się zarówno do głębszego poznania i zrozumienia prawidłowości funkcjonowania rynków finansowych, jak również mają duże znaczenie praktyczne.

7

Ekonomia behawioralna jako nowy nurt ekonomii - zarys problemtyki

45%

Zalega T.

Studia i Materiały

|

2015

|

issue 1/2015 (18)

7-25

PL

Ekonomia behawioralna jest szybko rozwijającym się nurtem współczesnej ekonomii, powiązanym z badaniami empirycznymi i eksperymentalnymi. Wyróżniającą się cechą ekonomii behawioralnej jest jej interdyscyplinarność. Obserwacja podmiotów wymaga badań psychologicznych i socjologicznych, a budowanie teorii behawioralnych integracji wiedzy płynącej z nauk społecznych. Wymaga to od ekonomistów nie tylko poszerzenia obszaru zainteresowań, ale zerwania z założeniem racjonalności podmiotów. Ekonomia behawioralna oznacza więc wyjście poza wąskie granice narzucone przez koncepcję homo oeconomicus. Celem artykułu jest przybliżenie dokonań ekonomii behawioralnej. Przedstawione w opracowaniu zagadnienia nie opisują całego jej spektrum, a jedynie wybrane elementy. W pierwszej części tekstu skupiono się na związkach ekonomii z psychologią oraz genezie, pojęciu i cechach ekonomii behawioralnej. W dalszej części artykułu mówiono najważniejsze zarzuty wobec podejścia behawioralnego w ekonomii, a także przedstawiono behawioryzm w innych nurtach ekonomii. Ważniejsze wnioski kończą niniejsze opracowanie.

EN

Behavioural economics is a fast developing field in modern economics and is associated with empirical and experimental studies. A distinct characteristic of behavioural economics is its multidisciplinary nature. The observation of subjects requires psychological and sociological research, and, in order to define behavioural theories, it is necessary to integrate the knowledge developed within social sciences. Hence, economists must not only extend their area of interest, but also abandon the assumption about rational individuals. Behavioural economics thus goes beyond the narrow limits imposed by the homo oeconomicus concept. This article aims to present the achievements of behavioural economics. The issues presented in this study do not describe the whole range of behavioural economics, but only refer to selected elements. The first part focuses on the relationship between economics and psychology, and the origins, concept and characteristics of behavioural economics. Further, the most important objections against the behavioural approach to economics are discussed, together with behaviourism in other trends in economics. Finally, major conclusions end this study.

Refine search results

1 Kultura i Polityka

1 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 Nowoczesne Systemy Zarządzania

1 Pieniądze i Więź

1 Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

1 Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

1 Studia i Materiały

1 Kostecki J.

1 Miłaszewicz D.

1 Ostrowska E.

1 Szupiluk R.

1 Tkach A.

1 Urbanik-Papp G.

1 Zalega T.

1 2019

2 2018

1 2017

2 2015