Search results

1

Anatomia przyjaźni. Zagadnienie równoważności relacji przyjacielskich kobiet i mężczyzn

100%

Prusiński T.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2016

|

vol. 9

209-225

PL

Relacja przyjacielska jest jednym z zagadnień zasadniczych w psychologii. Jakość nawiązanych kontaktów przyjacielskich to jeden z istotnych warunków zdrowia psychicznego. Bliska relacja przyjacielska stwarza przestrzeń do realizowania najbardziej fundamentalnych ludzkich potrzeb. Prezentowane w artykule badania empiryczne dają podstawy do dyskutowania różnic w jakości relacji przyjacielskich między kobietami a mężczyznami. Tematyka została podjęta w podejściu eksploracyjnym.

EN

Close friendship is one of the most fundamental issues in psychology. The quality of close friendships is one of the essential conditions of mental health. Close friendships generate space to achieve the most fundamental human needs. The results of this empirical research allow us to discuss differences in the quality of friendships between men and women and to derive important conclusions. The issue was treated from an exploratory perspective.

2

Z badań nad przyjaźnią. Kompetencje społeczne a jakość relacji przyjacielskich

85%

Prusiński T.

Studia Psychologica

|

2017

|

vol. 1

|

issue 17

23-46

EN

Friendship is a universal interpersonal relationship and is important in an individual’s social life or mental health. Previous empirical studies and theoretical considerations suggests that social competencies are correlated with friendship. The study focuses on finding and describing correlations between social competencies and the quality of friendship relations among young adults. Results of the empirical research allow to derive some important conclusions. Studies have assessed that individuals which are socially competent in a some dimension have the high quality of friendship relations.

PL

Przyjaźń jest uniwersalną relacją między ludźmi, ważną w kontekście życia społecznego i zdrowia psychicznego jednostki. Dotychczasowe badania empiryczne i rozważania teoretyczne wskazują, że kompetencje społeczne są związane z przyjaźnią. Badania empiryczne prezentowane w tym artykule koncentrują się na odnalezieniu i opisaniu związków między kompetencjami społecznymi a jakością relacji przyjacielskich wśród młodych dorosłych. Wyniki badań wskazują, że jednostki, które mają rozwinięte pewne umiejętności społeczne, mają również wysokiej jakości relacje przyjacielskie.

3

Toxaris albo O przyjaźni Lukiana z Samosat - ideał czy parodia?

80%

Sowa J.

Vox Patrum

|

2019

|

vol. 71

447-474

EN

LUCIAN’S TOXARIS, OR FRIENDSHIP – IDEAL OR PARODY? SUMMARY The Toxaris of Lucian is a dialogue in form, but its contents are a collection of fabulous and sentimental stories about friendship, related by a Greek Mnesippos and a Scythian Toxaris, to demonstrate the superiority of their respective national groups. Its formal transparency is a problem: it can be interpreted as an entertaining work extolling traditional friendship, or as a typically lucianic parody of the kind of sentimental views of Greek male friendship depicted in romantic novels, as well as popular myth and legend. This paper proposes that in Toxaris Lucian may be using his humour, above all, to challenge common stereotypes about Greeks and “barbarians”, and to show a new form of friendship – that between individuals with similar values, based on their common paideia.

PL

Chociaż Toksaris Lukiana jest formalnie dialogiem, jego zawartość stanowi zbiór fantastycznych i sentymentalnych historii o przyjaźni, przedstawianych przez Greka Mnesipposa i Scytę Toksarisa w formie retorycznego agonu, mającego dowieść wyższości jednej z nacji. Interpretacja dialogu stanowi problem: może być on odczytywany jako utwór, który w rozrywkowej formie przekazuje pochwałę tradycyjnej przyjaźni, lub też jako typowa dla Lukiana parodia, skierowana przeciwko sentymentalnym poglądom na męską przyjaźń, przedstawianym w romantycznych powieściach, legendach i mitach. W artykule tym sugeruję, że w Toksarisie Lukian posługuje się humorem przede wszystkim po to, aby podważyć powszechne stereotypy na temat Greków i „barbarzyńców”, a także pokazać nową formę przyjaźni – przyjaźń pomiędzy ludźmi dzielącymi podobne wartości, opartą na wspólnej paidei.

4

Sapiencjalne przejście od "przymierza" do "przyjaźni z Bogiem"

70%

Poniży B.

Verbum Vitae

|

2003

|

vol. 4

99-118

PL

Zu Beginn des Neuen Testaments entsteht in die Diaspora in Alexandrien Sophia Salomonos. Im Buch der Weisheit treffen sich die semitische Kultur des Bildes und die griechische Kultur der Begriffe. Der Autor berücksichtigt sowohl die traditionell Denkenden als auch ist offen auf die hellenistische Welt. Dieses Verwurzeln – Sein in der Geschichte mit der Offenheit gegenüber der ganzen Menschheit hat in der Darstellung des Bundes seinen Ausdruck gefunden. Im ersten Teil (1,1-6,21) und im dritten (Weish 10,1-19,22) verwendet der Autor den Begriff berith, im zweiten (6,21-9, 18), benutzt er den fuer damalige Kultur bedeutungsvollen Begriff philia. Durch die Anwendung von Antonomasie behandelt der Autor des Bundes der Weisheit die geschichtlichen Erfahrungen als die Typen von universellen Handlungen. Der Universalismus des Buches der Weisheit übernimmt das Neue Testament, besonders de Apostel der Voelker.

5

„JA, BAŁWAN” – z dzieckiem w świat spraw trudnych, egzystencjalnych i ostatecznych

70%

Sanecka A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2021

|

vol. XII(4 (37))

149-165

PL

Celem artykułu jest prezentacja spektaklu teatralnego dla dzieci Ja, Bałwan, jako wprowadzenia najmłodszej widowni w tematykę tanatologiczną – odchodzenia, śmierci, towarzyszenia przy umieraniu. W artykule dokonano analizy treści spektaklu i zinterpretowano go w kontekście filozoficznych rozważań M. Heideggera, K. Jaspersa i E. Levinasa dotyczących śmierci, umierania, nieuniknioności oraz egzystencji i jej kresu. W artykule, w kontekście prezentowanego spektaklu, poruszono więc kwestie: śmierci jako sytuacji granicznej, tanatopedagogiki, śmierci „mojej” i śmierci innego, odpowiedzialności za umierającego, towarzyszenia w umieraniu, celu życia oraz umierania jako jego nieuniknionego końca. Opierając się na przekonaniach wymienionych filozofów na temat śmierci oraz poglądach specjalistów w zakresie tanatopedagogiki stwierdzono, że treść omawianego spektaklu i sposób poruszania w nim tematyki odchodzenia i kresu egzystencji może być przyczynkiem do odczarowania i oswojenia śmierci oraz wcielenia w życie naczelnych założeń tanatopedagogiki i kształcenia humanistycznego.

6

Przyjaźń a subiektywny dobrostan psychiczny adolescentów

61%

Wojciechowska L.

Psychologiczne Zeszyty Naukowe

|

2016

|

issue 1

75-90

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań na temat roli przyjaźni w doświadczaniu dobrostanu psychicznego przez adolescentów. Założono, że dzięki przyjacielowi łatwiej może przebiegać adaptacja adolescenta tak do wewnętrznych przemian, jak i do oczekiwań społecznych, co z kolei pozwoli mu na osiągnięcie poczucia spełnienia, samoakceptacji czy zadowolenia z życia. Postawiono więc pytanie, czy istnieje związek pomiędzy doświadczaniem przyjaźni a dobrostanem psychicznym adolescentów. Oczekiwano, że taki związek o charakterze dodatnim istnieje odnośnie do dobrostanu osobowościowego, społecznego oraz emocjonalnego. Zbadano 112 uczniów w wieku 15-18 lat, w tym 71 dziewcząt i 37 chłopców (4 osoby nie określiły swojej płci), za pomocą dwóch narzędzi: Kwestionariusza do Badania Relacji Społecznych i Kwestionariusza do Badania Dobrostanu Psychicznego Adolescentów. Ustalono, że istnieje dodatni związek pomiędzy doświadczaniem przyjaźni a dobrostanem osobowościowym i społecznym, co potwierdziło hipotezę, natomiast nie została potwierdzona hipoteza w odniesieniu do dobrostanu emocjonalnego, gdzie takiego związku nie ustalono.

EN

This article presents the results of research on the role of friendship in the experience of well-being for adolescents. It was assumed that with a friend can easily run adaptation of adolescent to internal changes, and to social expectations, which in turn will allow them to achieve a sense of accomplishment, self-acceptance and satisfaction with life. We put the question of whether there is a link between the experience of friendship and mental well-being of adolescents. It was expected that such a positive relationship concerns the well-being of personality, social and emotional. Examined 112 students aged 15-18 years, including 71 girls and 37 boys (4 persons did not indicate their gender), using two tools: Questionnaire for the Study of Social Relations and Questionnaire for the Study Mental Well-being of adolescents. It turned out that there is a positive relationship between the experience of friendship and personality and social well-being, which confirmed the hypothesis but it has not been confirmed hypothesis in relation to the emotional well-being, where such a link has not been established.

7

Ludzkie i prawdziwie bliskie. Pamięci prof. dr hab. Swietłany Musijenko

51%

Tomaszewska G. B.

Polonistyka. Innowacje

|

2023

|

issue 18

189-196

EN

The article seeks to portray the uniqueness of the individual and scholarly contributions of Professor Swietłana Musijenko. The scientist, who passed away on August 8, 2023, established the Department of Polish Philology at the Grodno University and later the International Institute of Adam Mickiewicz. She fostered collaborations with numerous academic institutions in Poland, facilitating the exchange of both student youth and researchers captivated by communal and comparative cultural relationships, so significant in regions where linguistic, traditional, and cultural diversity has always been present. Professor Musijenko's extensive activities not only contributed to the advancement of scholarly thought but also served as a significant counterbalance to all tendencies that aimed to delineate communal bonds. Through her biography and scholarly pursuits, she demonstrated the immense value of cooperation transcending divisions.

PL

W artykule próbuje się ukazać wyjątkowość osoby i dorobku naukowego prof. dr hab. Swietłany Musijenko. Zmarła 8 sierpnia 2023 roku naukowczyni stworzyła w uczelni grodzieńskiej Katedrę Filologii Polskiej, a następnie Międzynarodowy Instytut Adama Mickiewicza. Nawiązała współpracę z wieloma ośrodkami naukowymi w Polsce, dzięki czemu mogło dochodzić zarówno do wymiany młodzieży studenckiej, jak i badaczy zafascynowanych wspólnotowymi, komparatystycznymi relacjami kulturowymi, tak ważnymi w rejonach, w których zawsze mieliśmy do czynienia z różnorodnością języków, tradycji, kultur. Bogata działalność prof. Musijenko pozwalała nie tylko na rozwój myśli naukowej, ale i stanowiła znaczącą przeciwwagę dla wszystkich tendencji rozgraniczających wspólnotowe więzi. Swoją biografią i naukową aktywnością dowiodła, jak wielką wartość ma współpraca ponad podziałami.

8

Ewokowane przez przyjaźń wartości w perspektywie współczesnej kultury

51%

Czechowski J.

Edukacja Humanistyczna

|

2020

|

issue 1

59-76

PL

Współczesność nie sprzyja trwałym związkom osób. Żyjemy w pośpiechu, szukamy przyjemności, a konsumpcja nadaje stały rytm naszym działaniom i marzeniom. Przyjaźń wraz z ideałami, z którymi ona się nierozerwalnie łączy, wymaga poświęcenia i pracy nad sobą. Człowiek częstokroć woli podążać za tym, co łatwe i niewymagające poświęcenia. Przyjaźń buduje się na bezinteresowności, wzajemnym zaufaniu i podążaniu za dobrem. Piękno tej relacji wynika z poświęcania swego czasu, talentów, służby i ofiarnej pomocy. W ten sposób jedna ze stron, albo obie uprzytamniają sobie w interakcji wiele wartości, które trudno przecenić oraz doświadczają postaci miłości, o jakiej pisano już w starożytności. Warto zatem zarysować to zagadnienie w odniesieniu do obecnej kultury, aby uprzytomnić każdemu z nas jak jest ono ważne w życiu współczesnego człowieka.

EN

The present isn't supporting long-lasting associations of persons. We live in a hurry, we are searching for pleasure, and the consumption is granting the permanent rhythm our action and dreams. The friendship along with ideals with which she inseparably is uniting, requires the sacrifice and the work on oneself. The man more often than not prefers to follow it, what simple and not requiring dedications. The friendship is building a house on the disinterestedness, the mutual confidence and following the good. The beauty of this relation results from devoting once, talents, the service and the dedicated help. Whereas many values which it is hard to overrate are received from the partner of interaction and is already experiencing forms of love they were writing about which in ancient times. It is worthwhile so directing a few reflection towards issues of the friendship and the value here of those present.

9

Rola układów przyjacielskich i akceptacji w rozwoju zaburzeń zachowania oraz konsumpcji środków psychoaktywnych

51%

Szwejka Ł.

Społeczeństwo i Rodzina

|

2013

|

issue 3(36)

107-116

PL

Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie roli układów przyjacielskich w procesie adaptacji społecznej jednostki. Powszechnie przyjęło się sądzić, iż odrzucenie przez grupę rówieśniczą oraz brak przyjaciół są zjawiskami tożsamymi. Okazuje się jednak, że osoby odrzucane uczestniczą w konstruktywnych przyjaźniach, które stanowią przeciwwagę dla negatywnych konsekwencji bycia odrzucanym. Ponadto wykazano, że posiadanie przyjaciół odgrywa odmienną rolę przystosowawczą niż akceptacja w grupie. Przyjaźń koreluje z rozwojem emocjonalnym jednostki, natomiast akceptacja jest korelatem wyższych kompetencji społecznych. Z tego względu, oddziaływania wychowawcze powinny koncentrować się na promowaniu układów przyjacielskich. Postulat ten jest szczególnie ważny w przypadku osób odrzucanych, dla których przyjaźń może stanowić ważny obszar chroniący, o czym świadczą badania nad odpornością i elastycznością psychiczną.

EN

The purpose of this article is to present the role of friendship in the process of social adaptation. It is a common belief that the rejection by the peer group and the lack of friends are identical phenomena. However, it appears that rejected individuals participate in constructive friendships that counterbalance the negative consequences of being rejected. It has also been shown that having friends plays a different role than acceptance in the group. Friendship is correlated with emotional development of individual; however, acceptance is correlated with higher social competence. Therefore, the impact of pedagogical treatment should focus on the promotion of friendships. This recommendation is especially important for rejected children for whom friendship can be an important area of protection as evidenced by studies on resilience.

10

Facing one Another: Ethics of Friendship in Town Twinning

51%

Langenohl A.

Przegląd Socjologiczny

|

2014

|

vol. 63 (LXIII)

|

issue 1

27-47

EN

This article explores the significance of the concept of ‘friendship’ in town twinning in Europe from a praxeological perspective. In historiography and political theory, town twinning is usually associated with the political aim of instilling friendship between people of different municipalities in different countries, and thus between different nations. In contrast to these presuppositions, the present article reconstructs what friendship means in the framework of twinning practices on the basis of semi-structured qualitative interviews with twinning practitioners. The collected material challenges the commonly held belief that the political importance of twinning is in the presumed capacity of friendship to enable an understanding of the other. Research results show that at least for the first generation of twinning practictioners, twinning is primarily concerned with facilitating encounters prior to any linguistic and semantic communication or understanding. Contact with the other has been more important than understanding and communicating with the other. In other words, the concept of friendship as actualized in twinning has more in common with Georg Simmel’s notion of sociability (social intercourse for its own sake, based on assumed status equality and reciprocity) than with the modernist notion of friendship as an intimate relationship to another person to whom one exposes one’s innermost thoughts. This article concludes with some brief remarks on the historical contribution of town twinning, and its peculiar practice of trans-local friendships, to the grand projects of postwar restoration of peace in Europe, European integration since the 1970s, and to coping with the contemporary crises of the European Union, and thus of the European project.

PL

W artykule bada się znaczenie koncepcji „przyjaźni” w odniesieniu do miast partnerskich (bliźniaczych) w Europie z perspektywy prakseologicznej. W historiografii i teorii polityki pojęcie miasta bliźniaczego zwykle jest związane z politycznym celem wprowadzania przyjaźni pomiędzy ludźmi różnych jednostek administracyjnych w różnych krajach i w konsekwencji pomiędzy różnymi narodami. W opozycji do pierwotnych założeń prezentowany artykuł rekonstruuje znaczenie przyjaźni w ramach „bliźniaczych” praktyk na podstawie wywiadów swobodnych ze standaryzowaną listą informacji przeprowadzonych wśród osób zaangażowanych w „bliźniacze” relacje miast. Zebrany materiał kwestionuje powszechnie podzielane przekonanie ,że polityczne znaczenie partnerstwa leży w domniemanej zdolności do zawiązania przyjaźni po to, aby lepiej się rozumieć. Wyniki badania wykazują, że przynajmniej w pierwszym pokoleniu praktykujących to partnerstwo, jest ono głównie skupione na organizowaniu spotkań przed podjęciem komunikacji językowej, znaczeniowej, a także porozumienia. Wzajemny kontakt był ważniejszy od zrozumienia się nawzajem a także skomunikowania się. Krótko mówiąc, pojęcie przyjaźni realizowane w partnerstwie ma więcej wspólnego z pojęciem towarzyskości według Georga Simmela (pożycie towarzyskie dla samej idei, oparte na przyjętym statusie równości i wzajemności) niż z modernistycznym podejściem do przyjaźni jako intymnej relacji z drugą osobą wobec której ujawnia się najskrytsze przemyślenia. Niniejszy artykuł kończy się wnioskiem wyrażonym krótkimi uwagami o historycznym wkładzie partnerstwa miast, szczególnie praktyki przyjaźni ponadlokalnych, do głównych projektów przywrócenia pokoju w powojennej Europie.

11

Przyjaźń w ocenie dzieci w wieku wczesnoszkolnym – raport z badań

51%

Szewczuk K.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2016

|

vol. 11

|

issue 4(42)

99-114

PL

Przedmiotem przeprowadzonych badań była przyjaźń występująca wśród dzieci uczęszczających do pierwszej i trzeciej klasy szkoły podstawowej. Ich celem było ukazanie opinii dzieci w wieku wczesno- szkolnym na temat przyjaźni. Problem główny przybrał postać pytania: Jakie znaczenie ma przyjaźń w opiniach dzieci w młodszym wieku szkolnym? Został on uszczegółowiony o dwa pytania dotyczące wiedzy dzieci na temat przyjaźni oraz cech, którymi powinien odznaczać się dobry przyjaciel. W celu zebrania opinii dzieci posłużono się sondażem diagnostycznym z wykorzystaniem techniki ankiety. Badaniami objęto dzieci z dwóch klas: I i III, uczęszczające do jednej z krakowskich szkół podstawowych. Grupy były równoliczne, badaniami objęto po 26 uczniów z każdej klasy. Badania były realizowane w roku szkolnym 2015/2016. Otrzymane wyniki wskazują, że dzieci mają świadomość znaczenia przyjaźni, a przyjaciel jest dla nich osobą ważną i wyjątkową. Posiadają, jak na swój wiek, zadowalającą wiedzę na temat przyjaźni. Potrafią podać definicję przyjaciela, oceniając go przez pryzmat cech charakteru, a nie wyglądu zewnętrznego. W relacjach przyjacielskich zwracają uwagę na takie zachowania, jak: koleżeńskość, dobroć, prawdomówność, chęć pomagania sobie nawzajem.

EN

The subject of the conducted research was friendship among pupils of the first and third grades of elementary school. Its aim was to present an early school age child’s opinions about friendship. The main problem took the form of the following question: “What is the significance of friendship in the opinions of early school age children?” It was further clarified as two questions concerning children’s knowledge about friendship and personality traits which a friend should have. In order to collect children’s opinions, the research tool was a diagnostic opinion poll in the form of a survey. First and third grade students of one of the elementary schools in Krakow were surveyed. There was the same number, namely 26 pupils, in each group and the research was conducted in the school year 2015/2016. The obtained results indicate that children are aware of the significance of friendship and a friend is someone important and exceptional. Taking into account their young age, children possess a satisfactory knowledge about friendship. They are capable of providing a definition of a friend, judging him or her by their personality traits and not by their physical appearance. In friendly relations, they emphasize such values as friendliness, goodness, honesty and a willingness to help one another.

12

Między Górkami Wielkimi a Skoczowem. Dlaczego Morcinek nazywał Zofię Kossak „matką chrzestną”?

51%

Heska-Kwaśniewicz K.

Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

|

2021

|

issue 2(62)

10-27

EN

The article discusses the relationship between the writers Zofia Kossak and Gustaw Morcinek and their mutual influence. The essential elements of their relationship were reconstructed based on source materials and literature. Thanks to Zofia Kossak, Morcinek believed in his creative possibilities and developed his talent. On the other hand, Zofia Kossak owes Morcinek a deeper understanding of Silesia and its history, her fascination with the landscape, and the history of Silesia.

XX

W artykule omówiono relacje między pisarzami Zofią Kossak i Gustawem Morcinkiem. Na podstawie materiałów źródłowych i literatury przedstawiono najważniejsze elementy łączącej ich więzi oraz wzajemnych wpływów ich twórczości. Dzięki Zofii Kossak Morcinek uwierzył w swoje możliwości twórcze i rozwinął swój talent. Zofia Kossak natomiast zawdzięcza Morcinkowi głębsze rozumienie Śląska i jego dziejów, fascynacje pejzażem i mieszkańcami ziemi śląskiej.

13

Tomaszowe rozumienie przyjaźni jako amicitia i caritas. Człowiek w relacjach z Bogiem i z drugim człowiekiem

51%

Andrzejuk I.

Rocznik Tomistyczny

|

2017

|

vol. 6

133-151

EN

The topic of article is the friendship according to St. Thomas Aquinas. In his views friendship is a kind of love which human as a person can attach to. The issue of love Thomas presents in Summa theologiae. But the issue of friendship he presents in Commentary to Nicomachean Ethics. It is important that the Thomas Aquinas` views which are presented in the both works are complementary. The friendship which was described by Thomas is an addition and it makes the issue of love more deep.

14

Na ratunek prawdziwej koncepcji przyjaźni, czyli Przyjaźń duchowa Elreda z Rievaulx jako remedium na kryzys przyjaźni wśród ludzi młodych

51%

Graczyk W.

Teologia i Moralność

|

2019

|

vol. 14

|

issue 1(25)

237-257

PL

Celem artykułu jest przedstawienie propozycji odpowiedzi na kryzys zjawiska przyjaźni, w szczególności przyjaźni między młodymi ludźmi. Taką propozycją, która wydaje się aktualna, może być model duchowej przyjaźni Aelreda z Rievaulx. W swoim najsłynniejszym dziele „De spirituali amicitia” krytykuje on relacje oparte wyłącznie na użyteczności, przyjemności i proponuje przyjaźń opartą na miłości Chrystusa. Według cysterskiego Opata przyjaźń z Chrystusem może stanowić punkt wyjścia dla relacji międzyludzkich. Z drugiej strony zaś strony, przyjaźń z ludźmi może doprowadzić nas do bliskiej więzi z Bogiem. Młodym ludziom, którzy są dziećmi swoich czasów, niezwykle trudno jest budować relacje oparte na prawdziwej miłości, dlatego propozycja Aelreda może być lekarstwem na ich problemy, pojawiające się w relacjach interpersonalnych, a nawet prawdziwa przyjaźń, oparta na miłości agapicznej, może okazać się rodzajem duchowej terapii dla młodych ludzi. Ponadto koncepcja duchowej przyjaźni może służyć ewangelizacji młodego pokolenia. Wreszcie młodzi ludzie, którzy pragną znaleźć współmałżonka na całe życie i stworzyć rodzinę, dzięki kultywowaniu prawdziwych przyjaźni, mogą nauczyć się jak żyć w głębokich relacjach. Teologia przyjaźni Aelreda z Rievaulx stanowi więc szkołę cnót dla współczesnej młodzieży.

15

Przychylność rzeźnika. Wizja ładu stowarzyszeniowego Edwarda Abramowskiego

51%

Waśkiewicz A.

Stan Rzeczy

|

2019

|

issue 1(16) Intelektualiści totalni

305-322

PL

Artykuł przedstawia wizję ładu stowarzyszeniowego Edwarda Abramowskiego, na który składają się gospodarcze kooperatywy oraz samopomocowe związki przyjaźni. Ład stworzony oddolnie ma być odpowiedzią na permanentny nieład tworzony przez kapitalizm i przymus wywierany przez państwo. Kooperatywy kierują się z konieczności logiką zysku ekonomicznego, ale dzielonego równo wśród swych członków, związki przyjaźni zaś empatią, mogącą jednak liczyć na odwzajemnienie. Dobrowolne stowarzyszenia zdolne są wypełnić niemal wszystkie funkcje niezbędne do funkcjonowania społeczeństwa, mogą więc zastąpić państwo, także państwo socjalistyczne, w które wpisana jest instytucja – choćby demokratycznego – przymusu. Pozostająca pod zaborami Polska może się odrodzić właśnie w tej formie, mimo pozostania, nawet formalnie, pod zwierzchnością rosyjskiego cara. Autor wpisuje wizję odrodzonej Rzeczypospolitej Abramowskiego w nurt utopii „akapitalistycznej”, wywodzący się z Arystotelesowskiej koncepcji przyjaźni ze względu na korzyść. W postaci ekonomii współdzielenia nurt ten pojawił się ponownie po kryzysie ekonomicznym 2008 roku.

EN

This article presents Edward Abramowski’s vision of an order based on associations such as cooperative businesses and self-help friendship unions. Abramowski imagined the new, grassroots-derived order to be the answer to the permanent disorder produced by capitalism and state coercion. Cooperatives are necessarily guided by the aim of economic profit, but that profit is divided equally among the cooperative members; friendship unions are guided by empathy and rely on reciprocity. Voluntary associations can provide nearly everything society needs in order to function. They can thus replace the state, including the socialist state, in which the institution of coercion – even if democratic – is inscribed. Abramowski thought that partitioned Poland could be reborn in this form, even while the nation remained formally under the sovereignty of the Russian tsar. The author of the article describes Abramowski’s vision of a reborn Republic as part of the current of “a-capitalist” utopias which derive from the Aristotelian concept of utility-based friendship. In the form of the sharing economy this current reappeared after the economic crisis of 2008.

16

Krystyna z Markyate – wprowadzenie do Żywotu

51%

Głusiuk A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2014

|

vol. 35

|

issue 2

163-174

EN

This article presents information about Christina, saint, eremite and subsequent superior in Markyate, who lived in England in the 12th century. The study aims to elucidate the person of the saint, so little known in Poland. In order to encourage reading of the “Life,” the author, apart from sketching the saint’s biography, discusses the role of women during the Middle Ages as well as refers to an extraordinary friendship between Christina and an abbot from one of the most influential monasteries of the twelfth-century England - Geoffrey of Gorham – who was a cause of damnatio memoriae after his death.

17

Rola przyjaźni w wychowaniu człowieka

51%

Andrzejuk I.

Studia Philosophiae Christianae

|

2011

|

vol. 47

|

issue 2

231-241

EN

In the paper the question of the role of friendship in education is considered from the point of view of philosophical realism. Friendship and education are topics of pedagogy. Pedagogy, in turn, is based on philosophy of human nature and ethics. Mieczysław Gogacz discusses the issue of education in the context of personal relationships. The basis of personal relationships are transcendental qualities. Reality (being real) as a property of being is the principle of friendship – an important relationship in human education.

PL

Zagadnienie roli przyjaźni w wychowaniu zostało zaprezentowane w artykule w oparciu o klasyczną filozofię realistyczną. Przyjaźń i wychowanie należą do tematów pedagogicznych. Pedagogika z kolei posługuje się filozofią człowieka i etyką. M. Gogacz podejmuje i omawia problematykę wychowania w kontekście relacji osobowych. Za podstawę relacji osobowych Gogacz przyjmuje własności istnieniowe (przejawy istnienia). Na istnieniowej własności realności buduje się relacja przyjaźni, która jest odmianą miłości osobowej. Wydaje się, że ze względu na swój charakter (pełna bezinteresowność, wzajemność i podobieństwo w dobrym postępowaniu) przyjaźń jest ważną relacją w procesie wychowania człowieka.

18

Łaska Boża i jej nieodzowna pomoc w utrzymaniu nadziei w codziennym życiu człowieka na przykładzie pism Paulina z Noli

51%

Pałucki J.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 67

499-508

EN

Letters and songs of Paulinus of Nola († 431) require a reader to be keen, careful and critical to the content its carries, specifically from the dogmatic point of view. Paulinus differentiates God’s the Father Grace, Christ’ Grace, Grace given by the Holy Spirit and finally grace received by people through the intercessions of saints. He never questions the dogma of the Trinity, but he is nonetheless criticised by Hieronymus as being too general in his writings, especially in poems. It is important to note that grace (gratia) as perceived by Paulinus of Nola does not only mean sacramental grace, but also the gift that allows one to uphold the virtue of hope and to grow spiritually and intellectually. In addition, the friendship and help given to a friend is a gift from God and manifestation of His grace.

19

Uczenie się w sytuacji przyjaźni w perspektywie andragogicznej

51%

Gutowska A.

Rocznik Andragogiczny

|

2013

|

vol. R. 2013

367-386

PL

Tekst stanowi podsumowanie wyników badań prowadzonych w ramach pracy doktorskiej. Przedmiotem badań i refleksji jest przyjaźń osób dorosłych i uczenie się w sytuacji przyjaźni. Autorka wprowadza zjawisko – relację przyjaźni w obszar badań andragogicznych i prezentuje ich wyniki. Pokazuje, iż przyjaźń – uniwersalna przestrzeń życia człowieka – współwystępuje z procesami uczenia się, realizowanego przy okazji „dziania się” przyjaźni.

EN

The text is summation research results of Ph.D. Dissertation. The subject is adult friendship and adult learning in friendship. Author introduces a phenomenon – the relationship of friendship as an area of andragogical research and presents the results. It shows that friendship – a universal space of human life – coexists with the processes of learning, realized along with the „happening” of friendship.

20

Znaczenie wspólnotowości dla przetrwania gatunków. Perspektywa socjobiologiczna

51%

Czykwin E.

Studia z Teorii Wychowania

|

2022

|

vol. XIII(1(38))

9-30

PL

Problem przetrwania społeczeństw ludzkich w obliczu globalnych kryzysów, skłania do postawienia pytania: jak z kryzysami radziły sobie społeczności innych istot żywych na przestrzeni setek tysięcy lat?. Analiza mechanizmów radzenia sobie z kryzysami przez społeczności słoni; wielorybów i płetwali sparmacetowatych oraz lisów syberyjskich - stanowią przykład na wspólne i istotne charakterystyki, które ukształtowały się w procesie ewolucji jako odpowiedź na warunki środowiska. Kierunek zmian tych charakterystyk ma charakter par excelance społeczny i ukierunkowany jest na dobro wspólne. Ma więc charakter prospołeczny i gloryfikujący altruizm. Także w odniesieniu do rozwoju człowieka w perspektywie socjobiologicznej - wskazać można na tożsame charakterystyki ujawniające ich znaczenie i rolę w procesie przystosowania. Przykład przetrwania homo sapiens oraz wyginięcia homo neanderthalensis (człowiek neandertalski) są tego spektakularnym przykładem. Takie charakterystyki jak: przyjazność, altruizm, solidarność, odpowiedzialność, troska o wspólne dobro, prospołeczność stały się gwarantami przetrwania w opozycji do agresji i egoizmu. W obszarze kultury wyraża się to tendencja do przenoszenia w obszar świadomości JA treści i standardów ważnych dla przetrwania MY. Wyżej wymienione charakterystyki mające wymiar antyautorytarny i prodemokratyczny, stają się tym samym standardami rozwoju cywilizacji ludzkich. Trwanie ponadczasowych wartości jakie niesie Dekalog a więc poświęcenia dla innych i „miłowania bliźniego swego jak siebie samego” są przykładem znaczenia rozumienia wspólnotowości. Charakterystyki ważne dla przystosowania są w jakiś sposób intuicyjnie wyczuwane i widoczne w kulturowych tendencjach prospołecznych społeczeństw demokratycznych, wyrażających się w tendencjach wspólnotowych. W tym kontekście znaczenie przyjaźni, wprost łączy się z długością i jakością zdrowia i życia ludzi.

Refine search results

Anatomia przyjaźni. Zagadnienie równoważności relacji przyjacielskich kobiet i mężczyzn

Z badań nad przyjaźnią. Kompetencje społeczne a jakość relacji przyjacielskich

Toxaris albo O przyjaźni Lukiana z Samosat - ideał czy parodia?

Sapiencjalne przejście od "przymierza" do "przyjaźni z Bogiem"

„JA, BAŁWAN” – z dzieckiem w świat spraw trudnych, egzystencjalnych i ostatecznych

Przyjaźń a subiektywny dobrostan psychiczny adolescentów

Ludzkie i prawdziwie bliskie. Pamięci prof. dr hab. Swietłany Musijenko

Ewokowane przez przyjaźń wartości w perspektywie współczesnej kultury

Rola układów przyjacielskich i akceptacji w rozwoju zaburzeń zachowania oraz konsumpcji środków psychoaktywnych

Facing one Another: Ethics of Friendship in Town Twinning

Przyjaźń w ocenie dzieci w wieku wczesnoszkolnym – raport z badań

Między Górkami Wielkimi a Skoczowem. Dlaczego Morcinek nazywał Zofię Kossak „matką chrzestną”?

Tomaszowe rozumienie przyjaźni jako amicitia i caritas. Człowiek w relacjach z Bogiem i z drugim człowiekiem

Na ratunek prawdziwej koncepcji przyjaźni, czyli Przyjaźń duchowa Elreda z Rievaulx jako remedium na kryzys przyjaźni wśród ludzi młodych

Przychylność rzeźnika. Wizja ładu stowarzyszeniowego Edwarda Abramowskiego

Krystyna z Markyate – wprowadzenie do Żywotu

Rola przyjaźni w wychowaniu człowieka

Łaska Boża i jej nieodzowna pomoc w utrzymaniu nadziei w codziennym życiu człowieka na przykładzie pism Paulina z Noli

Uczenie się w sytuacji przyjaźni w perspektywie andragogicznej

Znaczenie wspólnotowości dla przetrwania gatunków. Perspektywa socjobiologiczna