Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 165

first rewind previous Page / 9 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  tożsamość narodowa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 9 next fast forward last
EN
In the article, the author investigates the issues related to traditions and the development of two-tier Polish-Lithuanian paradigm of patriotism. This model of identity had already been formed in the literature of the Great Lithuanian Kingdom, reached its peak in the literature of romanticism, especially, in Adam Mickiewicz works. Evolution of the topos in the XX century took place among dramatic disputes between the two nations; it was characterized by the transformations of tradition and procedures of demythologization. The identity model has manifested itself individually in the works of CzesławMiłosza, Tadeusz Konwicki and other outstanding writers associated with Lithuania.
PL
Jednym z ważniejszych elementów ideologii ruchu republikańskiego w Brazylii w drugiej po-łowie XIX wieku był zdecydowany rozrachunek z dziedzictwem historycznym. Surowo oceniano styl i formę rządów, tak epoki cesarstwa, jak i okresu kolonialnego. Jednogłośnie kwestionowano sens niewolnictwa, styl gospodarki utrwalającej uprzy-wilejowaną rolę wąskiej grupy elit, ubolewano nad zacofaniem kraju wynikającym z krótkowzroczno-ści polityki Korony portugalskiej wobec swej za-morskiej kolonii oraz instrumentalnego traktowa-nia zarówno jej naturalnych zasobów jak i samych mieszkańców. Transformacja ustrojowa w 1889 roku wcale nie zmieniła przedmiotu powszechnej krytyki – kwestia rozliczenia przeszłości stała się zasadniczym elementem brazylijskiego dyskursu o sensie wspólnoty narodowej także w okresie Starej Republiki.
PL
W artykule podjęto próbę identyfikacji tożsamości inkluzyjnych oraz ekskluzyjnych poprzez analizę praktyk społeczno-kulturowych charakterystycznych dla radzieckiego literaturoznawstwa ukraińskiego. Ze względu na zachodzące w latach 20. XX wieku przemiany przedmiotem refleksji objęto kanony literackie propagowane przez czasopisma literaturoznawcze. Wyniki analizy wskazują na hybrydowy charakter ówczesnego literaturoznawstwa ukraińskiego, będący skutkiem radzieckiej polityki państwowej, a także relacji istniejących między ideologią i propagandą.
EN
This article is devoted to identification of inclusive and exclusive identity of the Soviet Ukrainian Literary Study in the socio-cultural practices. The main objects of this analysis are literary canon represented by literary journals. We may allow the Soviet Ukrainian Literary Study is hybrid phenomenon as results of the soviet government policy and relations between ideology and propaganda.
EN
The paper presents the results of research into the sense of identity in people in late adulthood living in the Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia. The discussion concerns a region which is special due to its religious and cultural diversity as well as traditions of forming multicultural identity. The paper presents the multi-faceted concept of identity, which is developed on the basis of philosophy, psychology and sociology. Identity is a construct which combines an individual system of values with the values of a group which an individual belongs to. A conscious participation in the life of a regional, national, European and global group contributes to forming the sense of identity in people in their late adulthood. The study results show that people in their late adulthood, who live in the Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia, have strong bonds with their nations.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczące poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości żyjących w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego. Rozważania dotyczą szczególnego regionu ze względu na jego zróżnicowanie religijne, kulturowe, a także tradycje kształtowania wielokulturowej tożsamości. W opracowaniu ukazano wieloaspektowość pojęcia tożsamość, które rozwijane jest na gruncie filozofii, psychologii i socjologii. Tożsamość to konstrukt, który łączy elementy indywidualnego systemu wartości z wartościami danej grupy, do której jednostka należy, świadome uczestnictwo w życiu grupy regionalnej, narodowej, europejskiej i globalnej przyczynia się do kształtowania się poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości. Wyniki przeprowadzonych badań własnych wskazują, że osoby żyjące w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego wykazują silne więzi z narodem.
7
71%
PL
The question about the identity of an emigrant, and about his homeland is a difficult question for him, however, mostly emigrants are in favor of Polish identity, and they point to Poland for their homeland. However, while exploring this issue, it can be noticed that with the passage of years in exile, the answer is not so unambiguous and the most convenient form of response for an emigrant would be to opt for two homelands and for two identities. Poland is becoming a country of sentimental and real journeys while Italy becomes a country where one has a job, a home, a family. The identity of Poles who emigrated to Italy is influenced, among other things, by the time of emigration, the influence of Polonia, the external aspect connected with the character of the society in which emigrants reside, as well as the main motive of the trip. The Stymulatory migracyjne Polonii włoskiej 31 identity of Poles, as shown by the research, is heterogeneous and bidirectional (cultural bivalence) with features that indicate the pursuit of building a new identity, which will consist of both Polish elements and Italian elements corresponding to the reality surrounding the emigrants. This identity is ideal for an emigrant unit, because it allows to maintain a psychological balance, which was disturbed by the crisis situation, which was undoubtedly emigration.
PL
Artykuł poświęcony jest kwestii tożsamości narodowej w pozacenzurowanym tomiku poetyckim Wesoły cmentarz wybitnego ukraińskiego poety XX wieku Wasyla Stusa. Tożsamość narodowa została określona w szerokim kontekście, m.in. jako jeden ze składników tożsamości człowieka-obywatela Związku Sowieckiego, pogubionego w totalitarnym świecie absurdalnej rzeczywistości: nieskończonych kolejek, niemiłych ludzi, niezauważalnej nędzy, udawania i fałszu. Liryczne „ja” poezji Stusa nie odnajduje się w świecie Wesołego cmentarza, czując się obco na swojej ziemi i nawet we własnym ciele. Nieprzyjęcie tożsamości sowieckiego obywatela, narzuconej przez propagandę oficjalnej władzy, powoduje poszukiwanie tożsamości prawdziwej, zakorzenionej głęboko w historii własnego kraju i narodu.
PL
Na Kaszubach określenie tożsamości narodowej nastręcza wiele trudności, a kultura i religia od wieków określały przynależność narodową. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o znaczenie tradycji dla przetrwania i rozwoju społeczności kaszubskiej w Polsce. Stanowi analizę wybranych, najważniejszych zagadnień. Nie określa, czy stoimy przed procesem zmiany definicji tożsamości narodowej (np. w związku z globalizacją kulturową, zwłaszcza kulturą masową), zjednoczeniem i przyspieszeniem zmian społecznych, zarówno wśród dużych, jak i małych społeczeństw, których tożsamość jest zagrożona. Przedstawione wyniki badań ilustrują tylko wybrane czynniki wpływające na codzienne życie Kaszubów.
EN
The article presents the significant contributions of the Chinese community to the Singaporean nation building during the first 50 years of the independence. It is based on a book 50 Years of the Chinese Community in Singapore. The text presents the major Chinese organizations, including the Singapore Chinese Chamber of Commerce and Industry, the Singapore Federation of Chinese Clan Associations, the Chinese Development Assistance Council and the Chinese Heritage Centre. The author, former Polish ambassador to Singapore, outlines several main issues, that provoked controversies within the Chinese community, such as the use of the Chinese language and the integration of the new immigrants from China. The author presents also the role of the Chinese religions, the development of the cultural life, and the role played by the Singaporean Chinese in relations with China and the neighboring countries.
11
Publication available in full text mode
Content available

Polska! Biało-czerwoni!

71%
PL
Artykuł stanowi próbę analizy widowisk sportowych jako przestrzeni i narzędzia wytwarzania i ustanawiania tożsamości narodowej. Pod tym kątem analizowane i interpretowane są performanse kibiców polskiej reprezentacji w piłce siatkowej widziane jako skuteczne kreacje otwartego i radosnego patriotyzmu, zdecydowanie różniącego się od politycznych demonstracji poważnego, ofiarniczego i zabarwionego nacjonalizmem patriotyzmu wyrastającego z pararytualnych tradycji postromantycznych.
12
71%
EN
This article takes the issue of a possible secession of catalonia into consideration. Its main objective is to identify factors that contribute to and hinder the aforementioned autonomous community from becoming independent. The implementation of this task is to isolate the specific features of the region and its people that affect the creation of the catalan national identity. The analysis of the possibility of secession was based on three levels: economic, historical-cultural and legal-political. The construction of the balance of profit and loss will allow to adopt a forecast of potential solutions to the problem. The study used statistical data, studies in the literature and source documents.
PL
Autorka przedstawiła cele i metody kształcenia tożsamości narodowej i regionalnej w nauczaniu języka polskiego. Rozważania teoretyczne opiera na ujęciu interdyscyplinarnym, odwołując się do opinii dydaktyków języka polskiego i historii oraz do publikacji z zakresu antropologii i socjologii. Jej zdaniem, na szczególną uwagę w pracy polonisty zasługuje metoda projektu, która łączy i utrwala w sposób świadomy wiadomości z języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Równie intersującym rozwiązaniem edukacyjnym jest gra miejska, pozwalająca na kształtowanie tożsamości lokalnej i naukę kultury pamiętania.
Muzealnictwo
|
2016
|
vol. 57
154-165
EN
In 2015, the National Art Museum of China in Beijing hosted an exhibition entitled “State of Life. Polish Contemporary Art within a Global Context”. It was a comprehensive and diversified presentation of Polish culture in China, and both its content and professional intent drew upon three main challenges. The first consisted in incorporating the experiences dispersed and offered by contemporary art in a story which would at some point correspond to the format of a national presentation. The core difficulty was the complexity and ambiguity of the relationship between contemporary art and national identity, and more precisely the form of the nation. The second challenge was translating those experiences into a story which would be understood by the audience from a different and remote culture. The obstacle was not only the translation itself, but also the very subtle aspect of the differences in the importance of similar experiences in diverse cultural contexts. The third challenge was to arrange cooperation between two countries whose cultural policies differ completely and whose cultural infrastructure is organised quite differently. Those challenges resulted in the methodology of the exhibition which, contrary to narrative exhibitions and typical expositions of contemporary art, implied the creation of a story through experiences materialised in works of art.
PL
W 2015 r. odbyła się w National Art Museum of China w Pekinie wystawa „Stan życia. Polska sztuka współczesna w kontekście globalnym”. Była elementem szerokiej i zróżnicowanej prezentacji kultury polskiej w Chinach, jednocześnie na poziomie merytorycznym oraz profesjonalnym stanowiła odpowiedź na trzy zasadnicze wyzwania. Pierwsze z nich polegało na wpisaniu rozproszonych doświadczeń oferowanych przez sztukę współczesną w opowieść, spotykającą się w jakikolwiek sposób z formatem prezentacji narodowej. Podstawowa trudność wynikała tu ze złożonej i niejednoznacznej relacji sztuki współczesnej do narodowej tożsamości, a ściślej do formy narodu. Drugim wyzwaniem było przełożenie tych doświadczeń na opowieść, która byłaby czytelna dla odbiorców z odmiennej i odległej kultury. Trudnością nie była tu wyłącznie sama translacja, lecz również subtelna kwestia różnic w ważko- ści podobnych doświadczeń w odmiennych kontekstach kulturowych. I wreszcie trzecim wyzwaniem było ułożenie współpracy w sytuacji, gdy w obu krajach prowadzone są zupełnie odmienne polityki kulturalne oraz zupełnie inaczej zorganizowana jest kulturalna infrastruktura. W odpowiedzi na te wyzwania opracowana została metodologia wystawy, która w przeciwieństwie do ekspozycji narracyjnych oraz typowych pokazów sztuki współczesnej, zakładała stworzenie opowieści przez ustanawianie konstelacj
PL
Niechaj ten partenon sztuki (…) będzie krzepiącym serca dokumentem wielkości nieśmiertelnego, wiekuiście twórczego ducha Polski. Słowa zapisane w akcie erekcyjnym Muzeum Narodowego w Warszawie nie pozostawiają wątpliwości – kultura była postrzegana przez władze II Rzeczypospolitej (1918–1945) jako niezwykle istotny czynnik budujący tożsamość odrodzonego państwa. Niemalże od samego początku niepodległości planowano i realizowano budowę gmachów teatrów i muzeów, a także organizowano nowe placówki. Wystarczy wspomnieć, że w połowie lat 30. XX w. działało w Polsce 135 muzeów publicznych, z czego połowa została powołana do życia po roku 1918. Kulturotwórcza rola budownictwa gmachów publicznych kolejno utrwalała obraz II Rzeczypospolitej jako spadkobierczyni Polski przedrozbiorowej, a następnie – państwa nowoczesnego, o ambicjach sięgających przywództwa w regionie. Pierwsze projekty i realizacje stanowią bezpośrednią kontynuację stylistyki przełomu XIX i XX wieku. Zaprojektowany w 1924 r. teatr narodowy w Warszawie i miejski w Łodzi (niezrealizowany) Czesława Przybylskiego posiadały uproszczone formy klasyczne. Podobnie pierwsze projekty Muzeum Narodowego w Warszawie (Marian Nikodemowicz, 1924) czy Muzeum Ziemi Pomorskiej w Toruniu (Czesław Przybylski, 1926), które kontynuowały XIX-wieczną tradycję „muzeum- -pałacu” i „muzeum-świątyni sztuki”. Przełom nastąpił w końcu lat 20. i na początku 30., kiedy powstawały projekty stanowiące wyraz poszukiwania własnej recepcji nowoczesności połączonej z wyrazem tożsamości narodowej. Architekci siedzib Muzeum Śląskiego (Karol Schayer) czy Muzeum Narodowego w Warszawie (Tadeusz Tołwiński) poszukiwali drogi twórczej łączącej nowoczesność i „państwotwórczy” charakter gmachów.
16
61%
PL
Artykuł jest analizą tożsamości narodowej (national identity) Greków urodzonych w Polsce. Wskazuje na swoiste „pęknięcie” tej tożsamości (identity) i konieczność rozróżnienia w jej obrębie identyfikacji narodowej (national identification), budowanej na podstawie niezwykle silnego w myśleniu potocznym „mitu krwi” i identyfikacji kulturowej (cultural identification), rozumianej jako postrzeganie danej kultury jako swojej, zrozumiałej, szczególnie bliskiej. Prekursorką tego podziału terminologicznego była Antonina Kłoskowska, jednak jej pojęcie „walencji” jako wyznacznika identyfikacji kulturowej nie wydaje się wystarczające do opisu tego aspektu tożsamości Greków urodzonych w Polsce i zostaje w artykule poszerzone.
EN
This paper deals with analysis of the national identity of Greeks born in Poland. It reveals a specific rupture of this identity and the need for the distinction between the national identification, built around the “myth of blood”, very strong in everyday thinking, and the cultural identification, defined as perceiving a given culture as one’s own, understandable, and close. Antonina Kłoskowska was first to introduce such terminological distinction. The term “walencja” she used as the indicator of the cultural identification is expanded in this contribution, as is not describing adequately this aspect of identity of Greeks born in Poland.
EN
Presupposing invariability of hitherto centrifugal tendencies in a frames of devolution reform and predevolution processes in Wales and Cornwall, questions of protection and development of national language are expected to remain in the Welsh/Cornish authorities centre of interests. Published by the Welsh Government and the Cornish Council schemes of national languages contains postulates of widening range of cymraeg or kernewek teaching, strengthening of bilingualism in public sphere and subsidizing of Welsh/Cornish media. However top to down stimulation of bilingualism would not succeed if most of people in Wales and Cornwall will be still English speaking. Which is more reducing number of Welsh speakers and slow growing number of Cornish speakers shows both these languages have no practical sense and are not able to compete with English. There is no reason to overestimate meaning of Welsh and Cornish in political mobilization processes because their role was only to confront Welsh and Cornish cultural diversity. Literally interpreted and appeased by the UK Government demands of legal and institutional guarantees of both languages protection and development caused finally displacement of public interests to other measures for realizing main aim, it is widening or implementing devolution processes.
PL
Zakładając niezmienność dotychczasowych tendencji odśrodkowych, zachodzących w ramach reformy dewolucyjnej i procesów paradewolucyjnych w Walii i Kornwalii, należy sądzić, że sprawy dotyczące ochrony i rozwoju języka narodowego pozostaną w centrum uwagi miejscowych ośrodków decyzyjnych. Opublikowane przez rząd walijski i Radę Kornwalii językowe strategie rozwojowe wyraźnie wskazują na zamiar systematycznego rozszerzania zakresu nauczania cymraeg i kernewek, umacnianie bilingwizmu w przestrzeni publicznej oraz dotowanie walijskojęzycznych i kornijskojęzycznych mediów. Odgórna stymulacja dwujęzyczności nie może jednak przynieść spodziewanych rezultatów w sytuacji, gdy większość mieszkańców Walii i Kornwalii nadal porozumiewa się między sobą po angielsku. Co więcej, zmniejszanie się liczby osób mówiących językiem walijskim oraz powolny przyrost populacji używającej na co dzień języka kornijskiego pozwalają sądzić, że oba te języki nie uzyskają w najbliższym czasie większego znaczenia praktycznego i nie będą mogły skutecznie konkurować z językiem angielskim. Nie należy zatem przeceniać ich znaczenia w odniesieniu do procesów mobilizacji politycznej, w których posłużyły jedynie do unaocznienia odrębności kulturowej Walijczyków i Kornwalijczyków. Literalne odczytanie i zaspokojenie przez rząd brytyjski postulatów dotyczących utworzenia prawnych i instytucjonalnych gwarancji ochrony i rozwoju obu języków spowodowało więc przesunięcie zainteresowania społeczności walijskiej i kornwalijskiej na inne środki służące realizacji zasadniczego celu, tj. rozszerzenia lub implementacji procesów dewolucyjnych.
EN
Belarus is a typical borderline country featuring multi-ethnicity, including various cultures, denominations and languages co-existing one near the other. Current socio-linguistic situation in Belarus may be defined as socially conditioned diglossia. Russian is the language of the governing elites, all-level education, popular culture and mass media. Urban inhabitants speak almost entirely Russian, and the majority of village inhabitants speak Belarusian dialects. When, during Lukaszenka’s rule, Belarusian language fell once again in disgrace, it once again became a symbol of national revival and a fighting tool of opposition. Representatives of democratic elites speak Belarusian, but only when they hold informal meetings or political events. Based on biographic interviews held with the representatives of the Belarusian intelligentsia in Belarus, the Author has revealed a process of the narrators’ discovering an importance of a mother tongue as a sign of national identity. The process of realizing the importance of the Belarusian language in the life of an individual, as well as ethnic community, as well as a process of conscious learning of the language is, for contemporary Belarusians, one of the stages of shaping national identity. Learning the language is followed by participating in Belarusian symbolic culture and remembering history and reviving common memory, which finally leads to conscious identity with a mother land in a symbolic sense, which is broader than purely territorial reference.
EN
Religion plays an important role in the life of individuals, societies and entire national communities. It has a particular impact where religious affiliation is an important part of national identity. The aim of this article is to explore the influence of religiosity on the identity attitudes of Poles abroad under conditions of migration. The analysis focuses on assessing the impact of the self-declaration of faith of the Polish post-accession migrants in Great Britain on their national identity. Sociological research was conducted with a questionnaire on a sample of 620 Poles living in the UK. The analysis of quantitative research has shown that despite the decreasing rate of respondents’ self-declaration of faith, religion is still strongly related to their national identification. The influence of the religious factor on the declared national affiliation to the country of origin is most evident among the firm believers, while those respondents who declare a shared national affiliation – declaring a strong sense of belonging to the country of settlement – were characterised by a lower value of the religiousness index.
PL
Religia odgrywa istotną rolę w życiu jednostek, społeczeństw i całych wspólnot narodowych. Posiada ona szczególną siłę oddziaływania tam, gdzie przynależność religijna jest ważną częścią tożsamości narodowej. Celem niniejszego artykułu jest analiza wpływu religijności na postawy tożsamościowe polskich emigrantów. W analizie skupiono się na ocenie wpływu autodeklaracji wiary polskich migrantów poakcesyjnych w Wielkiej Brytanii na ich tożsamość narodową. Badania socjologiczne przeprowadzono za pomocą kwestionariusza ankiety na próbie 620 Polaków tam mieszkających (badania własne przeprowadzone jesienią 2019 r.). Analiza badań ilościowych wykazała, że mimo malejącego wskaźnika autodeklaracji wiary respondentów religia w dalszym ciągu jest silnie powiązana z identyfikacją narodową. Wpływ czynnika religijnego na deklarowaną przynależność narodową kraju pochodzenia najwyraźniej widać pośród głęboko wierzących, tych zaś, którzy deklarowali przynależność narodową także do kraju osiedlenia, charakteryzowała niższa wartość wskaźnika religijności.
EN
The author points at the fact that the existing research into multiculturalism and the effects of the present ideology of multiculturalism necessitate a new concept concerning the culture of knowledge about oneself and the others, which can and should be undertaken by currently developing intercultural education. What is indicated in the text are the norms which guide intercultural education in the unceasing process of shaping cultural education. Among other things, these are: to learn in order to be oneself, to experience Others and to be able to act together, to know about oneself and Others.In this context, the author presents the tasks of intercultural education which are associated with shaping some currents in the development of man and human culture. These comprise: the current of tradition and regional culture (the current related to the acquisition of family-local-parish identity), the current of national cultures and of shaping national identity, the current of state culture (concerning the creation of citizen bonds with the state), the current of (inner and outer) cultural and civilization dialogue (the current which shapes multidimensional individual and social identity) and the current of symmetric enculturation, which also results from worldwide mobility and migration moves.Translated by Agata Cienciała
PL
Autor zwraca uwagę, że z dotychczasowych badań nad wielokulturowością i skutków funkcjonującej ideologii wielokulturowości wynika potrzeba wypracowania nowej koncepcji kultury wiedzy o sobie i innych, co może i powinna podjąć rozwijająca się obecnie edukacja międzykulturowa. Wskazuje na normy, którymi kieruje się edukacja międzykulturowa, w ustawicznym procesie kształtowania tożsamości kulturowej. Są to między innymi: uczyć się, aby być sobą, doświadczać Innych i potrafić działać wspólnie, wiedzieć o sobie i Innych. W kontekście powyższego przedstawia zadania edukacji międzykulturowej związane z kreowaniem kilku nurtów rozwoju człowieka i jego kultury. Nurt tradycji i kultury regionalnej, inaczej nurt związany z nabywaniem tożsamości rodzinno-lokalno-parafialnej, nurt kultur narodowych i kształtowania się tożsamości narodowej, nurt kultury państwowej, dotyczący kreowania więzi obywatelskich z państwem, nurt dialogu kulturowego i cywilizacyjnego (wewnętrznego i zewnętrznego), inaczej, nurt kreujący wielopłaszyznową tożsamość jednostkową i społeczną oraz nurt symetrycznej akulturacji, między innymi jako wynik mobilności i ruchów migracyjnych na świecie.
first rewind previous Page / 9 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.