Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Wyzwania kolektywnej dyrekcji Volksbühne oraz teatru politycznego par excellence

100%
Duda A.
Didaskalia. Gazeta Teatralna
|
2022
|
issue 169-170
312-335
EN
The article presents selected issues related to the collective management of the Volksbühne initiated by René Pollesch together with six representatives of the theatre company. The crisis caused by the non-renewal of Frank Castorf’s managerial contract and the disclosure of the sexist practices of one of his successors, Klaus Dörr, provoked a broad debate around the preferred management style in this Berlin theatre. Drawing on numerous articles and conversations published in professional magazines (Theater heute, Theater der Zeit) and the opinion-forming all-German press, the author illuminates the heuristic, intuitive character of the new collective management at the Volksbühne against the background of the growing debate in Germany about the need to empower social groups excluded in terms of class, race or gender. The calls for dismantling the central position of the theatre manager (Intendant) and employing a post-heroic management model are confronted with the analysis of the Volksbühne case in terms of ‘politicised’ theatre. According to Jacques Rancière, the political nature of art manifests itself in establishing an open space in which voiceless groups or communities can articulate their political aspirations and attempt to redefine the order of the ‘distribution of the sensible.’ On the one hand, it is worth noting that the newest collective management of the Volksbühne seeks to go beyond the centralised pattern of leadership performed by Frank Castorf and his group of ‘old revolutionaries’ towards the emancipation of women and non-heteronormative groups. On the other hand, the problem of empowerment of Eastern Europeans regained its importance after the outbreak of the war in Ukraine. It means the restitution of a key challenge of Castorf’s theatre that was proclaimed after the reunification of Germany.
2
Publication available in full text mode
Content available

"Trupy wstawać". O "Weselu" w reżyserii Jana Klaty

100%
Duda A.
Literatura Ludowa
|
2017
|
issue 4-5
EN
The article offers an analysis and interpretation of Jan Klata’s conception of staging Wesele [The Wedding] by Stanislaw Wyspianski at the National Old Theatre in Cracow. The author focuses on the key elements of Klata’s vision, beginning from anchoring this vision in the text, through the use of music and lyrics of the black metal band Furia, to scenography, costumes and actors, all of which make up the overall message of the performance as “the night of the living dead”. The author pays special attention to the characters of the drama as the living dead and to the apparitions from Act 2 of Wesele. 
PL
Artykuł jest próbą analizy i interpretacji reżyserskiej koncepcji wystawienia Wesela Stanisława Wyspiańskiego w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. Autor ukazuje kluczowe elementy wizji Jana Klaty, poczynając od umocowania tej wizji w tekście dramatu, poprzez użycie muzyki i tekstów blackmetalowego zespołu Furia, po rozwiązania scenograficzne, kostiumowe i aktorskie, które składają się na ogólną wymowę spektaklu jako „nocy żywych trupów”. Szczególną uwagę autor poświęca postaciom dramatu jako żywym umarłym oraz kreacjom zjaw z II aktu Wesela.
3
Publication available in full text mode
Content available

Polscy mistrzowie teatru w Chinach

100%
Duda A.
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
|
2019
|
vol. 8
|
issue 1
324-328
EN
The aim of this article is to present aspects of a theatrical co-operation between Poland and China, in particular the reception in the Middle Kingdom of characters such as Jerzy Grotowski and Krystian Lupa.  
PL
Celem artykułu jest prezentacja wybranych aspektów współpracy teatralnej pomiędzy Polską a Chinami, w szczególności zaś recepcja w Kraju Środka postaci takich jak Jerzy Grotowski i Krystian Lupa.
4
Publication available in full text mode
Content available

Transnarodowe ścieżki eurazjatyckich sztuk performatywnych: Wprowadzenie

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2023
|
vol. 72
|
issue 3(286)
11-15
EN
Introduction to essay cluster Transnational Pathways of Eurasian Performance Arts.
PL
Wprowadzenie do bloku tematycznego poświęconego transnarodowym i transkulturowym euroazjatyckim projektom teatralnym i performatywnym.
5
Publication available in full text mode
Content available

Błąd Epimeteusza? Teatr w sieci technik i technologii

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2022
|
vol. 71
|
issue 1
121-137
EN
This article presents William B. Worthen’s latest book: Shakespeare, Theatre, Technicity (Cambridge, 2020), which offers a reflection on staging Shakespeare in the age of digital media domination. This publication by the renowned Shakespeare scholar is an important voice in the discussion of theatre as a hypermedium, that is, a medium that reaches for other media in order to establish its historical version in a particular period. Worthen’s concept is anchored not only in media theories, but above all in the philosophy of Bernard Stiegler, who regards the human being is a technical being, using material and technical prostheses to transcend his/her being-towards-death and to be able to exist beyond purely biological conditions. One of Worthen’s crucial arguments for considering theatre as a hypermedium is his extensive analysis of the practices, myths and dilemmas concerning the reconstruction of traditional Elizabethan theater; he defines them as remediation practices.
PL
Artykuł stanowi prezentację najnowszej książki Williama B. Worthena Shakespeare, Theatre, Technicity (Cambridge, 2020), która jest próbą refleksji nad teatrem inscenizującym Shakespeare’a w epoce dominacji mediów cyfrowych. Praca znanego szekspirologa stanowi ważny głos w dyskusji nad teatrem jako hipermedium, czyli medium sięgającym po inne media, aby ustanowić swoją historyczną wersję w danej epoce. Koncepcja Worthena znajduje zakotwiczenie nie tylko w teoriach medioznawców, lecz nade wszystko w filozofii Bernarda Stieglera, który ujmuje człowieka jako istotę techniczną posługującą się materialno-technicznymi protezami (prostheses), aby przekroczyć własne bycie ku śmierci i móc istnieć poza uwarunkowaniami czysto biologicznymi. Jednym z istotnych argumentów Worthena za tym, aby uznać teatr za hipermedium, jest obszerna analiza praktyk, mitów i dylematów związanych z rekonstrukcją tradycyjnego teatru elżbietańskiego, które definiuje jako praktyki remediacyjne.
6
Publication available in full text mode
Content available

«Purpurowy płomień»: Helena Grossówna w Operze Pomorskiej i Teatrze Toruńskim

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2017
|
vol. 66
|
issue 1/2
122-133
EN
The article presents little known biographical facts about Helena Grossówna, one of the stars of the Polish film industry in the 1930s. Born in Toruń, the artist started out her career as a member of a ballet company for fledging dancers founded at the Toruń theatre during the first directorship of Karol Benda (1924-1926), which culminated in the opening of the Pomorska Opera. At the time, Grossówna was able to improve her dancing skills by performing in operas, operettas, and musical comedies. Having travelled to France, where she took classes from Matylda Krzesińska and Bronislava Nijinska (Vaslav Nijinsky’s sister), Grossówna returned to Toruń and worked as a choreographer at the Toruński Theatre, run again by Karol Benda (1930-1932). The article contains as detailed a description as the scant source materials permit of Helena Grossówna’s performance as Salome in Golgota [Golgotha] by Bolesław Rosłan (dir. Józef Cornobis, 1931), and it presents strong evidence that Grossówna left Toruń as a fully fledged artist.
PL
Artykuł stanowi prezentację nieznanych szerzej faktów z biografii Heleny Grossówny, jednej z gwiazd kina polskiego lat 30-tych XX wieku. Urodzona w Toruniu artystka rozpoczynała swoją karierę w zespole początkujących tancerek utworzonym w teatrze toruńskim w czasie pierwszej dyrekcji Karola Bendy (1924-1926), której ukoronowaniem było otwarcie Opery Pomorskiej. W tym czasie Grossówna mogła doskonalić swój warsztat taneczny, występując w inscenizacjach oper, operetek i komedii muzycznych. Po wojażach francuskich, kiedy to wzięła udział w kursach prowadzonych przez Matyldę Krzesińską i Bronisławę Niżyńską, siostrę Wacława Niżyńskiego, Grossówna wróciła do Torunia i pracowała jako choreograf w Teatrze Toruńskim prowadzonym ponownie przez Karola Bendę (1930-1932). W artykule można znaleźć obszerny na tyle, na ile pozwalają szczątkowe dokumenty, opis występu Heleny Grossówny jako Salome w Golgocie Bolesława Rosłana (reż. Józef Cornobis, 1931), a także liczne dowody na to, że Grossówna opuszczała Toruń już jako w pełni ukształtowana artystka.
7
Publication available in full text mode
Content available

Teatr Narodowy na Pomorzu w kontekście toruńskiej drogi do wolności

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2018
|
vol. 67
|
issue 3
117-136
EN
The author discusses the history of Toruń’s The National Theatre in Pomerania in the context of political events (the regaining of independence by Poland, the Paris Peace Conference, the Polish-Soviet War) and the Polish-German relations just after the First World War. He describes the futile attempts made by the German authorities and directors of the Stadtheater Thorn, and Roman Kalkowski in particular, to keep a German-speaking stage in the town, and discusses the Toruń and Bydgoszcz performances of the touring Polski Theatre headed by Ludwik Dybizbański. He also focuses on the birth of the first Polish public theatre in Toruń and the most significant artistic and non-artistic events of its operation under Franciszek Frączkowski (1920/1921 season) and Mieczysław Szpakiewicz (1921/1922 season).
PL
Autor przedstawia dzieje toruńskiego Teatru Narodowego na Pomorzu w kontekście wydarzeń politycznych (odzyskanie niepodległości, kongres wersalski, wojna polsko-bolszewicka) i relacji polsko-niemieckich tuż po zakończeniu I wojny światowej. Ukazuje bezskuteczne starania niemieckich władz i dyrektorów Stadtheater Thorn, zwłaszcza Romana Kalkowskiego, o zachowanie niemieckojęzycznej sceny w mieście, występy gościnne w Toruniu i Bydgoszczy wędrownego zespołu Teatru Polskiego prowadzonego przez Ludwika Dybizbańskiego, a przede wszystkim narodziny pierwszej polskiej sceny publicznej w Toruniu oraz najważniejsze wydarzenia artystyczne i pozaartystyczne za dyrekcji Franciszka Frączkowskiego (sezon 1920/1921) oraz Mieczysława Szpakiewicza (sezon 1921/1922). 
8
Publication available in full text mode
Content available

Korzenie teatru z perspektywy performatywno-medialnej

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2016
|
vol. 65
|
issue 1/2
75-96
EN
This article discusses the issue of cultural roots of theater as analyzed from the point of view of performance and media studies. Its starting point is a critical reading of the well-known book by Eli Rozik, The Roots of Theatre, as well as a debate with some theses held by anthropologists of spectacle, whereby the author is able to point out essential points of his own outlook on the origins of theatre. These are as follows: 1) theater and ritual are live performances, and from the media studies perspective, they are human and iconic media; 2) the roots of theater are manifold (polygenesis); 3) the roots of theatre should not be sought either in the psyche or in prehistory-in both cases, it is about performativity, not theatricality; 4) theatre emerges in sufficiently developed civilizations, in a specific performative environment from which it draws patterns of stage behavior. It means that initially, theater is a medium stitched from other media (in analogy to the rhapsodist stitching songs together). In ancient Greece, theater as a religious and state medium emerged within the framework of the Dionysian festival, which functioned as a vortex of behavior attracting other forms of rituals, spectacles, and contests and afforded many pretexts for implementing various performance art conventions in theatre. Evidence of theater’s heterogeneity in this respect can be found in Aristophanes’ comedies and in medieval performances.
PL
Artykuł podejmuje zagadnienie kulturowych korzeni teatru w perspektywie performatyki i medioznawstwa. Punktem wyjścia jest krytyczna lektura znanej książki Eli Rozika Korzenie teatru, a także dyskusja z niektórymi tezami antropologów widowisk, dzięki której autor artykułu jest w stanie wskazać istotne elementy własnego spojrzenia na genezę teatru. Są one następujące: 1) teatr i rytuał są żywymi widowiskami, a z perspektywy medioznawczej – mediami ludzkimi i ikonicznymi; 2) korzenie teatru są wielorakie (poligeneza); 3) korzeni teatru nie należy szukać ani w psychice, ani w prehistorii – w obu przypadkach chodzi o performatywność, a nie teatralność; 4) teatr wyłania się w dostatecznie rozwiniętych cywilizacjach, w określonym środowisku performatywnym, z którego czerpie wzorce zachowań scenicznych. Oznacza to, że początkowo teatr jest medium zszytym z innych mediów (analogicznie do rapsoda zszywającego pieśni). W starożytnej Grecji teatr jako medium religijne i państwowe pojawił się w ramach Wielkich Dionizjów, które były przestrzenią konwergencji różnych form rytuałów, widowisk i konkursów, a więc dawały wiele sposobności do wdrażania w teatrze różnych konwencji sztuki performatywnej. Dowody na heterogeniczność teatru pod tym względem można znaleźć w komediach Arystofanesa i w średniowiecznych przedstawieniach.
9
Publication available in full text mode
Content available

Czy istnieje potrzeba wprowadzenia perspektywy transkulturowej do polskich badań teatralnych?

100%
Duda A.
Pamiętnik Teatralny
|
2024
|
vol. 73
|
issue 4
141-170
EN
This article seeks to offer a deeper reflection on the benefits of adopting a transcultural perspective, which goes beyond the limitations of what is known as intercultural theatre. With reference to Rustom Bharucha’s revisionist approach to the research of Jerzy Grotowski and other European representatives of intercultural theatre, and to Achille Mbembe’s critique of European democracy as the delegation of violence to non-European zones of lawlessness, spaces for non-humans, the author attempts to outline the advantages of the transcultural perspective for Polish research. Using the example of the theatrical reception of Adam Mickiewicz’s Forefathers’ Eve (Dziady), the article presents the fundamental rift between the phenomenon of the play in literature and theatre (where it has served as a critical reflection on the condition of the Polish nation and society) and the indigenous ritual of the same name, whose peasant depositaries no longer have custody over it and which is extracted and exploited for purposes incompatible with its original purpose by artists from the intelligentsia-as by colonial settlers.
PL
Artykuł stanowi próbę pogłębionej refleksji nad korzyściami płynącymi z przyjęcia perspektywy transkulturowej, która wychodzi poza ograniczenia tak zwanego teatru interkulturowego. Odwołując się do rewizjonistycznego ujęcia Rustoma Bharuchy w odniesieniu do poszukiwań Jerzego Grotowskiego i innych europejskich przedstawicieli teatru interkulturowego oraz dokonanej przez Achille Mbembe krytyki europejskiej demokracji delegującej przemoc w pozaeuropejskie obszary bezprawia, przestrzenie dla nie-ludzi, autor stara się zarysować korzyści płynące z przyjęcia perspektywy transkulturowej w polskich badaniach. Na przykładzie teatralnej recepcji Dziadów Adama Mickiewicza w artykule został przedstawiony fundamentalny rozdźwięk pomiędzy literacko-teatralnym fenomenem Dziadów (służącym krytycznej refleksji nad kondycją polskiego narodu i społeczeństwa) a indygennym obrzędem dziadów, którego chłopscy depozytariusze przestali sprawować nad nim pieczę i który przez inteligenckich artystów – tak jak przez kolonialnych osadników – jest ekstrahowany i wyzyskiwany do celów niezgodnych z pierwotnym przeznaczeniem.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.