Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 18

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Diagnozowanie dziecka/ucznia z mutyzmem wybiórczym

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2020
|
issue 4
115-129
EN
The new perception of selective mutism as an anxiety disorder enables specialists to diagnose it early and take therapeutic measures as soon as possible. It is not an easy task to diagnose selective mutism and that process can engage many specialists. A diagnostic test should identify a pattern, depth and effects of selective mutism and also check whether there occur other serious problems related to this disorder. The test should help to determine how well do the people dealing with SM understand it and whether they apply the correct treatment. It should also help to collect full information on development, interests and friendships of a child to be able to help him efficiently. The aim of the article is to present the selective mutism and is to present the diagnosis as the process and to offer some suggestions how to classify the stages of this process.
PL
Nowe postrzeganie mutyzmu wybiórczego jako zaburzenia na tle lękowym pozwala specjalistom na wczesną jego diagnozę i jak najszybsze podjęcie działań terapeutycznych. Diagnoza mutyzmu wybiórczego nie jest zadaniem łatwym, a w proces diagnozowania może być zaangażowanych wielu specjalistów. Badanie diagnostyczne powinno służyć: rozpoznaniu wzorca, głębokości i skutków mutyzmu wybiórczego, sprawdzeniu, czy nie występują inne poważne lub powiązane z mutyzmem problemy, ustaleniu, w jakim stopniu osoby zaangażowane rozumieją mutyzm i czy właściwie z nim postępują oraz zebraniu pełnych informacji na temat rozwoju, zainteresowań i przyjaźni dziecka, tak aby móc podjąć skuteczną interwencję. Celem artykułu jest omówienie mutyzmu wybiórczego i diagnozy jako procesu oraz przedstawienie własnej propozycji klasyfikacji jego etapów.
2
Content available remote

Types of grammatical and lexical errors made by students with a mild intellectual disability at the second stage of their education a qualitative analysis

100%
Marciniak-Firadza R.
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
|
2020
|
issue 28
PL
The aim of the article is to provide a qualitative description of the errors committed by pupils with mild intellectual disabilities. The discussed issue has not yet been the subject of a scientific description from a linguistic point of view. The analysis of errors was based on Andrzej Markowski's classification with small additions from Zygmunt Saloni’s classification. Due to the volumetric framework, the article is limited to discussing grammatical and lexical errors. The research showed that pupils with mild intellectual disabilities make similar errors as those with typical development. No qualitative differences were noted between the study group and the control group, only quantitative ones.
3
Publication available in full text mode
Content available

Istota zmysłu smaku w diagnozie i terapii logopedycznej osób dorosłych

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopedia
|
2021
|
vol. 50
|
issue 1
121-142
EN
The subject matter presented in the article has not yet been the subject of description in the field of speech therapy, and the sense of taste itself is often underestimated in scientific considerations. The aim of the article is to describe the sense of taste (anatomy, physiology, functions, etiology, classification of taste disorders, consequences of taste disorders, diagnosis of taste disorders), and above all to present this sense in the context of speech therapy theory and practice. The text contains proposals for therapeutic strategies and exercises stimulating the sense of taste, which can be used by a speech therapist during the therapy of a patient with dysgeusia.
PL
Tematyka przedstawiona w artykule nie była dotychczas przedmiotem opisu na gruncie logopedii, a sam zmysł smaku jest często niedoceniany w rozważaniach naukowych. Celem artykułu jest opisanie zmysłu smaku (anatomia, fizjologia, funkcje, etiologia, klasyf ikacja zaburzeń smaku, konsekwencje zaburzeń smaku, diagnostyka zaburzeń smaku), a przede wszystkim zaprezentowanie tego zmysłu w kontekście teorii i praktyki logopedycznej. W tekście zamieszczono propozycje strategii terapeutycznych i ćwiczeń stymulujących zmysł smaku, które może wykorzystać logopeda w trakcie terapii pacjenta z dysgeuzją.
4
Publication available in full text mode
Content available

The Sense of Smell in Logopaedic Theory and Practice

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2021
|
issue 5
123-145
PL
Zaburzenia węchu dotyczą wielu chorób o różnym podłożu: laryngologicznym, neurologicznym, onkologicznym, gerontologicznym, a niekiedy są jednym z objawów diagnostycznych poważnej choroby. Celem artykułu jest opisanie zmysłu węchu (anatomii, fizjologii, funkcji, etiologii i charakterystyki zaburzeń), a przede wszystkim zaprezentowanie tego zmysłu w kontekście teorii i praktyki logopedycznej. Logopeda może m.in. na podstawie wywiadu z pacjentem lub opiekunem pacjenta oraz za pomocą różnych próbek zapachowych dokonać oceny funkcjonowania zmysłu powonienia. W ramach terapii logopedycznej może natomiast prowadzić stymulację zmysłu węchu poprzez różne ćwiczenia, np. różnicowania zapachów i ich intensywności, odgadywania i nazywania różnych zapachów, poszukiwania źródła zapachów itp.
EN
Olfactory disorders concern many diseases of laryngological, neurological, oncological and gerontological origins, and sometimes are one of the diagnostic symptoms of a serious illness. The aim of this article is to describe the sense of smell (anatomy, physiology, functions, etiology and characteristics of disorders) and, in particular, to present this sense in the context of logopedic theory and practice. Speech therapists may inter alia assess the functioning of the sense of smell on the basis of an interview with the patient or caregiver, make a general evaluation of the functioning of the sense of smell, using different olfactory samples. As part of speech therapy, speech therapists may include stimulation of the sense of smell through various exercises, e.g. odour differentiation exercises, exercises in guessing and naming different odours, exercises in differentiating odour intensity, exercises in searching the source of smell.
5
Publication available in full text mode
Content available

Sprawozdanie z XIX Ogólnopolskiej Konferencji Nnaukowo-Szkoleniowej pt. „Terapia logopedyczna. Metody postępowania w zaburzeniach mowy”, Lublin 30 czerwca – 2 lipca 2017 r.

100%
Marciniak-Firadza R.
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
|
2017
|
issue 19
203-218
6
Publication available in full text mode
Content available

Kilka uwag o stanie badań nad kompetencją słowotwórczą dzieci z niepełnosprawnością intelektualną

100%
Marciniak-Firadza R.
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
|
2017
|
issue 18
139-159
EN
Description of understanding and creating word-formative structures by children with slight intellectual disability and specifying how these word-formative structures exist in the linguistic awareness of such children is important, as there has been no research and therefore no studies related to the word-formation competence in children with intellectual disability. The only data related to the wordformation competence in children with intellectual disability we have are the names of professions collected by A. Wątorek in her research on the linguistic competence responsible for the development of lexical skills. The data incorporated in the said study allowed to perform linguistic, word-formative analysis and hence made it possible to indicate the methods of coding the names of professions/persons performing certain activities by children with slight intellectual disability.
PL
A description of the understanding (reception, decoding, interpretation) and creation (expression, coding) of word-building structures by children with minor intellectual disabilities, and a specification of how these word-building structures exist in the linguistic awareness of such children, is important as there exists no research and therefore no studies related to the word-building skills of children with intellectual disabilities.The only data related to word-building skills in children with intellectual disabilities available are the names of professions collected by A. Wątorek in her research on the linguistic competences responsible for the development of lexical skills. The data incorporated in the said study allowed the linguistic and wordbuilding analysis, and hence made it possible to indicate the methods of coding the names of professions/ persons performing certain activities by children with minor intellectual disabilities.
7
Publication available in full text mode
Content available

Recenzja książki Marii Bystrzanowskiej, mutyzm wybiórczy. Poradnik dla rodziców, nauczycieli i specjalistów, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2017, s. 137

100%
Marciniak-Firadza R.
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
|
2017
|
issue 18
209-216
8
Publication available in full text mode
Content available

Audiogenne zaburzenia głosu – charakterystyka, diagnostyka, rehabilitacja

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopedia
|
2022
|
vol. 51
|
issue 2
113-143
EN
The voice is closely related and dependent on the organ of hearing and speech, because one of the most important determinants of the proper development of speech and voice of the child is the functionally efficient auditory system, which on the one hand allows the reception of speech from the environment, and on the other, thanks to auditory self-control, allows for the improvement of the speech produced by the child and control The characteristics of voice disorders vary due to different hearing disorders. The degree of voice disorders will depend on the depth of hearing loss, the moment of occurrence, duration, effects of previous rehabilitation, type of auditory prosthesis and individual competences of the child. The voice of a child with a damaged hearing organ can be examined/assessed subjectively or objectively by using available acoustic analysis methods. Rehabilitation of audiogenic voice disorders consists, firstly, in the use of appropriate hearing aids or hearing implants, and secondly, in the introduction of exercises appropriately selected for the needs and capabilities of patients.
PL
Głos pozostaje w ścisłym związku i zależnościach z narządem słuchu i mowy, bowiem jednym z najważniejszych uwarunkowań prawidłowego rozwoju mowy i głosu dziecka jest czynnościowo wydolny układ słuchowy, który z jednej strony umożliwia odbiór mowy ze środowiska, a z drugiej, dzięki słuchowej autokontroli, pozwala na doskonalenie wytwarzanej przez dziecko mowy i kontrolę głosu. Różna jest charakterystyka zaburzeń głosu ze względu na różne uszkodzenia/zaburzenia słuchu. Stopień zaburzeń głosu będzie uzależniony od głębokości niedosłuchu, momentu wystąpienia, czasu trwania, efektów dotychczasowej rehabilitacji, rodzaju protezowania słuchowego i indywidualnych kompetencji dziecka. Głos dziecka z uszkodzonym narządem słuchu można zbadać/ocenić w sposób subiektywny bądź w sposób obiektywny przez zastosowanie dostępnych metod analizy akustycznej. Rehabilitacja audiogennych zaburzeń głosu polega, po pierwsze, na zastosowaniu odpowiednich aparatów słuchowych czy implantów słuchowych, a po drugie, na wprowadzeniu odpowiednio dobranych dla potrzeb i możliwości pacjentów ćwiczeń.
9
Publication available in full text mode
Content available

Breathing versus voice and its correct emission

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2023
|
issue 7
113-123
EN
The formation of a correct voice requires, among other things, a proper vocal emission technique, which consists of the correct way of breathing, phonation and articulation, their mutual coordination and the correct functioning of the resonance spaces. The task of the breath in correct emission is to enliven and sustain the sound, giving it strength and fullness of tone or, on the contrary, gentleness and softness. Correct breathing is the best massage for the vocal folds because the respiratory muscles, the muscles of the larynx, pharynx and oral cavity are closely interdependent. If the respiratory muscles are impaired, the laryngeal muscles will show increased tension and excessive effort. Breathing is essential for sound production because without air movement, phonation would not be possible and there would be no environment for the sound wave to propagate. The aim of this article is to draw attention to the importance of breathing for correct vocal emission and to point out both the determinants (characteristics) of correct breathing and the breathing habits that impede correct vocal emission.
PL
Powstawanie prawidłowego głosu wymaga m.in. odpowiedniej techniki jego emisji, na którą składa się właściwy sposób oddychania, fonacji i artykulacji, ich wzajemna koordynacja oraz prawidłowa czynność przestrzeni rezonacyjnych. Zadaniem oddechu w prawidłowej emisji jest ożywienie i podtrzymywanie dźwięku, nadawanie mu siły i pełni brzmienia lub przeciwnie – delikatności i łagodności. Prawidłowy oddech jest najlepszym masażem dla fałdów głosowych, ponieważ mięśnie oddechowe, mięśnie krtani, gardła i jamy ustnej są od siebie uzależnione. Jeżeli mięśnie oddechowe będą niepełnosprawne, to mięśnie krtani wykazywać będą wzmożone napięcie i nadmierny wysiłek. Oddychanie jest niezbędne do wydobycia dźwięku, ponieważ bez ruchu powietrza nie byłaby możliwa fonacja i nie byłoby środowiska dla rozchodzenia się fali akustycznej. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie oddychania dla prawidłowej emisji głosu oraz wskazanie zarówno wyznaczników (cech) właściwego oddychania, jak i nawyków oddechowych utrudniających prawidłową emisję głosu.
10
Publication available in full text mode
Content available

Głos a płeć – wybrane aspekty

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2023
|
issue 8
79-88
EN
In addition to differences in body proportions, muscular development, adipose layer formation, skeletal structure or hair pattern, vocal colour and laryngeal structure are secondary sex characteristics that constitute a set of somatic and functional differences between women and men. This article discusses the position, size and structure of the larynx in men and women and their influence on vocal traits/differences; chest capacity and type of breathing; the use of the chest and head resonator and their influence on the female and male voice; excessive audio‑phonatory reflex and its influence on the voice; raising voice intensity due to noise; changes in the endocrine system and their influence on vocal traits/differences in women; and ageing of the body, including the vocal apparatus.
PL
Barwa głosu i budowa krtani, obok różnic w proporcjach budowy, rozwoju umięśnienia, tworzeniu się warstwy tłuszczowej, budowie szkieletu czy sposobie owłosienia, należą do drugorzędowych cech płciowych, stanowiących zespół różnic somatycznych oraz czynnościowych, które różnią kobietę i mężczyznę. W artykule omówiono: położenie, wielkość i budowę krtani u kobiet i mężczyzn i ich wpływ na cechy/różnice głosu, pojemność klatki piersiowej a typ oddychania, używanie rezonatora piersiowego i głowowego i wpływ tych czynników na głos kobiecy i męski, nadmierny odruch audio‑fonacyjny i jego wpływ na głos, podwyższanie intensywności głosu ze względu na hałas, zmiany w układzie endokrynologicznym i ich wpływ na cechy/różnice głosu u kobiet oraz starzenie się organizmu, w tym aparatu głosowego.
11
Publication available in full text mode
Content available

Kilka uwag o nazwisku Firadza

100%
Marciniak-Firadza R.
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
|
2020
|
vol. 6
|
issue Numer Specjalny
61-76
UK
Статтю присвячено рідкісному прізвищу Фірадза, що звучить як іншомовне і не піддається однозначному поясненню. Мета статті – окреслити хронологічну та географічну стратиграфію прізвища, а також представити декілька різних підходів щодо його етимології. Аналізоване прізвище досі не було об’єктом ономастичних, зокрема антропонімічних, міркувань.
EN
The paper deals with a rare, foreign sounding name Firadza which is difficult to explain clearly. The aim of the article is to present a chronological and geographical stratigraphy of the name and different opinions on its etymology. The surnamediscussed has not yet been the topic of onomastic analyses, neither anthroponomical ones.
PL
Tematem artykułu jest rzadkie, obcobrzmiące, niedające się jednoznacznie objaśnić nazwisko Firadza. Celem artykułu jest przedstawienie stratygrafii chronologicznej i geograficznej nazwiska oraz zaprezentowanie kilku odmiennych stanowisk dotyczących jego etymologii. Omawiane nazwisko nie było dotychczas przedmiotem analiz onomastycznych, w tym antroponimicznych.
12
Publication available in full text mode
Content available

Charaszaj, czyszczacz, kastrun, krasacz, misiak… Kilka uwag o leksykalnym i słowotwórczym zróżnicowaniu nazw człowieka kastrującego zwierzęta (na przykładzie gwar małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego)

100%
Marciniak-Firadza R.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2017
|
vol. 51
|
issue 1
55-66
EN
Social, economic and cultural transformations of the Polish countryside over the last few dozen years have resulted in the disappearance of many professions, such as, i.a. the profession of an animal castrator, who worked mostly in pig farms. The aim of this paper is to indicate the semantic elements in derivational bases (charaszać, charszować, czyścić, kastrować, krasać, miśić, miśkować) and formal exponents constituting derivatives to name a person who castrates animals (‑acz, ‑aj, ‑ak, ‑ek, ‑nik, ‑ajko, ‑ciel, ‑un, ‑ator, ‑arz, ‑ø). Apart from that, the author intends to discuss the geographical range of those derivatives, not only in the borderland region, but in the whole Polish dialect area. Moreover, the paper discusses the issues of lexical, see kras‑ak / mis‑ak, kastrow‑ak / kras‑ak and word-formation variants, see czyszcz‑acz - czyszcz‑ak - czyszcz‑arz - czyśc‑iciel. The analysed material originates in the dialects of the Lesser Poland and Masovia borderland and it was collected in 2008–2011 from 32 villages.
PL
-
13
Publication available in full text mode
Content available

Zmysł smaku – istota, zaburzenia, diagnoza, terapia (na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi)

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2022
|
issue 6
159-173
EN
The sense of taste itself is often underestimated in scientific considerations. The aim of the article is to describe the sense of taste (anatomy, physiology, functions, etiology, classification of taste disorders, consequences of taste disorders, diagnosis of taste disorders), and above all to present this sense in the context of speech therapy theory and practice (on the example of a speech therapist working with a children). The text contains proposals for therapeutic strategies and exercises stimulating the sense of taste, which can be used by a speech therapist during the therapy of a child with dysgeusia.
PL
Zmysł smaku jest często niedoceniany w rozważaniach naukowych. Celem artykułu jest opisanie tego zmysłu (jego anatomii, fizjologii, funkcji, etiologii, klasyfikacji zaburzeń smaku, konsekwencji zaburzeń smaku, diagnostyki zaburzeń smaku), a przede wszystkim zaprezentowanie go w kontekście teorii i praktyki logopedycznej (na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi). W tekście zamieszczono propozycje strategii terapeutycznych i ćwiczeń stymulujących zmysł smaku, które może wykorzystać logopeda w trakcie terapii dziecka z dysgeuzją.
14
Publication available in full text mode
Content available

Zmysł węchu – istota, zaburzenia, diagnoza, terapia (Na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi)

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopedia
|
2021
|
vol. 50
|
issue 2
169-183
EN
The sense of smell itself is often underestimated in scientific considerations. The aim of the article is to describe the sense of smell (anatomy, physiology, functions, etiology, classification of smell disorders, consequences of smell disorders, diagnosis of smell disorders), and above all to present this sense in the context of speech therapy theory and practice (on the example of a speech therapist working with a children). The text contains proposals for therapeutic strategies and exercises stimulating the sense of smell, which can be used by a speech therapist during the therapy of a child with dysnosmia.
PL
Zmysł węchu jest często niedoceniany w rozważaniach naukowych. Celem artykułu jest opisanie zmysłu węchu (anatomia, fizjologia, funkcje, etiologia, klasyf ikacja zaburzeń węchu, konsekwencje zaburzeń węchu, diagnostyka zaburzeń węchu), a przede wszystkim zaprezentowanie tego zmysłu w kontekście teorii i praktyki logopedycznej (na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi). W tekście zamieszczono propozycje strategii terapeutycznych i ćwiczeń stymulujących zmysł węchu, które może wykorzystać logopeda w trakcie terapii dziecka z dysnosmią.
15
Content available remote

Kilka uwag o potrzebie badań kompetencji słowotwórczych dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim

100%
Marciniak-Firadza R.
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
|
2016
|
issue 14
29-51
PL
Word formation is significant for the linguistic and cognitive development of the child and it is possible to get and interpret data concerning decoding and encoding word-formative structures by children with intellectual disability through linguistic analysis. This task is so much important because Polish literature lacks studies concerning word formation competence of children with intellectual disability. The article shows the need for research and their description as well as the evaluation of understanding and forming word-formative structures by children with intellectual disability in comparison with analogical abilities of children without such a disability.
16
Publication available in full text mode
Content available

Cebula, Cybulin, Cybulski, czyli co wspólnego ma nazwisko Cybulski z cebulą

100%
Marciniak-Firadza R.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2017
|
vol. 51
|
issue 2
11-25
EN
The purpose of the article is to track the etymology of the word onion and its meanings in the history of the Polish language, contemporary Polish and local dialects, paying attention to verbal, phraseological connections which it creates, proverbs and sayings, as well as derivatives of both common, as well as proper names. The purpose is also to show connections of the common name of onion and proper name Cybulski. The source material for analysis was excerpted from dictionaries of the Polish language: etymological, phraseological, onomastic, dialectal and general (explanatory). Exceptionally in case of environmental variants of the Polish language, date comes from websites.
PL
-
17
Content available remote

Współpraca logopedy z laryngologiem i foniatrą w procesie rehabilitacji zaburzeń głosu i mowy

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2018
|
issue 2
107-117
EN
Over the last few years considerable progress in medicine and the emergence of multispecialist teams have tightened the relationship between medicine and logopaedics. The aim of this paper is to discuss selected aspects of the cooperation among laryngologists (mainly those who specialise in oncological laryngology), and phoniatricians. I will present the selected aspects of this cooperation, among others aims of a speech therapist (a member of a multidisciplinary team of specialists) in therapies that can help people with cancer of the mouth, nasal cavity, larynx and throat; and people with professional dysphonia.
PL
W związku z olbrzymimi postępami w medycynie i tworzeniem się wielospecjalistycznych zespołów w ostatnich kilkunastu latach zacieśnia się związek logopedii z medycyną. Celem artykułu jest omówienie wybranych aspektów współpracy logopedy z laryngologiem (przede wszystkim specjalizującym się w onkologii laryngologicznej) i foniatrą. Zaprezentowano wybrane aspekty tej współpracy, między innymi zadania logopedy – członka interdyscyplinarnego zespołu specjalistów – w procesie terapii osób z chorobami nowotworowymi w obrębie jamy ustnej, jamy nosowej, krtani i gardła oraz osób z zawodowymi dysfoniami.
18
Content available remote

Recenzja: Danuta Pluta‑Wojciechowska, Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń

100%
Marciniak-Firadza R.
Logopaedica Lodziensia
|
2017
|
issue 1
161-164
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.