Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Autocenzura w pierwszych polskich przekładach Gianniego Rodariego

100%

Wielgosz A.

Porównania

2020

vol. 26

issue 1

256-265

As Gaby Thomson-Wohlgemuth proves in her book Translation under State Control: Books for Young People in the German Democratic Republic, books for children and young people considered, for example, by the Israeli researcher Zohar Shavit to be a periphery of the literary polysystem (according to Itamar Even-Zohar’s theory), in a situation where the central authority tries to control and subordinate the publishing circuit begin to occupy a central place in the polysystem as the first tool for raising obedient citizens. In this case, the selection of foreign-language books to be translated and the control and censorship of existing translations also become extremely important.In Poland after 1945, the most frequently translated Italian children’s book, apart from classics such as Carl Collodi’s Pinocchio or Edmondo de Amicis’ Heart, were books by authors connected with Marxism and with the Italian Communist Party – Gianni Rodari and Marcello Argilli. Their novels for young peopleoften contained anti-monarchist and anti-capitalist content. Censors, according to research conducted by Katarzyna Biernacka-Licznar, had no objections to the content of these translations. However, I would like to show, using the example of the translations of the first two novels by Gianni Rodari: Il romanzo di Cipollino (Opowieść o Cebulku) by Zofia Ernstowa from 1954 and Gelsomino nel paese dei bugiardi (Gelsomino w kraju kłamczuchów) by Hanna Ożogowska from 1962, how the translators used self-censorship procedures, such as avoiding controversial fragments of the text. The translators, aware of the existence of the censor’s institution, deliberately manipulated the text in order to facilitate the publication of these novels.

Jak dowodzi Gaby Thomson-Wohlgemuth w poświęconej tłumaczeniom anglojęzycznej literatury dziecięcej w NRD pracy Translation under State Control: Books for Young People in the German Democratic Republic, książki dla dzieci i młodzieży, uznawane na przykład przez izraelską badaczkę Zohar Shavit za margines polisystemu literackiego (według teorii Itamara Even-Zohara) w sytuacji, w której władza centralna próbuje kontrolować i podporządkowywać sobie obieg wydawniczy, zaczynają zajmować centralne miejsce w polisystemie jako pierwsze narzędzie służące do wychowywania posłusznych obywateli. W takim przypadku niezwykle ważny staje się też wybór obcojęzycznych książek do tłumaczenia oraz kontrolai cenzura gotowych przekładów.W Polsce po 1945 roku najczęściej tłumaczonymi dziełami literatury dziecięcej, poza klasycznymi pozycjami, takimi jak Pinokio Carla Collodiego czy Serce Edmonda de Amicisa, były książki autorów związanych z marksizmem i z Włoską Partią Komunistyczną – Gianniego Rodariego i Marcella Argilliego. Ich powieści dla młodzieży często zawierały treści antymonarchistyczne, antykapitalistyczne czy związane z równością klasową. Cenzorzy, jak wynika z badań przeprowadzonych przez Katarzynę Biernacką-Licznar, nie mieli zastrzeżeń do treści tych przekładów. Chciałabym jednak pokazać na przykładzie tłumaczeń pierwszych dwóch powieści Gianniego Rodariego: Opowieści o Cebulku autorstwa Zofii Ernstowej z 1954 roku i Gelsomina w Krainie Kłamczuchów Hanny Ożogowskiej z 1962 roku stosowane przez tłumaczki zabiegi autocenzury, na przykład omijanie kontrowersyjnych fragmentów tekstu. Tłumaczki, mając świadomość istnienia instytucji cenzora, celowo manipulowały tekstem, aby ułatwić bezproblemowe wydanie tych powieści.

Autofikcja we współczesnym komiksie włoskim. Przypadek Toffola i Gipiego

100%

Wielgosz A.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

2019

vol. 12

issue 1

195-209

The article analyses two works belonging to the genre of autofiction in contemporary Italian comics: Pasolini by Davide Toffolo from 2012 and La Mia Vita Disegnata Male (LMVDM) by Gipi. According to Gillian Whitlock, an American researcher of autobiographical texts, in comic books the author always has to draw themselves, creating their own “graphic avatar”. Consequently, cartoon autobiographies rarely aspire to realism, and representation becomes inseparable from manipulation. Gipi in LMVDM decides to tell two parallel stories, using a completely different graphic style for each of them. He tells a retrospective, oneiric story about his childhood and youth, using simple, offhand drawings (the title of this comic book can be translated as “My badly drawn life”). On the other hand, with the help of watercolours typical of his previous comic books, he develops an adventure narrative about a poet imprisoned on a pirate ship. Paradoxically, in this comic book, real events are presented like fiction or dreams, while fantastic events are rendered in a more realistic style. Pasolini by Davide Toffolo tells the story of the multiple meetings between two characters who, due to chronology, could have never met: the book’s author, Davide Toffolo, and the renowned Italian writer and director, Pier Paolo Pasolini. The author uses a realistic drawing style to capture these unbelievable events. This is another example of the blurring of the boundary between fiction and reality. According to Raffaele Donnarumma, autofiction is characterised by the fact that the author, hero and narrator are the same person, but events that are recognizable as having happened are mixed with events that clearly never happened. In the graphic novel, the issue of probability and improbability of events is further complicated by the fact that the figure of the author/hero/narrator is represented by a drawing which, in itself, distances this medium from seemingly realistic representation. In addition, the authors of the autobiographical comics discussed in this article decide to play with different graphic styles in order to further blur the boundary between fiction and reality.

W artykule przeanalizowane zostają dwa dzieła będące przykładem autofikcji we współczesnym włoskim komiksie: Pasolini Davidego Toffola z 2012 roku i La Mia Vita Disegnata Male (LMVDM) Gipiego. W komiksach autor zawsze musi narysować siebie samego, stworzyć swój „awatar graficzny”, a – co za tym idzie – komiksowe autobiografie rzadko dążą do realizmu, a reprezentacja nierozłącznie wiąże się w nich z manipulacją. Gipi w LMVDM decyduje się na opowiedzenie dwóch paralelnych historii, używając dla każdej nich zupełnie odmiennego stylu graficznego. Pasolini Davidego Toffola opowiada o wielokrotnych spotkaniach dwóch postaci, które ze względu na czas życia nie mogły nigdy się zetknąć: sobie samym i słynnym włoskim pisarzu i reżyserze Pierze Paolu Pasolinim. Jest to kolejny przykład zacierania granicy między fikcją a rzeczywistością. W powieści graficznej kwestię prawdopodobieństwa i nieprawdopodobieństwa wydarzeń komplikuje fakt, że postać autora/bohatera/narratora jest przedstawiona poprzez rysunek, który sam w sobie oddala to medium od pozorów realistycznej reprezentacji. Dodatkowo, autorzy komiksów autobiograficznych omawianych w tym artykule decydują się na granie różnymi stylami graficznymi w celu dalszego zacierania granicy między fikcją a rzeczywistością.

Refine search results

1 Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

1 Porównania

2 Wielgosz A.

1 2020

1 2019

Search results

Autocenzura w pierwszych polskich przekładach Gianniego Rodariego

Autofikcja we współczesnym komiksie włoskim. Przypadek Toffola i Gipiego