The role of metropolitan areas has gained importance in contemporary Poland, as it is in them that here, like throughout the world, the economic, financial, scientific, and cultural potential are all concentrated. As the centers of both digital society and the knowledge-based economy, they play a significant role in spatial development. The aim of the article is to quantify the Cracow Metropolitan Area’s level of socio-economic development. The analysis is used to present the differentiation of socio-economic development among the communes of the CMA. The analysis is based on a synthetic composite index of development that has been calculated using 15 different indices that characterise socio-economic development for the year 2008.
Kurczenie się miast jest jednym z ważniejszych zjawisk społecznych, gospodarczych i przestrzennych, które zachodzą na obszarach miejskich. Determinantami mającymi największy wpływ na proces kurczenia się miast są te związane z transformacją ekonomiczną i restrukturyzacją tzw. przemysłu tradycyjnego oraz z konsekwencjami drugiego przejścia demograficznego. Zjawisko kurczenia się odnosi się do ośrodków miejskich, w których obserwuje się straty ludności, spadek zatrudnienia i przedłużający się kryzys gospodarczy. Miasta dotknięte tym procesem charakteryzują się ujemnym przyrostem naturalnym i saldem migracji oraz transformacją struktury gospodarki miejskiej. Proces kurczenia się miast w przyszłości będzie postępował i miał duży wpływ na ich rozwój. Skutki tego procesu są zróżnicowane i w większości przypadków negatywne. Depopulacja miast ciągle się pogłębia i w przyszłości zjawisko to będzie się nasilać. Obecne prognozy demograficzne GUS wskazują na spadek liczby ludności miast, spadek liczby ludzi młodych i osób w wieku zdolności do pracy oraz starzenie się populacji. W opracowaniu podjęto próbę pomiaru kurczenia się miast w Polsce. Szczegółowej analizie poddano miasta duże liczące powyżej 100 tys. mieszkańców.
Jednym z najbardziej istotnych problemów współczesnego rozwoju wielu miast jest proces ich kurczenia sie (shrinking cities). Kurczenie sie miast jest zjawiskiem zróżnicowanym i złożonym ze względu na jego wieloaspektowy i wielowymiarowy charakter. Skala tego zjawiska niesie ze sobą wiele negatywnych skutków, widocznych w kontekście zmian demograficznych, społecznych, gospodarczych i przestrzennych. Przedmiotem opracowania jest zagadnienie kurczenia sie miast w Polsce. W opracowaniu dokonano analizy wybranych aspektów demograficznych, gospodarczych i przestrzennych miast liczących powyżej 100 tys. mieszkańców. Badaniem objęto okres 2000–2015.
EN
One of the most important problems of the present development of many cities is the process of their shrinking. Shrinkage is a complex and varied phenomenon because of its multi-dimensional, multiscalar and multi-temporal character. The dynamics and range of this phenomenon bring a lot of negative consequences. The effects of city shrinkage are visible in cities in the context of social and demographic models, economic processes or spatial changes. The main issue in the paper is the shrinking of the cities in Poland. The paper presents selected demographic, economic and spatial aspects of cities with over 100,000 inhabitants. The study covered the period of 2000–2015.
A participatory budget defined in civic Poland is one of the tools supporting the process of involving residents in local government matters. The concept of participation can be defined as more or less direct participation of citizens in social, public and political life. Therefore, the civic budget is a tool of co-governance and an attempt to involve residents in local development. The aim of the article is to analyze and evaluate the use of the civic budget as a tool of city development policy and activation of the local community around its key issues. The analysis concerns the civic budget of the city of Nowy Sącz in the Małopolskie Voivodeship. The research method is the desk research method based on public data. It allowed for the diagnosis of the state of development of civic budgets in the city of Nowy Sącz. For the purposes of this study, the projects approved for implementation were analyzed, and projects submitted to the civic budget, but not allowed to vote for various reasons, were excluded from the analysis.
PL
Budżet partycypacyjny określany w Polsce obywatelskim jest jednym z narzędzi wspierających proces angażowania mieszkańców w sprawy samorządowe. Pojęcie „partycypacja” można zdefiniować jako mniej lub bardziej bezpośrednie uczestnictwo obywateli w życiu społecznym, publicznym oraz politycznym. Budżet obywatelski jest więc narzędziem współrządzenia i próbą włączenia mieszkańców w rozwój lokalny. Celem artykułu jest analiza i ocena wykorzystania budżetu obywatelskiego jako narzędzia polityki rozwoju miasta i aktywizacji lokalnej społeczności wokół kluczowych dla niej kwestii. Analiza dotyczy budżetu obywatelskiego miasta Nowy Sącz w województwie małopolskim. Metodą badawczą jest metoda desk research na podstawie danych publicznych. Pozwoliła ona na diagnozę stanu rozwoju budżetów obywatelskich w mieście Nowy Sącz. Na potrzeby niniejszego opracowania analizie poddano projekty zatwierdzone do realizacji, a z analiz zostały wyłączone projekty zgłoszone do budżetu obywatelskiego, lecz z różnych względów nie dopuszczone do głosowania.
The introduction of new rules in the area of land management and the new city management rules lead to key changes in the structure of land use and management of city land. The main objective of the article is to depict the changes of land management in the city of Krakow in the years 2005 − 2012. The spatial analysis of the change process was carried out in the scale of the whole city.
Kurczenie się miast stanowi obecnie aktualny problem procesów urbanizacyjnych w Polsce. Zmiany ustrojowe w Polsce i proces integracji z Unią Europejską wpłynęły na strukturę i dynamikę zachodzących zmian w populacji kraju, w tym szczególnie na obszary miejskie. Przedmiotem opracowania jest identyfikacja głównych przejawów kurczenia się miast na tle zjawisk ludnościowych. Autorka scharakteryzowała aktualną sytuację w miastach wojewódzkich w Polsce w kontekście depopulacji. Zakres czasowy analizy obejmuje lata 2000-2015.
A participatory budget defined in civic Poland is one of the tools supporting the process of involving residents in local government matters. The concept of participation can be defined as more or less direct participation of citizens in social, public and political life. Therefore, the civic budget is a tool of co-governance and an attempt to involve residents in local development. The aim of the article is to analyze and evaluate the use of the civic budget as a tool of city development policy and activation of the local community around its key issues. The analysis concerns the civic budget of the city of Nowy Sącz in the Małopolskie Voivodeship. The research method is the desk research method based on public data. It allowed for the diagnosis of the state of development of civic budgets in the city of Nowy Sącz. For the purposes of this study, the projects approved for implementation were analyzed, and projects submitted to the civic budget, but not allowed to vote for various reasons, were excluded from the analysis.
PL
Budżet partycypacyjny określany w Polsce obywatelskim jest jednym z narzędzi wspierających proces angażowania mieszkańców w sprawy samorządowe. Pojęcie „partycypacja” można zdefiniować jako mniej lub bardziej bezpośrednie uczestnictwo obywateli w życiu społecznym, publicznym oraz politycznym. Budżet obywatelski jest więc narzędziem współrządzenia i próbą włączenia mieszkańców w rozwój lokalny. Celem artykułu jest analiza i ocena wykorzystania budżetu obywatelskiego jako narzędzia polityki rozwoju miasta i aktywizacji lokalnej społeczności wokół kluczowych dla niej kwestii. Analiza dotyczy budżetu obywatelskiego miasta Nowy Sącz w województwie małopolskim. Metodą badawczą jest metoda desk research na podstawie danych publicznych. Pozwoliła ona na diagnozę stanu rozwoju budżetów obywatelskich w mieście Nowy Sącz. Na potrzeby niniejszego opracowania analizie poddano projekty zatwierdzone do realizacji, a z analiz zostały wyłączone projekty zgłoszone do budżetu obywatelskiego, lecz z różnych względów nie dopuszczone do głosowania.
This article attempts to synthesize the directions of Local Action Groups development in Małopolska included in their Local Development Strategies. The seven main directions of development of LAG’s in Małopolska has been distiguished: tourism, development of human and social capital, development of entrepreneurship, protection of the environment, undertaking cooperation, improvement of the quality of life, and the other.
PL
W artykule podjęto próbę syntezy kierunków rozwoju Lokalnych Grup Działania (LGD) w Małopolsce, zawartych w ich Lokalnych Strategiach Rozwoju (LSR). Wyodrębniono siedem głównych kierunków rozwoju LGD w Małopolsce: rozwój turystyki, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego, rozwój przedsiębiorczości, ochrona środowiska, podejmowanie współpracy, poprawa jakości życia, oraz kategoria pozostałe.
The main objective of the article is to depict the financial aspects of the urban area development. The paper is divided into two major parts. The first one in theory presents legal determinants to provide the city budget with income from real estate management, and the financial results for adopting implementing rules concerned the city master plans. The second empirical part contains the analysis of the land development and spatial – landscaping transformations in Cracow. The authors also studied the real estate financial city reports in the marginal years available for research 2005–2010.
Artykuł podejmuje kwestię ustosunkowania mieszkańców względem obszarów chronionych. Przedmiotem analizy jest teren szczególny – obszar Pienińskiego Parku Narodowego w Polsce, stanowiący ciekawą mozaikę ekosystemów naturalnych i powstałych w wyniku działalności człowieka. Tereny te wyróżniają się pod względem dziedzictwa historycznego. Celem artykułu jest nie tylko stworzenie opisowej analizy zagadnienia, lecz także przedstawienie nowatorskiej konstrukcji diagnozy, służącej rozwiązaniu problemu dopasowania się podstawowych sfer aktywności człowieka do obszarów przyrodniczo cennych. Artykuł składa się w związku z powyższym z dwóch powiązanych ze sobą części. W pierwszej zaprezentowana została teoretyczna konstrukcja, zbudowana na podstawie kluczowych dla omawianego zagadnienia obszarów interpretacyjnych: gospodarki, państwa i społeczeństwa. Część druga jest raportem z wykonanego badania, uzupełniającym podstawowy koncept o próby oryginalnej systematyzacji otrzymanych wyników.
EN
This article addresses the issue of the attitude of local people towards protected areas. The subject of the analysis is a special area-the Pieniny National Park in Poland, which is an interesting mosaic of natural and man-made ecosystems. These areas stand out in terms of their historical heritage. The aim of the article is not only to create a descriptive analysis of the issue, but also to present an innovative structure of the diagnosis, which serves to solve the problem of adjustment of the basic spheres of human activity to the areas of natural value. The article therefore consists of two interrelated parts. In the first one, a theoretical structure is presented, built on the basis of key interpretative areas for the discussed issue: economy, state and society. The second part is a report from the conducted research, which supplements the basic concept with attempts at original systematization of the obtained results.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.