Rzeczownik degenerat w wypowiedziach współczesnych użytkowników polszczyzny – znaczenie i cechy użycia

• Authors: Lisczyk Karolina

Title variants

EN

The noun degenerat ‘degenerate’ in the statements of contemporary Polish speakers – meaning and features of use

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest opis znaczeń i kontekstów, w jakich używany jest rzeczownik degenerat. Materiał, zaczerpnięty z korpusu MoncoPL, liczy 2320 konkordancji, datowanych od 2008 do 2023 r. Analiza wypowiedzeń dowiodła, że rzeczownik degenerat jest używany zarówno w funkcji prymarnie reprezentatywnej (oznacza osoby, które łamią wybrane reguły prawne i obyczajowe), jak i prymarnie ekspresywnej (stanowi wówczas obelgę i służy nazywaniu osób o odmiennych poglądach, głównie politycznych oraz dotyczących społeczności LGBTQ+). W obu wypadkach rzeczownik degenerat nacechowany jest aksjologicznie ujemnie, przez co często jest używany w wypowiedziach potocznych i wulgarnych.Przedmiotem artykułu jest opis znaczeń i kontekstów, w jakich używany jest rzeczownik degenerat. Materiał, zaczerpnięty z korpusu MoncoPL, liczy 2320 konkordancji, datowanych od 2008 do 2023 r. Analiza wypowiedzeń dowiodła, że rzeczownik degenerat jest używany zarówno w funkcji prymarnie reprezentatywnej (oznacza osoby, które łamią wybrane reguły prawne i obyczajowe), jak i prymarnie ekspresywnej (stanowi wówczas obelgę i służy nazywaniu osób o odmiennych poglądach, głównie politycznych oraz dotyczących społeczności LGBTQ+). W obu wypadkach rzeczownik degenerat nacechowany jest aksjologicznie ujemnie, przez co często jest używany w wypowiedziach potocznych i wulgarnych.

EN

The subject of the article is a description of the meanings and contexts in which the noun degenerat ‘degenerate’ is used today. The material taken from the MoncoPL corpus includes 2,320 concordances, dated from 2008 to 2023. The analysis of the statements proved that the noun degenerate is used both in a primarily representative function (it means people who break selected legal and moral rules) and a primarily expressive function (it then constitutes an insult and is used to name people with different views, mainly political ones and regarding the LGBTQ+ community). In both cases, the noun degenerate has a negative axiological character, which is why it is often used in colloquial and vulgar statements.

Keywords

PL

degenerat; badania korpusowe; semantyka; aksjolingwistyka

EN

degenerate; corpus research; semantics; axiolinguistics

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2024
• Volume: 104
• Issue: 4
• Pages: 5-17

Dates

published

2024-12-31

Contributors

author

Lisczyk Karolina

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.31286/JP.00996