Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Dyskurs analityczny i syntetyczny, czyli myślenie magiczne w perspektywie antropologii kognitywnej

100%
Kajfosz J.
Artes Humanae
|
2016
|
vol. 1
EN
The aim of the paper is to identify consequences of specific cognitive distructions caused inter alia by objective lack of time or subjectively registered lack of time caused by constraints related to a very vaguely specified, insufficiently defined, blurring notion of efficiency. Such circumstances can contribute to the emergence of so called synthetic discourse, distinguished by the tendency to indistinctiveness, or insufficient distinctiveness of perceived phenomena. Such a state of discourse and corresponding intentionality (habitual attitude to phenomena) by its members can support and sustain the lack of reflection and criticism, vulnerability to persuasion (inability to oppose rhetorical strategies) and in this manner it can be harmful to scientific investigations.  
PL
Celem artykułu jest zidentyfikowanie konsekwencji kognitywnego rozproszenia powodowanego między innymi rzeczywistym brakiem czasu, względnie subiektywnie spostrzeganym brakiem czasu powodowanym przymusami związanymi z niedokładnie określonym, niedostatecznie zdefiniowanym, rozmytym pojęciem „efektywności”. Podobne okoliczności mogą przyczyniać się do powstawania tzw. dyskursu syntetycznego, odznaczającego się tendencją do nierozróżnialności bądź niedostatecznej rozróżnialności znaczeń. Taki stan dyskursu i odpowiadającej mu intencjonalności (habitualnych nastawień do zjawisk) wśród jego nosicieli może wspierać czy podtrzymywać bezrefleksyjność i bezkrytyczność, podatność na perswazję (małą odporność wobec strategii retorycznych), przez co może być szkodliwy dla dociekań naukowych.
2
Publication available in full text mode
Content available

Recenzja: O niedostrzegalności ekonomii dóbr symbolicznych. Pierre Bourdieu: “Kunst und Kultur. Zur Ökonomie symbolischer Güter”. Berlin, Suhrkamp 2014

100%
Kajfosz J.
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
|
2015
|
vol. 15
261-263
3
Publication available in full text mode
Content available

Zabawka jako tekst kultury

100%
Kajfosz J.
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
|
2011
|
vol. 11
198-208
EN
The article is devoted to the role of a toy in the process of getting to know the world by man in the process of enculturation. What constitutes the center of author’s attention is a toy programmed and made for children’s play, especially the toy, the aim of which is to represent something different - most often the thing which for man playing it, because of his/her low height, little experience and limited opportunities, is physically not available directly or often even dangerous (e.g. a dangerous car represented by a little car understood as its miniaturized model). A similar representation bases on the analogy, which allows for naming a given type of toy an iconic toy. It helps people to relatively safely get to know the world which is dangerous and difficult to grasp. The iconic toy in this sense serves to get familiarized with the world. Within the culture of a traditional type the iconicity of toy boils down to the analogy based on simplification. The culture toy of a traditional type is always distinguished by “essential” (in other words typical) object features it represents. Thus, it is somehow a counterpart of the prototype in the cognitivist theory in the sense that it is an idealized image of the thing represented. It is also its functional equivalent if one assumes that its task is to simplify and cognitively make available the world which, on account of its diversity and changeability, is cognitively intangible. Thus the aim of the traditional toy is to give the reality specific borders and accustom man to it, which is a condition of a cognitive ruling over the world. In the contemporary culture apart from iconic toys the analogy of which to the object they represent is based on simplification appear toys, the analogy of which to the represented object bases on “deformation” (e.g. an anthropomorphic monster with a non-standard number of eyes, limbs, etc.). From the cognitive point of view, similar toys do not confirm the world borders. On the contrary, they constantly disturb them, thus violating models, types and typologies. The function of similar toys in the enculturation process may lead to preparing man to functioning in the “fluid” modernity (Z. Bauman), which is characterized by instability of the cosmos borders in that that the very borders are prone to possible revisions and changes. Verbal play, developing in the situation of direct presence of the sender and receiver are extremely precious for retaining the identity of a child living in a multicultural environment. Spontaneous relations during play not only integrate the peer environment, but also give the sense of safety resulting from the belief that the remaining participants of the communication act have an analogical system of values, represent similar views and have a similar sense of aestheticism. A said word is the symbol of the living and dynamic culture which fulfills the needs of the group in a natural way. In the system of culture shaped in such a way foreign
4
Publication available in full text mode
Content available

Magic in the Social Construction of the Past: the Case of Teschen Silesia

100%
Kajfosz J.
Polish Sociological Review
|
2013
|
vol. 183
|
issue 3
351-368
EN
The aim of the paper is to consider such ethnolinguistic categories as magic, connotation, and cognitive blending as possible keys to the following questions: How is it possible that we can perfectly adopt different representations of the past and internalize them as our past? How can we reconcile different representations of the past and how is it possible that diverse representations of the past merge in one social memory? Such amalgamations of various forms of representations and diverse scales of objectification can be clarified by means of the theory of magic, by means of the law of resemblance, and the law of contiguity. Such considerations are supported here by empirical study of the construction of social memories in Teschen Silesia, which was divided between Poland and Czechoslovakia in 1920. On both sides of the new border different state institutions emerged and influenced local memories.
5
Publication available in full text mode
Content available

Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznej

100%
Kajfosz J.
Sprawy Narodowościowe
|
2020
|
issue 52
EN
Between Trauma and Reification, or on Aestheticization of Representations of the Past and on Patterns of Social MemoryThis paper attempts to answer two questions: first, how aestheticization and mediatization of representations of the past affects the possibility of their transmission between milieus distinguished by incompatible social memories, identifications or value and symbolic systems; second, how aestheticization of narratives of the past can affect the ability of their recipients to distinguish between individuals and collectives. The key concept is the degree of reification of collectives and the impact of such reification on the possibility to communicate representations of traumatic experiences of individuals. The author focuses on some feature films and analyses their ability to promote or inhibit dehumanization of individuals. Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznejCelem artykułu jest odpowiedzieć na dwa pytania: po pierwsze, w jaki sposób estetyzacja i mediatyzacja reprezentacji przeszłości rzutuje na możliwości ich transmisji między środowiskami społecznymi, które  odznaczają się niewspółmiernymi pamięciami społecznymi, tożsamościami zbiorowymi, systemami wartości i systemami symbolicznymi. Po drugie, w jaki sposób estetyzacja opowieści o przeszłości może oddziaływać na zdolność jej odbiorców do rozróżniania między jednostkami i zbiorowościami. Kluczową kategorią, wokół której osnuta jest zawierająca się w tekście argumentacja, jest przerost (hipertrofia) urzeczowienia z poziomu spontaniczności do poziomu refleksyjności, czyli z poziomu postaw przed-teoretycznych do poziomu postaw teoretycznych. Autor koncentruje się na kwestii uzależnienia społecznego przyzwolenia na publiczne ujawnianie przez ofiary przemocy swych traumatycznych doświadczeń od społecznien reprodukowanej tendencji do reifikacji zbiorowości. Sięga do przykładu wybranych filmów fabularnych o tematyce historycznej i autobiograficznej, koncentrując się na ich zdolności do lansowania bądź przeciwstawiania się dehumanizacji.
6
Publication available in full text mode
Content available

Powrócić do początku, czyli jak kultura maskuje swoją zmienność?

100%
Kajfosz J.
Sprawy Narodowościowe
|
2015
|
issue 46
EN
Return to the beginnings, or how culture masks its changes? The aim of this essay is to describe cognitive mechanisms on which imagined intersubjectively important continuities and discontinuities in culture are based, and thus allow creating and transforming collective identities. The author uses tools of phenomenology and semiotics to provide answers to a few questions concerning cognitive mechanisms of memory and symbolic violence as well as the ways in which culture can change and adapt to current socio-political needs. These issues pertain also to nation and national identities. Powrócić do początku, czyli jak kultura maskuje swoją zmienność? Celem przyczynku jest próba odpowiedzi na pytanie, na jakich kognitywnych mechanizmach opiera się konstruowanie wyobrażonych, intersubiektywnie ważnych ciągłości i nieciągłości w kulturze, będących podstawą tworzenia i przetwarzania tożsamości zbiorowych. Posługując się narzędziami fenomenologii i semiotyki, autor chce dostarczyć odpowiedzi na następujące pytania: Na podstawie jakich kognitywnych mechanizmów pamięć – wraz z jej społecznymi ramami – może się dostosowywać do aktualnie ważnych społeczno-politycznych potrzeb? Na jakich kognitywnych mechanizmach opiera się przemoc symboliczna? W jaki sposób kultura potrafi eliminować pamięć o własnych przemianach? – Propozycje zawierające się w artykule wskazują na retoryczny (perswazyjny), legitymizacyjny i światotwórczy – czyli pragmatyczny – wymiar konotacji, a zwłaszcza „zgęszczeń konotacji” nazywanych przez R. Barthesa mitem. Podstawową funkcję eksplanacyjną w odniesieniu do pytań o kognitywne mechanizmy społecznego konstruowania przeszłości (inaczej: „początku”) oprócz konotacji mają tu takie kategorie, jak percepcja magiczna i myślenie magiczne.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.