Search results

1

Człowiek i jego przyjemności w legendach miejskich

100%

Wójcicka M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2014

|

vol. 32

EN

The aim of the article is to present a fragment of the outlook present in the genre called urban legend. The author tries to reconstruct an element of human image constructed by urban legends which focus on the theme of various pleasures. The article comprises two distinct parts: a review of dictionary definitions of pleasures and a catalogue of pleasures which, on the basis of J. Puzynina’s typology of values, are divided into five groups: vital (rest), cognitive (hobby), auxiliary (shopping and accumulating wealth), physiological (food and sex) and psychological (bets, parties, drugs and alcohol). In the conclusion, the author compares the outlook presented in urban legends with thoseinherent in other examples of traditional folk prose.

PL

Celem artykułu jest próba ukazania fragmentu światopoglądu gatunku tekstu określanego w literaturze przedmiotu jako legenda miejska. Autorka dąży do zrekonstruowania elementu obrazuczłowieka wyłaniającego się z tekstów legend miejskich, których hipertematem są różne przyjemności. Artykuł składa się z dwóch zasadnicznych części – przeglądu słownikowych definicji przyjemności oraz katalogu przyjemności, które – w oparciu o typologię wartości J. Puzyniny – Autorka dzieli na pięć grup: witalne (odpoczynek), poznawcze (hobby), pomocnicze (zakupy i gromadzenie dóbr), odczucia fizjologiczne (pożywienie i seks) oraz odczucia psychiczne (zakłady, imprezy i używki).

2

Styl jako praktyka i forma pamięci zbiorowej

100%

Wójcicka M.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2017

|

vol. 2

|

issue 1

EN

The subject of the article are relations between a language style and collective memory. The style, semiotically and anthropologically presented, is one of forms of collective memory along with a type of culture text, variety and text genre as well. On the one hand, the style is an expression, evidence of the past. From an individual style of e.g. recognized writers one can interpret their image of reality, including also the past. Thus the style is means of conveying both individual memory of a particular author and evidence of the past he used to live in and create. Typical styles are the mirror reflecting appropriate for a given period conventions of expression. So, the style stores the image of the past, individual and collective, and is means of reaching it and a way of expressing the past and talking about the past and its nonverbal means of conveying. Thus, a functional style has been presented as practice and the form of collective memory: communicative or cultural. A colloquial style is the practice of incorporating, whereas other functional styles are practices of recording. Communicative memory is conveyed by means and values typical for the colloquial style, cultural memory is practically associated with all functional styles, depending on contents of memory.

PL

Przedmiotem artykułu są relacje między stylem językowym a pamięcią zbiorową. Styl, ujmowany semiotycznie i antropologicznie, stanowi jedną z form pamięci zbiorowej, obok typu tekstu kultury, odmiany, a także gatunku tekstu. Z jednej strony styl jest wyrazem, świadectwem przeszłości. Ze stylu indywidualnego np. uznanych pisarzy odczytać można ich obraz rzeczywistości, w tym także przeszłości. Styl jest więc nośnikiem zarówno pamięci indywidualnej danego pisarza, jak też świadectwem przeszłości, w której żył i tworzył. Style typowe stanowią lustro odzwierciedlające właściwe dla danej epoki konwencje wyrażania. Styl przechowuje więc obraz przeszłości, indywidualnej i zbiorowej, jest środkiem dotarcia do niej oraz sposobem wyrażania przeszłości oraz mówienia o przeszłości i jej niewerbalnych nośnikach współcześnie. Styl funkcjonalny ukazano więc jako praktykę oraz formę pamięci zbiorowej: komunikatywnej lub kulturowej. Styl potoczny stanowi praktykę wcielania, podczas gdy pozostałe style funkcjonalne są praktykami zapisu. Pamięć komunikatywna przekazywana jest przez środki i wartości typowe dla stylu potocznego, pamięć kulturowa związana jest praktycznie ze wszystkimi stylami funkcjonalnymi, w zależności od treści pamięci.

3

„Artes Humanae” – koncepcja czasopisma

100%

Wójcicka M.

Artes Humanae

|

2016

|

vol. 1

PL

Wstęp prezentujący koncepcję i plany czasopisma oraz strukturę pierwszego numeru.

4

Tożsamość w procesie komunikacji

100%

Wójcicka M.

Artes Humanae

|

2016

|

vol. 1

EN

Identity based on subjective indicators and presented as self-identification is formed in social and cultural communication in which an individual assimilates values and lifestyles encoded in texts of culture (verbal and non-verbal). Identity is a part of the communication process, both intergenerational and current intragenerational communication. „Self-awareness” is an answer to messages coming from the Others. The author, referring to a semiotic concept by Jurij Łotman, examines identity in the process of communication with HE (YOU) and I, i.e. in two directions of information transmission and with THEY (community, cultural group). Identity understood as a complex text and communicated through texts of culture is formed in processes of social communication and self-communication.

PL

Artykuł podejmuje problem konstruowania/kształtowan/renegocjowania tożsamości jednostkowej w procesach komunikacji społecznej („ONI – JA”), interpersonalnej („JA – ON”) oraz intrapersonalnej („JA – JA”). W wyniku tych trzech typów procesów kształtowania tożsamości w dialogu tworzą się trzy jej składowe, czyli tożsamość substancjalna, relacyjna oraz procesualna.

5

The religious genres of collective memory – an attempt at typology

100%

Wójcicka M.

Stylistyka

|

2020

|

vol. 29

79-92

EN

The memory genre as a model of text serves to memorize (shape) and remember (pass on) images of the past, which reproduces the picture of the past. The article is an attempt at providing typology of religious memory genres. In the first part of the article, the concept of the memory genre is presented and an attempt is made at typology of religious memory genres, making use of the conceptions of Jan Assmann who distinguished communicative and cultural kinds within collective memory. According to the author, the religious genres of cultural memory include the liturgical prayer and the fixed prayer. On the other hand, instances of the religious genres of communicative memory are the universal prayer and parish announcements. Beside these two types, the author indicates also religious genres of inter-cultural memory, which constitute a connection of different types of memory: communicative and cultural or cultural and individual. Examples of this genre are the examination of conscience and a pastoral letter. Certain genres (e.g. the liturgical prayer) are stored in collective memory in full and should be tied to, primarily, remembering – one of the four phases of memory. Then they make genres of cultural memory. Others are connected with recalling (examination of conscience, a pastoral letter, parish announcement) and are genres of communicative or inter-cultural memory.

6

Plotka wyleci wróblem, a wraca wołem. Analiza morfologiczna legendy miejskiej o zaginionym Marku W.

100%

Wójcicka M.

Język a Kultura

|

2012

|

vol. 23

435 – 449

EN

The aim of this article is to present the life cycle of a gossip, its fixed and recurring elements, excerpted from the analysis of several variants of the same text, and changing elements, which are distorted in the course of propagation. The data used for the analysis are eight variants of a text about a lost student, gathered by the students of the Culture Studies department of MCSU in May. The external analysis reveals the compositional schema of the text that comprises ten segments. The internal analysis, which makes it possible to rewrite the text in terms of motifs, is aimed at revealing the worldview in the gossip (characters, time, space and the idea of the text). This method makes it possible to demonstrate the paths of propagation of the gossip, which are inscribed into the text. The reconstruction of these paths is facilitated by the morhpological analysis. The article presents the way in which the gossip is propagated and the way in which it evolves into an urban legend.

7

Styl jako praktyka i forma pamięci zbiorowej

100%

Wójcicka M.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2017

|

vol. 2

|

issue 1

EN

The subject of the article are relations between a language style and collective memory. The style, semiotically and anthropologically presented, is one of forms of collective memory along with a type of culture text, variety and text genre as well. On the one hand, the style is an expression, evidence of the past. From an individual style of e.g. recognized writers one can interpret their image of reality, including also the past. Thus the style is means of conveying both individual memory of a particular author and evidence of the past he used to live in and create. Typical styles are the mirror reflecting appropriate for a given period conventions of expression. So, the style stores the image of the past, individual and collective, and is means of reaching it and a way of expressing the past and talking about the past and its nonverbal means of conveying. Thus, a functional style has been presented as practice and the form of collective memory: communicative or cultural. A colloquial style is the practice of incorporating, whereas other functional styles are practices of recording. Communicative memory is conveyed by means and values typical for the colloquial style, cultural memory is practically associated with all functional styles, depending on contents of memory.

PL

Przedmiotem artykułu są relacje między stylem językowym a pamięcią zbiorową. Styl, ujmowany semiotycznie i antropologicznie, stanowi jedną z form pamięci zbiorowej, obok typu tekstu kultury, odmiany, a także gatunku tekstu. Z jednej strony styl jest wyrazem, świadectwem przeszłości. Ze stylu indywidualnego np. uznanych pisarzy odczytać można ich obraz rzeczywistości, w tym także przeszłości. Styl jest więc nośnikiem zarówno pamięci indywidualnej danego pisarza, jak też świadectwem przeszłości, w której żył i tworzył. Style typowe stanowią lustro odzwierciedlające właściwe dla danej epoki konwencje wyrażania. Styl przechowuje więc obraz przeszłości, indywidualnej i zbiorowej, jest środkiem dotarcia do niej oraz sposobem wyrażania przeszłości oraz mówienia o przeszłości i jej niewerbalnych nośnikach współcześnie. Styl funkcjonalny ukazano więc jako praktykę oraz formę pamięci zbiorowej: komunikatywnej lub kulturowej. Styl potoczny stanowi praktykę wcielania, podczas gdy pozostałe style funkcjonalne są praktykami zapisu. Pamięć komunikatywna przekazywana jest przez środki i wartości typowe dla stylu potocznego, pamięć kulturowa związana jest praktycznie ze wszystkimi stylami funkcjonalnymi, w zależności od treści pamięci.

8

Media i nośniki pamięci zbiorowej w praktykach wcielania i zapisu

100%

Wójcicka M.

Forum Socjologiczne

|

2015

|

vol. 6

299-315

EN

The article is devoted to issues connected with carriers and media of collective memory. The starting point is a semiotic and functional approach to definitional issues of media and memory carriers. From this perspective memory carrier are macro signs and such cultural texts (material, ideal or event-driven) which carry information about the image of past of a particular social group being the author or depositary of memory retained in a given text. Thus carrier is a sign which consists of material substratum of sign (i.e. sign-means, material) and an object represented by sign (contents, ideas, values etc.), while memory media are means producing signs which might also consist of their components. In the following part the author presents the body as a medium of collective memory and the role of incorporation practices in conveying collective memory as well as writing as a medium of collective memory and memory practices of recording. In the conclusion media, carriers and practices have been shown in three kinds of collective memory: communicative, cultural and intercultural.

9

Gatunek pamięci zbiorowej. Rekonesans

100%

Wójcicka M.

Stylistyka

|

2019

|

vol. 28

79-90

EN

Collective memory, defined as ‘acollection of imagesof community members about their past which are included in cultural texts,’ (Wójcicka 2015: 68), ‘images about the past activated in the process of social communication in order to meet the cul-tural and political needs of the present’ (Czachur 2018: 11), is unavailable directly. It can be reached only through representation of the past expressed in different kinds of signs. Thus, collective memory has the character of a sign. Based on that assumption, the author presents the style and genre diversity of collective memory. She shows the role of language style in collective memory and puts forward a ques-tion about what function speech genre has in remembering, recalling, reminding and forgetting. She presents complex relations between memory and speech genre, which she treats as a sign of oblivion. In the last part of the article, the author offers a typology of memory genres distinguishing primarily (intentionally) mnemonic and secondarily(functionally) mnemonic genres.

10

Słowo w tekstach prozy ludowej w świetle teorii aktów mowy (zarys problematyki)

100%

Wójcicka M.

Literatura Ludowa

|

2017

|

issue 6

EN

The article concerns a particular function of word in folk culture, which results from word features presented in the first part of the text. These are: opacity, materiality, spatiality, sacredness, self-agency, magicality, rituality and tabooism. The second part of the article is dedicated to an analysis of speech acts in selected, mainly XIX century prose texts of folklore. The subject of the analysis are illocutionary and perlocutionary aspects as well as associated with them so-called constitutive and obligative speech acts in collected texts of legends, religious folk tales and magic fables. The above mentioned speech acts have various plot and structural functions: they create a new text reality and a hero as well as they move a story forward determining the text climax(mainly commissives) connected with the shown by W. Propp function defined as the hero’s attempt. Certainly, the outlined in the article method of analyzing folklore texts in the light of speech act theories can be extended to genealogical and morphological analyses.

PL

Artykuł dotyczy szczególnej funkcji słowa w kulturze ludowej, wynikającej z jego cech, które wskazano w pierwszej części tekstu. Są to: nieprzejrzystość, materialność, przestrzenność, sakralność, sprawczość, magiczność, rytualność i tabuiczność. Drugą część artykułu poświęcono analizie aktów mowy w wybranych, głównie XIX wiecznych tekstach prozy ludowej. Przedmiotem analizy są aspekty illokucyjne i perlokucyjne oraz związane z nimi tzw. konstytutywne i obligatywne akty mowy w zebranych tekstach legend, podań wierzeniowych i bajek magicznych. Wymienione akty mowy pełnią różne funkcje fabularno-strukturalne: kreują nową rzeczywistość tekstową oraz bohatera oraz posuwają akcję tekstu do przodu, stanowiąc (głównie komisywy) punkt kulminacyjny tekstu, związany ze wskazywaną przez W. Proppa funkcją określaną jako próba bohatera. Z pewnością zarysowaną w artykule metodę analizy tekstów folkloru w świetle teorii aktów mowy można poszerzyć o analizę genologiczną i morfologiczną.

11

Tożsamość europejska w polskim dyskursie medialnym (2015–2018). Rekonesans

100%

Wójcicka M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2019

|

vol. 53

33-46

EN

An important place in contemporary public discourse is occupied by identity discourse, dominating in the so-called identity media. This discourse in modern media draws attention to, among others on the so-called European identity. The aim of the article is to try to answer the question: what identity discourse about the identity of Europe is created in the media, presenting different political views. The phrase European / European identity, which appears in Polish public discourse, has been analyzed. As a result of the preliminary analysis, the main issues of the identity of modern Europe, taken up in the media discourse, were identified: the identity crisis, relations between European and national identity, values, threats to the EU’s identity.

PL

Ważne miejsce we współczesnym dyskursie publicznym zajmuje tzw. dyskurs tożsamościowy, dominujący w tzw. mediach tożsamościowych. W dyskursie tym we współczesnych mediach zwraca się uwagę m.in. na tzw. tożsamość europejską. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: jaki dyskurs tożsamościowy dotyczący tożsamości Europy kreowany jest w mediach, prezentujących różne poglądy polityczne. Analizie poddano frazę tożsamość Europy/europejska, która pojawia się w polskim dyskursie publicznym. W wyniku wstępnej analizy wskazano główne zagadnienia dotyczące tożsamości współczesnej Europy, podejmowane w dyskursie medialnym, tj. kryzys tożsamościowy, relacje między tożsamością europejską a narodową, wartości, zagrożenia dla tożsamości UE.

12

Językowość kultury i kulturowość języka: Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia, red. Waldemar Czachur, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, 337 s.

100%

Wójcicka M.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2018

|

vol. 30

13

Przekroczenie normy językowej w memach internetowych jako strategia perswazji

100%

Wójcicka M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2022

|

vol. 56

145-173

EN

The internet meme is a multimodal speech genre functioning primarily in the Internet space, based on intertextuality, repeatedly duplicated and spread (Wójcicka 2019: 24), which mainly performs persuasive and ludic functions. The aim of the article is to analyze: 1) memes, the subject of which is the transgression of the linguistic norm by meme heroes, and 2) the principles of creating memes showing the violation of the linguistic norm by actors of the political scene or ordinary citizens. The article is an attempt to answer the following questions: 1) What linguistic elements outside the accepted norm (both standard and functional) are shown in memes? 2) What image of the hero emerges from his statements situated below the linguistic norm? 3) What self-image is created by the sender of the meme by stigmatizing the protagonist’s incorrect use of language? 4) What are the functions of memes showing statements outside the linguistic norm?

PL

Mem internetowy to funkcjonujący przede wszystkim w przestrzeni internetu multimodalny gatunek mowy, oparty na intertekstualności, wielokrotnie powielany i rozprzestrzeniany (Wójcicka 2019: 24), który pełni głównie funkcje perswazyjno-ludyczne. Celem niniejszego artykułu jest analiza: 1) memów, których tematem jest przekroczenie normy językowej przez bohaterów memu, oraz 2) zasad tworzenia memów ukazujących przekroczenie normy językowej przez aktorów sceny politycznej lub zwykłych obywateli. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania: 1) Jakie elementy językowe spoza przyjętej normy (zarówno wzorcowej, jak i użytkowej) są ukazywane w memach? 2) Jaki obraz bohatera wyłania się z jego wypowiedzi usytuowanych poniżej normy językowej? 3) Jaki autowizerunek kreuje nadawca memu, piętnując nieprawidłowe użycie języka przez bohatera? 4) Jakie są funkcje memów ukazujących wypowiedzi spoza normy językowej?

14

Gatunek mowy: zamknięty system cech, tekst otwarty, czy kategoria poznawcza?

63%

Wójcicka M., Łozowski P.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2018

|

vol. 3

|

issue 1

EN

The article revolves around the title question, starting with a brief overview of the major accounts of what the speech genre can possibly be in structurally, functionally-, and, finally, cognitively-oriented accounts. The latter are identified specifically with Ronald Langacker’s understanding of the prototype, and are here related/compared to the conceptions in selected Polish genre studies. The material basis and the source of exemplification are found in two modern versions of the Cinderella story. The main bulk of argumentation has to do with the research question of why, how, and to what extent these two modern versions can still be considered a Cinderella tale in the light of the respective accounts, and what new perspectives Langacker’s conception of the prototype can bring if applied to speech genre studies.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na postawione w tytule pytanie. Puntem wyjścia jest przegląd językoznawczych koncepcji gatunku mowy o nachyleniu strukturalnym, funkcjonalnym, wreszcie kognitywnym oraz próba odniesienia kognitywnej koncepcji prototypu Ronalda Langackera do wyżej wymienionych ujęć wyrosłych na gruncie polskiej tekstologii. Jako egzemplifikacja analizowanych koncepcji gatunku służą dwie współczesne wersje o Kopciuszku. Na ich przykładzie autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego należą do gatunku bajki w świetle przywoływanych koncepcji oraz co nowego, w zakresie genologii, przynieść może aplikacja koncepcji Ronalda Langackera.

15

Gatunek mowy: zamknięty system cech, tekst otwarty, czy kategoria poznawcza?

63%

Wójcicka M., Łozowski P.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2018

|

vol. 3

|

issue 1

EN

The article revolves around the title question, starting with a brief overview of the major accounts of what the speech genre can possibly be in structurally, functionally-, and, finally, cognitively-oriented accounts. The latter are identified specifically with Ronald Langacker’s understanding of the prototype, and are here related/compared to the conceptions in selected Polish genre studies. The material basis and the source of exemplification are found in two modern versions of the Cinderella story. The main bulk of argumentation has to do with the research question of why, how, and to what extent these two modern versions can still be considered a Cinderella tale in the light of the respective accounts, and what new perspectives Langacker’s conception of the prototype can bring if applied to speech genre studies.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na postawione w tytule pytanie. Puntem wyjścia jest przegląd językoznawczych koncepcji gatunku mowy o nachyleniu strukturalnym, funkcjonalnym, wreszcie kognitywnym oraz próba odniesienia kognitywnej koncepcji prototypu Ronalda Langackera do wyżej wymienionych ujęć wyrosłych na gruncie polskiej tekstologii. Jako egzemplifikacja analizowanych koncepcji gatunku służą dwie współczesne wersje o Kopciuszku. Na ich przykładzie autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego należą do gatunku bajki w świetle przywoływanych koncepcji oraz co nowego, w zakresie genologii, przynieść może aplikacja koncepcji Ronalda Langackera.

16

Kreacja i komunikacja tożsamości społeczno-kulturowej. Sprawozdanie z konferencji naukowej „Tradycja dla współczesności”, Baranów Sandomierski 2015 r.

63%

Wójcicka M., Dziekanowska M.

Artes Humanae

|

2016

|

vol. 1

Refine search results

4 Półrocznik Językoznawczy Tertium

3 Artes Humanae

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

2 Stylistyka

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Forum Socjologiczne

1 Język a Kultura

1 Literatura Ludowa

16 Wójcicka M.

2 Łozowski P.

1 Dziekanowska M.

1 2022

1 2020

2 2019

3 2018

3 2017

3 2016

1 2015

1 2014

1 2012

Człowiek i jego przyjemności w legendach miejskich

Styl jako praktyka i forma pamięci zbiorowej

„Artes Humanae” – koncepcja czasopisma

Tożsamość w procesie komunikacji

The religious genres of collective memory – an attempt at typology

Plotka wyleci wróblem, a wraca wołem. Analiza morfologiczna legendy miejskiej o zaginionym Marku W.

Styl jako praktyka i forma pamięci zbiorowej

Media i nośniki pamięci zbiorowej w praktykach wcielania i zapisu

Gatunek pamięci zbiorowej. Rekonesans

Słowo w tekstach prozy ludowej w świetle teorii aktów mowy (zarys problematyki)

Tożsamość europejska w polskim dyskursie medialnym (2015–2018). Rekonesans

Językowość kultury i kulturowość języka: Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia, red. Waldemar Czachur, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, 337 s.

Przekroczenie normy językowej w memach internetowych jako strategia perswazji

Gatunek mowy: zamknięty system cech, tekst otwarty, czy kategoria poznawcza?

Gatunek mowy: zamknięty system cech, tekst otwarty, czy kategoria poznawcza?

Kreacja i komunikacja tożsamości społeczno-kulturowej. Sprawozdanie z konferencji naukowej „Tradycja dla współczesności”, Baranów Sandomierski 2015 r.