Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Dyskurs polityczny a ideologia

100%

Dijk van T. A., Wysocka A.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2003

vol. 15

7–28

Autor przedstawia ramy teoretyczne dla analizy dyskursu politycznego w relacji do ideologii (której poświęcił osobną książkę Ideology, 1998). Relację ideologia – dyskurs polityczny proponuje badać interdyscyplinarnie i interpretować za pomocą kilku podstawowych pojęć, wśród których najważniejsze są dwa: wspólna baza kulturowa (cultural common ground) i kontekst. Wspólna baza kulturowa, której częścią są normy i wartości, jest zdroworozsądkowa, niekwestionowana w ramach danej kultury, nieideologiczna. Ideologie, opierając się na wspólnej bazie kulturowej, czerpią z niej selektywnie, tworząc własne struktury kanoniczne. Podobnie jak wszelkie inne przekonania społeczne ideologie dochodzą do głosu na poziomie dyskursu nie wprost, lecz za pośrednictwem modeli mentalnych, opierających się na osobistych doświadczeniach mówiących i ich pamięci epizodycznej. Ideologie (np. demokratyczna, liberalna, socjalistyczna, chrześcijańska, a także feministyczna, ekologiczna czy rasistowska) stają się społecznymi wyznacznikami tożsamości grupy i kontrolują działania jej członków. Modele kontekstu uwzględniają takie kategorie, jak domena społeczna, typ działania, okoliczności (czas i miejsce), role uczestników, stany i procesy mentalne uczestników. Dyskurs polityczny pozwalają zdefiniować właściwości kontekstu, a nie cechy strukturalne tekstów. Właściwości kontekstu stanowią też o gatunkowym zróżnicowaniu dyskursu politycznego. W drugiej części rozprawy autor pokazuje na wybranym przykładzie, jak elementy ideologiczne funkcjonują w najważniejszym gatunku dyskursu politycznego, jakim jest debata parlamentarna. Analiza wypowiedzi polityków prowadzi go do wniosku, że zwykle ideologia jest jednak podporządkowana bieżącej polityce, tzn. głosi się idee polityczne w danym momencie opłacalne.

Metafory i wojna: system metafor użyty, by usprawiedliwić wojnę w Zatoce Perskiej

100%

Lakoff G., Wysocka A.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2003

vol. 15

29–47

Autor wydanej w roku 1980 książki Metaphors we live by – napisanej wspólnie z Markiem Johnsonem (polskie wydanie Metafory w naszym życiu w 1988) – pokazuje zakres i sposoby posługiwania się metaforami w dyskursie politycznym w Stanach Zjednoczonych w okresie przygotowań do pierwszej wojny z Irakiem w roku 1990. Argumentacja na rzecz wojny oparta została na systemie metafor zakorzenionych w języku (wojna to polityka i biznes, wojna to gra, wojna to zabieg medyczny itp.), ale nieuświadamianych przez jego użytkowników, a przez to szczególnie nadających się do wykorzystania w celach przekonania społeczeństwa do planowanych działań militarnych. Metafory, eksponując pewne cechy dostrzeżone i akceptowane przez społeczeństwo amerykańskie, zarazem ukrywają część prawdy, tę mianowicie, która wynika z innego niż amerykański, arabskiego punktu widzenia, i z innej, arabskiej, mentalności, którą cechuje swoiste poczucie własnej godności i radykalne nastawienie antykolonialne.

Refine search results

2 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2 Wysocka A.

1 Dijk van T. A.

1 Lakoff G.

2 2003

Search results

Dyskurs polityczny a ideologia

Metafory i wojna: system metafor użyty, by usprawiedliwić wojnę w Zatoce Perskiej