Search results - CEJSH

1

Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej, red. Justyna Kowalska-Leder, Paweł Dobrosielski, Iwona Kurz, Małgorzata Szpakowska, Warszawa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2017

100%

Jarkowska-Natkaniec A.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2018

|

vol. 6

331-335

2

Jak mówić i czytać o Zagładzie? Metodyczne wątpliwości polonisty

100%

Wójcik-Dudek M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2013

|

vol. 4

|

issue 140

246-255

PL

Autorka artykułu „Jak mówić i czytać o Zagładzie? Metodyczne wątpliwości polonisty” rozważa możliwości mówienia o Holokauście na lekcjach języka polskiego. Wyraża obawę, że szkolne mówienie o Holokauście często sprowadza się do wyboru pewnej estetyki wzmocnionej nie do końca przemyślanymi wskazówkami metodycznymi. Autorka proponuje, aby uczenie o Holokauście na lekcjach polskiego nie było jedynie aktem przekazywania, ale przede wszystkim udostępnianiem wiedzy, i to nie spójnej wizji i gotowych odpowiedzi, ale kryzysu i milczenia. Wydaje się, że polonistyczny kod jest bezradny, uczy przecież opanowania i rozumienia tekstów kultury, stosowności i formy, a Holokaust jest historią traumy, historią braku kontroli, braku opanowania.

3

(Nie)pamiętanie. O trudnościach z odmitologizowaniem pamięci zbiorowej

100%

Kawa M.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2023

|

vol. 1

|

issue 1

307-315

PL

Artykuł porusza kwestie związane z mitologizacją pamięci zbiorowej w Polsce w odniesieniu do relacji polsko-żydowskich i Holokaustu. Tematy te wciąż budzą wiele emocji w polskim dyskursie publicznym. Kwestia postawy polskiego społeczeństwa wobec Zagłady jest także bardzo często podejmowana w debatach politycznych. Na potrzeby polityki historycznej dochodzi do zniekształcania historii, uwypuklania jednych faktów i przemilczania bądź zakłamywania innych. Mity funkcjonujące w pamięci zbiorowej bardzo trudno z niej usunąć co zostało pokazane na przykładzie narracji powstających wokół postaci Ireny Sendlerowej i Jana Karskiego, a także wydarzeń odzwierciedlających skalę przemocy antyżydowskiej po zakończeniu II wojny światowej (np. pogromu kieleckiego).

4

Po(st)graniczne narracje miejskie. Literackie re-konstrukcje żydowskiego Szczecina

100%

Wolski P.

Porównania

|

2012

|

vol. 11

291-300

PL

Żydowska tożsamość powojennego Szczecina rysuje się w sposób charakterystyczny dla obrazu żydowskiej społeczności w całej Polsce: jest naznaczona piętnem nie-obecności. Ta nieobecność przedstawia się jednak w sposób ciekawszy i bardziej złożony, niż mogłoby to wynikać z tej nieco zbanalizowanej obserwacji o traumatycznej pustce. Żydowski Szczecin w powojennej literaturze funkcjonuje na zasadzie znaczącego, signifiant żydowskiego miasta, opierającego się na znacznikach zaczerpniętych z innych miejskich struktur – Warszawy, Kielc itd. Niniejszy artykuł omawia przejściowość literackiego Szczecina, jego ulotną tożsamość wyłaniającą się z prozy Anny Frajlich, Ingi Iwasiów, Alana Sasinowskiego, szczególnie zaś z fragmentu tekstu Taube Kron, która opisując powojenny Szczecin wyraźnie odwołuje się do innych miejsc pamięci: warszawskiego getta, pogromowych Kielc, żydowskiego Lwowa. W artykule postawiona zostaje teza, że „podwójna nieobecność” (tożsamości żydowskiej i miejskiej) jest wprawdzie emblematyczna dla powojennej tożsamości żydowskiej w literaturze, ale w przypadku Szczecina opisywanego w tekstach literackich można o niej mówić jako o bardzo charakterystycznej cesze „miasta po(st)granicznego”, stanowiącego miejsce wyłączone, na które składa się wyparta pamięć obecności żydowskiej i niemieckiej oraz nigdy w pełni nie przyswojona tożsamość polska.

5

Słabość i siła w perspektywie doświadczenia granicznego. Casus: Zagłada

100%

Leociak J.

|

2019

|

vol. 73

|

issue 3 (326)

91-99

PL

Analiza jednego z napisanych w getcie warszawskim esejów Icchaka Berensteina (?–1942) pt. Jom Kipur odsłania specyficzny typ doświadczenia religijnego, mieszczący się w polu paradoksu, zwątpienia, odrzucenia. Berenstein rozwija własną teologię Zagłady. W centrum swoich rozważań interpretacyjnych stawiam kluczowe dla tego tekstu pojęcie „bezsilności”. Bezsilność w medytacji Berensteina mieni się znaczeniami, które nakładają się na siebie i odsłaniają swą paradoksalną naturę. Bezsilność ma wymiar czysto ludzki, psychologiczny i historyczny: każdy jest wobec grozy getta bezsilny. Ale też ma wymiar duchowy, religijny: jest zwątpieniem, odwróceniem się od Boga, jest zapomnieniem o dziesięciu przykazaniach. Dialog między Bogiem i człowiekiem zamiera. W Berensteina mamy do czynienia doświadczeniem teologicznej inwersji i można sądzić, że to odwrócenie pozwala mu dotknąć niedotykalnej tajemnicy Zagłady. To, co było zabronione (sięgnięcie po moralną samowiedzę i moc samodzielnego stanowienia o tym, co jest dobre, a co złe), teraz jest nakazane. Człowiek zostaje wrzucony w piekło poznania dobra i zła, których zakorzenienie jest tylko w nim samym. To jest pokusa szatańska i w Księdze Rodzaju podsuwa ją człowiekowi wąż. U Berensteina to Bóg skazuje człowieka na to, by dostąpił wiedzy zastrzeżonej dla Boga samego. Fenomen esejów Icchaka Berensteina polega na ścisłym związku teraźniejszości i wieczności, materialnego szczegółu i uniwersalnego sensu, konkretnego wydarzenia i exemplum, historii świeckiej i historii świętej. Doskonale autorowi znana topografia getta warszawskiego wpisuje się w topografię eschatologiczną.

EN

An analysis of Jom Kipur, one of the essays written in the Warsaw ghetto by Icchak Berenstein (?–1942), discloses a specific type of religious experience within the domain of paradox, doubt, and rejection. Berenstein developed a personal theology of the Holocaust. The author of the article placed in the centre of his interpretation reflections on the concept of “helplessness”, crucial for the text. In Berenstein’s meditation helplessness brims with meanings that overlap each other and reveal their paradoxical nature. Here helplessness possesses a purely human, sociological, and historical dimension: everyone is helpless in the face of the horror of the ghetto. It also has a spiritual, religious dimension: it constitutes doubt, a process of turning away from God and forgetting the Ten Commandments. The dialogue between God and man expires. In the case of Berenstein we are dealing with the experience of theological inversion and are entitled to assume that this reversal allowed him to touch the untouchable mystery of the Holocaust. The forbidden (reaching for moral self-knowledge and the power of constituting independently what is good and what is bad) is now enjoined. Man becomes thrust into the hell of the knowledge of good and evil, enrooted only in him. This is the satanic temptation suggested to man by the serpent of the Book of Genesis. In Berenstein’s writings it is God who condemns man to enjoying knowledge reserved for Him. The phenomenon of essays by Icchak Berenstein consists of close relations between the present and eternity, material detail and universal sense, concrete event and exemplum, secular and holy history. The topography of the Warsaw ghetto, with which the author of the article is thoroughly acquainted, becomes part of eschatological topography.

6

Ten temat

100%

Zych M.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 1-2 (328-329)

298-309

PL

Ten temat portretuje wątek obecności tematu Zagłady Żydów w powojennym obiegu sztuki ludowej w Polsce: w twórczości artystów, strategiach kolekcjonerów, kustoszy i kuratorów. Wiele uwagi autorka poświęca roli, jaką odegrał Aleksander Jackowski, wieloletni redaktor naczelny „Polskiej Sztuki Ludowej” (szefował pismu w latach 1952-1998), w kreowaniu recepcji „sztuki zwanej naiwną”. Nawiązania do biografii osób tworzących obieg tej sztuki, do ich wojennych doświadczeń, stanowią tło dla refleksji nad oddziaływaniem antysemityzmu w polskiej kulturze. Tekst powstał w oparciu o wyniki badań projektu naukowego Awkward Objects of Genocide realizowanego w ramach działań europejskiego konsorcjum Transmitting Contentious Cultural Heritages with the Arts: From Intervention to Co-Production: TRACES (2016-2019) skupionego wokół spornego dziedzictwa europejskiego. Więcej: www.widokzzabliska.eu (www.terriblyclose.eu).

EN

This Theme is a portrayal of the presence of the theme of Holocaust in the post-war circulation of folk art in Poland: the oeuvre of artists and the strategies of collectors, custodians, and curators. The author devotes much attention to the role played by Aleksander Jackowski, for many years editor-in-chief of “Polska Sztuka Ludowa” (1952–1998), in generating the reception of so-called “naive art”. References to biographies of persons creating the circulation of this particular art together with their wartime experiences comprise a backdrop for reflections dealing with the impact of anti-Semitism in Polish culture. The text was written upon the basis of the outcome of the Awkward Objects of Genocide research project realised as part of the activity of the Transmitting Contentious Cultural Heritages with the Arts: From Intervention to Co-Production: TRACES (2016–2019) European consortium concentrated on controversial European heritage. More on: www.widokzzabliska.eu (www.terriblyclose.eu).

7

Twórcza siła niedostatku. Od sztuki gotowania do sztuki przetrwania

100%

Koczanowicz D.

|

2019

|

vol. 73

|

issue 3 (326)

172-176

PL

Artykuł dotyczy sytuacji twórczego przekroczenia ograniczeń, które towarzyszą gotowaniu. O powinowactwie braku i kreatywności można mówić posługując się przykładami z codziennej praktyki kuchennej matek i babek, ale siłę, której źródło bije w niedostatku docenili też szefowie kuchni wysokiej. Tekst dotyka również granicznych wydarzeń wojny. W przypadku głodu i walki o życie, bezinteresowność twórczego działania w kuchni, a także wysiłek dokumentacji w postaci przepisów fantazji o przeszłym i przeszłym gotowaniu, okazał się pomocnym narzędziem przetrwania najbardziej opresyjnej sytuacji. O skuteczności tej strategii zaświadcza dobitnie przypadek kobiet z Terezina.

EN

The article is about the situation of a creative crossing of limitations accompanying cooking. One can speak about the affiliation of shortage and creativity by using examples of daily kitchen tasks performed by mothers and grandmothers, although haute cuisine chefs too appreciated the force generated by privation. The text focuses also on borderline wartime events. In the case of famine and a struggle to keep alive the selflessness of creative cooking as well as the effort of documenting, in the form of recipes, fantasies about the past and cooking in the past proved to be a helpful instrument for surviving the most oppressive situation. The effectiveness of this strategy is confirmed vividly by the example of women from Ghetto Theresienstadt.

8

Jan Karski, Auschwitz and news of the Holocaust

100%

Fleming M.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2014

|

issue 2

85-99

EN

Jan Karski, Auschwitz i wiadomości o Holokauście

9

Jack Palmer, Dariusz Brzeziński (red.), „Revisiting Modernity and the Holocaust. Heritage, Dilemmas, Extensions”. Routledge, 2022 [recenzja książki]

100%

Outhwaite W.

Studia Litteraria et Historica

|

2022

|

issue 11

10

Representations of “Difficult Knowledge” Tomasz Pietrasiewicz’s “The Primer”

89%

Ziębińska-Witek A.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2010

|

vol. 40

11

From national to transnational and back: Memorial sites in transition

88%

Dziuban Z.

Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

|

2014

|

vol. 36

|

issue 4

89 - 99

EN

This paper discusses the consequences of the political transnationalization of Holocaust memory, as initiated by the Stockholm Holocaust Conference (2000) and the creation of the Task Force for International Cooperation on Holocaust Education, Remembrance and Research (1998), for the shaping of, and research on, the memorial sites commemorating the Holocaust. The article focuses on the consequences of the implementation of the project of common European Holocaust memory — its practical outcomes, but also on the resulting political tensions (especially in the context of EU eastern expansion), and poses questions about the various forms of political mobilization of Holocaust memory. At the same time, it demonstrates the necessity to problematize those research paradigms which focus exclusively on (and reproduce) the symbolic conflict between ‘East’ and ‘West’, and the antagonisms between national and ‘European’ agendas, when framing the post-Holocaust landscapes. Taking as a venture point the analysis of a specific memorial site — the former Nazi concentration camp Staro Sajmište in Belgrade — as well as artistic and research projects constructed around it, the article discusses the potential for alternative, local forms of site-specific engagement with Holocaust memory, critical towards and operating below or beyond national and transnational (EU) agendas.

12

Różne oblicza ludobójstwa w dobie dwóch totalitaryzmów – narodowego socjalizmu i komunizmu

88%

Czuryszkiewicz A.

Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej

|

2016

|

issue 2(18)

15

EN

Multidimensionality of the problem, which undoubtedly genocide is, requires attempts to characterize and analyze the causes and consequences of this extreme form of violence. Despite growing awareness and knowledge of society, the risk of acts of genocide, is still very real. In the article there are presented different faces of genocide: Holokaust, genocidium atrox and cultural genocide. These various examples and different types of crime, despite the differences in the course, the method of extermination, the tools used and the reasons, in effect, lead to the same i.e. depriving people of their most important rights – the right to life.

13

DISSEMINATING NEWS OF THE HOLOCAUST: POLISH JEWISH REPRESENTATIVES AND JOURNALISTS

88%

Fleming M.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2017

|

issue 5

73-91

PL

Informacje dotyczące niemieckich działań przeciwko Żydom podejmowanych podczas II wojny światowej były zbierane i wysyłane przez Polskę Podziemną do polskiego rządu na uchodźstwie w Londynie. Informacje te rozpowszechniano w różnych kierunkach, w tym do reprezentantów polskich Żydów zasiadających w Polskiej Radzie Narodowej. Autor poniższego artykuł bada rolę, jaką odegrali na Zachodzie wybrani reprezentanci polskich Żydów i dziennikarze, którzy przekazywali wieści o Holokauście. Została poruszona również kwestia trudności, jakie napotykali, rozpowszechniając w Wielkiej Brytanii i USA informacje o niemieckich zbrodniach przeciwko Żydom.

14

Czarny potok i archiwum

87%

Buryła S.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 21

160-179

EN

The paper discusses the problem of the origins of Czarny potok, a novel by Leopold Buczkowski. By reconstructing the complicated story of the origins of the novel, the author consults the surviving genesis documents (both published and unpublished) housed in Buczkowski’s archive. Their analysis allows to address some issues regarding the origins of the novel, as well as the complex compositional and story-related aspects of the book.

PL

Artykuł omawia problemy genezy powieści Leopolda Buczkowskiego pt. Czarny potok. Rekonstruując skomplikowane dzieje powstania utworu, autor sięga po zachowane dokumenty genezy (publikowane i niepublikowane) zgromadzone w archiwach pisarza. Ich analiza pozwala rozwikłać niektóre problemy genezy dzieła, a także złożonej warstwy kompozycyjnej i fabularnej Czarnego potoku.

15

Okolice Zagłady. Karolina Koprowska: Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków. Kraków, Universitas, 2018, ss. 216.

75%

Janik G.

Narracje o Zagładzie

|

2019

|

issue 5

390-403

EN

This text reviews Karolina Koprowska’s Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków [Bystanders? The Shoah in Peasant Accounts]. By means of Hilberg’s triad of perpetrator–victim–witness, the review analyses the shifts in perception of bystanders, inaugurated by Claude Lanzmann’s Shoah and two texts: Jan Błoński’s “Biedni Polacy patrzą na getto” [“Poor Poles Look at Ghetto”] and Jan Tomasz Gross’s The Neighbors. Moreover, this analysis emphasises the fact of growing academic interest in the “peripheries of the Shoah,” taking place in the early 21st century, and investigates recent publications in Polish Holocaust studies that postulate the re-definition of the witness as a cultural category. According to the review, Koprowska’s book can be devoted into two parts: theoretical one and analytic one. The former gathers different conceptualisations of a bystander, introduces the reader to the situation of Polish countryside in the times of the Shoah, and describes the strategies of bystanders, who are referenced as locals inherently belonging to the topography of a peasant landscape. The latter – and more important – part is dedicated to the category of silence, but also to that which leaves something unsaid. Koprowska distinguishes three types of such a trope: the repressed story (exemplified by Paweł Łoziński’s Miejsce urodzenia [Birthplace]), the strategy of “looking but not seeing” (exemplified by the applications to “Describe my countryside” competition), and descriptions abundant in metaphors and generic links to fairy tale (Tadeusz Nowak’s oeuvre). The conclusions of the review are supplemented by the reference to Mordechaj Canin’s Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce [Through Ruins and Remnants. A Journey through One Hundred Jewish Communities in Poland after the Holocaust], which explores the positions of Polish peasants regarding the Shoah.

PL

Artykuł recenzyjny jest omówieniem książki Karoliny Koprowskiej Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków. Autor, wychodząc od Hilbergowskiej triady sprawca – ofiara – świadek, analizuje zmiany w postrzeganiu kategorii bystanders zapoczątkowane wraz z premierą filmu Shoah Claude’a Lanzmanna oraz publikacją eseju Jana Błońskiego Biedni Polacy patrzą na getto i książki Sąsiedzi Jana Tomasza Grossa. W tekście zwrócono uwagę na rodzące się na początku XXI wieku zainteresowanie „obrzeżami Zagłady” oraz przywołano najnowsze stanowiska polskich badaczy, którzy postulują redefinicję kategorii świadka. Opisując monografię Koprowskiej, recenzent dokonuje jej podziału na dwie zasadnicze części – teoretyczną oraz analityczną. W pierwszej z nich autorka przywołuje różne koncepcje dotyczące kategorii postronnego, wprowadza w obszar badań nad polską wsią w czasach Zagłady oraz opisuje strategie działania postronnych, których prezentuje jako okolicznych, a więc nierozerwalnie związanych z topografią wsi. Druga, najważniejsza część pracy poświęcona jest kategorii (prze)milczenia. Koprowska wskazuje jej trzy rodzaje: opowieść tłumioną (przedstawioną na podstawie filmu Pawła Łozińskiego Miejsce urodzenia), strategię „widzenia, ale niedostrzegania” (analiza prac przesłanych w ramach konkursu „Opis mojej wsi”) oraz metaforyczność i baśniowość opisu (twórczość Tadeusza Nowaka). Uzupełnienie recenzji stanowi nawiązanie do reportażu Mordechaja Canina Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce opisującego postawy polskich chłopów wobec Holokaustu.

16

O źródłach Holokaustu w świetle badań nad destrukcyjnym posłuszeństwem

75%

Dymkowski M.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2017

|

vol. 47

17

Między przestrzenią rzeczywistą a symboliczną. Reprezentacja śmierci w pomnikach martyrologicznych Wiktora Tołkina

75%

Howorus-Czajka M.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

151-160

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest omówienie reprezentacji śmierci w pomnikach autorstwa Wiktora Tołkina znajdujących się w dwóch muzeach na terenach byłych obozów koncentracyjnych: Stutthof w Sztutowie i na Majdanku w Lublinie. Autorka z perspektywy historyka sztuki konfrontuje pomniki W. Tołkina z ramą teoretyczną dotyczącą estetyki reprezentacji śmierci w muzeach martyrologicznych. Pomniki te powstały w końcu lat 60. XX wieku. Autorka zbadała, czy i w jaki sposób wpisują się one we współczesne strategie wystawiennicze stosowane w muzeach poświęconych Holokaustowi.

18

Postśmiech, postpamięć i postprawda a edukacja do (post)pamięci

75%

Grzybowski P. P.

Przegląd Pedagogiczny

|

2019

|

issue 1

79-92

PL

Autor przedstawia okoliczności uwikłania zjawisk postśmiechu, postprawdy i postpamięci we współczesnej edukacji. Wypowiedź jest przyczynkiem do dyskusji o przygotowaniu nauczycieli do edukacji o miejscach pamięci. W nawiązaniu do sondażu przeprowadzonego wśród studentów i nauczycieli oraz wyników badań dotyczących uczestnictwa uczniów w zajęciach organizowanych w placówkach muzealnych byłych hitlerowskich obozów koncentracyjnych, autor przedstawia założenia pedagogiki pamięci oraz wyzwania stojące przed osobami zajmującymi się realizacją zajęć w jej duchu. Artykuł zawiera również studium zjawiska postśmiechu dotyczącego drugiej wojny światowej i okupacji, wraz z przykładami komicznych dzieł sztuki literackiej, filmowej i dowcipów. Autor zwraca szczególną uwagę na kontrowersyjne treści komiczne dotyczące wojny i okupacji oraz ich recepcję przez uczniów.

EN

The author presents the circumstances of the relationship between the phenomena of postlaughter, posttruth, postmemory and modern education. His opinion is a pretext to discuss the content of teacher education for education about memorial sites. The author relies on a survey among students and teachers as well as on the results of research on student participation in classes organized in museums of ex Nazi concentration camps. He describes the assumptions of pedagogy of memory and the challenges for people who pursue classes based on. The article also contains a study of the phenomenon of the postlaugher on the Second World War and occupation, examples of comic works of literature, film and jokes. The author emphasizes the controversial comic content about war and occupation, and the reception of these content by the students.

19

Okolice Zagłady. Karolina Koprowska: Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków. Kraków, Universitas, 2018, ss. 216.

75%

Janik G.

Narracje o Zagładzie

|

2019

|

issue 5

390-403

EN

This text reviews Karolina Koprowska’s Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków [Bystanders? The Shoah in Peasant Accounts]. By means of Hilberg’s triad of perpetrator–victim–witness, the review analyses the shifts in perception of bystanders, inaugurated by Claude Lanzmann’s Shoah and two texts: Jan Błoński’s “Biedni Polacy patrzą na getto” [“Poor Poles Look at Ghetto”] and Jan Tomasz Gross’s The Neighbors. Moreover, this analysis emphasises the fact of growing academic interest in the “peripheries of the Shoah,” taking place in the early 21st century, and investigates recent publications in Polish Holocaust studies that postulate the re-definition of the witness as a cultural category. According to the review, Koprowska’s book can be devoted into two parts: theoretical one and analytic one. The former gathers different conceptualisations of a bystander, introduces the reader to the situation of Polish countryside in the times of the Shoah, and describes the strategies of bystanders, who are referenced as locals inherently belonging to the topography of a peasant landscape. The latter – and more important – part is dedicated to the category of silence, but also to that which leaves something unsaid. Koprowska distinguishes three types of such a trope: the repressed story (exemplified by Paweł Łoziński’s Miejsce urodzenia [Birthplace]), the strategy of “looking but not seeing” (exemplified by the applications to “Describe my countryside” competition), and descriptions abundant in metaphors and generic links to fairy tale (Tadeusz Nowak’s oeuvre). The conclusions of the review are supplemented by the reference to Mordechaj Canin’s Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce [Through Ruins and Remnants. A Journey through One Hundred Jewish Communities in Poland after the Holocaust], which explores the positions of Polish peasants regarding the Shoah.

PL

Artykuł recenzyjny jest omówieniem książki Karoliny Koprowskiej Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków. Autor, wychodząc od Hilbergowskiej triady sprawca – ofiara – świadek, analizuje zmiany w postrzeganiu kategorii bystanders zapoczątkowane wraz z premierą filmu Shoah Claude’a Lanzmanna oraz publikacją eseju Jana Błońskiego Biedni Polacy patrzą na getto i książki Sąsiedzi Jana Tomasza Grossa. W tekście zwrócono uwagę na rodzące się na początku XXI wieku zainteresowanie „obrzeżami Zagłady” oraz przywołano najnowsze stanowiska polskich badaczy, którzy postulują redefinicję kategorii świadka. Opisując monografię Koprowskiej, recenzent dokonuje jej podziału na dwie zasadnicze części – teoretyczną oraz analityczną. W pierwszej z nich autorka przywołuje różne koncepcje dotyczące kategorii postronnego, wprowadza w obszar badań nad polską wsią w czasach Zagłady oraz opisuje strategie działania postronnych, których prezentuje jako okolicznych, a więc nierozerwalnie związanych z topografią wsi. Druga, najważniejsza część pracy poświęcona jest kategorii (prze)milczenia. Koprowska wskazuje jej trzy rodzaje: opowieść tłumioną (przedstawioną na podstawie filmu Pawła Łozińskiego Miejsce urodzenia), strategię „widzenia, ale niedostrzegania” (analiza prac przesłanych w ramach konkursu „Opis mojej wsi”) oraz metaforyczność i baśniowość opisu (twórczość Tadeusza Nowaka). Uzupełnienie recenzji stanowi nawiązanie do reportażu Mordechaja Canina Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce opisującego postawy polskich chłopów wobec Holokaustu.

20

Jak Feniks z popiołów – historie życia członków załóg lotniczych Izraelskich Sił Powietrznych (IAF), którzy przeżyli Holokaust

75%

Ganor L.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2021

|

issue 11

267-281

EN

In the first decades after the founding of the State of Israel, pilots were considered the epitome of truly Israeli, Zionist heroism. This image strengthened even more after the 1956 war, in which IAF (Israeli Air Force) jet fighters played a key role for the first time. The commander of the Israeli Air Force in the second half of the 1950s, and later Israeli President Ezer Weizman, supported recruitment to the ranks of the air force. There was even a saying that “the best for aviation”. Only fifty years later it turned out that almost half of the “best for aviation” were survivors of the Holocaust.

PL

W pierwszych dziesięcioleciach po powstaniu państwa Izrael piloci uważani byli za uosobienie prawdziwie izraelskiego, syjonistycznego heroizmu. Wizerunek ten wzmocnił się jeszcze bardziej po wojnie w 1956 roku, w której po raz pierwszy kluczową rolę odegrały myśliwce odrzutowe IAF (Izraelskie Siły Powietrzne). Dowódca izraelskich sił powietrznych w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, a później prezydent Izraela Ezer Weizman, popierali rekrutację do szeregów lotnictwa. Powstało nawet powiedzenie, że „najlepsi do lotnictwa”. Dopiero pięćdziesiąt lat później okazało się, że prawie połowa tych „najlepszych do lotnictwa” była ocalonymi z Holokaustu.

Refine search results