Search results

1

Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX w.

100%

Kołakowski P.

Dzieje Najnowsze

|

2017

|

vol. 49

|

issue 2

PL

Oddział II SGWP przywiązywał dużą wagę do współpracy informacyjnej z Brytyjczykami, jednak dopiero w drugiej połowie lat trzydziestych kontakty na płaszczyźnie wywiadowczej stały się bardziej efektywne. Dotyczyły one zarówno rozpoznania potencjału militarnego ZSRS, jak i Niemiec hitlerowskich. Prawdziwy przełom we współpracy nastąpił w kwietniu 1939 r., po udzieleniu sobie przez Zjednoczone Królestwo i Polskę gwarancji bezpieczeństwa na wypadek agresji III Rzeszy. The Second Department of the Polish General Staff attached great importance to the cooperation with the British, but it was not until the second half of the 1930s that con tacts became more effective. They covered the military potential both of the USSR and Nazi Germany. A true breakthrough in the cooperation took place in April 1939, after the United Kingdom and Poland formalised their mutual military assistance in the event of aggression of the Third Reich.

2

Hitler - dyktatura jednoosobowa

100%

Kartasiński K.

Wieki Stare i Nowe

|

2018

|

vol. 13

|

issue 18

273-281

PL

Recenzja monografii przywódcy III Rzeszy pióra Petera Longericha, jednego z najwybitniejszych niemieckich historyków i autora dobrze przyjętych w Polsce biografii dwóch nazistowskich dygnitarzy („Goebbels. Apostoł diabła” oraz „Himmler. Buchalter śmierci”).

3

Trybunał Ludowy jako organ wymiaru (nie)sprawiedliwości III Rzeszy

86%

Bury P.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2023

|

vol. 22

|

issue 1

593-623

EN

The article describes issues related to the establishment and activity of the People's Court – a German criminal court existing in the years 1934–1945 adjudicating mainly in political cases. This paper presents and discusses the genesis and constitution of the Court, the proceedings before it, the scope of its material and local jurisdiction, and the role it played in practice. At the same time, it should be borne in mind that the position of the People’s Court evolved gradually over time, and not only its composition changed, but also the scope of its jurisdiction, which was constantly being expanded to cover more and more crimes. The work is also partly devoted to the presentation of the judges adjudicating in the Court and their post-war fate. Despite the important role played by the People's Court in the justice system of the Third Reich, the subject of its existence has not been explored in detail in Polish literature. Previous publications primarily referred to foreign literature, generally omitting the analysis of legal acts. For this reason, this work uses not only the historical and legal method, but also the formal and dogmatic method, making extensive references to normative acts of statutory and sub-statutory rank constituting the basis for the activity of the Court.

PL

W artykule opisano zagadnienia związane z powstaniem i działalnością Trybunału Ludowego – niemieckiego sądu karnego istniejącego w latach 1934–1945, orzekającego głównie w sprawach politycznych. W niniejszej pracy przedstawiono i omówiono genezę oraz ustrój Trybunału, sposób ukształtowania postępowania przed nim, zakres jego właściwości rzeczowej i miejscowej czy rolę, jaką pełnił w praktyce. Na uwadze mieć jednocześnie trzeba, że na przestrzeni czasu pozycja Trybunału Ludowego stopniowo ewoluowała, a zmianom podlegał nie tylko jego skład, ale też zakres właściwości, który stale rozszerzano, obejmując nim coraz to kolejne czyny. Rozważania zawarte w pracy poświęcono także w części przedstawieniu sylwetek sędziów orzekających w Trybunale i ich powojennym losom. Pomimo ważnej roli Trybunału Ludowego, jaką ten odegrał w wymiarze sprawiedliwości III Rzeszy, w rodzimej literaturze nie zgłębiano szczegółowo tematyki związanej z jego istnieniem. Dotychczasowe wypowiedzi przede wszystkim referowały się do obcej literatury, pomijając w zasadzie analizę aktów prawnych. Z tego też względu w niniejszej pracy zastosowano nie tylko metodę historycznoprawną, ale i formalno-dogmatyczną, szeroko odwołując się przy tym do aktów normatywnych rangi ustawowej i podustawowej stanowiących podstawę działalności Trybunału.

4

Odpowiedzialność karna za zbrodnie sądowe prokuratorów III Rzeszy w Niemczech Zachodnich i Wschodnich

86%

Kulesza W.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2021

|

vol. 73

|

issue 1

59-98

EN

Prosecutors of German special courts (Sondregerichte) in occupied Poland during World War II participated in committing crimes against humanity by demanding the death penalty for all people who “exhibited anti-German attitudes”. The formal basis for the death sentences in particular was the regulation concerning criminal proceedings against Poles and Jews of the 4th of December 1941. The general wording of this regulation was referred to in the justifications of the sentences condemning Poles to death for the “illegal” slaughter of pigs, any and all attempts by farmers to resist being displaced from their own farms, meat trade, clothing trade, providing aid to English and Russian prisoners of war who escaped from German captivity as well as for uttering the following words: “Germany will lose the war”. In the Federal Republic, Nazi prosecutors and judges continued their careers in the judiciary because it was deemed that when they had earlier served the Third Reich they had applied the law in force and had had no intention of committing lawless acts. The rules adopted by the U.S. Military Tribunal in the Third Nuremberg Trial (of lawyers, “The Justice Case” – 1947) were ignored. In communist East Germany, two prosecutors were sentenced for giving aid in the killings committed by the special occupying courts in Poland and for taking part in crimes against humanity. These rulings deserve legal respect.

PL

Prokuratorzy niemieckich sądów specjalnych (Sondergerichte) w okupowanej w czasie II wojny światowej Polsce uczestniczyli w dokonywaniu zbrodni przeciwko ludzkości, domagając się karania śmiercią wszystkich, którzy „wykazywali antyniemieckie nastawienie”. Formalną podstawę wyroków śmierci stanowiło zwłaszcza rozporządzenie o postępowaniu karnym przeciwko Polakom i Żydom z 4 grudnia 1941 r. Ogólnikowe sformułowania tego rozporządzenia powoływano w uzasadnieniach wyroków skazujących na karę śmierci Polaków za „nielegalny” ubój świń, wszelkie próby oporu rolników przy wysiedlaniu ich z własnych gospodarstw, handel mięsem, odzieżą, a także pomoc udzielaną zbiegłym z niemieckiej niewoli jeńcom wojennym, angielskim i rosyjskim, jak również słowa, że „Niemcy przegrają wojnę”. W Republice Federalnej nazistowscy prokuratorzy i sędziowie kontynuowali kariery w wymiarze sprawiedliwości, ponieważ uznano, że służąc wcześniej w III Rzeszy, stosowali obowiązujące wówczas prawo i nie mieli zamiaru czynienia bezprawia. Zignorowane zostały zasady przyjęte przez amerykański Trybunał Wojskowy w III procesie norymberskim – prawników („The Justice Case” – 1947). W komunistycznych Niemczech Wschodnich skazano dwóch prokuratorów, za pomocnictwo do zabójstw dokonywanych przez okupacyjne sądy specjalne w Polsce i branie udziału w zbrodniach przeciwko ludzkości. Wyroki te zasługują na prawniczy respekt.

5

Propaganda III Rzeszy w przeddzień XI. letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku (w świetle „Völkischer Beobachter” – naczelnego organu NSDAP)

86%

Stępiński M.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2015

|

issue 3

9-42

EN

March 16th, 1933 is one of the most important dates in the history of the international Olympic Games movement and the Olympic Games themselves. It was on that day that the decisions concerning the planned 11th Olympic Games in 1936 were made in Berlin. The decision to confer the honour of organising the 1936 Olympics to the capita of the Weimar Republic was taken in May 1936. After January 30th, 1933 the Nazis inherited the Olympic Games from the Weimar Republic, the regime they sincerely despised. They saw the benefits resulting from using the Olympic Games as an instrument for propagating their own ideas. That is why they put aside their negative attitude towards the Olympic idea. The main organiser of the Olympic Games was not the Ministry of Public Enlightenment and Propaganda headed by Joseph Goebbels but the so called ‘Great Troika’ composed of Theodor Lewald, Karl Ritter von Halt and Carl Diem. The article presents the action taken by the newspaper ‘Völkischer Beobachter’, the official organ of the NSDAP; the newspaper made a considerable contribution to the great success of the Nazi Regime’s propaganda, which the 11th Olympic Games turned out to be long before the opening ceremony.

6

Kult przywódcy w III Rzeszy w filmie propagandowym Triumf woli

86%

Wichert W.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2015

|

issue 3

79-106

EN

Propaganda was one of the most important spheres of activity for the national socialists in the Weimar Republic and the Third Reich. The central questions of the Nazi propaganda were racism, anti-Semitism, the ideology of an egalitarian national community, militarism and a pseudo-religious cult of Adolf Hitler. The specific feature of the Nazi indoctrination was its close connection with the new mass media, first of all with the film and the radio. The classical cinematographic productions under the sign of the ‘Hakenkreuz’ were the audio-visual documents from the NSDAP conventions, which took place in Nuremberg. The Triumph of the Will directed by Leni Riefenstahl depicts the party congress in 1934, i.e. when the totalitarian foundations of the Nazi regime were being built. The film – meant to be a propagandist instrument of the new rulers of Germany – presents the cult of Hitler as a charismatic leader and a political saviour of the German nation in a convincing way thanks to an appropriate film editing, the organisation of takes and the symbolism of light. The dictator filmed from below (a worm’s eye view) appeared much bigger, and the mass of the people gathered at the convention gave the impression of their smallness compared to the omnipresent Führer. The director of The Triumph of the Will also sought to show an emotional link between the Führer and his people and to underline the unconditional love for Hitler felt by the Germans. The film is still giving rise to controversy among researchers and historians, who even today are engaged in a discussion on its documentary and aesthetic values and the propagandist message in the spirit of the Nazi messianism.

7

Ubezpieczenia społeczne Żydów na ziemiach polskich okupowanych przez hitlerowskie Niemcy.

86%

Sroka Ł. T., Meus K.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2013

|

vol. 14

229-241

PL

Jews were fighting for ltheir lives every day. Apart from forced labour, they also undertook voluntary low-paid jobs in German companies. The phenomenon occurred both in the General Government and the areas incorporated by Third Reich. Unfortunately, it is not possible to provide statistical data regarding Jewish workers who received salary and were subject to obligatory payment of social insurance contributions. However, it is certain that the data might pertain to a few or even a few dozen thousand people. When it comes to the General Government, the issue of paying social insurance contributions for Jewish workers is obvious. The phenomenon is corroborated by the quoted archival documents. On their basis, we can state that obligatory social insurance contributions were of the numerous methods used to discriminate Jews during World War II and to then economically, especially that Jews were deprived of the possibility of receiving benefis that resulted from those contributions (there was an exception concerning sickness allowances). In those circumssstances, one can assume that financial resources gathered in this waywe used to support Nazi Germany.

8

Organizacja Todta - powstanie, rozwój i zakres działalności w latach 1938-1940

72%

Kwieciński W.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

501-517

PL

Organizacja Todta była zmilitaryzowaną strukturą budowlaną o ogromnym znaczeniu dla potencjału zbrojeniowego III Rzeszy. Poruszona w niniejszym tekście problematyka pozostaje na marginesie zainteresowań rodzimej historiografii, wobec czego podstawowym celem artykułu jest uzupełnienie tej luki badawczej. Ze względu na szeroki i wielopłaszczyznowy zakres zagadnienia autor zdecydował się na prezentację OT w pierwszej fazie jej funkcjonowania, od genezy związanej z programem budowy autostrad do zaangażowania podczas kampanii francuskiej 1940 r. Jest to okres obejmujący fazę formatywną oraz restrukturyzację organizacji w warunkach konfliktu wojennego. OT we wskazanych ramach czasowych przeszła istotne zmiany strukturalne, stając się nie tylko sprawną organizacja budowlaną, ale także nieodłącznym elementem wsparcia jednostek saperów i gwarantem sprawnej logistyki Wehrmachtu.

9

Sądy specjalne III Rzeszy jako „sądy doraźne frontu wewnętrznego” (1933–1945)

72%

Graczyk K.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2019

|

vol. 18

|

issue 2

165-201

PL

Artykuł poświęcono teoretycznej analizie zagadnienia sądów specjalnych utworzonych w III Rzeszy. Omówiono ich genezę, ustrój, właściwość miejscową i rzeczową oraz postępowanie przed tymi sądami. Przedstawiono zadania stawiane przed sądami specjalnymi przez nazistowskich prawników w okresie pokoju i wojny oraz związany z nimi kontekst historyczny. W publikacji wykorzystano metodę historyczną oraz formalno-dogmatyczną. Opracowanie zostało oparte przede wszystkim na literaturze proweniencji niemieckiej oraz aktach normatywnych.

EN

The article is devoted to the theoretical analysis of special courts created in the Third Reich. Their genesis, system, and local and material jurisdiction, as well as proceedings before these courts are discussed. The tasks put before special courts by Nazi lawyers during peace and war are discussed, as well as the historical context associated with them. The study uses historical, and formal-dogmatic methods. The study is based primarily on literature of German provenance and normative acts

10

Niemiecko-estoński i niemiecko-łotewski układ o przesiedleniu Niemców bałtyckich (1939 rok)

72%

Topij A.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2018

|

vol. 53

|

issue 1

PL

Artykuł porusza kwestię przesiedlenia mniejszości niemieckiej z Łotwy i Estonii do III Rzeszy jesienią 1939 r. i skupia się na genezie niespodziewanej akcji przesiedleńczej oraz przedstawia rokowania niemiecko-estońskie i niemiecko-łotewskie, które doprowadziły do podpisania odpowiednich układów.The article deals with the question of resettlement of the German minority from Latvia and Estonia to the Third Reich in the autumn of 1939, focusing on the genesis of an unexpected resettlement action, and presenting the German-Estonian and German-Latvian negotiations that ended with the signing of treaties.

11

Wizyta Hitlera w Szczecinie z okazji pomorskiego zjazdu partii nazistowskiej w dniu 12 czerwca 1938 roku (w świetle regionalnego organu prasowego NSDAP)

72%

Wichert W.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2014

|

issue 4

125-160

EN

The Prussian province of Pomerania (German: Provinz Pommern) was one of the bastions of the Nazi (National Socialist) movement. A fter J anuary 3 0th, 1933 w hen Hitler assumed power in Germany, the Nazi authorities from Szczecin (German: Stettin), capital of the Province, headed by Gauleiter Wilhelm Karpenstein, and later by Franz Schwede-Coburg, began introducing the new order based on terror and ‘standardisation’ of the social life. In order to testify to the unity of the German nation, the authorities held numerous mass rallies, where the region’s NSDAP leaders gave speeches, which were broadcast; they also staged marches with torches of the party organisations and of the SA (Sturmabteilung, English: Storm Detachment or Assault Division, or Brownshirts). Yet the most important propagandist event was Hitler’s visit to Szczecin on June 12th, 1938 on the occasion of the Congress of the Pomeranian NSDAP (German: Gautreffen Pommern). Führer’s visit has some implications even today, as many inhabitants of Szczecin believe that Hitler is still an Honorary Citizen of Szczecin. The title was conferred to him as early as April 4th, 1933, but Hitler collected the title during his visit to Szczecin five years later. Hitler’s stay in Szczecin was to elevate the status of the Pomeranian Province on the political and economic map of the Third Reich, and the status of the policy of the local authorities who promoted the image of Pomerania as a ‘bastion of the German character’, a ‘borderline province’ and the eastern granary of the Reich. The objective of the article has been to analyse Führer’s visit to Szczecin, its genesis and its political significance for the city and the province, based on the most important Szczecin’s periodical during the period of the Third Reich, “Pommersche Zeitung”. The visit was a wonderful occasion for the periodical’s agitators to blatantly disseminate the cult of Hitler in a spirit of National Socialism, which led to political indoctrination of the local Germans who were taught to be ready to sacrifice everything and to be thoughtlessly faithful to Hitler.

12

Zjazdy norymberskie w oczach amerykańskich obserwatorów 1933–1938

72%

Sołuba P.

Dzieje Najnowsze

|

2017

|

vol. 49

|

issue 4

PL

Artykuł ukazuje spojrzenie przybyszów z USA na przebieg Parteitagów odbywających się w latach 1933–1938. W tekście zaprezentowano poglądy amerykańskich wizytatorów na sposób organizacji wydarzenia oraz ich odczucia względem nazistowskich gospodarzy. Ukazano powody wzrostu popularności Parteitagów wśród obserwatorów ze Stanów Zjednoczonych. W tekście nakreślono, w jakim stopniu propaganda III Rzeszy przynosiła realne efekty i przekładała się na wzrost sympatii pronazistowskich u obywateli USA.The article presents the perception gained by Americans of the party rallies (Parteitags) held in 1933–1938. It includes opinions of American visitors on the organisation of such rallies congresses and their feelings towards their Nazi hosts. There are also reasons of increased popularity of Parteitags among observers from the United States explained, together with an explication to what extent the propaganda of the Third Reich was effective and translated into the growth of pro-Nazi sympathies of American citizens.

13

Convicted Nazi Prosecutor: The 1950 Case of Josef Abbott Before the Court of Appeals in Gdańsk

72%

Graczyk K.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

323-350

PL

Opracowanie poświęcono tzw. case study – przypadkowi pociągnięcia do odpowiedzialności karnej przed sądem polskim nazistowskiego prokuratora Josefa Abbotta za jego działalność na ziemiach polskich okupowanych przez Niemcy podczas II wojny światowej. We wstępie zarysowano zagadnienie odpowiedzialności karnej prawników III Rzeszy, zwracając uwagę na odmienne podejście w Republice Federalnej Niemiec i Niemieckiej Republice Demokratycznej. Następnie przybliżono sylwetkę Abbotta, przedstawiono zarys Sądu Specjalnego w Gdańsku (przed którym Abbott oskarżał) i jego przewodniczącego, który mimo starań strony polskiej nie został ekstradowany. Najistotniejszy element opracowania stanowi omówienie tytułowego procesu Abbotta, który miał miejsce w latach 1949–1950. Szczególną uwagę zwrócono na treść zgromadzonych dowodów i ich ocenę przez sąd polski, w efekcie czego linia obrony oskarżonego została obalona. Wartość tytułowego kazusu polega na tym, że wśród niewielu przypadków prawomocnego skazania prawników III Rzeszy wyróżnia się on ze względu na zastosowane przepisy, stanowiące podstawę prawną skazania, a co za tym idzie zastosowany model odpowiedzialności tych prawników.

EN

This article is devoted to a case study of the Nazi prosecutor Josef Abbott held criminally liable before a Polish court for his activities in the Polish territories occupied by Germany during World War II. In the introduction, the problem of the criminal liability of the Third Reich’s lawyers is outlined, drawing attention to the different approaches used by the German Federal Republic and in the German Democratic Republic. This is followed by a look into Abbott’s life story, and an outline of the Special Court in Gdańsk (before which Abbott was the prosecutor) and of that Court’s president, who, despite the best efforts of Polish authorities, was not extradited. The most important element of this study is the discussion of the process against Abbott, which took place in the years 1949–1950. Special attention has been paid to the evidence gathered and its evaluation by the Polish court, as a result of which the defendant’s line of defence was rejected. The value of the case is that, against the background of the few examples of legally valid convictions of Third Reich lawyers, this one is distinguished by the provisions applied as the legal basis for the conviction and, consequently, by the adopted model of such lawyers’ liability.

14

Propaganda a prawda historyczna – Fryderyk II w filmie fabularnym III Rzeszy

72%

Szukała M.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2015

|

issue 3

59-78

EN

Since the beginning of cinematography the filmmakers have been using historical plots. But, as a rule, it has always been a mythologised version that was shown, and not the real one. That tendency has not changed, and therefore films have always been an important source for historians to do research into the state of social consciousness at the moment when the film in question was being created. This phenomenon is quite visible in the German cinema in the Weimar Republic and the Third Reich, i.e. in times of the socio-economic crisis and the triumph of the totalitarian state. Among all the Prussian characters in the films made in the Weimar Republic and the Third Reich the favourite one was Frederick II. He was much more popular than – for example – Bismarck, another outstanding figure in the Prussian history.

15

Podatek dochodowy za 1939 rok a okupacja Górnego Śląska

72%

Graczyk K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2018

|

vol. 28

|

issue 1

17-28

PL

Artykuł dotyczy stosunku administracji okupacyjnej III Rzeszy wprowadzonej na Górnym Śląsku we wrześniu 1939 r. do kwestii podatku dochodowego za 1939 r. W artykule omówiono przeprowadzoną przez urzędników niemieckich analizę polskiego ustawodawstwa i orzecznictwa z zakresu prawa podatkowego, projektowane uregulowanie i jego motywy oraz rozwiązanie ostateczne. Rozważania dotyczące polskiego podatku dochodowego poprzedzono przedstawieniem analogicznych działań Niemiec podjętych w związku z przyłączeniem Austrii oraz obszaru Sudetów.

EN

This article deals with the relationship of the occupation administration of the Third Reich introduced in Upper Silesia in September 1939 to the issue of income tax for 1939. The article discusses the analysis of Polish legislation and case law in the field of tax law, the proposed regulation and its motives, and the final solution. Considerations concerning the Polish income tax were preceded by the presentation of analogous German measures taken in connection with the accession of Austria and Sudetenland.

16

System propagandy a rozwój mediów w nazistowskich Niemczech w świetle „Dzienników” J. Goebbelsa

72%

Łuszczek K.

Studia Paradyskie

|

2017

|

issue 27

335-354

PL

Historia III Rzeszy posiada jeszcze wiele aspektów, które czekają na swoje wyjaśnienie bądź doprecyzowanie. Dotyczy to zwłaszcza aspektów społecznych i psychologicznych prowadzenia wojny. Jak to się mogło stać, że w obliczu pewnej klęski i beznadziejnej sytuacji na frontach zarówno armia niemiecka jak i naród nadal stawiali opór. Nowe światło rzucają na to „Dzienniki” jednego z najbliższych współpracowników Hitlera – J. Goebbelsa. Odnalezione na początku lat 90. XX w. w tajnych rosyjskich archiwach wojskowych doczekały się swojego krytycznego wydania kilka lat temu. J. Goebbels jawi się w nich jako wirtuoz propagandy w służbie zła. To jego działania w dużej mierze tak skutecznie podsycały opór Niemców. J. Goebbels z jednej strony stał się autorem wielu, do dziś wykorzystywanych chwytów marketingu politycznego (np. sposób zarządzania sytuacją kryzysową po klęsce pod Stalingradem) czy promotorem wielu wynalazków w zakresie rozwoju mediów (m.in. wspierał prace nad taśmą ma-gnetyczną i stereofonią). Nie tylko wiedział co powiedzieć Niemcom, ale także jak do tego wykorzystać najnowocześniejsze w tamtym czasie środki społecznego przekazu

EN

The history of the Third Reich still has many aspects that are waiting to be explained and clarified. This concerns in particular the social and psychological aspects of warfare. How could this happen that, facing a disaster and hopeless situation at the fronts, both German army and nation still resisted. A new light on this is shed by “The Diaries of Joseph Goebbels”, one of Hitler’s closest collaborators. The original text, found in secret Russian military archives in the early 1990s, saw its critical edition done a few years ago. J. Goebbels appears in them as a virtuoso of propaganda in the service of evil. This was his actions that, for the most part, fuelled so effectively the resistance of Germans. On the one hand, J. Goebbels was the author of many political marketing tricks, being still in use (e.g. the way in which the crisis situation after the defeat at Stalingrad was managed), or a promoter of many inventions in the field of media de-velopment (among others, supported the works on magnetic tape and stereophony). He not only knew what to tell Germans but also how to use the most modern at that time means of social communication for this purpose

17

Cossacks in the service of the Third Reich

72%

Szymanowicz A.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

vol. 52

|

issue 1(195)

87-102

PL

Początki kozaczyzny sięgają najprawdopodobniej XV i XVI wieku. Kozacy pojawili się zarówno na południowo-wschodnich terenach podległych władzy Rzeczypospolitej, jak i południowo-zachodnich Moskwy. Odegrali niebagatelną rolę w historii naszego kraju, walcząc wspólnie z wojskiem koronnym i litewskim w wojnach przeciwko Tatarom, Turkom, Moskwie i Szwedom. Wywoływali jednak również powstania, które poważnie osłabiały Rzeczpospolitą. W XVI wieku uformowała się również organizacja wojsk kozackich na służbie władców Moskwy, wykorzystywana do podbojów prowadzonych przez to państwo. Kozacy tłumili również powstania i bunty skierowane przeciwko władzy carskiej. W trakcie wojny domowej w Rosji znaczna część z nich opowiedziała się po stronie białych. Po opanowaniu terenów kozackich przez bolszewików nastąpiły represje porównywane przez Lenina do ludobójstwa w Wandei z okresu rewolucji francuskiej. Prześladowania miały tam również miejsce w okresie kolektywizacji i wielkiego terroru. Wielu Kozaków udało się na emigrację. Część z nich na terytorium Niemiec, gdzie w późniejszym okresie rozpoczęli współpracę z nazistami, zwłaszcza po agresji III Rzeszy na ZSRS. Po zajmowaniu terenów kozackich władze niemieckie tworzyły lokalne struktury kozackiego samorządu. Zaczęły również powstawać pierwsze formacje kozackie walczące po stronie Wehrmachtu. W trakcie wojny w niemieckich mundurach na terenach ZSRS, okupowanej Polski, Jugosławii i w północnych Włoszech walczyło kilkadziesiąt tysięcy Kozaków. Byli wykorzystywani przede wszystkim do prowadzenia działań przeciwpartyzanckich. Pod koniec wojny Kozacy starali się uniknąć niewoli sowieckiej i poddawać wojskom zachodnich aliantów. Jednak na wskutek porozumienia brytyjsko-sowieckiego byli oni przekazywani władzom sowieckim, co skazywało ich na tragiczny los.

EN

The origins of Cossacs probably date back to the 15th and 16th centuries. Cossacks appeared both in the south-eastern areas under the authority of the Commonwealth and in the south-west of Moscow. They played a significant role in the history of our country, fighting together with the Crown and Lithuanian armies in the wars against the Tatars, Turks, Moscow and Sweden. However, they also caused uprisings which seriously weakened the Commonwealth. In the 16th century, Cossack troops in the service of the rulers of Moscow were formed, used for conquests made by this country. Cossacks also suppressed uprisings and rebellions against tsarist authorities. During the civil war in Russia, a significant part of them sympathized with the Whites. After the Bolshevik occupation of the Cossack territories, there was repression compared by Lenin to the Vendée genocide during the French Revolution. Persecution also took place there during the collectivization and the Great Terror. Many Cossacks emigrated. Some of them in Germany, where they later began cooperation with the Nazis, especially after the Third Reich’s aggression against the USSR. After occupying the Cossack territories, the German authorities created local Cossack self-government structures. The first Cossack formations fighting on the Wehrmacht side also began to appear. During the war, tens of thousands of Cossacks who fought in German uniforms in the USSR, occupied Poland, Yugoslavia and northern Italy. They were used primarily to conduct anti-partisan activities. At the end of the war, the Cossacks tried to avoid Soviet captivity and surrender to the Western Allies’ troops. However, as a result of the British-Soviet agreement, they were handed over to the Soviet authorities, which condemned them to a tragic fate.

18

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

72%

Nowacki K., Szymanowicz A.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2(192)

253-265

PL

Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.

EN

As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.

19

Zbrodnicze eksperymenty medyczne dotyczące układu kostno-szkieletowego kończyn dolnych, wykonywane na Polkach - więźniarkach w KL Ravensbrück oraz ich następstwa dla stanu życia, zdrowia i późniejszego funkcjonowania operowanych

58%

Zima M., Górski R.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

476-500

PL

Artykuł interdycyplinarnie przedstawia eksperymenty prowadzone przez niemieckich lekarzy w KL Ravensbrück na Polkach i ich wpływ na losy operowanych. Omówiono eksperymenty na kończynach dolnych: czyste kostne i septyczno-kostne. W oparciu o materiał dowodowy, ekspertyzy lekarskie i wspomnienia operowanych przedstawiono przebieg operacji i ich następstwa. Po wojnie eksperymenty te uznano za zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości. W zależności od stopnia okaleczenia podczas operacji oraz braku opieki pooperacyjnej i rehabilitacji, stresu wojennego, złych warunków obozowych u operowanych wystąpiło pogorszenie stanu zdrowia. Autorzy uznali doświadczenia za zbrodnicze eksperymenty medyczne. Dokonywali ich lekarze, ale z pogwałceniem etyki lekarskiej. Przeprowadzano je na zdrowych kobietach. Na skutek doświadczeń dochodziło do upośledzenia sprawności fizycznej, co prowadziło nawet do kalectwa. Ponadto wystąpił silny zespół stresu pourazowego, na który nałożyła się trauma poboozowa i krzywda związana z eksperymentami. Z racji dolegliwości chorobowych część kobiet została wyłączona z ról społecznych.

20

Obraz Polaków w szkoleniu światopoglądowym niemieckiej Policji Porządkowej w Generalnym Gubernatorstwie (1939–1945)

58%

Przegiętka M.

Dzieje Najnowsze

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

EN

Artykuł dotyczy negatywnego i zgodnego z linią propagandy III Rzeszy obrazu Polaków, który był kreowany w szkoleniu światopoglądowym niemieckiej Policji Porządkowej w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945. Odwoływano się w nim do zakorzenionych w Niemczech pejoratywnych stereotypów, dehumanizując ludność okupowanego kraju, co nie pozostawało bez wpływu na postawy i zachowania funkcjonariuszy niemieckiej Policji Porządkowej. The article deals with a negative image of Polish people created in line with the propaganda of the Third Reich by the ideological trainings for the German Ordnungspolizei (Order Police) in the General Government in 1939–45. The image was based on negative stereotypes popular in Germany that dehumanized the population of the occupied country; this was not without influence on the attitudes and behaviour of functionaries of the German Order Police.

Refine search results

Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX w.

Hitler - dyktatura jednoosobowa

Trybunał Ludowy jako organ wymiaru (nie)sprawiedliwości III Rzeszy

Odpowiedzialność karna za zbrodnie sądowe prokuratorów III Rzeszy w Niemczech Zachodnich i Wschodnich

Propaganda III Rzeszy w przeddzień XI. letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku (w świetle „Völkischer Beobachter” – naczelnego organu NSDAP)

Kult przywódcy w III Rzeszy w filmie propagandowym Triumf woli

Ubezpieczenia społeczne Żydów na ziemiach polskich okupowanych przez hitlerowskie Niemcy.

Organizacja Todta - powstanie, rozwój i zakres działalności w latach 1938-1940

Sądy specjalne III Rzeszy jako „sądy doraźne frontu wewnętrznego” (1933–1945)

Niemiecko-estoński i niemiecko-łotewski układ o przesiedleniu Niemców bałtyckich (1939 rok)

Wizyta Hitlera w Szczecinie z okazji pomorskiego zjazdu partii nazistowskiej w dniu 12 czerwca 1938 roku (w świetle regionalnego organu prasowego NSDAP)

Zjazdy norymberskie w oczach amerykańskich obserwatorów 1933–1938

Convicted Nazi Prosecutor: The 1950 Case of Josef Abbott Before the Court of Appeals in Gdańsk

Propaganda a prawda historyczna – Fryderyk II w filmie fabularnym III Rzeszy

Podatek dochodowy za 1939 rok a okupacja Górnego Śląska

System propagandy a rozwój mediów w nazistowskich Niemczech w świetle „Dzienników” J. Goebbelsa

Cossacks in the service of the Third Reich

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

Zbrodnicze eksperymenty medyczne dotyczące układu kostno-szkieletowego kończyn dolnych, wykonywane na Polkach - więźniarkach w KL Ravensbrück oraz ich następstwa dla stanu życia, zdrowia i późniejszego funkcjonowania operowanych

Obraz Polaków w szkoleniu światopoglądowym niemieckiej Policji Porządkowej w Generalnym Gubernatorstwie (1939–1945)