Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dezaktywizacja zawodowa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Demograficzne starzenie się wpływa na rynek pracy, ponieważ starzeniu podlegają również zasoby ludzkie rynku pracy, które w procesie dezaktywizacji zawodowej stają się istotnym problemem społeczno-ekonomicznym państwa. Prowadzą do pogłębiania się różnicy pomiędzy wpływami a wydatkami na świadczenia emerytalne, jak również do zawężania rynku pracy. Autor omawia podstawowe determinanty dezaktywizacji na rynku pracy oraz bariery aktywizacji zawodowej osób starszych. Głównym wątkiem tematycznym artykułu uczyniono jednak wpływ pandemii koronawirusa na sytuację „odchodzącej generacji” na współczesnym rynku pracy.
PL
Artykuł porusza tematykę zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej, a także zmian aktywności ekonomicznej Polaków na przestrzeni lat 2010-2016. Celem badawczym jest próba określenia stopnia i zakresu wpływu świadczenia wychowawczego 500+ na redukcję ubóstwa w Polsce w kontekście zmian na rynku pracy. W przyjętym okresie zagrożenie skrajnym ubóstwem uległo zmniejszeniu, a w latach 2016-2018 istotny wpływ na redukcję poziomu biedy miał program Rodzina 500+. W wielu najmniej zamożnych gospodarstwach domowych program wpłynął na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa finansowego oraz lepsze zaspokojenie potrzeb, redukując tym samym obszar biedy. W dalszym horyzoncie czasu polityka atrakcyjnych świadczeń socjalnych wpływa niekorzystnie na strukturę rynku pracy. W artykule zastosowano metodę analizy opisowej, analizy krytycznej oraz analizy porównawczej.
EN
The article deals with the risk of poverty and social exclusion in Poland compared to other European Union countries, as well as changes in the economic activity of Poles throughout 2010-2016. The research goal is to determine the extent and scope of the impact of the 500+ educational benefit on poverty reduction in Poland in the context of changes in the labor market. In the adopted period, the risk of extreme poverty decreased and in 2016-2018 the Family 500+ program played a significant role in reducing poverty. In many of the least affluent households, the program has increased the level of financial security and better satisfaction of needs, thus reducing the area of poverty. In the long-term perspective, the policy of attractive social benefits may adversely affect the structure of the labor market. The article uses the descriptive analysis method, critical analysis and comparative analysis.
PL
Przebieg końca kariery zawodowej, wskutek wprowadzenia powszechnych systemów emerytalnych, podlegał takim samym zmianom, jakie generalnie dotyczyły przebiegu życia, czyli chronologizacji, instytucjonalizacji i standaryzacji. Ostatnie dwie dekady to czas powolnej zmiany podejścia do wieku emerytalnego i warunków przechodzenia na emeryturę. W najbardziej rozwiniętych państwach wdrażane są zróżnicowane, dostosowane do zindywidualizowanych potrzeb i możliwości rozwiązania mające zachęcić do dłuższego pozostawania na rynku pracy. Celem pracy jest wskazanie mechanizmu, za pomocą którego wdrażanie tych rozwiązań prowadzi do destandaryzacji normatywnego modelu zakończenia kariery zawodowej i rzeczywistego przebiegu tego procesu.
EN
Withdrawal from the labour market has been shaped by the same changes as general life courses – due to the emergence of pension it was subjected to chronologization, institutionalisation, and standardization. The two most recent decades are a time when changes can be observed in the attitudes to old-age retirement and pension (pre-)requirements. Governments of the most developed countries have decided to introduce incentives to motivate people to stay in the labour market longer. These incentives are becoming more and more individualized and adjusted to meet individual needs. This paper describes how the introduced instruments affect a destandarization of withdrawal from the labour market and its normative models.
EN
The aim of this article is to introduce the concept of age management as an opportunity to increase the employment of the elderly in Poland. In its first part the author focuses on a phenomenon of early withdrawing from the workforce of older employees. In order to illustrate that phenomenon the author presented the research into the reasons of early withdrawing. The next part summarises the concept of age management and describes it as an effective tool for maintaining older employees in the workplace. The article ends with the formulation of conclusions and recommendations concerning the possibility of popularising this concept on the Polish labour market.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji zarządzania wiekiem jako szansy na podniesienie poziomu zatrudniania osób starszych w Polsce. W pierwszej jego części zostało opisane zjawisko wczesnego wycofywania się ludzi w starszym wieku z rynku pracy. Autorka przytoczyła w tym celu wnioski z badań nad przyczynami wczesnej dezaktywizacji. W dalszej części została przywołana i opisana koncepcja zarządzania wiekiem, która może stać się skutecznym narzędziem utrzymania osób starszych w miejscu zatrudnienia. Artykuł zakończony jest sformułowaniem wniosków oraz rekomendacji dotyczących możliwości upowszechnienia tej koncepcji w realiach polskiego rynku pracy.
EN
Family situation and caregiving duties may increase the chances of retirement among people in older productive age groups, mostly among women, who take care of dependent family members or grandchildren more often than men. The purpose of the paper was the analysis of the determinants of retirement among Poles aged 50-69 taking into account their caring obligations. Data from the two waves of the Polish Generations and Gender Survey (GGS-PL) carried out in the years 2010-2011 and 2014-2015 were used. The obtained results show that regular care provided to an adult was negatively associated with the probability of retirement for men, while this relationship was positive for women, although not statistically significant. However, the co-residence with an older parent increased the likelihood of retirement for women which may be a proxy for providing care to a dependent adult. It should be highlighted that this association holds for economically inactive individuals. Moreover, caring for grandchildren increases the probability of retirement, notably for not employed women.
PL
Sytuacja rodzinna oraz sprawowanie opieki nad innymi osobami mogą zwiększać prawdopodobieństwo dezaktywizacji zawodowej osób w wieku okołoemerytalnym, zwłaszcza kobiet, które częściej niż mężczyźni sprawują opiekę nad niesamodzielnymi członkami rodziny lub wnukami. Celem artykułu jest analiza czynników różnicujących szanse przejścia na emeryturę wśród osób w wieku 50-69 lat w Polsce. Do analiz wykorzystano dane z pierwszej i drugiej rundy badania “Generacje i Rodziny” (GGS-PL) przeprowadzonego w Polsce w latach 2010–2011 oraz 2014–2015. Wyniki analiz pokazują, że sprawowanie regularnej opieki nad osobą dorosłą wiązało się dla mężczyzn z istotnie mniejszym prawdopodobieństwem przejścia na emeryturę, zaś dla kobiet – z większym, choć nieistotnym statystycznie. Jednakże w przypadku kobiet relacja między współzamieszkiwaniem ze starszym rodzicem a przejściem na emeryturę była istotnie dodatnia, co oznacza większe szanse przejścia na emeryturę tej grupy kobiet i tym samym można pośrednio powiązać to z udzielaniem wsparcia osobie dorosłej. Należy podkreślić, że relacja ta była istotna statystycznie zwłaszcza wśród osób niepracujących. Sprawowanie opieki nad wnukami zwiększało szanse przejścia na emeryturę, głównie niepracujących kobiet.
EN
The aim of the paper is to determine to what extent fluctuations in the level of unemployment in Poland in the last two decades have depended on changes in labor demand and labor supply. To this end, the contribution of labor demand and labor supply to changes in the unemployment rate is examined and then trends in labor demand and labor supply and their key determinants are analyzed. The study finds that changes in labor demand were the main determinant of unemployment fluctuations. A decrease in labor demand contributed to strong unemployment growth at the beginning of the 1990s and at the turn of the century, when the economic slowdown was associated with transformation and pre-accession restructuring respectively. An increase in labor demand caused by economic recovery after EU accession was behind the subsequent fall in unemployment. For most of the time span of the analysis, labor supply was a factor alleviating negative developments on the labor market due to the possibility of early retirement, easy access to disability pensions and labor force migration. Growing labor supply contributed to a rise in unemployment only at the end of the last decade. The fact that labor demand had a stronger impact on the level of unemployment than labor supply indicates that labor market policy should focus on job creation, not on “manipulation” of labor supply, the author concludes.
PL
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: w jakim stopniu obserwowane w ciągu ostatnich dwóch dekad fluktuacje w wysokości polskiego bezrobocia były wywołane wahaniami popytu na pracę, a w jakim podaży pracy. W celu uzyskania odpowiedzi zdekomponowano zmiany w stopie bezrobocia na wywołane popytem na pracę i podażą pracy a następnie przeanalizowano zmiany w popycie na pracę i podaż pracy oraz determinanty tych zmian. Z badań wynika, że główną przyczyną wahań w polskim bezrobociu były zmiany w popycie na pracę. Jego spadek wywołał silny wzrost bezrobocia na początku lat 90. XX wieku oraz na przełomie wieków, kiedy to spowolnienie gospodarcze zbiegło się z transformacyjnymi i przedakcesyjnymi przeobrażeniami strukturalnymi. Natomiast po wejściu do UE wzrost popytu na pracę, wywołany przyspieszeniem gospodarczym, doprowadził do spadku bezrobocia. Podaż pracy przez większość analizowanego okresu była czynnikiem łagodzącym sytuację na rynku pracy dzięki możliwości wcześniejszej dezaktywizacji zawodowej oraz migracjom zarobkowym. Większa podaż pracy doprowadziła do wzrostu bezrobocia dopiero pod koniec ostatniej dekady. Silniejszy wpływ popytu na pracę niż podaży pracy na bezrobocie wskazuje, że polityka ograniczania bezrobocia winna się skupiać na kreowaniu miejsc pracy a nie na „manipulowaniu” podażą pracy.
PL
W obliczu postępującego starzenia się społeczeństwa polskiego i groźby poważnego kryzysu systemu emerytalnego kwestia pozostawania na rynku pracy starszych pracowników staje się kluczowa. Jednym z argumentów przytaczanych przez przeciwników reformy emerytalnej jest obawa, że pracodawcy nie będą skłonni ani do zatrudniania starszych pracowników, ani do kontynuowania współpracy z nimi. Przeprowadzone wśród polskich pracodawców badania pokazują, że rzeczywiście negatywny stereotyp pracownika w wieku 50+ jest bardzo silny, przekłada się na decyzje kadrowe i ma wpływ na karierę i życie zawodowe tej grupy pracowników. Starszym przypisuje się cechy charakterystyczne dla homo sovieticus – roszczeniowość, niesamodzielność, pozostałości najgorszych cech systemu socjalistycznego, nieprzystosowanie do pracy w kapitalizmie. Idzie za tym przekonanie, że nie warto w nich inwestować, szkolić ani awansować. Zły stan zdrowia i brak zarządzania wiekiem w polskich przedsiębiorstwach pogarszają sytuację zawodową starszych pracowników. Pomimo kampanii społecznych na rynku pracy wciąż nie ma miejsca dla ludzi w wieku 50+. Wszechobecny kult młodości wypiera ich doświadczenie, wiedzę, zaangażowanie. Reforma systemu emerytalnego polegająca jedynie na podniesieniu wieku emerytalnego może zatem okazać się niewystarczająca, by zatrzymać starszych w pracy na dłużej.
EN
The ageing of Polish society and threat of severe crisis of pension system makes employment of the older generation of workers the key issue around. One of the many arguments against the crucial reforms of pension system is a preconception the employers will not be eager nor to employ the old people nor to keep them hi red up to their retirement. Surveys done among Polish employers show very strong negative stereotypes of the 50+ generation (people above their 50th year of life) of workers. Those stereotypes have strong impact on key decisions referring to human resources management in Polish companies as well as influencing professional life and careers of the 50+ group of workers. Among the homo sovieticus features sticked to 50+ workers there are primarily: lack of self-dependence and demands, which are considered the worst remaining of the communist system stopping smooth adaptation to capitalism. This strengthens the prejudice it is not worth to invest, educate or promote the 50+ workers. Bad health condition and lack of age management in Polish companies make the situation even worse for the workers. The campaigns undertaken did not prove successful so far and there are not enough jobs on the market for the 50+. The widespread youth cult marginalises their experience, knowledge and passionate involvement. The reform of pension system limited just to raising the retirement age up to 67 year of life, as it is planned by Polish government, may therefore prove insufficient to keep the „old people” working longer.
EN
Due to the need of activation all the resources available on labour market, which follows from demographic phenomenon of aging society, the article is the trial of justification the necessity of taking into account the individual approach to particular categories of persons in strategies and activation actions. The results of the empirical quality research was used for this purpose. This research was carried out among the unemployed or persons outside of active employment over 45 and it proves that this group shows very different attitudes towards the employment. Ignoring this can essentially result in low level of effectiveness of taken actions.
PL
Z uwagi na wynikającą ze zjawiska demograficznego starzenia się populacji potrzebę aktywizacji wszelkich zasobów dostępnych na rynku pracy, artykuł jest próbą uzasadnienia konieczności uwzględniania indywidualnego podejścia do poszczególnych kategorii osób w strategiach i działaniach aktywizacyjnych. W tym celu posłużono się wynikami empirycznego badania jakościowego, przeprowadzonego wśród bezrobotnych lub nieaktywnych zawodowo osób po 45 roku życia, które dowodzi, że zbiorowość ta przejawia silnie zróżnicowane postawy względem zatrudnienia, czego ignorowanie w sposób istotny skutkować może niskim poziomem skuteczności podejmowanych praktyk.
PL
Czynniki decydujące o zarejestrowaniu się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna mogą mieć charakter społeczno-demograficzny lub prawny. Podjęcie takiej decyzji jest kwestią indywidualną, niemniej jednak można przeanalizować to zjawisko na poziomie grupy. Celem badania omawianego w artykule jest wykazanie podobieństw i różnic osób rejestrujących się jako bezrobotni oraz identyfikacja czynników, które mają największe znaczenie dla dezaktywizacji zawodowej. W badaniu wykorzystano dane z Centralnego Systemu AnalitycznoRaportowego dotyczące 1 276 555 osób urodzonych pomiędzy 1940 r. a 1965 r., które co najmniej raz były zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotni. W celu identyfikacji komponentów najsilniej wpływających na decyzję o dezaktywizacji zawodowej przeprowadzono analizę głównych składowych (ang. principal component analysis – PCA). Wyniki pomiaru adekwatności Kaisera-Meyera-Olkina oraz testu sferyczności Bartletta potwierdziły słuszność zastosowania tej analizy. Na podstawie kryterium Kaisera określono liczbę głównych składowych. Przeprowadzono rotację czynników varimax, aby uprościć relację między zmiennymi i lepiej zinterpretować uzyskane wyniki. Analiza dotyczyła pięciu grup: emerytów, rencistów, osób, które osiągnęły wiek emerytalny, osób, które pobierały świadczenie przedemerytalne, oraz całej populacji. Dla każdego zbioru danych zidentyfikowano od trzech do czterech składowych łączących różne zmienne. We wszystkich grupach stwierdzono jeden wspólny komponent – łączący wykształcenie i zawód wykonywany w ostatnim miejscu pracy – który wpływa na podejmowanie kluczowych decyzji na rynku pracy. Obrazuje on kompetencje pracowników i może determinować moment dezaktywizacji zawodowej. Wyniki badania wskazują na większe znaczenie mechanizmu ekonomicznego niż uwarunkowań prawnych we wszystkich analizowanych grupach.
EN
The determinants of registering as an unemployed person in the public employment office may be of both a socio-demographic and legal character. Although every individual has their own motivation to register as unemployed, it is still possible to analyse the phenomenon on a group level. The purpose of this study is to show the similarities and differences of older people registering as unemployed and to identify the factors that were key to professional deactivation. The research is based on data from the Polish Central Analytical and Reporting System concerning 1,276,555 people born in the years 1940–1965, who were at least once registered as unemployed in a public employment office. The study uses principal component analysis (PCA) to identify the factors which influence to the largest extent the decision to deactivate professionally. The Kaiser-Meyer-Olkin measure of sampling adequacy and Bartlett’s test of sphericity proved the feasibility of the PCA. The number of principal components was determined on the basis of Kaiser’s criterion. The varimax factor rotation was applied to simplify the relation between the variables and to enhance the interpretation of the obtained results. The analysis included five groups: pensioners, disability pensioners, people who reached retirement age, people who received pre-retirement benefits and the total population. For each group three to four components were identified which combined different variables. Education and occupation in the last place of work formed the only common component for the five groups which influences the most critical decisions in the labour market. This component demonstrates the level of competence and may determine the moment of professional deactivation. The research shows that economic mechanisms are more important than legal conditions in all the analysed groups.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.