Search results

1

Recenzja: Historia higieny wodą pisana, red. Wojciech Ślusarczyk, Wyd. Quixi Media, Bydgoszcz 2017, ISBN 978-83-61840-41-1; http://wodociagi-polskie.pl/higiena.pdf

100%

Grodzka N.

Acta Medicorum Polonorum

|

2018

|

vol. 8

|

issue 1

100-105

PL

Recenzja

EN

Review

2

Życie codzienne w czasach Mikołaja Kopernika. Higiena i lecznictwo - wybrane aspekty

80%

Grążawski K.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2014

|

issue 4(286)

527-538

EN

The basis of urban hygiene was smooth supply of water and taking care of waste disposal beyond the city walls. Also favored maintaining hygiene sanitation (gdaniska) extended beyond the fundamental residential buildings castle with a trigger to running water, moats and rivers. In the urban area it happened, however, that toilets were placed in dried well, what with subcutaneous water movement led to the spread of diseases and epidemics. Also they formed baths in castles and bourgeois houses. Baths also have city hospitals, but infirmerie castle, which was essential for preventing the spread of infectious diseases. Medieval medicine has its roots reached the achievements of antiquity, referring often to the experience of Hippocrates, Galen or Aristotle. Medical science began to be structured with the formation of the first. half of the twelfth century. European universities (Bologna, Paris, Padua, Avignon, Orleans). The most popular were Montpellier, Paris and Padua. The vast literary heritage of medieval monastic and lay herbariów, based on the ancient tradition of herbal and local observations, proves that formed the basis of herbs in contemporary medical practice. Medieval Christianity led to homesteading so by their own sacred objects of nature, having so far its magical folk dimension.

3

Karola Kaczkowskiego publiczne lekcje higieny w Liceum Wołyńskim

61%

Buczek K.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2016

|

vol. 53

11-25

EN

The article discusses the lectures on hygiene Karol Kaczkowski gave in the Volyn High School (Liceum Wołyńskie) in Krzemieniec. Kaczkowski graduated from Vilnius University where he studied under Józef Frank and Jędrzej Śniadecki. One of his main interests lied in the dissemination of medical knowledge. As a physician working in Krzemieniec, he began delivering lectures on hygiene and health to students and residents of the city and its vicinity. He continued to give them systematically until 1823/1824.

4

Dorastanie w okowach higieny i eugeniki w świetle piśmiennictwa Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego na początku XX wieku

57%

Bołdyrew A.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2020

|

vol. 11

|

issue 2

20-33

EN

The article concerns the hygienization and medicalization of attitudes towards young people in the Kingdom of Poland at the beginning of the 20th century in the abundant literature (both scholarly and popularizing) of the Warsaw Hygiene Society. The socially active doctors and hygienists wrote about the health, hygiene and education of young people, employing eugenic criteria. The medicalized attitude towards young people was a manifestation of attempts to control and discipline them.

PL

Artykuł dotyczy higienizacji i medykalizacji postaw wobec młodzieży w Królestwie Polskim na początku XX w. w piśmiennictwie o charakterze naukowym i popularyzatorskim Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego. Lekarze i higieniści, zaangażowani społecznikowsko, pisali o zdrowiu, higienie i wychowaniu młodego pokolenia, także z uwzględnieniem kryteriów eugenicznych. Zmedykalizowana postawa wobec młodzieży była przejawem dążenia do jej kontroli i dyscyplinowania.

5

Women’s health issues, preventive care andprophylaxis in 19th-century Polish popular medical magazines

51%

Wrona G., Wójcik E., Zając R.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2018

6

Wychowanie zdrowotne i higiena dzieci i młodzieży w świetle poradników dla rodziców z lat 1850-1970 – zarys problematyki

51%

Nawrot-Borowska M., Małek A.

Przegląd Pedagogiczny

|

2015

|

issue 2

85-124

PL

Przedmiotem analiz uczyniono problematykę wychowania zdrowotnego i higieny dzieci i młodzieży w świetle poradników z lat 1850-1970. Celem podjętych badań jest próba odtworzenia, systematyki, a przede wszystkim ukazania ewolucji porad i wskazówek ze wskazanego zakresu w ponadstuletnim okresie rozwoju literatury poradnikowej. Podstawą źródłową analizowanej problematyki uczynione zostaną poradniki wychowawcze oraz higieniczne dla rodziców, wychowawców oraz opiekunów dzieci i młodzieży okresu zaborów, II RP oraz PRL. Zamieszczane w tym okresie na stronach poradników informacje i porady obrazują przemiany w postrzeganiu i rozumieniu zasad higieny, troski o zdrowie i propagowania zdrowego stylu życia dzieci i młodzieży, będących konsekwencją zmian na polu nauk medycznych, higienicznych oraz pedagogicznych.

7

Problemy higieny i opieki zdrowotnej na wsi na łamach polskiej prasy ludowej z przełomu XIX i XX wieku

51%

Wnęk J.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2015

|

vol. 78

8-15

PL

Artykuł ukazuje zagadnienia higieny i zdrowia poruszane na łamach polskiej prasy ludowej z przełomu XIX i XX w. Badaniami objęto takie gazety jak m.in.: „Przyjaciel Ludu”, „Zaranie”, „Związek Chłopski”. Autorami przeważającej części artykułów były osoby nie posiadające wiedzy medycznej. Były one jednak bystrymi obserwatora sytuacji zdrowotnej na wsi i wyrazicielami lokalnej opinii publicznej na temat higieny oraz lecznictwa. Artykuły i krótkie listy do redakcji ukazują na jakie choroby najczęściej zapadała ludność, jaka była skala zachorowań i metody leczenia schorzeń. Treść tych publikacji nie pozostawia wątpliwości, że na ówczesnej wsi polskiej występowały liczne zachorowania na gruźlicę, tyfus, szkarlatynę. Skuteczność leczenia tych chorób była niewielka, brakowało lekarstw i należycie funkcjonującej służby zdrowia. Wśród włościan był duży sceptycyzm wobec pomocy ze strony lekarzy, których piętnowano za pobieranie wysokiego wynagrodzenia za swą pracę.

EN

The article presents the issues of hygiene and health discussed in Polish peasant papers at the turn of the 19th and 20th century. Th e research covered newspapers such as “Przyjaciel Ludu”, “Zaranie” and “Związek Chłopski”. The authors of the majority of articles did not have medical knowledge. However, they were bright observers of the health situation in the country and expressed the opinion of the local communities on hygiene and healthcare. The articles and short letters to the editors show the diseases the population suff ered from most frequently, the incidence rate and methods of treating diseases. Th e content of these publications leaves no doubt that there were numerous cases of tuberculosis, typhus and scarlet fever in the Polish country of that time. Th e eff ectiveness of treating these diseases was low, there were no medicines or properly operating healthcare. Peasants were highly sceptical of seeking help from doctors who were stigmatized because of the high salaries for their job.

8

Personal hygiene and public health care in the Polish countryside after 1945 – propaganda against reality

51%

Szpak E.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2018

|

vol. 79

EN

W nowym powojennym modelu systemu państwowej służby zdrowia aż do lat 70. XX w. jedyną grupą społeczną pozostającą na jego marginesach byli rolnicy indywidualni. Pozostawienie ludności wiejskiej poza systemem bezpłatnej opieki medycznej i tym samym zmuszenie dorosłych jej reprezentantów do ponoszenia wysokich kosztów leczenia powszechnych wówczas schorzeń zdrowotnych (np. gruźlicy) stanowić miało w latach 50. jedną z form stalinowskiej polityki opresyjnej. W rzeczywistości jednak sytuacja taka wymuszona była przede wszystkim niewydolnością ekonomiczną, kadrową i organizacyjną odbudowywanego państwa.Instalowane lub docierające na wieś lat 50. instytucje opieki medycznej bezpłatną pomoc oferowały tylko małym i dorastającym dzieciom oraz kobietom w ciąży. Wygenerowana powojenną przebudową struktury społecznej i własnościowej dynamicznie narastająca mobilność społeczna polskiej wsi stawała się coraz istotniejszym czynnikiem wspierającym modernizacyjne działania władz centralnych. Celem tekstu jest zarysowanie skali wiejskich problemów zdrowotnych w okresie tużpowojennym. Traktując okres ten jako swego rodzaju punkt wyjścia, w tekście podejmę również próbę scharakteryzowania kierunków i tempa przemian dokonujących się w życiu codziennym polskiej wsi w obszarze zdrowia do początku lat 70. ubiegłego stulecia. In a new post-war model of the state healthcare system the only group that stayed on its margin until the 1970s were individual farmers. Leaving the peasants outside the system of free medical care and thus forcing adult members of this class to pay high costs of treatment of common at that time medical maladies (such as, for example, tuberculosis) was in the 1950s one of the forms of oppressive Stalinist policy. In fact, however, such a situation was forced mainly by economic, personnel, and organisational malfunction of the reconstructed state.Institutions of medical care that reached the countryside or were established there in the 1950s, provided free medical coverage only for children and pregnant women. A rapidly growing social mobility of the Polish countryside generated by the post-war revamping of social and ownership structure was becoming an increasingly important factor supporting modernisation actions of the central authorities. The purpose of the present study is to outline the scale of medical and health problems in the Polish countryside immediately after the war. Treating this period as a peculiar starting point, I also make an attempt to characterise directions and pace of changes occurring in the everyday health life of the Polish country to the 1970s.

9

Higiena procesu nauczania–uczenia się w opiniach uczniów wczesnej edukacji

51%

Jakubowicz-Bryx A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2016

|

vol. 1

|

issue 6

EN

An appropriate daily schedule takes into account the requirements of pedagogy and hygiene according to particular children’s development groups. By fulfilling the said requirements, a school contributes to enhancing students’ ability to work, achievement of greater educational progress, a positive attitude towards activities, an interest in creative work, proper physical development and health. An early school teacher is responsible for educating how important the balance between work and rest is. It is important from teachers’ perspective to become conscious of how their pupils perceive the conditions in which they function in educational facilities. The designed studies presented in this paper are consistent with this issue.

PL

Właściwy rozkład dnia ucznia uwzględnia wymagania pedagogiki i higieny odpowiednie do poszczególnych grup rozwojowych dzieci. Szkoła speł-niając te wymagania, przyczynia się do zwiększenia zdolności ucznia do pracy, jego większych postępów edukacyjnych, pozytywnego nastawienia do działania, zainteresowania pracą twórczą, prawidłowego rozwoju fizycznego i zdrowia. Na nauczycielu wczesnej edukacji spoczywa odpowiedzialność za uświadamianie, jak ważna jest równowaga między pracą a wypoczynkiem. Istotne z punktu widze-nia nauczycieli jest również uświadomienie sobie sposobu spostrzegania przez ich podopiecznych warunków, w jakich funkcjonują w placówkach szkolnych. Zaprojektowane badania przedstawione w niniejszym opracowaniu wpisują się w to zagadnienie.

10

Problematyka zdrowia, promocji zdrowia i higieny w świetle sportowej prasy kobiecej w Polsce w okresie międzywojennym

51%

Drozdek-Małolepsza T.

Rocznik Lubuski

|

2014

|

vol. 40

|

issue 2

235-246

EN

The aim of the article is to present the issue of health, health and hygiene promotion in the light of women’s sport press in the interwar years. In the years 1927-1936, a magazine ’Start’ was published and it was dedicated to the aspects of physical education, sport and hygiene in relation to women. It promoted physical activity as a health factor which should be dosed reasonably and emphasised the influence of physical activity on a human organism. Articles published in the magazine covered the problems related to medicine of sport, mainly to the need of medical examinations in sport. Some articles were on emergency issues, healthy lifestyle and body care. The editors of ’Start’ promoted publications in the field of health, hygiene and dietetics. They saw the problem of intensity of physical activity in women’s professional work.

PL

Celem pracy jest przedstawienie problematyki zdrowia, promocji zdrowia i higieny w świetle sportowej prasy kobiecej w Polsce w okresie międzywojennym. W latach 1927 – 1936 ukazywało się czasopismo „Start” poświęcone aspektom wychowania fizycznego, sportu i higieny kobiet. Na łamach „Startu” propagowano aktywność fizyczną jako czynnik zdrowia. Wskazywano na racjonalne dawkowanie oraz wpływ aktywności fizycznej na organizm. Publikowano materiały z zakresu medycyny sportu, głównie potrzebę badań lekarskich w sporcie. Część doniesień poruszała sprawy ratownictwa, zdrowego stylu życia oraz pielęgnacji ciała. Redakcja „Startu” promowała wydawnictwa z zakresu zdrowia, higieny i dietetyki. Dostrzegała problem kompensacji wysiłku fizycznego w pracy zawodowej kobiet.

11

Czynniki higieny Herzberga w zarządzaniu pracą wolontariuszy akcyjnych

51%

Jeran A., Basińska A.

Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy

|

2015

|

vol. nr 1

89--100

PL

Celem artykułu jest analiza zarządzania pracą wolontariuszy akcyjnych na podstawie teorii F. Herzberga. Teoria dwuczynnikowa znajduje zazwyczaj zastosowanie do opisu motywacji pracowników. Znaczenie ma wprowadzone przez Herzberga rozróżnienie czynników higieny i satysfakcji, które wykorzystane zostanie w odniesieniu do aktywności wolontariuszy. Badania przeprowadzono w latach 2010 i 2011 w trzech miastach: Gdańsku, Poznaniu i Wrocławiu. Przeprowadzono 75 wywiadów pogłębionych z wolontariuszami oraz przedstawicielami organizacji angażujących wolontariuszy. Głównym wnioskiem jest to, że w porównaniu z pracownikami czynniki motywacji są niewątpliwie odmienne, jednak czynniki higieny nie ulegają zmianie – powinny być uwzględniane w odniesieniu do wolontariuszy tak samo jak w przypadku pracowników.

EN

The aim of this article is analysis of work management based on Herzberg`s theory. The two factors theory usually is used to describe employee motivation. Hygiene and satisfaction (motivation) factors of Herzberg are of great significance for us which we used to describe volunteer activity. Data was collected in three cities: Gdańsk, Poznan and Wrocław. Research analysis is based on 75 in-depth intervies with volunteers and volunteer organizations. Research data shows that in comparison with employees motivation factors are different, but hygiene factors do not change and should take into consideration managing volunteer work the same as employees work.

12

Lubelskie szkolnictwo powszechne w latach 1918-1939 w świetle wymogów sanitarno-higienicznych

51%

Majchrzyk-Mikuła J.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2020

|

vol. 39

|

issue 1

EN

Poland, just before regaining its independence, faced not only the need to integrate formally the country, but most of all it had to take care of the youngest and create for them the right living conditions, including the suitable conditions for education. A number of hygienists claimed that the reason for many illnesses was the lack of proper school buildings fulfilling basic sanitarian conditions, safety and the right hygiene of learning. So the introduction of compulsory education and reforms concerning programs and structure of school system did not allow to think that the problem of Polish education had been solved. The measure of its state and the condition for development was accommodation and school buildings. Unfortunately, the infrastructure was not properly developed and it was visible in the whole Poland. The analysis of sources and source literature allowed to depict in the article the situation of primary school in the Lublin region county in the first years of independence of Poland. The article describes the infrastructure of educational centers, especially their material situation which directly influenced the conditions in which the youth learned. Much attention was paid to the creation of the net of primary schools, especially the data conditioning the technical conditions and equipment which was necessary to provide the pupils with the right hygienic conditions at schools.

PL

Polska w momencie odzyskania niepodległości stanęła przed wyzwaniem nie tylko zorganizowania od strony formalnej państwa, ale przede wszystkim otoczenia opieką najmłodszych i stworzenia im dogodnych warunków do życia, w tym i do nauki. Wielu higienistów uważało, z czym należy się niewątpliwie zgodzić, że przyczyną wielu schorzeń uczniów był zarówno brak odpowiednich budynków szkolnych spełniających podstawowe wymagania sanitarne, jak i zapewniających bezpieczeństwo i odpowiednią higienę nauczania. Zatem samo wprowadzenie obowiązku szkolnego oraz reform dotyczących programów i struktury szkolnictwa nie dawało podstaw, by sądzić, że został rozwiązany problem polskiej oświaty. Miernikiem jej stanu i warunkiem rozwoju była baza lokalowa oraz budynki szkolne. Niestety brak odpowiednio przygotowanej infrastruktury dało się odczuć w całej Polsce. Analiza źródeł oraz literatury przedmiotu pozwoliła w niniejszym artykule na ukazanie sytuacji szkolnictwa powszechnego na Lubelszczyźnie w niepodległej Polsce. Artykuł traktuje o stanie infrastruktury placówek, a zwłaszcza ich sytuacji materialnej, która miała wpływ na warunki, w jakich uczyła się młodzież. Szczególną uwagę zwrócono na kształtowanie się sieci szkół powszechnych oraz zaprezentowano problemy dotyczące budowy nowych obiektów szkolnych, a zwłaszcza wytycznych w sprawie warunków technicznych i wyposażenia szkół w odpowiednie sprzęty, które zapewnić miały uczniom prawidłowe warunki higieniczne w szkołach.

13

Z zagadnień aktywności fizycznej, zdrowia, promocji zdrowia i higieny na wsi w Polsce do 1939 roku

51%

Małolepszy E., Drozdek-Małolepsza T.

Rocznik Lubuski

|

2018

|

vol. 44

|

issue 2a

314

EN

The aim of the article is to present issues of physical activity, health, health promotion, and hygiene in Polish villages till 1939. Activity in these areas was implemented by Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (the State Office of Physical Education and Civil Defense) and its administrative structures, Rada Naukowa Wychowania Fizycznego (Scientific Council of Physical Education), rural youth organizations and the press they published, agricultural schools, and Wiejskie Uniwersytety Ludowe (People's Rural Universities). Activity in the fields of physical education, health, and hygiene were implemented in the educational, training, and pedagogical aspects. Hygiene and physical education courses promoting hygiene and hygiene with rescue training were organized for village dwellers, especially for young people.

PL

Celem pracy jest przedstawienie zagadnień aktywności fizycznej, zdrowia, promocji zdro¬wia i higieny na wsi w Polsce w okresie do 1939 r. Działalność w obrębie tych dziedzin w środowisku wiejskim realizował Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego oraz jego struktury administracyjne, Rada Naukowa Wychowania Fizycznego, wiejskie organizacje młodzieżowe wraz z wydawaną prasą, szkoły rolnicze oraz Wiejskie Uniwersytety Ludowe. Działalność w obrębie zadań na polu aktywności fizycznej, wychowania zdrowia oraz higieny, realizowana była w aspekcie edukacyjnym, kształcącym, a także wychowawczym. Dla mieszkańców wsi, głównie młodzieży organizowano kursy higieny, a także kursy wychowania fizycznego, w ramach których prowadzono higienę oraz higienę z ratownictwem.

14

Józef Starkman (1847–1892) – popularyzator wiedzy medycznej w zakresie opieki nad chorym dzieckiem w domu

51%

Bednarz-Grzybek R., Krasińska I.

|

vol. XII

|

issue (2/2015)

19-38

EN

This article aims to present the views of Dr. Józef Starkman regarding the home treatment of sick children and young persons. The main point of the article underlines the importance of maintaining good hygiene in the rooms where sick people, including the children and the young spent their time. Starkman highlighted the roles of physical activity, mental hygiene, physical development, proper clothing and balanced, healthy eating. In his opinion, childhood habits tended to impact on adulthood. According to Starkman, the reasons for numerous health problems and disorders should have been defined on the basis of imbalanced diet, neglecting hygiene and poor sanitary conditions. He also emphasised deficiencies in physical activity and spiritual development as regards the children’s and youth’s time spent both at home and at school.

PL

Artykuł ma na celu ukazanie poglądów dra Józefa Starkmana (1847–1892) na temat opieki medycznej nad dziećmi i młodzieżą w warunkach domowych. Bohater artykułu podkreślał, jak ważna jest dbałość o przestrzeganie higieny w pomieszczeniach, w których przebywały osoby chore, w tym dzieci i młodzież. Starkman wskazywał na rolę ruchu, higieny umysłowej, rozwoju fizycznego, odpowiedniego odzienia i racjonalnego odżywiania. Jego zdaniem nawyki z dzieciństwa miały się później przekładać na życie dorosłe. Według niego przyczyn wielu zaburzeń zdrowotnych wśród najmłodszych należało szukać w niewłaściwej diecie, zaniedbaniach higienicznych i złych warunkach sanitarnych. Zwracał uwagę na braki fizyczne i duchowe podczas pobytu dzieci i młodzieży zarówno w domu, jak i szkole.

15

U progu społecznej dyskusji o macierzyństwie świadomym na ziemiach polskich przełomu XIX i XX wieku

51%

Dormus K.

|

vol. XII

|

issue (2/2015)

255-270

EN

Creating the best possible conditions for bringing up the young has been a topic long debated by educators and politicians. The turn of the 20th century, however, was a time when the debate intensified and took on a new meaning. The discussion had social, economic, health, feminist, and patriotic aspects. Toward the end of the 19th century, the whole of Europe – including the Polish territories – saw a decline in the health as well as the psychological and moral condition of young generations. This was a cause for concern among European societies. A fear of degeneration was fueled by the growing scientific research on heredity. All this was happening amidst changes related to the role of family as a building block of both the state and the nation. Hence, from a social capital perspective, children became very valuable. Such views were also shared by the Polish intelligentsia. Perceiving education as the best solution to the aforementioned problems, the intelligentsia undertook a range of initiatives – launching press campaigns, and setting up publications and associations – that targeted parents as well as young women. These initiatives were intended to prepare young females – from a physical, psychological, and moral standpoint – to make conscious decisions about motherhood. Among the most debated issues were the health and hygiene of young females, the changing model of marriage, birth control, as well as other ethical issues, such as the introduction of more rigorous moral guidelines for future husbands and wives. The discussion which started during this time was in many ways institutionalized during the Second Polish Republic.

PL

Problem zdrowotności i stworzenia jak najlepszych warunków dla wychowania młodego pokolenia jest zagadnieniem stale przewijającym się w dyskusjach pedagogów, wychowawców i polityków na przestrzeni wieków. Na przełomie jednak wieku XIX i XX wieku uległ intensyfikacji i nabrał nowego znaczenia. Jak w soczewce kumulowały się w nim wątki społeczne, ekonomiczne, higieniczne, feministyczne i patriotyczne, przeplatając się i warunkując wzajemnie. Pod koniec XIX wieku w całej Europie – również na ziemiach polskich – pogarszający się stan zdrowia oraz kondycja psychiczna i moralna młodych pokoleń budziły poważne obawy. Lęk przed zwyrodnieniem i degeneracją podsycany był przez rozwój badań nad dziedzicznością. Wszystko to łączyło się również z przemianami związanymi z funkcjonowaniem rodziny, rozumianej jako gwarant przetrwania oraz siły państwa i narodu. Dziecko stawało się w tym ujęciu najcenniejszym kapitałem społecznym. Poglądy te podzielała również inteligencja polska, a kierując się wiarą, iż najskuteczniejszym lekarstwem jest edukacja i wychowanie, podejmowała szereg inicjatyw (kampanie prasowe, publikacje, stowarzyszenia) kierowanych do rodziców oraz dziewcząt mających na celu przygotowanie tych ostatnich pod względem fizycznym, psychicznym oraz moralnym do podjęcia decyzji o macierzyństwie. Zwracano uwagę na problem zdrowia i higieny dziewcząt, dyskutowano na temat konieczności i form ich uświadomienia, zmiany dotychczasowego modelu małżeństwa, pojawiła się wreszcie kwestia odpowiedniego dobru małżeństwa i kontroli urodzeń. Szeroko poruszano kwestie etyczne, zwłaszcza wprowadzenia surowszych rygorów moralnych dla narzeczonych i przyszłych małżonków. Dyskusja, która się wówczas rozpoczęła, przybrała formy zinstytucjonalizowane w okresie II RP.

16

Agon i higiena. Nieposłuszeństwo obywatelskie a sfera publiczna

41%

Rakusa-Suszczewski M.

Stan Rzeczy

|

2015

|

issue 2(9)

65-84

PL

„Odwaga cywilna” tak jak „nieposłuszeństwo obywatelskie” jest formą aktywnego upominania się o określone zasady: porządek obyczajów, uczciwą władzę i poszanowanie prawa. Obie postawy cechują nie tylko nonkonformizm i sprzeciw, lecz także chęć obrony jakiegoś lepszego, uczciwszego czy piękniejszego świata. Obie znoszą podział między „dobrym człowiekiem” a „dobrym obywatelem”. Ponieważ każda z nich zawiera w sobie równorzędne elementy społecznie zaangażowanej niezgody i troski, ich wyjaśnienie wymaga wyraźnie zdefiniowanej koncepcji sfery publicznej. Stawiamy tezę, że jest to w istocie konieczne, aby uznać społeczną i etyczną doniosłość i sens każdej z tych postaw. Żeby zilustrować, na czym może polegać taka interpretacja, odniesiemy się do dwóch odmiennych koncepcji sfery publicznej: pluralistyczno-agonicznej Hannah Arendt i ceremonialno-higienicznej Helmutha Plessnera.

EN

The main thesis of this article is that related concepts and attitudes of „civil disobedience” and „civil courage” are comprehensible only through the idea of public sphere. To illustrate this rule, we describe two utterly different views of the public sphere: as a space of Agon and rivalry (Arendt), where disobedience and courage regenerates a motionless political process, as well as an environment of hygiene and correctness, where acquiescence to these attitudes is at least limited (Plessner). This rule applies to all interpretations of this issue, as illustrated by an example of John Rawls. In other words, whenever the aforementioned issues appear, the problem of the public sphere occurs as well. Secondly, the idea of what it is sends us back to the sources of the Self. What might seem to be a problem of social ethics turns out to be more a subject of political philosophy and anthropology. Finally, we believe that this rule might be applied as well to social movements that frequently initiate activities of a civil disobedience. Their functions and role is closely linked to the idea of the public sphere.

17

Organicznicy i społecznicy na prowincji. Na marginesie książki Marty Milewskiej pt. „Medycy, higieniści i darczyńcy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1865–1914”, Wyd. Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa 2020, ss. 250

41%

Kita J.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2021

|

vol. 24

145-155

EN

After the defeat of the January Uprising, during the period of increased of Russification policy, the partitioning authorities were not very much involved in the development of various areas of social life in the Kingdom of Poland. This statement also applies to the involvement of foreign authorities in the development of medical care for the inhabitants of the provinces of the Kingdom of Poland. Therefore, all extremly initiatives to support healthcare and people in need of help have become extremely important. Social forms of support for medical care on the example of the Płock Governorate in the second half of the 19th century became the research goal of Dr. Marta Milewska. Through the analysis of source materials of various provenance and by using a literature on the subject, she prepared a monograph expanding the current state of historiography in the field of the regional history of Płock and the surrounding area. However, this work will also be useful for comparative research.

PL

Po klęsce powstania styczniowego w okresie wzmożonej polityki rusyfikacyjnej władze zaborcze niezbyt mocno angażowały się w rozwój różnych dziedzin życia społecznego w Królestwie Polskim. Konstatacja ta dotyczy także angażowania się przez obcą władzę w rozwój opieki medycznej mieszkańców prowincji Królestwa Polskiego. Dlatego też niezmiernie istotne stały się wszelkie inicjatywy podejmowane oddolnie celem wsparcia opieki zdrowotnej i osób potrzebujących pomocy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej na przykładzie guberni płockiej w drugiej połowie XIX stulecia stały się celem badawczym dr Marty Milewskiej. Poprzez analizę materiałów źródłowych różnej proweniencji i wykorzystanie literatury przedmiotu przygotowała ona monografię poszerzającą dotychczasowy stan historiografii w zakresie historii regionalnej Płocka i okolic. Praca ta będzie jednak przydatna także do badań o charakterze komparatystycznym.

18

Przed narodzinami. Powinności kobiety brzemiennej w świetle poradników z końca XIX i początku XX w.

41%

Nawrot‑Borowska M.

Studia Gdańskie

|

2011

|

issue 28

277-301

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba rekonstrukcji zaleceń kierowanych do kobiet ciężarnych na terenie ziem polskich w ostatnich dekadach XIX w. i w początku XX. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowi literatura o charakterze poradnikowym w zakresie zdrowia i higieny, a także edukacji dziecka. Odtworzone zostały porady ówczesnych lekarzy, higienistów i teoretyków wychowania dotyczące higieny kobiety brzemiennej, których przestrzeganie przyczynić się miało do dobrego stanu zdrowia matki, w szczególności zaś korzystnie wpływać miało na stan zdrowia i całe przyszłe życie noszonego w jej łonie dziecka.

EN

The objective of the present article is trying to reconstruct the recommendations directed to pregnant women on the Polish teritories in the last decades of the nineteenth century and at the beginning of the twentieth century. The basic source of the achieved directions is guide type literature in the field of health and hygiene as well as education of a child. The recommendations of the then doctors, hygienists and education theoreticians dealing with the hygiene of the pregnant woman, complying with which was to contribute to the good state of mother’s health and the whole future life of the child carried in her womb.

19

Household biocide use and personal safety practices among rural population in South India: A community-based study

41%

Laksham K. B., Kalidoss V., Sivanantham P., Sambath P. M., Arunachalam M. K., Chinnakali P.

Medycyna Pracy

|

2016

|

vol. 67

|

issue 5

599-604

PL

Wstęp Pestycydy używane w gospodarstwach domowych (biocydy) są powszechnie stosowane do zwalczania chorób przenoszonych przez wektory. Narażenie na biocydy jest źródłem różnorodnych zagrożeń dla ludzkiego zdrowia. Brakuje danych dotyczących rozpowszechnienia używania biocydów, sposobów ich przechowywania i stosowania środków ochrony osobistej w wiejskich gospodarstwach domowych w południowych Indiach. Materiał i metody Badanie przekrojowe przeprowadzono wśród społeczności lokalnej z 416 wiejskich gospodarstw w Puducherry (terytorium związkowe) w Indiach. Dane dotyczące częstości stosowania biocydów w gospodarstwach domowych, sposobów ich przechowywania i zabezpieczania się przed nimi zebrano z wykorzystaniem wcześniej przetestowanego kwestionariusza. Zmienne ciągłe, takie jak wiek, wyrażono jako średnie i odchylenia standardowe. Zmienne kategoryczne, takie jak płeć, wykształcenie, rodzaj budynku mieszkalnego, użycie biocydów i sposoby ich stosowania, wyrażono jako proporcje. Wyniki W większości gospodarstw domowych (85%) stosowano co najmniej 1 środek biobójczy. Najczęściej używanym biocydem był elektrofumigator z płynem przeciw komarom (45%), następnie spirala przeciw komarom (31%), proszek przeciw mrówkom (30%) i kreda przeciw mrówkom (20%). Przeciwko większości stosowanych biocydów zabezpieczano się tylko w nielicznych gospodarstwach, natomiast żadnych środków ochrony osobistej nie używano podczas stosowania spirali przeciw komarom, elektrofumigatora z wkładkami przeciw komarom, kredy przeciw mrówkom i proszku przeciw szczurom. Wnioski Częstość stosowania środków biobójczych w gospodarstwach domowych badanej społeczności była wysoka. Natomiast sposoby przechowywania i używania biocydów, a także postępowania po ich użyciu, nie były wystarczające do ochrony zdrowia. Med. Pr. 2016;67(5):599–604

EN

Background Household pesticides (biocides) are widely used for the purpose of controlling vector-borne diseases. Exposure to biocides causes various health hazards in human beings. Prevalence of biocide use, storage methods, and personal protection measures while handling biocides are not known among rural households in South India. Material and Methods A communitybased cross-sectional study was conducted among 416 households in rural Puducherry (union territory). Information on household biocide use, frequency of use, storage and personal safety practices were captured using pretested questionnaire. Continuous variables like age are summarized by mean and standard deviation. Categorical variables like gender, education, a type of a house, biocide usage and related handling practices are summarized as proportions. Results Majority (85%) of the households reported presence of at least 1 biocide. Mosquito liquidizer was the most commonly used biocide (45%) followed by mosquito coil (31%), ant powder (30%) and ant chalk (20%). Protection measures against the majority of used biocides were used only in few households and no personal protection measures were used while handling mosquito coil, mat, ant chalk and rat powder. Conclusions The prevalence of household biocide use is high in the study setting. Storage, handling and post handling practices were not sufficient to protect health. Med Pr 2016;67(5):599–604

20

An Analysis of Solid Waste Disposal and Water Quality in Ugep Community, Cross River State, Nigeria

41%

Eteng E. O., Okputu J. S., Abetianbe C.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2021

|

vol. 19

|

issue 3

83-92

PL

W niniejszym opracowaniu dokonano analizy sposobów odprowadzania odpadów stałych i ich wpływu na jakość wody w obszarze gminy Ugep w Yakurr Local Government Council dystryktu Cross River w Nigerii. Wyniki ujawniły, że na badanym obszarze zachodzi istotny i niekorzystny związek między metodami usuwania odpadów stałych, a jakością wody pitnej oraz użytku domowego. Dane zostały zebrane na podstawie 500 kwestionariuszy wypełnionych przez głowy rodzin. Jednoznacznie wykazano, że zły stan infrastruktury oraz wyzwania związane z dostępem do niezbędnych udogodnień w połączeniu z nieefektywnym zarządzaniem nielicznymi istniejącymi zasobami w zakresie urządzeń sanitarnych narażają mieszkańców na problemy zdrowotne i socjalne. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że istnieje istotny związek między metodą unieszkodliwiania odpadów stałych (odkażaniem), a jakością wody dostępnej w obszarze prowadzonych badań. Warunkiem stworzenia zrównoważonego i służącego zdrowiu systemu usuwania odpadów, przy jednoczesnej trosce o jakość wody jest zachęcanie przez służby medyczne i odpowiednie agencje rządowe, a także samych członków społeczności do wspólnego zaangażowania w proces podnoszenia świadomości na temat praktyk sanitarnych. Poziom zanieczyszczenia wody magazynowanej, zwłaszcza w miejscu jej użytkowania, jest znacznie wyższy niż wody rzecznej, wykorzystywanej bezpośrednio. W przypadku dostępności dużych zasobów wody, problem jej niskiej jakości można łatwo rozwiązać, ponieważ wiąże się to z mniejszą liczbą problemów sanitarnych. Zarówno organizacje rządowe jak i prywatne powinny wdrażać i wspierać inicjatywy na rzecz podniesienia poziomu ekonomicznego mieszkańców tej społeczności.

EN

The study carried out an analysis of solid waste disposal and its implication for water quality in the Ugep Community, located in Yakurr’s Local Government Council of Cross River State, Nigeria. Findings revealed that there is a significant and adverse relationship between solid waste disposal methods and the quality of drinking water, along with domestic uses in the study area. Data was collected through the administration of 500 questionnaires, with family heads as points of primary contact. It was clear that the poor state of infrastructural development and the challenge of availability and access to requisite amenities, coupled with inefficient management of the few available resources, has further exposed inhabitants to health and welfare issues. Results indicate a significant relationship between the solid waste disposal (sanitation) method and water quality in the study area. Awareness creation on sanitary practices by health and related government agencies, as well as community members themselves, should be encouraged to participate, as it will ensure a sustainable and health-oriented waste disposal system, bearing in mind likely concerns for water quality. Contamination of water is more prevalent in stored water, especially at the point of usage, as compared to where water flows freely, and is used without being stored. If water quantity is massive, the challenge of low quality is easily resolved, as less sanitation problems would occur. Government and private organisations should implement and encourage economic empowerment initiatives, in order to improve the livelihoods of the residents of the community.

Refine search results

Recenzja: Historia higieny wodą pisana, red. Wojciech Ślusarczyk, Wyd. Quixi Media, Bydgoszcz 2017, ISBN 978-83-61840-41-1; http://wodociagi-polskie.pl/higiena.pdf

Życie codzienne w czasach Mikołaja Kopernika. Higiena i lecznictwo - wybrane aspekty

Karola Kaczkowskiego publiczne lekcje higieny w Liceum Wołyńskim

Dorastanie w okowach higieny i eugeniki w świetle piśmiennictwa Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego na początku XX wieku

Women’s health issues, preventive care andprophylaxis in 19th-century Polish popular medical magazines

Wychowanie zdrowotne i higiena dzieci i młodzieży w świetle poradników dla rodziców z lat 1850-1970 – zarys problematyki

Problemy higieny i opieki zdrowotnej na wsi na łamach polskiej prasy ludowej z przełomu XIX i XX wieku

Personal hygiene and public health care in the Polish countryside after 1945 – propaganda against reality

Higiena procesu nauczania–uczenia się w opiniach uczniów wczesnej edukacji

Problematyka zdrowia, promocji zdrowia i higieny w świetle sportowej prasy kobiecej w Polsce w okresie międzywojennym

Czynniki higieny Herzberga w zarządzaniu pracą wolontariuszy akcyjnych

Lubelskie szkolnictwo powszechne w latach 1918-1939 w świetle wymogów sanitarno-higienicznych

Z zagadnień aktywności fizycznej, zdrowia, promocji zdrowia i higieny na wsi w Polsce do 1939 roku

Józef Starkman (1847–1892) – popularyzator wiedzy medycznej w zakresie opieki nad chorym dzieckiem w domu

U progu społecznej dyskusji o macierzyństwie świadomym na ziemiach polskich przełomu XIX i XX wieku

Agon i higiena. Nieposłuszeństwo obywatelskie a sfera publiczna

Organicznicy i społecznicy na prowincji. Na marginesie książki Marty Milewskiej pt. „Medycy, higieniści i darczyńcy. Społeczne formy wsparcia opieki medycznej w guberni płockiej w latach 1865–1914”, Wyd. Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa 2020, ss. 250

Przed narodzinami. Powinności kobiety brzemiennej w świetle poradników z końca XIX i początku XX w.

Household biocide use and personal safety practices among rural population in South India: A community-based study

An Analysis of Solid Waste Disposal and Water Quality in Ugep Community, Cross River State, Nigeria