Search results

1

Indywidualizm – kolektywizm a ideologie polityczne

100%

Urban M.

Studia Politologiczne

|

2010

|

vol. 17

160-171

EN

Notions of individualism and collectivism are present in many areas of social and political thoughts. Individualism and collectivism are based on different ideological values, which determine relation between individual and political system. In individualism individual is considered to be basic category of life – independent integrity. Each other greatest integrity than itself is recognized as set of individuals. Collectivism regards individual as a part of greatest social integrity, which determines its position. Antinomy between individualism and collectivism is rooted in two different political ideologies – liberalism and socialism. Communitarianism seeks to soften this contradiction in terms between individualism and collectivism.

2

Kobieta i ciało. Ujęcie teosocjologiczne

100%

Gawkowska A.

Stan Rzeczy

|

2013

|

issue 2(5)

173-184

PL

Artykuł w optyce teosocjologicznej zarysowuje powody nowożytnego wyparcia kobiecości i cielesności z centrum zagadnień teoretycznych oraz ich deprecjacji w praktyce społecznej. Autorka nie podejmuje analizy praktyki, ale śledzi losy idei, które mają praktyczne skutki społeczne. Podejmuje refleksję nad obecną w teologii ciała i nowym feminizmie perspektywą filozofii realistycznej z odmienną od nowożytnej wizją dobra, wolności, relacji społecznych i natury człowieka. Stara się pokazać atrakcyjność powrotu do pytań i inspiracji obecnych w teologii dla współczesnych nauk społecznych. Wyparte lub ignorowane w nowożytności motywy związane z ciałem i kobiecością (o czym świadczą pewne argumenty z teorii Ockhama, Kartezjusza, Bacona czy Kanta) wracają obecnie w wielu postaciach. Mało znana forma tego powrotu, jaką prezentuje nowy feminizm, wydaje się autorce najciekawsza z powodu radykalnego odwrócenia typowych dla nowożytności ujęć kwestii receptywności, wolności i dobra.

EN

The sociotheological perspective of the article presents some reasons for the modern exclusion of the problems of femininity and corporeality from the center of theoretical concerns as well as their depreciation in social practice. The author reflects on the realist philosophical perspective present in the theology of the body and in the new feminism which hold radically opposed to modernity vision of the good, freedom, social relations, and the human nature. She tries to show the attractiveness for modern social sciences of coming back to the questions and inspirations present in theology. The excluded or ignored in modernity motives linked to the body and womanhood (which is evidenced by theories of Ockham, Descartes, Bacon, or Kant) are coming back now in many forms. The little known form presented by the new feminism seems to be most interesting due to its radical shift from the typical modern approach to the questions of receptivity, freedom, and the good.

3

Kilka uwag o Sandelowskiej krytyce Rawlsowskiej koncepcji osoby

86%

Prostak R.

Prakseologia

|

2016

|

vol. 158/2

153-175

PL

Celem opracowania jest rekonstrukcja Sandelowskiej krytyki Rawlsowskiego rozumienia osoby oraz próba wykazania, że różnice stanowisk obu myślicieli w przedmiocie kompetencji jednostki dążącej do samodzielnego ustalenia standardów zachowań moralnych nie są de facto tak znaczące, jak próbuje nas o tym przekonać autor "Liberalism and the Limits of Justice". Próbę tę autor podejmuje zachęcony rozważaniami Willa Kymlicki, dla którego komunitaryzm jest głosem w obrębie liberalnej tradycji intelektualnej, przez co również koncepcja osoby, jako podmiotu moralnego, w filozofii Michaela J. Sandela, pozostaje w kontakcie z ustaleniami Johna Rawlsa, nie zaś w ostrej opozycji do nich.

EN

The article’s goal is to reconstruct the Sandelian critique of the Rawlsian vision of person and to confirm that differences in positions of both philosophers on competences of the individual as a self-originated source of moral standards are not so vivid as the author of ‘Liberalism and the Limits of Justice’ tries to convince us. In my attempt I follow considerations of Will Kymlicka who perceives communitarianism as a voice within the scope of liberal intellectual tradition; therefore, the Sandelian vision of person as a moral being seems to coincide the Rawlsian position on it rather than to contrast it.

4

Marzenie o wspólnocie: retrospektywna fikcja czy wizja przyszłości? Komunitariańska koncepcja wspólnoty

86%

Łucka D.

Studia Socjologiczne

|

2011

|

issue 4(203)

27-45

PL

Punktem wyjścia dla analizy jest dwuznaczność pojęcia wspólnota, mającego pozytywne, jak i negatywne konotacje. Zasadnicze pytanie, na które próbuje się odpowiedzieć w artykule, dotyczy możliwości stworzenia wspólnoty odpowiadającej wymogom nowoczesności – w przeciwieństwie do tradycyjnej, Toennisowskiej Gemeinschaft. Koncepcja zmodernizo- wanej „wspólnoty wrażliwej” zaprezentowana jest w ramach jednego ze współczesnych podejść teoretycznych: komunitaryzmu. W artykule dowodzi się, że „unowocześniona” wizja wspólnoty, jaką przedstawiają komunitarianie, ma szansę realizacji w dobie społeczeństwa nowoczesnego czy ponowoczesnego.

EN

The starting point for the analysis is the ambiguity of the term 'community', which has both negative and positive connotations. The basic problem the article addresses refers to the possibility to create a community which would meet the requirements of modernity - in contrast to the traditional notion of Gemeinschaft created by Ferdinand Toennies. The concept of modernized 'responsive community' is presented within the framework of one of the contemporary theoretical approaches: communitarianism. The author proves that the 'modernized' vision of community described and explored by communitarian thinkers has a certain chance to be put into practice in the era of modern and post-modern society.

5

The Debate on the Concept of the Person in Bioethics

81%

Hołub G.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2020

|

vol. 18

|

issue 5

125-135

PL

W artykule podjęto próbę naszkicowania debaty w dziedzinie bioetyki dotyczącej pojęcia osoby. Wstępnie przedstawiono trzy rozumienia problemu: koncepcję osoby w filozofii naturalistycznej, we współczesnym komunitaryzmie i w jednym ze stanowisk humanistycznych. Analiza tych propozycjo prowadzi do wniosku, że osoba postrzegana jest jako byt empiryczny i psychologiczny lub jako wolny, tworzący siebie podmiot. Stwierdzenie to prowadzi do dalszych badań. W celu uniknięcia pewnego dualizmu w percepcji osoby zakorzenionego we wskazanych wyżej stanowiskach rozwinięte zostaje podejście personalistyczne. Podkreśla się w nim, że osobę należy rozumieć jako niepodzielną całość, łączącą w sobie jaźń – subiektywny aspekt osoby, z naturalno-cielesną stroną, która jest obiektywnym aspektem bytu ludzkiego. W ujęciu personalistycznym osoba jawi się jako wcielona subiektywność utworzona przez akt osobowego istnienia. W artykule takie rozumienie osoby przedstawione jest jako istotne dla rozwiązywania złożonych problemów bioetycznych.

EN

This article endeavours to sketch the debate about the concept of a person in the realm of bioethics. Initially, it sets out three understandings of the issue, namely the concept of a person in naturalistic philosophy, in the current of communitarianism and in one of the humanistic positions. The analysis of these approaches lead to the conclusion that a human person is perceived either as an empirical and psychological entity or as a free subjectivity creating him/herself. This thesis provides stimulation for further research. In order to avoid a kind of dualism in the perception of a person stemming from the stances outlined above, the personalistic approach is developed. This points out that a human being should be depicted as one indivisible entity unifying in itself more strictly its self, a subjective aspect of the person, with nature-body aspect which is an objective facet of being human. Given this personalistic perspective, a person comes out as an embodied subjectivity formed by the unique personal act of existence. In this article, such a concept of a person is argued as a vital support in the complex field of bioethical dilemmas.

6

Liberałowie i komunitaryści o wolności i sprawiedliwości

72%

Miklaszewska J.

Prakseologia

|

2016

|

vol. 158/2

15-33

PL

Spór pomiędzy liberałami i komunitarystami w filozofii politycznej końca XX wieku dotyczył zagadnień wolności jednostki oraz indywidualizmu. Komunitaryści krytykowali liberalną koncepcję człowieka, ujmowanego niezależnie od kontekstu społecznego i kulturowego, oraz nieuwzględnianie przez liberałów idei dobra wspólnego. Obecnie przedmiotem debaty stał się problem sprawiedliwości społecznej, analizowany w pracach Amartyi Sena i Michaela Sandela. Liberalne ujęcie Sena opiera się na komparatystycznej procedurze prowadzącej do wyłonienia obiektywnych wartości, komunitarystyczne stanowisko Sandela odwołuje się do pojęcia dobra zakorzenionego w tradycji danego społeczeństwa, przy czym obaj zakładają, że określenie zasad sprawiedliwości dokonuje się w trakcie publicznej dyskusji. W obu tych koncepcjach ponadto idea sprawiedliwości nie sprowadza się wyłącznie do kwestii podziału dóbr w społeczeństwie, lecz odwołuje się do wartości, odpowiedzialności jednostek i do myślenia w kategoriach wspólnotowych. Tezą artykułu jest próba wykazania, że rozwiązanie sporu jest możliwe dzięki rezygnacji jego uczestników ze skrajnie indywidualistycznych założeń dotyczących wolności i podjęciu dyskusji na gruncie teorii sprawiedliwości.

EN

The debate between liberals and communitarians in the political philosophy of the late twentieth century concerned the issues of liberty and individualism. Communitarians criticized the liberal conception of man, defi ned regardless of the social and cultural context, and not taking into account the idea of the common good in liberal philosophy. This discussion has been presently continued, but now the most important issue has become the problem of justice analyzed in the Amartya Sen’s and Michael Sandel’s works. The liberal approach of Sen is based on a comparative procedure and public reasoning to identify the nature of justice whereas communitarian position of Sandel refers to the concept of common good rooted in the tradition of a given society. In both these theories the rules of justice are established in public debate. Moreover, they both do not concentrate solely on distribution of economic goods and social security, but incorporate ethical issues, responsibility and thinking about the others. This article is an attempt to demonstrate that the debate on the idea of justice brings solution to the liberals – communitarians controversy, thanks to the withdrawal of the extreme individualist assumptions and replacing individual liberty by ethics of responsibility.

7

Emile Durkheim jako prekursor komunitaryzmu

72%

Łucka D.

Studia Socjologiczne

|

2016

|

issue 1(220)

7-35

XX

W artykule zostaje podjęta próba zinterpretowania twórczości klasyka socjologii Emile’a Durkheima jako prekursora komunitaryzmu, współczesnego nurtu teoretycznego i ruchu społecznego. Rozważania dotyczą pośredniego charakteru obu koncepcji oraz zawartej w nich refleksji moralnej; analizie poddane zostaje też rozumienie jednostki i jej relacji ze społeczeństwem. Zasadnicze podobieństwo, jakie łączy francuskiego myśliciela z podejściem komunitariańskim, polega na postrzeganiu świata społecznego w kategoriach pośrednich, co sytuuje obie koncepcje pomiędzy klasycznymi dychotomiami: liberalizmem i konserwatyzmem, indywidualizmem i wspólnotowością, woluntaryzmem i determinizmem itp.

EN

The article focuses on the attempt to interpret the work of Emile Durkheim, a classic of sociology, as a precursor of communitarianism, which is a contemporary theoretical approach and a social movement. The intermediary character of both concepts and of the moral reflection included in them, as well as the understanding of an individual and its relations with a society are analyzed. The perception of the social world in intermediary categories places both approaches, the Durkheimian and the communitarian, in-between the classical dichotomies: liberalism and conservatism, individual and community, voluntarism and determinism, etc.

8

Justice according to Michael J. Sandel

72%

Borek M.

Logos i Ethos

|

2021

|

vol. 58

|

issue 2

71-88

PL

Zagadnienie sprawiedliwości jest nieustannie dyskutowane od czasów starożytnych, co może świadczyć o jego znaczeniu i złożoności. Ujawnia swoją różnorodność w kontekście różnic kulturowych, koncepcji filozoficznych, idei i szkół myślenia. Analizy zagadnienia sprawiedliwości podjął się również niezwykle popularny profesor Uniwersytetu Harvarda Michael Sandel. W swoich artykułach, książkach i wykładach wielokrotnie podejmuje on problematykę sprawiedliwości, analizując jej rozwój, zastosowanie i wynikające z tego konsekwencje. Nie stroni przy tym od jednoznacznych ocen i wyrażania opinii. Taka postawa pozwala nam odkryć i przeanalizować jego własną koncepcję sprawiedliwości, widzianej w perspektywie cnoty pełniącej niezwykle ważną rolę w życiu publicznym. W jego refleksji nad zagadnieniem sprawiedliwości wyłaniają się założenia szerszej perspektywy filozoficznej, określanej mianem komunitaryzmu.

EN

The concept of justice has been constantly discussed from ancient times to the present day, which shows its importance and complexity. It reveals its diversity in the context of cultural differences, philosophical concepts, ideas and schools of thought. The extremely popular Harvard University professor Michael Sandel also undertook his analysis of the issue of justice. In his articles, books and lectures, he repeatedly addresses the issue of justice, analyzing its development, application and the resulting consequences of its application. At the same time, he does not avoid unambiguous assessments and expressing his opinions. This attitude allows us to discover and analyze his own concept of justice, seen in the perspective of a virtue fulfilling an important role in public life. His reflections on the question of justice reveal the assumptions of a broader philosophical perspective, referred to as communitarianism.

9

Wspólnota responsywna, czyli jaka? Komunitaryzm wobec problemu partycypacji politycznej

72%

Grygieńć J.

Prakseologia

|

2016

|

vol. 158/2

75-97

PL

Autor artykułu dokonuje krytycznej analizy postulatu partycypacji obywatelskiej w postaci prezentowanej przez komunitarystów politycznych. Wysuwa on trzy tezy: (1) partycypacjonizm komunitarystyczny jest stanowiskiem niespójnym, (2) źródło tej niespójności stanowi próba pogodzenia ideału partycypacji z ideałem deliberacji obywatelskiej oraz (3) pogodzenie partycypacji z deliberacją możliwe jest jedynie na szczeblu wspólnot lokalnych. Główny zarzut wobec komunitarystycznej koncepcji partycypacji głosi, że w niewystarczającym stopniu uwzględnia ona argumenty epistemiczne za powszechnym upełnomocnieniem obywateli. W konsekwencji komunitaryści nie potrafią uzasadnić tezy o utylitarnym aspekcie partycypacji, jej sprzyjaniu podejmowaniu słusznych decyzji. Autor czyni inkluzyjność kryterium rozróżnienia partycypacji i deliberacji. Przywołując ustalenia badaczy tworzących na niwie studiów nad nauką i technologią, stwierdza, że pogodzenie partycypacji z deliberacją możliwe jest jedynie na płaszczyźnie lokalnej. Tylko tutaj uczestnicy inkluzyjnych partycypacji mogą być zarazem ekspertami. Taka korekta wspólnoty komunitarystycznej, aplikująca ją jedynie do płaszczyzny lokalnej, rozwiązuje problem napięcia między postulatami inkluzyjności i skuteczności procedur demokratycznych, ale zmniejsza doniosłość komunitaryzmu jako projektu modyfikacji demokracji liberalnej.

EN

The author carries out a critical analysis of a communitarian postulate of participatory democracy. He claims that: (1) communitarian participatory standpoint is inconsistent (2) due to its inability to reconcile the ideal of inclusive citizens’ participation with the ideal of deliberative democracy, and that (3) reconciliation of participation with deliberation is possible only at the level of local communities. His main charge against communitarian concept of civic participation is that it does not take sufficient account of utilitarian and epistemic function of democracy, i.e. its capability of providing correct solutions. Th e author makes inclusiveness a criterion of differentiation between participation and deliberation. He invokes theses of researchers in the field of science and technology studies (STS) to conclude that combining participation with deliberation is possible only on local ground. It is only here that alleged laymen can be considered experts capable of competent deliberation and problem-solving. Although such “local modification” of communitarian ideal of participatory community solves the tension between inclusiveness and eff ectiveness of democratic procedures, it simultaneously makes communitarian project not a revolution, but rather an insignificant addition to liberal democracy.

10

Globalna sprawiedliwość a problem imigracji

72%

Mirocha Ł.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2017

|

vol. 23

41-54

EN

Modern legal philosophy provides us with two main types of global justice theories. Distributive or egalitarian theories claim that justice requires striving to achieve the global equality from us not only in legal but also economic dimension. On the other hand, there are many theories focusing on providing and keeping only „minimal standard” (i.e. human rights) and questioning the global equality as an ideal. In the article I investigate which type of theories describes contemporary international relations in the most accurate way (claiming that „minimal standard” theory does it) and I also wonder which type is more legitimate. In my opinion, considerations devoted to the question of global justice give us a well-established background for further studies on immigration policy, especially in the context of recent EU frontiers incidents.

11

Społeczne uzasadnienia dla ochrony praw jednostki

72%

Srokosz J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2015

|

vol. 7(43)

|

issue 4

59-72

EN

This paper presents the notion of the protection of the rights of the Individuals on the basis of certain social processes and cultural conditions. Solidaristic, Communitarian, and Rorty’s pragmatic visions of individual rights rejected the notion of its protection on the basis of philosophical legitimation (on the Enlightment's universalistic approach towards rights of the individuals) or positivistic (on the notion that the legal acts in themselves are the sole source of individual's rights). Solidaristic approach hinges heavily on inter-personal relations and ever increasing complexity of social interactions resulting in increase in person’s individualization within the society. Communitarian approach relies on the assumption of balance between individual's rights and obligation within the society. According to this view the origins of rights of the individuals lay in the moral progress of the society. According to the Rorty's pragmatic approach protection of the rights of individuals in the Western culture has been achieved due to sense security and sympathy developed in the social life. This in turns allow for every individual to be treated on the equal footing.

PL

W artykule przedstawione zostały koncepcje ochrony praw jednostki oparte na odwołaniu do pewnych procesów społecznych lub konkretnych uwarunkowań kulturowych. Przedstawione wizje ochrony jednostki (solidarystyczna, kommunitariańska oraz pragmatyczna Rorty’ego) odrzucały uzasadnienie ochrony praw człowieka oparte na legitymacji filozoficznej (oświeceniowy uniwersalizm praw jednostki) lub pozytywistycznej (treści aktów prawnych zawierające przepisy chroniące prawa człowieka). Wizja solidarystyczna podstawy dla ochrony praw jednostki widziała w rozwoju solidarności międzyludzkiej i komplikowania się więzów społecznych, skutkujących coraz większą indywidualizacją w ramach społeczeństwa. Komunitarystyczna koncepcja ochrony praw człowieka zakładała z kolei równowagę praw i obowiązków każdej jednostki w ramach wspólnoty, genezę ochrony praw jednostek widząc w postępującym rozwoju moralnym społeczeństwa. Natomiast pragmatyczna koncepcja Rorty’ego za podstawę ochrony praw jednostki w kulturze Zachodu uznawała osiągnięty stan bezpieczeństwa oraz współczucia w ramach życia społecznego, pozwalający na traktowanie Innego w taki sam sposób, jak członków własnej społeczności.

12

Wokół republikanizmu Ruchu Społecznego „Solidarność”: Próba podsumowania głosów w dyskusji

72%

Ciżewska-Martyńska E.

Roczniki Filozoficzne

|

2023

|

vol. 71

|

issue 1

159-182

EN

The article is an attempt at summary of the discussion on republicanism of the Polish Solidarity and the Eastern-European dissidence movement of 1970s and 1980s that took place after the fall of communism in 1989. The author comments on the debate’s sources and most important threads, placing them within the context of contemporary political philosophy. She presents three ways in which republicanism has been evoked in the debate: as a historical analogy, as a tradition that is intellectually coherent with the movement’s ideas, and as the movement’s legacy. In this way, the author comes closer to choosing a type of republicanism that corresponds with the Polish experience, and, what is more important, to evaluating the debate itself.

PL

Artykuł jest próbą podsumowania dyskusji wokół republikanizmu „Solidarności” i wschodnioeuropejskiego ruchu dysydenckiego lat 70. i 80. XX wieku, która towarzyszyła transformacji ustrojowej po upadku komunizmu w 1989 r. Autorka przedstawia źródła i najważniejsze wątki tej dyskusji, umieszczając je w kontekście współczesnej filozofii politycznej. Dotyczą one historycznych analogii ruchu dysydenckiego, ideowego pokrewieństwa ruchu i tradycji republikańskiej oraz dziedzictwa ruchu w dyskursie publicznym i rozwiązaniach ustrojowych. Pozwala to, z jednej strony, przybliżyć się do odpowiedzi na pytanie o typ republikanizmu najbliższego polskim doświadczeniom, a z drugiej - co ważniejsze - podjąć próbę ewaluacji intelektualnej dyskusji wokół republikanizmu w Polsce po 1989 r.

13

Moralność a rodzina. Idee komunitarian

72%

Jasiński K.

Roczniki Nauk o Rodzinie (Annals of Family Studies)

|

2012

|

vol. 4(59)

237-251

EN

The paper presents the ideas of communitarianism about morality and family. It presents in the first part the liberal and communitarian concept of morality (social and historical conditioning of morality, sources of morality and values, the idea of person and liberty). The main topics in the second part are: the family as the place of moral education (transfer of values), the pattern of the family, the ethos of labor, the objects of moral education (selfcontrol, altruism, religiosity) and the pathologies of family life (divorces, moves, self-interest).

14

Moralność a rodzina. Idee komunitarian

72%

Jasiński K.

Roczniki Nauk o Rodzinie

|

2012

|

vol. 4

237-251

EN

The paper presents the ideas of communitarianism about morality and family. It presents in the first part the liberal and communitarian concept of morality (social and historical conditioning of morality, sources of morality and values, the idea of person and liberty). The main topics in the second part are: the family as the place of moral education (transfer of values), the pattern of the family, the ethos of labor, the objects of moral education (selfcontrol, altruism, religiosity) and the pathologies of family life (divorces, moves, self-interest).

15

Liberalne wartości, komunitarystyczne cnoty?

58%

Gałecki S.

Prakseologia

|

2016

|

vol. 158/2

247-267

PL

Artykuł porusza stary spór liberalizmu z komunitaryzmem – przyjmuje jednak nieco inną niż dominujące perspektywę. Podjęta zostaje próba zanalizowania obu tych nurtów z punktu widzenia metaetyki. Postawiona zostaje teza, że kluczowa różnica polega na założonej teorii uzasadniania przyjętych stanowisk i zasad. Liberalizm posługuje się ideą wartości, którą cechuje preferencyjność, pluralizm i niewspółmierność, natomiast komunitaryzm odwołuje się do starożytnej idei cnót, zakładających obiektywizm, racjonalność i teleologiczność rzeczywistości moralnej.

EN

This paper raises an old dispute between liberalism and communitarianism – however, it takes a somewhat different than the dominant perspective, as an attempt to analyze both these trends from the metaethical perspective. Liberalism uses the idea of value, which is characterized by preference, pluralism and incommensurability, while communitarianism refers to the ancient idea of the virtues, assuming objectivity, rationality and teleology of the moral reality.

16

Ontyczno-funkcjonalny status narodu a podstawowe idee liberalizmu i komunitaryzmu

58%

Kieliszek Z.

Studia Warmińskie

|

2017

|

issue 54

9-20

PL

W artykule pojęcie narodu jest odniesione do ideałów liberalizmu i komunitaryzmu. Zwięźle są też zaprezentowane liberalizm i komunitaryzm. Ukazany jest również ontyczny oraz funkcjonalny status narodu, który jest naturalną społecznością gwarantującą człowiekowi wolność oraz możliwość zrealizowania się jako istota społeczna. Na podstawie przeprowadzonych analiz autor dochodzi do przekonania, że wskazane byłoby dowartościowanie fenomenu narodu zarówno przez zwolenników liberalizmu, jak i komunitaryzmu. Oznacza to, że zwolennicy liberalizmu, w imię realizacji własnego podstawowego ideału, jakim jest ochrona ludzkiej wolności, powinni właściwą sobie niechęć wobec różnych form społeczeństwa, które zazwyczaj postrzegają jako zagrożenie dla ludzkiej wolności, zastąpić wsparciem poszczególnych narodów w rozwoju. Natomiast komunitarianie, akcentując rolę różnych form społeczeństwa w ludzkim życiu, na pierwsze miejsce wśród nich powinni wysunąć naród, gdyż w ludzkim sposobie istnienia odrywa on rolę, której nie może spełnić żadna inna forma społeczeństwa.

EN

In the article the concept of the nation is related to the ideals of liberalism and communitarianism. There are also compactly presented liberalism and communitarianism. There is also described ontological and functional status of the nation, which is a natural community to guarantee human freedom and ability to realize itself as a social being. On the basis of analysis, the author comes to the conclusion that the adherents of liberalism and communitarianism should appreciate the phenomenon of the nation. This means that the proponents of liberalism, in the name of the implementation of its basic idea of protecting human freedom, should replace an inherent aversion to various forms of society, which are usually perceived as a threat of human freedom, by supporting the development of different nations. While Communitarians, emphasizing the role of the different forms of society in human life, should support the nation, because it has a special role in the human mode of being, which can not have other form of society.

17

Przedsiębiorstwo i wspólnota pracy

58%

Maggi-Germain N.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2022

|

vol. 2(XXII)

277-296

EN

For several years now, the religion in the workplace has been raised in France with particular acuity. The notion of community remains central to thinking about the relationship between the individual and the whole, between singularity and universality, and to accounting for multiple forms of political and social organization. Consecrated by texts, worked on by jurisprudence, the notion of work community participates in the recognition of the enterprise as an institution as much as the enterprise contributes to shaping the representations of the work community.

PL

Od kilku lat religia w miejscu pracy jest kwestią podnoszoną we Francji ze szczególną ostrością. Pojęcie wspólnoty pozostaje kluczowe dla myślenia o relacji między jednostką a całością, między pojedynczością a uniwersalnością oraz w wyjaśnianiu wielorakich form organizacji politycznej i społecznej. „Konsekrowane” przez teksty, nad którymi pracowało orzecznictwo, pojęcie wspólnoty pracy uczestniczy w uznaniu przedsiębiorstwa za instytucję o tyle, o ile przedsiębiorstwo przyczynia się do kształtowania reprezentacji środowiska pracy

18

Debata na temat koncepcji osoby w bioetyce

58%

Hołub G.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

187-201

EN

This article endeavours to sketch the debate about the concept of a person in the realm of bioethics. Initially, it sets out three understandings of the issue, namely the concept of a person in a naturalistic philosophy, in the current of communitarianism and in one of the humanistic positions. The analyses of these approaches lead to the conclusion that a human person is perceived either as an empirical and psychological entity or as a free subjectivity creating him/herself. This thesis is stimulation to further research. In order to avoid a kind of dualism in perception of the person stemming from the stances outlined above, the personalistic approach is developed. This points out, that a human being should be depicted as one indivisible entity unifying in itself more strictly self, a subjective aspect of the person, with nature-body aspect which is an objective facet of being human. Given this personalistic perspective, a person comes out as an embodied subjectivity formed by the unique personal act of existence. In this article, such a concept of the person is argued as a vital support in the complex field of bioethical dilemmas.

PL

W artykule podjęto próbę naszkicowania debaty w dziedzinie bioetyki dotyczącej pojęcia osoby. Wstępnie przedstawiono trzy rozumienia problemu: koncepcję osoby w filozofii naturalistycznej, we współczesnym komunitaryzmie i w jednym ze stanowisk humanistycznych. Analiza tych propozycjo prowadzi do wniosku, że osoba postrzegana jest jako byt empiryczny i psychologiczny lub jako wolny, tworzący siebie podmiot. Stwierdzenie to prowadzi do dalszych badań. W celu uniknięcia pewnego dualizmu w percepcji osoby zakorzenionego we wskazanych wyżej stanowiskach rozwinięte zostaje podejście personalistyczne. Podkreśla się w nim, że osobę należy rozumieć jako niepodzielną całość, łączącą w sobie jaźń – subiektywny aspekt osoby, z naturalno-cielesną stroną, która jest obiektywnym aspektem bytu ludzkiego. W ujęciu personalistycznym osoba jawi się jako wcielona subiektywność utworzona przez akt osobowego istnienia. W artykule takie rozumienie osoby przedstawione jest jako istotne dla rozwiązywania złożonych problemów bioetycznych.

19

Współczesny dryf niemieckiego republikanizmu.

51%

Stempin A.

Kultura i Polityka

|

2011

|

issue 9

58-75

PL

Punktem wyjścia analizy jest ewolucyjny charakter niemieckiego republikanizmu, którego główne linie rozwojowe nakreślone zostały przy trzykrotnej implantacji republikańskiej idei w Niemczech, w okresie Wiosny Ludów, w Republice Weimarskiej i Republice Bońskiej – za każdym razem znajdujące swój symboliczny wyraz w przyjęciu trójkolorowej flagi czarno-czerwono-złotej. Oś analizy przebiega natomiast wzdłuż trzech fenomenów, stanowiących najsilniejsze dryfy współczesnego republikanizmu niemieckiego, noszonego prądem kryzysu państwa socjalnego: komunitaryzmu, wyparcia samego pojęcia republikanizmu z przestrzeni publicznej i zastąpienia go terminem „demokracja”, oraz niebywałym triumfem hasła „sprawiedliwość społeczna”.

EN

The starting point of the analysis is the evolutionary nature of the German republicanism whose main paths to development were traced thanks to the implantation of the republican idea, which occurred thrice in German history – during the Revolutions of 1848, the Weimar Republic and the Federal Republic of Germany. Each time the symbolism was to be found in the acquisition of the black, red, and gold tricolour flag. The analysis touches on three phenomena which are the strongest currents of the modern German republicanism that are carried by the crisis of a welfare state: communitarianism, the replacement of the term “republicanism” for “democracy”, and an incredible triumph of the social justice slogan.

DE

Die Analyse geht von einem evolutionären Charakter des deutschen Republikanismus’ aus. Dessen drei Hauptentwicklungsstränge, die drei Mal in der deutschen Geschichte ersonnen und umgesetzt worden sind, nämlich in der Zeit des Frühlings der Völker 1848, der Weimarer Republik 1919 und der Bonner Republik 1949, und die jedes Mal in der Annahme von Schwarz-Rot-Gold als Bundesfahne symbolisch gipfelten, werden hier skizziert. Im Zentrum der Analyse stehen drei Erscheinungen, die das Driften des gegenwärtigen deutschen Republikanismus’ charakterisieren, getragen durch die Krise des Sozialstaates: der Kommunitarismus, das Verdrängen des Begriffs Republikanismus, der durch das Zauberwort Demokratie ersetzt wurde, und der Triumph der sozialen Gerechtigkeit als wichtigster republikanischer Grundsatz.

20

Cardinal Stefan Wyszynski’s personalist-communitarian concept of the state and the socio-political transformations of Poland in the post-war decades

44%

Ficek R.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2021

|

issue 28

399-422

EN

The article debates the issues of the personalist-communitarian concept of social life presented by Cardinal Stefan Wyszyński in the context of the political and social transformations taking place in Poland in the post-war decades. In his praxeological approach, Wyszyński perceives the breakdown of the Christian community and morality as the primary social problem caused by the destructive influence of a human being inscribed in the ideology of collectivism and individualism. Therefore, the above article analyzes the specifics of “incomplete” concepts of man, as well as criticizes the doctrines responsible for the adverse effects of the socio-political changes taking place in the post-war decades of Polish history. This paper also proposes ways in which contemporary models of social life can shape the socio-political reality based on a genuinely humanistic vision of man and citizen.

DE

Der vorliegende Beitrag diskutiert die Frage des personalistischen und gemeinschaftlichen Konzepts des gesellschaftlichen Lebens, das Kardinal Stefan Wyszyński im Kontext der politischen und gesellschaftlichen Veränderungen in Polen in der Nachkriegszeit vorstellte. Wyszyński sieht den Zusammenbruch der christlichen Gemeinschaft und Moral als das wichtigste gesellschaftliche Problem, das durch den destruktiven Einfluss falscher Menschenbilder verursacht wird, die in die Ideologie des Kollektivismus und Individualismus eingeschrieben sind. Der vorliegende Beitrag analysiert die Spezifität "unvollständiger" Vorstellungen von der menschlichen Person im Kontext des christlichen Menschenbildes und kritisiert auch die Ideologien, die für die negativen Auswirkungen der gesellschaftspolitischen Veränderungen in den Nachkriegsjahrzehnten der polnischen Geschichte. Diese Analyse schlägt auch Wege vor, wie zeitgenössische Modelle des öffentlichen Lebens die gesellschaftspolitische Realität "nach Maßgabe der menschlichen Person" gestalten können, basierend auf einem genuin humanistischen Menschen- und Bürgerbild.

PL

Prezentowany artykuł omawia kwestię personalistyczno-wspólnotowej koncepcji życia społecznego przedstawionej przez kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście przemian ustrojowo-społecznych zachodzących w Polsce w okresie powojennym. Wyszyński postrzega rozpad wspólnoty i moralności chrześcijańskiej jako główny problem społeczny spowodowany przez destruktywny wpływ błędnych koncepcji człowieka wpisanych w ideologię kolektywizmu i indywidualizmu. Prezentowany artykuł analizuje specyfikę „niepełnych” koncepcji osoby ludzkiej w kontekście chrześcijańskiej wizji człowieka, jak również dokonuje krytyki ideologii odpowiedzialnych za negatywne skutki przemian społeczno-politycznych zachodzących w powojennych dekadach historii Polski. Niniejsza analiza proponuje również sposoby, dzięki którym współczesne modele życia publicznego mogą kształtować rzeczywistość społeczno-polityczną na „miarę osoby ludzkiej”, w oparciu o autentycznie humanistyczną wizję człowieka i obywatela.

Refine search results

Indywidualizm – kolektywizm a ideologie polityczne

Kobieta i ciało. Ujęcie teosocjologiczne

Kilka uwag o Sandelowskiej krytyce Rawlsowskiej koncepcji osoby

Marzenie o wspólnocie: retrospektywna fikcja czy wizja przyszłości? Komunitariańska koncepcja wspólnoty

The Debate on the Concept of the Person in Bioethics

Liberałowie i komunitaryści o wolności i sprawiedliwości

Emile Durkheim jako prekursor komunitaryzmu

Justice according to Michael J. Sandel

Wspólnota responsywna, czyli jaka? Komunitaryzm wobec problemu partycypacji politycznej

Globalna sprawiedliwość a problem imigracji

Społeczne uzasadnienia dla ochrony praw jednostki

Wokół republikanizmu Ruchu Społecznego „Solidarność”: Próba podsumowania głosów w dyskusji

Moralność a rodzina. Idee komunitarian

Moralność a rodzina. Idee komunitarian

Liberalne wartości, komunitarystyczne cnoty?

Ontyczno-funkcjonalny status narodu a podstawowe idee liberalizmu i komunitaryzmu

Przedsiębiorstwo i wspólnota pracy

Debata na temat koncepcji osoby w bioetyce

Współczesny dryf niemieckiego republikanizmu.

Cardinal Stefan Wyszynski’s personalist-communitarian concept of the state and the socio-political transformations of Poland in the post-war decades