Search results

1

Państwo w pismach wybranych przedstawicieli polskiej myśli konserwatywnej

100%

Pabich M.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2018

|

vol. 10(46)

|

issue 4

147-164

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce państwa wyłaniającej się z tekstów współczesnych polskich myślicieli konserwatywnych, publikujących w Ośrodku Myśli Politycznej. Omawiani autorzy przywiązują dużą wagę do kategorii państwa i przedstawiają rozmaite postulaty dotyczące jego funkcjonowania. Niektórzy z nich akcentują przede wszystkim konieczność przebudowy instytucji tak, aby były one zdolne do służenia interesowi państwa. Państwo silne to takie, którego instytucje są zdolne do wcielania w życie na całym swoim terytorium ustalonej wcześniej polityki. Wzmocnienia wymaga przede wszystkim przywództwo państwowe, czyli w polskich warunkach urząd premiera. Inni z omawianych autorów wskazują z kolei na potrzebę budowania wspólnoty politycznej, opartej na wspólnych wartościach, symbolach oraz pamięci historycznej. Sprzyja temu prowadzenie przez państwo aktywnej polityki historycznej.

EN

This article is dedicated to the state issues presented in the works of contemporary Polish conservative thinkers who publish their works through the Centre for Political Thought (Ośrodek Myśli Politycznej). In such, the selected authors attach great importance to state categories and put forward various demands pertaining to the functioning of state. Some of these emphasise the need to revamp state institutions in order to best serve the public interest. Herein, the held opinion is that a strong state is a state whose institutions are capable of implementing established policies throughout the state territory, hence, above all, the state leadership (in the Polish reality, the office of Prime Minister) needs to be strengthened. In contrast, other authors indicate the necessity of building a political community based on commonly held values, symbols and historical memory – and the promotion of active historical polices by the state could aid doing so.

2

Konserwatywny liberalizm Václava Klausa

100%

Czyżniewski M.

Historia i Polityka

|

2012

|

issue 7(14)

9-23

EN

Vaclav Klaus is an example of a politician who can combine liberał and conservative ideas. The division line goes between an economic sphere and a political and social one. In the economic sphere, Klaus supports a free market which functions on the basis of economic rights only. He emphasizes a fundamental meaningof private property and the freedom of business activity. He also indicates that satisfying your individual needs and ambitions, and not an altruistic activity in favour of other people, is the base of progress. However, he presents his conservative opinions in social issues and those related to the philosophy of life. Klaus is an adversary of the so-called civic society, because he thinks that in a democratic order the citizens’ activity should be organised within the frameworks of a party system. He criticises non-governmental organizations, especially ecological movements, which he accuses of the desire to stop progress of civilisation and economic development. In case of Klaus, we do not deal with an effort to "liberalise” conservative ideas but with equal co-existence of liberał and conservative views within the frameworks of one attitude. It should be emphasised thatviews presented by Klaus sińce the beginning of his public activity have been constant and - which is rare in case of an active politician - they seem not to be subjectto a political situation.

3

Fryderyk Skarbek o konstytucji Królestwa Polskiego z 1815 roku i o statucie organicznym z roku 1832

88%

Szymaniec P.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2014

|

vol. 66

|

issue 2

283-302

PL

Fryderyk Skarbek (1792-1866) pamiętany jest przede wszystkim jako ekonomista, który przeszczepiał na polski grunt liberalne idee Adama Smitha, tworząc na ich bazie pierwszy w polskiej literaturze system ekonomiczny. Był on również po upadku powstania listopadowego i likwidacji Uniwersytetu Warszawskiego, w którym poprzednio wykładał, urzędnikiem w administracji Królestwa Polskiego1. Swoje refl eksje na temat jego ustroju przedstawił w wczesnych stosunkowo artykułach publicystycznych pochodzących z lat 1818-1821, a następnie – jako historyk dziejów najnowszych – w pisanych na emeryturze dziełach: Dzieje Księstwa Warszawskiego (Poznań 1860), Krolestwo Polskie od epoki początku swego do rewolucji Listopadowej oraz Krolestwo Polskie po rewolucji Listopadowej (publikacja pośmiertna, Poznań 1876-1877), tworzących razem cykl nie bez pewnej intencji zatytułowany Dzieje Polski. Sięgnięcie do znajdujących się tam analiz jest interesujące z dwóch powodów: po pierwsze – zwartych w nich tez, po drugie – dlatego, że pokazują one sposób myślenia pewnej grupy umiarkowanej, liberalnej inteligencji, urzędników czy intelektualistów ze środowisk mieszczańskich i niekiedy szlacheckich.

4

Z dziejów „Buntu Młodych” i „Polityki”. Listy Aleksandra i Adolfa Marii Bocheńskich do Stanisława Łosia (1932‑1939)

88%

Libera P.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2013

|

vol. 48

PL

Bracia Adolf Maria (1909‑1944) i Aleksander Bocheńscy (1904‑2001) należeli do najbliższych współpracowników Jerzego Giedroycia w okresie międzywojennym. Brali udział w redagowaniu „Buntu Młodych” (1931‑1937) i „Polityki” (1937‑1939) oraz w tworzeniu linii politycznej obu pism. Listy kierowane przez nich do Jana Stanisława Łosia (1890‑1974), konserwatysty i byłego dyplomaty, pochodzą z pierwszego okresu istnienia „Buntu Młodych” – lat 1932‑1933 i kluczowego dla okresu międzywojennego roku 1938. Korespondencja dotyczy przede wszystkim stosunku redakcji do polityki wewnętrznej i zewnętrznej II Rzeczypospolitej, w tym do polityki zagranicznej i narodowościowej.

5

Odpowiedzialność za Innego, głupcze! George’a Lakoffa sposoby na skuteczną restytucję tradycji pierwszeństwa osoby nad pracą i pracy nad kapitałem

88%

Kubala K., Katedra Socjologii Polityki i Moralności W. E.-S. U., Konrad Kubala – dr nauk humanistycznych a., suspenso@o2.pl

Władza sądzenia

|

2015

|

vol. 7. Współczesna młodzież. Współczesność młodzieży

6

KONSERWATYZM WE WSPÓŁCZESNEJ MYŚLI POLITYCZNEJ

88%

KWIECIŃSKA M.

Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej

|

2017

|

issue 1(21)

9

EN

The paper discusses the social philosophy and political direction of conservatism, based primarily on tradition, social order, and reluctance to change. The author analyses the genesis of this phenomenon, shaped at the turn of the 18th and 19th century, by the revolutions that occurred at that time. The assumptions presented by the father of conservatism, the Englishman Edmund Burke, have also been discussed. On the basis of this, the features of modern conservatism have been identified, indicating the countries in which it is visible. Also, the discussion is based on the example of Poland, which is a state in which, on 25th October 2015, elections were won by the conservative Law and Justice party (PIS).

7

Więzy i więzi tożsamości. Edukacja muzealna i konserwatyzm poznawczy

88%

Karczewski L.

Muzealnictwo

|

2023

|

vol. 64

154-158

PL

Artykuł omawia złożoność tożsamości, zależność tożsamości społecznej i kulturowej oraz ich związek z edukacją muzealną. Autor podkreśla, że tożsamość jednostki jest kształtowana zarówno przez przynależność do grupy społecznej, jak i internalizację jej wartości kulturowych. W kontekście muzeum tożsamość wynika z faktu instytucjonalnego zatrudnienia, tożsamość kulturowa – z narracji muzealnej. Autor analizuje tożsamość jednostki jako przejaw konserwatyzmu poznawczego konstytuowanego przez mechanizmy neurofizjologiczne. Autor argumentuje, że edukacja muzealna może odgrywać istotną rolę w transformacji tożsamości jednostki, zwłaszcza poprzez eksponowanie jej na różnorodne perspektywy i wartości. Przytacza badania wskazujące na możliwość trwałej zmiany preferencji w wyniku działalności edukacyjnej. Autor podkreśla znaczenie więzi społecznych tworzonych w muzeum i proponuje rozszerzenie perspektywy sztuki relacyjnej na doświadczenia edukacji muzealnej. Zaznacza też, że działania edukacji muzealnej nie powinny być traktowane jako narzędzie do analizy instytucji muzealnej, ale jako sposobność dla uczestników do wyrażenia siebie i budowania więzi z innymi.

8

Konserwatywna myśl pedagogiczna Stanisława hr. Tarnowskiego

88%

Jagielska D.

Studia z Teorii Wychowania

|

2022

|

vol. XIII(4 (41))

39-52

PL

Stanisław Tarnowski jest znanym XIX-wiecznym politykiem, znawcą historii literatury, wykładowcą akademickim, rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Analizy jego spuścizny prowadzone są głównie na gruncie politologicznym i polonistycznym. Natomiast na aspekty pedagogiczne jego twórczości dotąd szerzej nie zwracano uwagi, chociaż rozmyślania nad wychowaniem i kształceniem młodzieży można odnaleźć w części jego publikacji. Próbując się zatem pochylić nad przyjmowaną przez S. Tarnowskiego perspektywą pedagogiczną, za cel artykułu obrano rekonstrukcję myśli pedagogicznej zawartej w jego twórczości naukowej, oratorskiej i publicystycznej. Zwrócono uwagę na konserwatywny charakter tych poglądów, wynikający z prezentowanej przez niego postawy ideowej.

9

Stanisław Koźmian, Autobiografia

75%

Menz M.

Galicja. Studia i materiały

|

2015

|

issue 1

397-438

EN

This text is the first publication of Autobiography of the leading Krakow stanczyk supporter, Stanislaw Kozmian (1836-1922). It was written around 1900 in Vienna and its origin is connected with the 40th anniversary of publication work of Kozmian. In this text the author presents mostly his political merits in Galicia trying to persuade the reader that breaking with the irredentism tradition and supporting loyalism and organic work (especially in the field of culture) by the Poles in Galicia are mostly his merit.

PL

Tekst jest pierwszym wydaniem Autobiografii czołowego krakowskiego stańczyka, Stanisława Koźmiana (1836–1922). Powstał on około 1900 roku w Wiedniu, a jego geneza wiąże się z czterdziestą rocznicą działalności publicystycznej Koźmiana. W Autobiografii Koźmian przedstawia przede wszystkim swoje zasługi polityczne w Galicji, starając się przekonać czytelnika, że zerwanie z tradycją irredentystyczną i opowiedzenie się Polaków w Galicji za lojalizmem i pracą organiczną (zwłaszcza na polu kultury) to przede wszystkim jego zasługa.

10

Afirmatywna amnezja i konserwatywni crits. Kilka uwag o kondycji krytycznej myśli prawniczej w Europie Środkowej i Wschodniej

75%

Sulikowski A.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2014

|

vol. 1(8)

77-87

PL

The purpose of this article is to analyze the causes and effects of two phenomena, which can be considered as characteristic of the critical legal discourse in Central and Eastern Europe. The first phenomenon is sometimes termed as „affirmative amnesia”. It consists of the abandonment of critical methodology by legal scholars who have dealt with the Marxist critique of the neoliberal law for the major period of their careers. The author tries to diagnose the cause of this phenomenon. The second of these trends lies in the fact that the critical tools that are used on the West mostly by left-wing thinkers, in Central and Eastern Europe are applied by conservative rightists.

11

„Problem teologiczno-polityczny” w konfrontacji meksykańskiego liberalizmu i katolickiego konserwatyzmu

75%

Bartyzel J.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

vol. 3

|

issue 5

35-61

PL

Tematem artykułu jest antynomia światopoglądowa pomiędzy ideologią liberalizmu o charakterze jakobińskim i agresywnie antyreligijnym a konserwatyzmem katolickim, których konfrontacja, także zbrojna, stała się zasadniczą treścią społecznej i politycznej historii niepodległego Meksyku, zwłaszcza od czasu tak zwanej Rewolucji Meksykańskiej (1910–1917). Zwycięzcy liberałowie, wykorzystując całą siłę aparatu administracyjnego, edukacyjnego i militarnego państwa, podjęli wówczas działania zmierzające wprost i otwarcie do instytucjonalnego unicestwienia Kościoła katolickiego. W części pierwszej artykułu przedstawiono kolejne fazy rewolucji liberalnej, począwszy od działań zmierzających do ustrojowej dekonfesjonalizacji państwa meksykańskiego, uwieńczonych indyferentną wyznaniowo Konstytucją z 1857 roku oraz ograniczającymi wolność Kościoła ustawami o randze konstytucyjnej, zwanych Prawami Reformy, poprzez proklamowanie światopoglądowej laickości państwa i nauczania oraz formalno-prawną likwidację Kościoła jako ciała korporacyjnego postanowieniami Konstytucji 1917 roku, aż po konstytucjonalizację (w 1934 roku) tak zwanej edukacji socjalistycznej, czyli ateistycznej i antyreligijnej, na wszystkich szczeblach nauczania. W drugiej części zaprezentowano poglądy i dążenia kontrrewolucji katolickiej, począwszy od XIX-wiecznych rojalistów i Partii Konserwatywnej, poprzez katolicyzm społeczny, inspirowany nauczaniem papieży Leona XIII i Piusa XI, powstanie zbrojne tak zwanych cristeros przeciwko tyranii Callesa, po narodowo-katolicki ruch synarchistyczny. Prezentacja obu powyższych fenomenów ideowych prowadzi do konkluzji, że „problem teologiczno-polityczny” w kontekście meksykańskim przejawiał się jako „walka na śmierć i życie” dwu narodów: „narodu indygenistyczno-liberalnego” i „narodu hiszpańsko-katolickiego” oraz dwu religii: „politycznej religii”, będącej mieszanką liberalizmu, pozytywizmu, socjalizmu, wolnomularstwa i sztucznie wskrzeszanych mitów prekolumbijskich, oraz objawionej i dogmatycznej religii katolickiej.

12

Specyfika konserwatywnego dyskursu politycznego we współczesnej Polsce – wybrane wyznaczniki

75%

Fordoński A. Ł.

Dyskurs & Dialog

|

2023

|

issue 12(2)

7-21

EN

The text aims to present what, according to contemporary Polish conservatives, is the specificity of conservative discourse. The problem considered in the work is enclosed in the question: how representatives of the symbolic elites of the Third Polish Republic who considered themselves conservatives perceived their goals in the public debate, what is permissible in it to defend the conservative order and how, in their opinion, conservatives should participate in the public debate. It was important for them to cultivate the heritage of Polish and European conservatism and classical philosophy, as well as to protect the social role of the Catholic religion and Tradition. They also tried to have their institutional and modernization proposals taken into account. Their language was varied, but many authors used terminology that was difficult for the public. It was a conscious choice resulting from the desire to emphasize the importance of the postulates raised or the expert nature of the statement. As a result, although some conservative proposals influenced the adopted legal solutions, the shape of the public debate was influenced primarily by positions inspired by conservatism combined with other ideological trends.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki dyskursu konserwatywnego według współczesnych polskich konserwatystów. Problem rozważany w pracy zamyka się w trzech pytaniach: jak przedstawiciele elit symbolicznych III Rzeczypospolitej uznający się za konserwatystów postrzegali swoje cele w debacie publicznej? Co w niej jest dopuszczalne dla obrony konserwatywnego ładu? W jaki sposób konserwatyści, w ich ocenie, powinni brać udział w debacie publicznej? Konserwatyści, pomimo że relatywnie nieliczni, aktywnie włączali się w dyskurs polityczny. Istotne było dla nich kultywowanie dziedzictwa polskiego i europejskiego konserwatyzmu oraz klasycznej filozofii, a także ochrona społecznej roli religii katolickiej i tradycji. Zabiegali także o uwzględnienie ich propozycji ustrojowych i modernizacyjnych. Ich język był zróżnicowany, jednak wielu autorów posługiwało się terminologią niezrozumiałą dla szerokich mas odbiorców. Był to świadomy wybór, wynikający z chęci podkreślenia znaczenia podnoszonych postulatów lub eksperckiego charakteru wypowiedzi. W rezultacie, choć część z konserwatywnych propozycji wpływała na przyjmowane rozwiązania prawne, na kształt debaty publicznej oddziaływały przede wszystkim stanowiska inspirowane konserwatyzmem łączonym z innymi nurtami ideowymi.

13

Konserwatyści krakowscy a zamach majowy. Ewolucja optyki działaczy Stronnictwa Prawicy Narodowejw stosunku do zamachu stanu z 1926 r.

75%

Kwinta K.

Folia Historica Cracoviensia

|

2018

|

vol. 24

|

issue 2

EN

May’s attack is one of the most controversial events in the history of independent Poland. It was absolutely incompatible with the ideology of the conservative group. It’s representatives opposed revolutionary changes because of their violence and illegality. Initially, the Krakow conservatives criticized the attack (see articles in “Czas”). The formation of a legal government, presidential elections and constitutions were the basis for a change of stance by the conservatives. The aim of the article is to present the process of changing opinions from criticism to cooperation between Krakow conservatives and Józef Piłduski.

PL

Zamach majowy jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń w historii niepodległej Polski. Józef Piłsudski, który głosił potrzebę „sanacji” czyli uzdrowienia państwa, 12 maja 1926 roku wraz z grupą tzw. piłsudczyków dokonał zamachu, w wyniku którego przejął władzę w stolicy. Dla konserwatystów był to czyn absolutnie niezgodny z prawem oraz sprzeczny z linią ideowa tej grupy. Dla zachowawców jednym z najistotniejszych elementów ideowych było pielęgnowanie tradycji i wprowadzanie zmianw oparciu o proces ewolucji a nie rewolucji. Grupa konserwatystów krakowskich początkowo negatywnie ustosunkowała się do zbrojnego przejęcia władzy przez piłsudczyków, co odzwierciedlały artykuły ukazujące się w ich krakowskim organie prasowym – „Czasie”. Wraz z posunięciami rządu po 1926 r. (m.in. utworzenie rządu na czele z Józefem Piłsudskim oraz uwzględnienie w gabinecie przedstawicieli grupy wileńskich zachowawców – „żubrów wileńskich”), optyka tego środowiska ulegała powolnej zmianie. Celem artykułu jest ukazanie procesu ewolucji jaki miał miejsce w wewnątrz grupy krakowskich zachowawców względem zamachu majowego -od skrajnie negatywnego podejścia do akceptacji a nawet nawiązania współpracy z obozem rządzącym po 1926 roku.

14

The Nobility of Northwestern Krai in the Service of the Russian Emperor. An Outline of the Political Views of Count Ignacy Korwin-Milewski

75%

Tarkowski M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 3

EN

The article is an outline of political thought of Ignacy Korwin-Milewski, one of the representatives of the group of landlords, who operated in the second half of the 19th and early 20th centuries in Northwestern provinces of the Russian Empire. The author attempted to expose two issues, which seems important from the point of political views of the main character of the paper. The first relates to the definition and characterization of the basic features of the Lithuanian nobility, as well as determining its fundamental political objectives. The second one determines the relationship between the nobility and the Russian emperor. According to Ignacy Korwin-Milewski, the relationship was based on the principle of far-reaching loyalism.

PL

Artykuł jest zarysem myśli politycznej Ignacego Korwin-Milewskiego, jednego z przedstawicieli środowiska ziemiańskiego, działającego w drugiej połowie XIX i na początku XX w. w guberniach północno-zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego. Autor podjął próbę wyeksponowania dwóch kwestii, jak się wydaje, istotnych z punktu widzenia poglądów politycznych bohatera opracowania. Pierwsza z nich dotyczy zdefiniowania i scharakteryzowania podstawowych cech szlachty litewskiej, a także określenia jej fundamentalnych celów politycznych. Druga zaś wyznacza wzajemną relację między szlachtą a imperatorem rosyjskim. W opinii Ignacego Korwin-Milewskiego relacja ta opierała się na zasadzie daleko idącej ugodowości.

15

Konserwatyzm i problem jego rozpoznawalności w dyskursie publicznym

71%

Stachowiak J.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2018

|

vol. 14

|

issue 4

66-87

EN

This paper presents an analysis of the Polish language version of the Paris Statement “The Europe We Can Believe In.” According to the authors of the Statement, the document is meant to be an expression of their concern about the current state of European politics, culture, society. They also articulated their attachment to and affirmation of the so-called true Europe. The analysis shows that what the Statement is expected to do is not only a declared affirmation of the true Europe but above all a confirmation of its own conservative character. The main part of this paper is devoted to the discussion on the later issue. In order to do so four formal aspects of the rhetorical organization of the Statement are discussed. The paper ends with several comments about a possible respecification of traditions in the field of political culture as traditions of the forms of public discursive actions.

PL

W niniejszym artykule przedstawiona została analiza opublikowanej w 2017 roku polskojęzycznej wersji tak zwanej Deklaracji Paryskiej, zatytułowanej „Europa, w jaką wierzymy”. Zgodnie z zapowiedzią autorów Deklaracji ma ona stanowić wyraz troski środowiska konserwatywnych intelektualistów o obecny stan europejskiej polityki, kultury i społeczeństwa. Ma także afirmować tak zwaną „prawdziwą Europę”. Analiza pokazuje, że zadaniem postawionym przed Deklaracją jest nie tylko sama afirmacja, ale przede wszystkim zaświadczenie o jej (Deklaracji) konserwatywnym charakterze. Tej drugiej sprawy dotyczy zasadnicza część artykułu. W tym celu omówione zostają cztery wyodrębnione w toku badań formalne własności retorycznej organizacji Deklaracji. Tekst uzupełniony jest komentarzem do analizy, w którym zaproponowana zostaje możliwość próbnego rozpatrzenia tradycji w dziedzinie kultury politycznej jako tradycji form publicznego wypowiadania (się).

16

„Przeciw szkolnemu etatyzmowi”. Ocena ingerencji państwa w edukację (w okresie III Rzeczypospolitej) w polskiej publicystyce konserwatywnej

63%

Tokarz T.

Forum Oświatowe

|

2014

|

vol. 26

|

issue 2(52)

113-134

EN

The purpose of this article is to present the views of conservative opponents on state intervention in education. The author analyzed the opinions presented in the press and on websites. In the opinion of conservatives, compulsory education and centrally established and imposed programs and ideals violate the autonomy of the family – the basic educational community. They also indicated that education was used by rulers to manipulate society and to impose their own vision of the world. Conservatives are in favor of privatization of education, leading to its pluralism: the development of schools with different ideological character. This would enable parents to choose schools consistent with their outlook.

PL

Celem artykułu jest ukazanie poglądów przeciwników ingerencji państwa w szkolnictwo, wywodzących się ze środowisk konserwatywnych. Analizie poddano wypowiedzi przedstawiane w prasie i na witrynach internetowych. W przekonaniu konserwatystów przymus kształcenia oraz centralistycznie ustalane ideały wychowawcze i treści kształcenia naruszały autonomię podstawowej wspólnoty wychowawczej, jaką stanowiła rodzina. Wskazywano także, że szkolnictwo było wykorzystywane przez rządzących do manipulowania społeczeństwem, narzucania własnej – partyjnej wizji świata. Konserwatyści opowiadają się za prywatyzacją szkolnictwa, która doprowadziłaby do jego pluralizacji, rozwoju szkół o zróżnicowanym charakterze ideowym. Umożliwiałoby to rodzicom wybór szkoły zgodnej z ich światopoglądem.

17

Konserwatyzm jako odpowiedź na myśl nowożytną

63%

Turoń-Kowalska A.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2017

|

vol. 29/1

EN

Concepts of reality in the political philosophy of conservatism were defined in opposition to philosophical movements of Enlightenment and liberal social movements of XVII and XVIII century. Those ideas were anti-rational and anti-individualistic, they sought their very foundation in the lack of physical and intellectual self-sufficiency of a human being. The concepts of the social contract, the material of the intellectual rebellion of the modern social philosophy, caused agitation among conservative thinkers for whom the idea of society features the organic and hierarchic society. Rudimentary roots of order in the conservative thought were founded directly upon the God’s power. With its ahistoricism such reality allows the conviction that it is exactly as it should be and all what happens makes up a part of its universal content and rules prearranged by the Creator. The family is the major courier of values and tradition. It should be a role model for all social structures, hence the patriarchate defines the appropriate relations within the social organism. The social organism is often compared to an organism of an individual where each part has its designed function and when one is malfunctioning – the whole body has been weakened. It is opposite of the modern ideas of autonomy, the innate freedom of a human being who creates reality himself.

18

„KATOLIK TO NIE WYPACYKOWANY GOGUŚ” O MĘSKIM CHRZEŚCIJAŃSTWIE „CZASU KRUCJAT”

63%

Szczukowski I.

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

|

2019

|

vol. 17

165-174

PL

Pojawiające się na gruncie rodzimym męskie, katolickie wspólnoty wydają się interesującym świadectwem przemian, jakie zachodzą na styku kultury i religii, dyskursu oraz praktyk społecznych. Zachwiany liberalny porządek łączy się z nostalgią za mocno uładzonym światem jasnych zasad postępowania. Męskie chrześcijaństwo współbrzmi ze stale obecną w Polsce religijnością, mówiąc najkrócej, opartą na wizji narodu jako jedności ufundowanej na katolicyzmie. Wreszcie w wymiarze ideowym jest odwrotem czy nawet rejteradą ze skomplikowanego świat idei na rzecz jasnych sensów, zazwyczaj ustanawianych przez publicystykę, która porzuca rzetelny namysł nad dokonującymi się kulturowymi zmianami.

EN

This sketch is just an attempt to look at the project of male Christianity, which seems to be of increasing importance. The text aims to show some important aspects of this form of religiosity, referring to the example of journalistic statements, books or rules that fund the functioning of Catholic male associations.

19

Stare i nowe problemy z Edmundem Burkiem

63%

Hanczewski P.

Kwartalnik Historyczny

|

2017

|

vol. 124

|

issue 3

PL

Edmund Burke (1730–1797), już za swojego życia był jedną z najbardziej kontrowersyjnych i wpływowych pod względem intelektualnym postaci na brytyjskiej scenie politycznej. Po śmierci spory o charakter jego poglądów, które określano jako „konserwatywne”, „liberalne” bądź wprowadzano podział na „wczesnego, liberalnego Burke’a” i „późnego, konserwatywnego Burke’a”, przyciągały uwagę wielu polityków i badaczy. Także na początku XXI w. idee Burke’a budzą szerokie zainteresowanie, co wskazuje na ich znaczenie, ale też na trudności z ich interpretacją. Already during his life, Edmund Burke (1730–1797) was one of the most controversial and intellectually influential persons on the British political scene. After his death, disputes over the character of his views and opinions, described as “conservative” or “liberal”, or divided into the “early liberal Burke” or “late conservative Burke”, attracted attention of many politicians and scholars. At the beginning of the twenty-first century, too, they spark widespread interest, which indicate their importance, but also troubles with their interpretation.

20

Zjazd w Dzikowie w 1927 roku

63%

Kasiarz A., Bober S., Zamoyski G.

Prace Historyczno-Archiwalne

|

2020

|

issue 32

97-109

EN

The Tarnowski family is one of the oldest and most important landed gentry families of the Second Polish Republic. In the years 1918–1939 they experienced phenomena and changes that affected them in their entirety. The last representatives of the family, Jan Zdzislaw and his son Artur, actively participated in political and social life, both locally and nationally. The first of them was, among others, a senator and a member of parliament of the Second Polish Republic. The two were also leaders of the conservative movement, which took various organizational forms at that time. The climax of the political significance of the Tarnowskis was the famous congress of the conservatives of Less er Poland and their meeting with Pilsudski’s aide, Col. Walery Slawek, in their family home in 1927. Realizing their mission, Tarnowski family had to, on the one hand, embed it in the family’s tradition and the legacy of its great representatives, and on the other, in the dynamically changing social and political processes of the 1930s. Faithful to the will of their ancestors and the principles of conservatism, they became more and more anachronistic in a world where the rules were determined by totalitarian ideologies. World War II brought the destruction of the hitherto known world, as well as the end of the Polish gentry.

PL

Tarnowscy, jeden z najstarszych i najznaczniejszych rodów ziemiańskich II Rzeczypospolitej, doświadczyli w latach 1918–1939 zjawisk i przemian, jakie były udziałem całej ich sfery. Ostatni przedstawiciele rodu – Jan Zdzisław i jego syn Artur aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym i społecznym, tak w wymiarze lokalnym, jak i ogólnopolskim. Pierwszy z nich był m.in. senatorem, drugi posłem w Parlamencie II RP. Obaj byli także liderami ruchu konserwatywnego, który przybierał w tamtym okresie różne formy organizacyjne. Apogeum znaczenia politycznego Tarnowskich był słynny zjazd konserwatystów małopolskich i ich spotkanie z wysłannikiem Piłsudskiego, płk. Walerym Sławkiem, w ich rodzinnym domu w 1927 roku. Tarnowscy, realizując swoistą misję, musieli z jednej strony osadzić ją w tradycji rodu i spuściźnie jego wielkich przedstawicieli, z drugiej zaś w zmieniających się dynamicznie procesach społecznych i politycznych lat trzydziestych XX wieku. Wierni testamentowi przodków i zasadom konserwatyzmu, stawali się coraz bardziej anachroniczni w świecie, w którym reguły wyznaczały totalitarne ideologie. II wojna światowa przyniosła zagładę dotychczasowego świata, a także kres polskiego ziemiaństwa.

Refine search results

Państwo w pismach wybranych przedstawicieli polskiej myśli konserwatywnej

Konserwatywny liberalizm Václava Klausa

Fryderyk Skarbek o konstytucji Królestwa Polskiego z 1815 roku i o statucie organicznym z roku 1832

Z dziejów „Buntu Młodych” i „Polityki”. Listy Aleksandra i Adolfa Marii Bocheńskich do Stanisława Łosia (1932‑1939)

Odpowiedzialność za Innego, głupcze! George’a Lakoffa sposoby na skuteczną restytucję tradycji pierwszeństwa osoby nad pracą i pracy nad kapitałem

KONSERWATYZM WE WSPÓŁCZESNEJ MYŚLI POLITYCZNEJ

Więzy i więzi tożsamości. Edukacja muzealna i konserwatyzm poznawczy

Konserwatywna myśl pedagogiczna Stanisława hr. Tarnowskiego

Stanisław Koźmian, Autobiografia