Search results

1

Kilka uwag o modelach zetetycznych w filozofii polityki: Voegelin - Strauss

100%

Kubok D.

Horyzonty Polityki

|

2020

|

vol. 11

|

issue 35

125-143

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the research is to confront two zetetic models in the field of philosophy of politics. I am most interested in the views of Eric Voegelin and Leo Strauss and their references to ancient Greek philosophy. These inquiries will not only indicate the possibility of a multi-faceted understanding of the philosophy of politics in an anti-dogmatic zetetic spirit, but also the dif‑ ferences in zetetic models based on reflection in the field of philosophy of politics. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The article contains metaphilosophical considerations related to the field of philosophy of politics. The primary methods used will be philosophical methods, applied at the meta level to inquiries in the field of political philosophy. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First, I will try to specify the phrase “zetetic model” based on passages from Plato, Aristotle and Sextus Empiricus. In the further part of my argument, I will present Voegelin’s zetetic model based on his book Order and History and Strauss’ model based on Restatement on Xenophon’s Hiero and compare both views. RESEARCH RESULTS: Despite the fact that both these thinkers share common ideas (conservatism, normativism, radicalism, respect for Greek philosophy), there are fundamental differences in their understanding of philosophy as a zetetic process. This comparison also brings other metaphilosophical problems to light, resulting from the challenges of the philosophy of politics. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The research shows that there is a need for a more in-depth and comprehensive examination of zetetic methods in recent philosophy of politics.

PL

CEL NAUKOWY: Celem badań będzie ogólne skonfrontowanie ze sobą dwóch modeli zetetycznych w obszarze filozofii polityki. Interesować mnie będą poglądy Erica Voegelina i Leo Straussa i ich nawiązania do filozofii greckiej. W efekcie tych dociekań ukazane zostaną nie tylko możliwości wieloaspektowego rozumienia filozofii polityki w antydogmatycznym duchu zetetycznym, lecz także różnice w modelach zetetycznych na bazie refleksji z zakresu filozofii polityki. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Artykuł zawiera rozważania meta‑ filozoficzne odnoszące się do obszaru filozofii polityki. Wykorzystane zostaną przede wszystkim metody filozoficzne stosowane na metapoziomie w stosunku do dociekań z zakresu filozofii polityki. PROCES WYWODU: Najpierw postaram się dookreślić frazę „model zetetyczny” na podstawie fragmentów dzieł Platona, Arystotelesa i Sekstusa Empiryka. W dalszej części wywodu przedstawię model zetetyczny Voegelina, opierając się na jego dziele Order and History oraz Straussa – Restatement on Xenophon’s Hiero. Finalnie porównam ze sobą obie koncepcje. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Pomimo oczywistej wspólnoty zainteresowań tych dwóch myślicieli (konserwatyzm, normatywizm, radykalizm, szacunek dla filozofii greckiej), można ukazać zasadnicze odmienności w ich pojmowaniu filozofii jako zetetycznego procesu. Na podstawie tego porównania ujawniają się także inne metafilozoficzne problemy, wynikające z wyzwań filozofii polityki. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z przeprowadzonych badań wynika, że istnieje potrzeba głębszego przeanalizowania metod zetetycznych w najnowszej filozofii polityki. Pierwszym krokiem w tym celu będzie przemyślenie zetetycyzmu M. Oakeshotta.

2

Filozofia a psychologia. Próba charakterystyki problemu

89%

Noras A. J.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2017

|

vol. 29/1

EN

The relationship between psychology and philosophy is one of the most important problems of the philosophy of the nineteenth century, in which it reveals itself twice. It is the first time in the post-Kantian philosophy and is associated with such thinkers as Jakob Friedrich Fries, Friedrich Eduard Beneke, Johann Friedrich Herbart and Jürgen Bona Meyer. The second time in the late nineteenth century, when the problem of psychologism arises. Apart from pointing out the radical antipsychology of the Marburg Neokantian School, there are two controversies. The first one is a discussion between Wilhelm Dilthey and Hermann Ebbinghaus, the second one is a criticism of psychologism by Edmund Husserl. This is interesting because Husserl's understanding of psychology is directly related to his reference to the representative of the Marburg School, Paul Natorp.

3

A crisis of public criticism. The actualization of center-periphery semantics in the European Union

89%

Langenohl A.

Przegląd Socjologiczny

|

2016

|

vol. LXV (65)

|

issue 4

9-23

EN

The paper approaches the current condition of the European Union as a crisis of public criticism from a theoretical perspective. This crisis consists of the clash between current peripheralist criticisms coming from national governments, opposition parties and quasi-social movements and often combining with exclusivist demands, and the EU’s insistence on a continuation of its rationalist and modernist political project. The nature of this European project can be more closely analyzed if viewed as a political correlate to Jürgen Habermas’ model of rational public political deliberation. This analysis is then confronted with an alternative view on public criticism as found in postcolonial theory. In particular, this discussion engages Gayatri Spivak’s critique of peripheralist representations that deem themselves critical. On the basis of the theoretical juxtaposition between Habermas and Spivak, this paper distills a regulative idea for public political criticism that differs from Habermas’ conception of communicative rationality – namely, the regulative idea of self-criticism. Self-criticism is conceptualized as a way to account for potentially problematic aspects that may accompany peripheralist criticisms, to understanding them as an expression of the metropolitan political public dynamic, and thus to assume responsibility for them. For the current crisis constellation, this would mean rephrasing peripheralist criticisms as part and parcel of a genuinely European public political dynamic, thus overcoming the chasm created by the reciprocal consolidation of peripheralist and centralist positions.

PL

W artykule podjęto teoretyczną refleksję nad stanem Unii Europejskiej w kategoriach kryzysu publicznej krytyki. Kryzys ten polega dzisiaj na zderzeniu krytycznych i połączonych często z żądaniami eksluzywizmu opinii, pochodzących od rządów narodowych, partii opozycyjnych i ruchów quasi-społecznych z naciskami na kontynuowanie Unii Europejskiej jako racjonalistycznego i modernistycznego projektu politycznego. Charakter projektu europejskiego można rozpoznać bliżej, gdy potraktuje się go jako polityczny korelat sformułowanego przez Jürgena Habermasa modelu racjonalnej i publicznej deliberacji politycznej. Analiza ta jest skonfrontowana z alternatywnym spojrzeniem na krytykę publiczną, jakie znaleźć można w teorii postkolonialnej. W szczególności chodzi tu o dokonaną przez Gayatri Spivak krytykę reprezentacji peryferyjnych, które same siebie uważają za krytyczne. Z teoretycznego zestawienia stanowisk Habermasa and Spivak autor wyprowadza ideę publicznej krytyki politycznej, która różni się od Habermasowskiej koncepcji racjonalności komunikacyjnej, a mianowicie regulatywną ideę samokrytycyzmu. Samokrytycyzm jest tu pojmowany jako sposób, dzięki któremu możliwe byłoby: unikanie potencjalnie problematycznych aspektów, które mogą towarzyszyć krytyce peryferyjnej; zrozumienie ich jako wyrazu metropolitalnej dynamiki polityczno-publicznej; i – w związku z tym – przyjęcie za nie odpowiedzialności. W odniesieniu do aktualnej, kryzysowej konstelacji oznaczałoby to przeformułowanie peryferyjnych głosów krytycznych jako nieodłącznej części prawdziwie europejskiej, publicznej dynamiki politycznej, i tym samym, przezwyciężenie głębokiego podziału, jaki powstaje w rezultacie obustronnej konsolidacji stanowisk głoszonych przez peryferie i centrum.

4

Prawda społeczeństwa jako cel krytycznych badań wiedzy

89%

Jabłoński A.

Przegląd Socjologiczny

|

2008

|

vol. 57

|

issue 3

101-120

PL

W niniejszym artykule ukazać chcę formowanie się społeczeństwa wiedzy, jako efektu krytycznych badań nad wiedzą w celu dochodzenia do prawdy społeczeństwa w opozycji do odkrywania prawdy o społeczeństwie. Prawda społeczeństwa daje się ująć jako skutek diachronicznego podejścia do wiedzy i dialogicznego podejścia do krytycyzmu. Prawda o społeczeństwie opisywana jest jako efekt synchronicznego podejścia do wiedzy i monologicznego traktowania krytyki. Diachroniczne podejście do wiedzy skupia się na możliwości formułowania wiedzy o rzeczywistości, ale jest to wiedza traktowana jako omylna. Podejście do wiedzy jest natomiast synchroniczne ponieważ albo skupia się na wyznaczaniu niezmiennych autorytetów rozumu w opozycji do zmiennych źródeł niewiedzy w sferze społecznej, albo też skupia się na poznawczych źródłach twierdzeń o świecie, z których wyrastają wszelkie następne. Krytycyzm jest dialogiczny ponieważ skupia się na rozwoju nowych twierdzeń wiedzy dzięki krytycznemu poprawianiu zastępującemu dotychczasowe twierdzenia. Krytycyzm jest monologiczny, ponieważ jego zadaniem jest albo ukazanie, w jaki sposób niewiedza jest symptomem indywidualnych błędów w doborze źródeł wiedzy, albo czyni swoim celem uwolnienie nas od błędnego traktowania twierdzeń wiedzy jako odnoszących się do rzeczywistości poza-dyskursywnej.

EN

In the presented article I want to show the formation of knowledge-based society as the result of critical research on knowledge, the purpose of which is the investigation of the truth of a society as opposed to discovering the truth about a society. The truth about a society is described as the outcome of a synchronic approach to knowledge and a monologic approach to criticism. The truth of society can be described as the result of a diachronic approach to knowledge and a dialogic approach to criticism. The diachronic approach to knowledge concentrates on the possibility of formulating the knowledge of reality, however, such knowledge is perceived as fallible. The approach to knowledge is synchronic either because it focuses on determining the unchanging intellectual authorities in contrast to the changing sources of ignorance within the social realm, or because it concentrates on epistemic sources of various assertions about the world, from which further such claims stem. The criticism is dialogic because it focuses on developing new knowledge claims through the critical revision replacing the previous ones. The criticism is monologic either because the its task is to show how ignorance is a symptom of an individual’s failure to recognize the sources of knowledge or because its purpose is to disabuse us of an erroneous view that knowledge claims may inform us about an extra-discursive reality.

5

„Specjaliści” od UE. O myśleniu potocznym jako granicy poznania wspólnoty europejskiej a sprawa polska (esej)

89%

Kaźmierczak M.

Rocznik Integracji Europejskiej

|

2021

|

issue 15

263-280

EN

The main hypothesis of the article titled “Specialists” about European Union. Common sense as the limit of cognition of European community in the context of Polish policy is: understanding of European Union is shaped and determined by common sense (colloquial thinking). The author of the paper shows that the fragility of UE is rooted in the experience of the pornography of democracy where the rules and law fundamental for democratic society are used against citizens (compare with Polish or Hungarian perspective). That is why common sense is treated as the limit of political thought. Everybody in this context can be treated as the specialist of economy, ecology, international affairs, history, etc. Common sense makes emotions much more real than the facts that is why we can observe a lot of examples of the discourses of exclusion. There is also another important context: the status of liberalism. The author of the paper is convinced that in thinking about liberalism we should concern “biological turn”.

PL

Główna hipoteza artykułu pt. ‘Specjaliści’ od UE. O myśleniu potocznym jako granicy poznania wspólnoty europejskiej a sprawa polska brzmi: rozumienie Unii Europejskiej jest kształtowane i wyznaczane przez zdrowy rozsądek (myślenie potoczne). Autor artykułu pokazuje, że kruchość UE jest zakorzeniona w doświadczeniu pornografii demokracji, w której zasady i prawa fundamentalne dla społeczeństwa demokratycznego są wykorzystywane przeciwko obywatelom (por. perspektywa polska czy węgierska). Dlatego zdrowy rozsądek jest traktowany jako granica myśli politycznej. Każdego można w tym kontekście potraktować jako specjalistę od ekonomii, ekologii, spraw międzynarodowych, historii itp. Zdrowy rozsądek urealnia emocje a nie fakty, dlatego można zaobserwować wiele przykładów dyskursów wykluczenia. Jest też inny ważny kontekst: status liberalizmu. Autor artykułu jest przekonany, że myśląc o liberalizmie powinniśmy mieć na uwadze „zwrot biologiczny”.

6

Metoda sceptycka w filozofii Kanta i Husserla

89%

Łaciak P.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2015

|

vol. 27

5-23

EN

The article presents Kant’s and Husserl’s philosophy from the point of view of the skeptical method, understood as an attitude of suspending judgment. Both philosophers make a distinction between skepticism and the skeptical method: skepticism comes down to negative dogmatism, while the skeptical method is characterized as a part of the critical procedure because criticism consists in a suspension of judgments (epoché) which we formulate without previous research of their origins and limits. The aim of the article is to indicate analogy between Kant and Husserl with reference to the suspension of judgments. This analogy opens new interpretational possibilities of the phenomenological epoché from the critical perspective.

7

Rola etosu mieszczańskiego w badaniach naukowych. Krótki esej o rzetelności i uczciwości

89%

Żardecka M.

Logos i Ethos

|

2019

|

vol. 49

|

issue 1

EN

The paper is an attempt to show science as an huge intellectual enterprise, based on bourgeois virtues such as straightforwardness and honesty. These virtues are reflected in methodology of science, which insists on meticulous, conscientious compliance to scientific rules and on using exactly specified methods of investigation. Scientific knowledge is supposed to be objective and critical, which means that it is to tend (1) to eliminate all extracognitive factors, (2) to check up and prove repeatedly the grounds of scientific statements and to adhere to procedures of scrupulous analysis of scientific arguments.

PL

Artykuł jest próbą ukazania nauki jako wielkiego przedsięwzięcia intelektualnego, u podstaw którego stoją mieszczańskie cnoty rzetelności i uczciwości. Znajdują one odzwierciedlenie w metodologii nauk, która kładzie akcent na skrupulatne przestrzeganie reguł naukowych i stosowanie ściśle określonych metod badawczych. Poznanie naukowe ma się cechować obiektywizmem oraz krytycyzmem, musi zatem (1) dążyć do wyeliminowania wszelkich czynników pozapoznawczych oraz (2) wielokrotnie sprawdzać zasadność wszelkich twierdzeń naukowych i skrupulatnie analizować naukowe dowody i argumentacje.

8

Filozofia a polityka. Lekcje z Oakeshotta, Bradatana i Sokratesa

89%

Kubok D.

Horyzonty Polityki

|

2022

|

vol. 13

|

issue 45

183-201

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the research is to rethink the relationship between political philosophy and political practice. The views of Michael Oakeshott, Costica Bradatan and Socrates will be used as premises in these analyses. A new criterion for distinguishing these two areas can be identified, partially referring to the tradition that emphasizes understatement and unrestrainedness. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The article contains metaphilosophical considerations related to the field of philosophy of politics. The primary methods used will be philosophical methods, applied at the meta level to inquiries in the field of political philosophy. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First, I will try to define the phrases “philosophy of politics” and “political philosophy” in the Polish language.In the following part of the article, I will present the views of Oakeshott and Bradatan regarding philosophy and politics. Finally, I will contrast these findings with the image of Socrates and show the fields of synergy. RESEARCH RESULTS: These analyses in the field of metaphilosophy, in relation primarily to political philosophy, will allow us to define the very status of philosophical reflection and the limitations related to the attempts to provide an exhaustive definition. Based on a comparison of these concepts, other metaphilosophical problems arising from the challenges of political philosophy also emerge. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The research shows a need for a deeper analysis of metaphilosophical issues concerning political philosophy. Such research should deepen research in both philosophy and political science.

PL

CEL NAUKOWY: Celem badań będzie przemyślenie na nowo relacji pomiędzy filozofią polityki a praktyką polityczną. Jako przesłanki w tych analizach zostaną wykorzystane poglądy Michaela Oakeshotta, Costicy Bradatana i Sokratesa. Można spróbować wskazać nowe kryterium odróżnienia tych dwóch obszarów, odwołując się częściowo do tradycji sceptycznej, akcentującej niedopowiedzenie i nieskrępowanie. PROBLEM i METODY BADAWCZE: Artykuł zawiera rozważania metafilozoficzne odnoszące się do obszaru filozofii polityki. Wykorzystane zostaną przede wszystkim metody filozoficzne stosowane na metapoziomie w stosunku do dociekań z zakresu filozofii polityki. PROCES WYWODU: Najpierw postaram się dookreślić frazę „filozofia polityki” i „filozofia polityczna”. W dalszej części wywodu przedstawię poglądy Oakeshotta i Bradatana dotyczące filozofii i polityki. Finalnie skontrastuję te ustalenia z wizerunkiem Sokratesa i ukażę pola synergii. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analizy z zakresu metafilozofii, w odniesieniu przede wszystkim do filozofii polityki, pozwolą dookreślić sam status refleksji filozoficznej i ograniczenia związane z próbami podania wyczerpującej ich definicji. Na podstawie porównania tych koncepcji ujawniają się także inne metafilozoficzne problemy wynikające z wyzwań filozofii polityki. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z przeprowadzonych badań wynika, że istnieje potrzeba głębszego przeanalizowania zagadnień metafilozoficznych w odniesieniu do filozofii polityki. Takie badania powinny pogłębić dociekania zarówno z zakresu filozofii, jak i nauk o polityce.

9

Krytycyzm a polisemia, nieostrość i zależność kontekstowa

89%

Odrowąż-Sypniewska J.

Roczniki Filozoficzne

|

2023

|

vol. 71

|

issue 2

315-334

EN

In the paper I draw attention to the difficulties faced by someone who wants to put into practice the demands of criticism regarding linguistic precision. According to these postulates, one should speak unambiguously and precisely, and therefore avoid expressions that are ambiguous, vague and unstable in meaning. However, these postulates are much more difficult to satisfy than one might think, since significant doubts surround the very phenomena of ambiguity, context-sensitivity or vagueness. It seems that in order to teach others to avoid, for example, ambiguous statements, we should have an adequate characterization of ambiguity and be able to diagnose it properly. Meanwhile, the situation is incredibly confusing, and in the literature, whether philosophical or linguistic, there is no single established definition, or even consensus as to which expressions are ambiguous. Significant doubts have been raised regarding the proper characteristic of different kinds of ambiguity, such as homonymy and polysemy. There is also no consensus on how to distinguish polysemy from contextual dependence. Also in doubt is the characterization of vagueness and the proper classification of borderline cases of vague expressions. On the other hand, there is no doubt that most natural language expressions are polysemous, vague and context-dependent at the same time. What’s more, in many cases, these features are not defects of our language at all, but actually improve communication and enable us to convey content quickly. The postulate to avoid such expressions completely is simply unfeasible. However, being guided by the principles of criticism allows one to more easily see and avoid defects of linguistic correctness in those situations in which such defects hinder efficient communication.

PL

W artykule zwracam uwagę na trudności jakie napotyka ktoś, kto chce wcielać w życie postulaty krytycyzmu dotyczące precyzji językowej. Zgodnie z tymi postulatami powinno się mówić jednoznacznie i precyzyjnie, a zatem unikać wyrażeń wieloznacznych, nieostrych i chwiejnych znaczeniowo. Jednakże postulaty te jest znacznie trudniej spełnić niż mogłoby się wydawać, bowiem istotne wątpliwości dotyczą samych zjawisk niejasności, nieostrości czy wieloznaczności. Wydaje się, że chcąc nauczyć innych unikania na przykład wypowiedzi wieloznacznych, powinniśmy dysponować adekwatną charakterystyką wieloznaczności i potrafić ją właściwie diagnozować. Tymczasem, sytuacja jest niesamowicie zagmatwana i w literaturze czy to filozoficznej, czy językoznawczej, nie ma jednej ustalonej definicji, czy choćby zgody co do tego, które wyrażenia są wieloznaczne. Nie ma także zgody co do tego, w jaki sposób charakteryzować polisemię i jak odróżniać ją np. od zależności kontekstowej. Wątpliwości budzi także charakterystyka nieostrości i właściwego klasyfikowania przypadków granicznych wyrażeń nieostrych. Nie ma natomiast wątpliwości, że większość wyrażeń języka naturalnego jest i nieostra, i zależna od kontekstu, i jednocześnie polisemiczna. Co więcej w wielu wypadkach te cechy wcale nie są defektami naszego języka, a wręcz usprawniają komunikację i umożliwiają nam szybkie przekazanie treści. Postulat unikania tego rodzaju wyrażeń jest po prostu nierealizowalny. Kierowanie się zasadami krytycyzmu pozwala jednak na łatwiejsze dostrzeżenie i unikanie wadliwości i uchybień wobec poprawności językowej w tych sytuacjach, gdy takie wadliwości utrudniają sprawną komunikację.

10

Psychopedagogika nieświadomości i wglądu

71%

Jagieła J.

Edukacyjna Analiza Transakcyjna

|

2016

|

issue 5

215–242

EN

The article describes the beginnings and the contemporary picture of psychoanalysis and its key representatives who addressed the issues connected with education and upbringing in Poland and other countries. It presents critical views on psychoanalysis and its selected negative outcomes in educational practices on the basis of contemporary pedagogical thought and the relations of psychoanalysis with transactional analysis, which are frequently ambiguous and controversial. Educational transactional analysis, together with psychoanalysis, can become inspirational and useful areas offering effective solutions in pedagogical theory and practice.

11

Drażliwość i krytycyzm. O roli filozoficznej krytyki w kulturze i edukacji

71%

Piłat R.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 2

5-29

EN

In this article, I discuss the social phenomenon of touchiness (excessive sensitivity to differences of opinion and life-style) as a result of the polarization of discourse in contemporary Western culture. This polarization and the resulting touchiness are partly due to the way in which discourse is organized, but they also reflect structural problems in our cultures as well as social practices. Touchiness arises from the dense network of potentially conflicting values. I discuss some diagnoses of this phenomenon and some purported philosophical remedies, including a departure from the language of values and abandoning the idea of a strong subject of action and beliefs. I criticize these solutions and I propose the idea of a radical criticism instead. I introduce this idea with reference to established theories of philosophical criticism, including the theories proposed by Horkheimer, Spaemann, and Habermas. I also suggest a practical application of the idea of radical criticism in education: i.e., promoting philosophical inquiry in the classroom.

PL

W artykule omawiam normatywne aspekty drażliwości – nieadekwatnie silnej reakcji na różnice poglądów i postaw – towarzyszącej współczesnej polaryzacji dyskursu w kulturze Zachodu. Tak jak polaryzacja, drażliwość jest częściowo wytworem medialnym, lecz odzwierciedla również strukturalne problemy kultur i praktyk społecznych opartych na gęstej sieci wartości. Omawiam diagnozy zjawiska i proponowane w filozofii remedia, takie jak odejście od dyskursu opartego na wartościach oraz osłabienie założeń związanych z silnym podmiotem działań i przekonań. Polemizując z tym dwoma rozwiązaniami, proponuję program radykalnego filozoficznego krytycyzmu. Omawiam jego założenia na tle współczesnych teorii krytycznych (między innymi Horkheimera, Spaemanna, Habermasa) oraz pokazuję jego konkretne zastosowanie w praktyce edukacyjnej.

12

54%

Lisowska U.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2011

|

issue 1

PL

Celem artykułu jest przedstawienie sformułowanej przez Stanisława Brzozowskiego koncepcji wartości jako próby wyjścia z kryzysu filozoficznego spowodowanego przez paradygmat pozytywistyczny i wynikający z niego światopogląd modernistyczny. Czerpiąc z dokonań Kanta i Fichtego, Brzozowski czyni wartość centralną kategorią swojej koncepcji. Przypisuje jej funkcje ontologiczne, a tym samym przedstawia wizję rzeczywistości alternatywną w stosunku do koncepcji pozytywistycznej, która zakłada redukowalność wartości do faktu. Jego tezy metafizyczne stanowią zarazem fundament, inspirowanej myślą Marksa, krytycznej teorii społecznej.

EN

The aim of the article is to present the concept of values (created by Brzozowski) as a way of recovering from a philosophic crisis caused by positivist paradigm and modernist world-view resulting from it. Brzozowski based his philosophy on Kant and Fichte philosophy and the central category of his concept is value. He assigns value ontological functions and presents his vision of reality, which is alternative to positivist approach. His metaphysical theses are groundwork for critical social theory inspired by Marx idea.

Refine search results

Kilka uwag o modelach zetetycznych w filozofii polityki: Voegelin - Strauss

Filozofia a psychologia. Próba charakterystyki problemu

A crisis of public criticism. The actualization of center-periphery semantics in the European Union

Prawda społeczeństwa jako cel krytycznych badań wiedzy

„Specjaliści” od UE. O myśleniu potocznym jako granicy poznania wspólnoty europejskiej a sprawa polska (esej)

Metoda sceptycka w filozofii Kanta i Husserla

Rola etosu mieszczańskiego w badaniach naukowych. Krótki esej o rzetelności i uczciwości

Filozofia a polityka. Lekcje z Oakeshotta, Bradatana i Sokratesa

Krytycyzm a polisemia, nieostrość i zależność kontekstowa

Psychopedagogika nieświadomości i wglądu

Drażliwość i krytycyzm. O roli filozoficznej krytyki w kulturze i edukacji

Miejsce krytycznej filozofii Immanuela Kanta i neokantyzmu Hermanna Cohena w refleksji Stanisława Leopolda Brzozowskiego

Spór o metodę w filozofii przełomu XIX i XX wieku

Filozofia wychowania do prawdy

Znaczenie średniowiecznej filozofii w rozwoju nauk

Realizm „krytyczny” i empatyczny. Modernistyczne projekty pisarskie (Prusa i innych)

Problem relacji wartości i faktu w filozofii Stanisława Brzozowskiego