Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 33

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  osoba niepełnosprawna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
EN
As Article 42(2) of the Polish Constitution provides: “Anyone against whom criminal proceedings have been brought shall have the right to defence at all stages of such proceedings. He may, in particular, choose counsel or avail himself – in accordance with principles specified by statute – of counsel appointed by the court.” This provision should be also applied to a legal situation of the accused in the petty offence proceedings. The purpose of this article is to point out the lack of an actual guarantee for persons with dysfunctions, indicated in Article 21 § 1 of the Petty Offences Procedure Code (KPW), to exercise their right to defence. This right is not fully exercised, although KPW Article 4 directly provides that “the accused shall have the right to defence, including the right to a counsel, of which s/he should be instructed.” According to Article 42(3) of the Polish Constitution, “Everyone shall be presumed innocent of a charge until his guilt is determined by the final judgment of a court.” According to the amendments mentioned above, this rule will be violated.
PL
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 42 ust. 2 stanowi: „Każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu”. Normę tę należy odnosić również do sytuacji prawnej obwinionego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Celem artykułu jest wskazanie braku rzeczywistych gwarancji na realizację prawa do obrony osób mających dysfunkcję organizmu, wyrażonych w art. 21 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (k.p.w.). Prawo to nie jest w pełni realizowane pomimo wskazania wprost w art. 4 k.p.w., że „obwinionemu przysługuje prawo do obrony, w tym do korzystania z pomocy jednego obrońcy, o czym należy go pouczyć”. Artykuł 42 ust. 3 Konstytucji RP stanowi: „Każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu”. Zgodnie z opisywaną nowelizacją, reguła ta będzie złamana.
PL
The role of occupational therapy in acquiring employment To be satisfied with their life, people with disabilities need to fully participate in social life. By providing comprehensive rehabilitation, occupational therapy gives them an opportunity to choose their path in life and make decisions about their life - thanks to their being able to work, among other things. The authors present conditions necessary for people with disabilities to become capable of working that need to be included in therapy. They distinguish five stages of acquiring vocational skills and competence. These are: current analysis of mental and physical abilities, assessment of vocational potential, preparation for work, workplace accommodation and the final outcome - employment. They present outlines of procedures oriented at learning a trade by people with psychomotor disabilities, their vocational potential and conditions for working. Independence at work is closely related to the clinical condition of the person in therapy. It is not always possible to develop full competence; however, an optimal level should be aimed at that is appropriate to the current physical and mental abilities of a person with disability.
XX
Istota zabezpieczenia społecznego osób niepełnosprawnych wymaga funkcjonowania spójnego sytemu świadczeń socjalnych wobec tych osób. System ten powinien umożliwiać korzystanie z usług opiekuńczych, opieki medycznej, rehabilitacji leczniczej, społecznej i zawodowej oraz dofinansowania zakupu środków ortopedycznych i pomocowych. Dla osób niepełnosprawnych jest to istotne, ponieważ bez prawidłowo prowadzonej rehabilitacji i odpowiedniego sprzętu ortopedycznego nie są one w stanie egzystować w społeczeństwie w sposób przyjęty za normalny. System świadczeń socjalnych jest niedofinansowany i przytłoczony ogromem zadań. Świadczona pomoc ma charakter doraźny i niezaspokajający w pełni potrzeb. Mimo zapotrzebowania na tego typu świadczenia, instytucje odpowiedzialne za zabezpieczenie społeczne nie mogą sprostać oczekiwaniom, głównie ze względu na ograniczone środki finansowe.
EN
The essence of social security of persons with disabilities requires the existence of a coherent system of social services to those persons. This system should enable persons with disability to have use of the services, care, medical care, medical, social and vocational rehabilitation and funding the purchase of orthopaedic and aid means. For people with disabilities, it is important because without a properly conducted rehabilitation and adequate orthopaedic supplies they are not able to exist in society in the manner accepted as normal. Diagnosis of the current system did not give grounds to bring unambiguous evaluation. You can make a modest assertion that this system is underfunded and burdened with too many tasks. Provided assistance is ad hoc in nature and does not meet all the needs. Despite the demand for this type of benefits, the institutions responsible for the social security cannot meet their expectations due to the lack of data and limited financial resources.
Rozprawy Społeczne
|
2016
|
vol. 10
|
issue 3
36-41
PL
Prezentowany artykuł dotyczy znaczenia osób niepełnosprawnych w życiu młodych ludzi. Na wstępie został omówiony problem integracji osób niepełnosprawnych. Zwrócono uwagę na bariery uczestnictwa niepełnosprawnych w życiu społecznym. Zauważono, że osoby niepełnosprawne mogą odgrywać ważną rolę w życiu młodych ludzi. Kontakt z osobą niepełnosprawną często wpływa na hierarchię wartości ludzi pełnosprawnych. Aby zweryfikować tę hipotezę przeprowadzono badania dotyczące znaczenia osób niepełnosprawnych w życiu studentów. Opinie polskiej młodzieży na ten temat są znane (Wołosiuk 2008), więc interesujące było poznanie stanowiska studentów zamieszkujące inne państwo. W związku z tym zwrócono się do studentów Białoruskiego Państwowego Uniwersytetu Kultury Fizycznej w Mińsku, aby wypowiedzieli się na temat niepełnosprawności oraz ich relacji z osobą niepełnosprawną.
EN
The following article concerns the significance of the disabled in the life of young people. In the introductory section, the problem of integration of the disabled has been discussed. The attention is paid to the existing barriers that hinder disabled people from participation in social life. It has been noticed that the disabled may play an important role in the life of young people. The contact with a disabled person quite often affects the hierarchy of values of those who are healthy. In order to review the hypothesis, the tests concerning the significance of the disabled persons in the life of students were conducted. The opinions of the Polish youth on this topic are known (Wołosiuk 2008); thus, it was interesting to see the position of students living in another country. As a result, the students of the Belarus State University of Physical Education in Minsk were asked to give their opinion on disability and their relationship with disabled persons.
EN
The major goal of a household is to maximise the satisfaction of the needs of its members through the consumption of appropriate goods and services. One of the main needs, especially in households with people with disabilities, is health protection, which entails comparatively large financial outlays. The aim of this study is to recognise regularities in health expenditure of households with disabled people, to assess the significance of health expenditure in the structure of these households’ expenditure, and to attempt to identify the determinants of health expenditure. The study is based on data obtained from two editions of Statistics Poland’s household budget survey, performed in 2009 and in 2019. The study presents an analysis of the diversification of the level and structure of the health-related expenditure of households in Poland. The power-exponential model was used to identify the determinants of these expenses. The analysis shows that households with disabled people have a lower disposable income and, at the same time, incur higher health expenses. Health- -related expenditure in households with disabled people is mainly determined by: age, level of income, the fact whether a household member/members is/are a person/s with a significant degree of disability, and source of income.
PL
Zasadniczym celem funkcjonowania gospodarstw domowych jest jak najpełniejsze zaspokojenie potrzeb ich członków. Jedną z głównych potrzeb, zwłaszcza w przypadku gospodarstw z osobami niepełnosprawnymi, jest ochrona zdrowia, a to wymaga ponoszenia odpowiednio dużych nakładów finansowych. Celem badania omawianego w artykule jest poznanie prawidłowości w zakresie kształtowania się wydatków na zdrowie w gospodarstwach domowych z osobami niepełnosprawnymi, ocena znaczenia wydatków na zdrowie w strukturze wydatków tych gospodarstw oraz próba identyfikacji determinant wydatków na zdrowie. W badaniu wykorzystano dane indywidualne o gospodarstwach domowych pochodzące z dwóch edycji badania budżetów gospodarstw domowych przeprowadzanego przez GUS: 2009 i 2019. Przeanalizowano zróżnicowanie poziomu i struktury wydatków na zdrowie gospodarstw domowych w Polsce, a do identyfikacji determinant tych wydatków zastosowano model potęgowo-wykładniczy. Z badania wynika, że gospodarstwa domowe z osobami niepełnosprawnymi mają do dyspozycji niższy dochód niż gospodarstwa bez takich osób, a muszą przeznaczać większe środki na ochronę zdrowia. Wydatki na zdrowie w gospodarstwach domowych z osobami niepełnosprawnymi są determinowane głównie wiekiem, poziomem dochodu, obecnością w gospodarstwie osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności i źródłem utrzymania.
PL
The purpose of the paper is to present the activity of one of the links in the system of social and vocational rehabilitation of people with disabilities, which is the Occupational Activity Institute, on the example of a particular facility called Pensjonat na Wzgórzach (‘Guesthouse on the Hills’). The paper consists of three parts and a summary. In the first part the system of social and vocational rehabilitation that has been functioning in Poland since the 1990s, is discussed. The second part concerns the formal and legal aspects of the functioning of Occupational Activity Institutes; and in the third one, it is presented on the example of the Pensjonat na Wzgórzach located in Krakow. The conclusion provides a brief summary of the most important achievements as well as difficulties involved in running this type of facility.
EN
Celem opracowania jest przedstawienie działalności jednego z ogniw systemu rehabilitacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnością jakim jest zakład aktywności zawodowej, na przykładzie konkretnej placówki – Pensjonatu na Wzgórzach. Artykuł składa się z trzech części oraz podsumowania. W pierwszej pokrótce omówiony jest system rehabilitacji społecznozawodowej funkcjonujący w Polsce od lat 90. XX wieku. Część druga dotyczy formalnoprawnych aspektów działalności Zakładów Aktywności Zawodowej, w trzeciej natomiast jest ona zaprezentowana na przykładzie krakowskiego Pensjonatu na Wzgórzach. Tekst kończy się podsumowaniem najważniejszych osiągnięć oraz trudności związanych z prowadzeniem tego typu placówki.
EN
Disabled persons are at risk of exclusion from the labor market. Such exclusion may result in social marginalization or even social exclusion. Various legal instruments are used in attempts to prevent this phenomenon. Social cooperatives, classified as entities of the social economy, may play a significant role in the professional activation of the disabled. However, social cooperatives of disabled persons in Poland face barriers that limit their role in the process of the professional and social inclusion of disabled persons. Currently, the situation diverges considerably from the postulates formulated in justification for draft acts whose passage was to have contributed to the development of the cooperative activities of disabled persons.
PL
Osoby niepełnosprawne są zagrożone wykluczeniem z rynku pracy, które może prowadzić do marginalizacji społecznej, a nawet – wykluczenia społecznego. Wykorzystując różnego rodzaju instrumenty prawne, podejmuje się próby przeciwdziałania temu zjawisku. Istotną rolę w aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych mogą odgrywać spółdzielnie socjalne, zaliczane do podmiotów ekonomii społecznej. Działalność spółdzielni socjalnych osób niepełnosprawnych w Polsce napotyka jednak bariery, które sprawiają, że rola spółdzielni socjalnych w procesie inkluzji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych jest ograniczona. Aktualna sytuacja w sposób znaczący odbiega od postulatów formułowanych w uzasadnieniach projektów ustaw, których uchwalenie miało przyczynić się do rozwoju spółdzielczości osób niepełnosprawnych.
8
71%
PL
Bezpieczeństwo stanowi współcześnie jedną z najważniejszych potrzeb ludzi, szczególnie zaś borykających się z różnymi formami niepełnosprawności. Niniejszy artykuł ma na celu określenie istoty bezpieczeństwa osób niepełnosprawnych oraz wskazanie najważniejszych czynników na nie oddziałujących. Deprywacja tej potrzeby prowadzi do wielu negatywnych konsekwencji, zarówno w obszarze fizycznym, psychicznym, jak i społecznym. Aktywizacja osób niepełnosprawnych, ich rehabilitacja oraz włączenie w główny nurt życia społecznego wymaga zapewnienia tej grupie społecznej elementarnego poczucia bezpieczeństwa.
EN
Safety is one of the most important needs of the people today, especially people with various forms of disability. Present article is intended to define the essence of the safety of disabled people and to indicate the main considerations of this issue. Deprivation of safety need leads up to many negative consequences, both in the physical, mental and social sphere. The assurance of elementary sense of safety among disabled people enable to their activation, rehabilitation and integration.
|
2018
|
vol. 65
|
issue 11: Katechetyka
113-126
EN
This article presents a proposal for how a religion teacher can be involved in the work of assisting pupils with various disabilities through a coaching strategy commonly used in education. The study will be based on a narrative stating that activating spiritual motives in overcoming limitations related to a congenital or acquired disability can bring good results, especially when other activities prove to be insufficient. The material presenting this issue will be selected studies on coaching and publications related to the theology of disability. First, a short analysis of the existing proposals will be made, and then specific ways of acting will show how a teacher can apply the coaching strategy to help people with disabilities. The ultimate motivation for such activity is the fact that everyone is called to do good by patiently bearing their own limitations and helping those who suffer from personal disabilities.
XX
Zainteresowanie sytuacją osób niepełnosprawnych zgłaszają różnorodne agendy rządowe oraz liczne kręgi oświatowe, które planują rozwiązania systemowe. Jednakże człowiek oprócz wsparcia prawno-ekonomicznego potrzebuje pomocy duchowej, aby radzić sobie z niepełnosprawnością. Najbardziej predysponowani do świadczenia takiej pomocy są nauczyciele religii ze względu na bezpośredni kontakt z takimi osobami w szkole. Aby uruchomić ten proces należy sięgać po skuteczne metody, również po coaching. Strategicznym celem coachingu jest wykorzystanie w życiu konkretnej osoby istniejących zasobów wiedzy i umiejętności, aby odpowiednio zmotywować ją do samodzielnego funkcjonowania. Coaching pomaga przekraczać istniejące bariery, poznać lepiej samego siebie, podnieść poczucie własnej wartości, znaleźć równowagę pomiędzy własnym życiem a innymi osobami czy osadzić się z wyborami życiowymi w motywacji religijnej. Wielu nauczycieli religii zostało już przeszkolonych w technikach procesu coachingowego. Wydaje się także, że rola coacha, który jest osobą duchowną lub świeckim nauczycielem religii, polega na stworzeniu szerszej perspektywy patrzenia na zagadnienie niepełnosprawności w wymiarze religijnym. Katecheta jako coach posiada ponadto ogromne możliwości oddziaływania na bezpośrednie otoczenie potrzebujących osób. Taką strategię podpowiada także przekaz biblijny, w którym Bóg wzywa człowieka do pokonywania życiowych trudności przy pomocy innych ludzi. Nauczyciel religii, który uaktywni się w tym obszarze, ubogaca i rozwija także siebie.
PL
Kodeks wyborczy stwarza wyborcom niepełnosprawnym różne możliwości udziału w wyborach powszechnych. Tym samym urealnia on konstytucyjnie przyznane również tej grupie wyborców czynne prawo wyborcze oraz daje gwarancje prawne zapewniające realizację zasady powszechności wyborów. Jedną z takich gwarancji jest funkcjonująca w Polsce od stosunkowo niedawna instytucja głosowania przez pełnomocnika. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie,czy wprowadzenie instytucji głosowania przez pełnomocnika zmniejszyło poziom przymusowej absencji osób niepełnosprawnych.
EN
The Election Code gives disabled voters various possibilities of participating in the general elections. By the same it puts into effect the constitutional right to vote given also to this group of voters and gives legal guarantees ensuring realisation of the rule of generality of elections. One of them is functioning in Poland institution of proxy voting. The author attempts to answer the question if adoption of the institution of voting by proxy reduced the level of the forced absence of people with disabilities?
PL
Współczesna rzeczywistość społeczna oraz aktualny poziom rozwoju nauki i techniki stawia przed systemem edukacji coraz to nowe wyzwania i zadania. Realizacja tych nowych zadań nie tylko powinna odzwierciedlać osiągnięcia obecnego poziomu współczesnej cywilizacji, ale przede wszystkim korespondować z humanistycznym podejściem do każdej osoby ludzkiej, bez względu na jej sytuację socjalną czy somatyczną. Oznacza to, że wszyscy ludzie, w tym ludzie z niepełnosprawnością, posiadają niezbywalne prawa do rozwoju i edukacji, która może i powinna zabezpieczyć realizację zarówno podstawowych, jak i ogólnoludzkich potrzeb nie tylko w perspektywie teraźniejszości, ale przede wszystkim w przyszłości. Wiele szans na równość i dostęp do kształcenia na zasadach poszanowania identyczności praw otwierają postulaty wskazane w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ (2006), szczególnie w artykule 24, skoncentrowanym na kwestii edukacji. Dlatego przed nowoczesnym, uwzględniającym cywilizacyjne novum systemem kształcenia dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością pojawia się wyzwanie i zadanie przygotowania uczniów z niepełnosprawnością do życia autonomicznego, godnego, wartościowego, pozbawionego stygmatu niepełnej sprawności psychofizycznej i/lub społecznej.
EN
The article analyses the issue of granting a nursing benefit to a person who has a fixed pension entitlement. The topic is important because it concerns providing material support to people who resign from professional activity to look after a disabled person. Recent discrepancies in the jurisprudence of administrative courts do not allow for an unequivocal assessment of the impact of the established right to a pension on the possibility of acquiring the right to a nursing benefit. Within the same administrative court, different adjudication panels have different views, which does not give citizens a sense of legal certainty. The author analysed the presented views in the case-law and pointed out the possibilities of solving the problem. In the author’s opinion, the legislator does not take into account the changing economic and social situation in the adopted solutions of the relationship between the entitlement to nursing benefit and the entitlement to a retirement pension,which causes controversy in practice. The lack of a legislative initiative in this area means that the courts begin to correct unadjusted provisions in order to issue fair rulings.
PL
Przedmiotem artykuły jest analiza problematyki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, której ma ustalone prawo do emerytury. Poruszony temat jest istotny ze względu na to, że dotyczy udzielenia materialnego wsparcia osobom, które rezygnują z aktywności zawodowej, by opiekować się osobą niepełnosprawną. Powstałe w ostatnim okresie rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych nie pozwalają jednoznacznie ocenić jaki wpływ ma ustalone prawo do emerytury na możliwości nabycia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W ramach tego samego sądu administracyjnego różne składy orzekające zajmują odmienne stanowiska, co nie daje obywatelom poczucia pewności prawa. Autorka dokonała analizy prezentowanych w orzecznictwie stanowisk i wskazała możliwości rozwiązania zaistniałego problemu. W ocenie autorki ustawodawca nie uwzględnia zmieniającej się sytuacji ekonomicznej i społecznej w przyjętych rozwiązaniach zależności pomiędzy uprawnieniem do świadczenia pielęgnacyjnego i uprawnieniem do emerytury, co wywołuje kontrowersje w praktyce. Brak inicjatywy legislacyjnej w tym zakresie powoduje, że sądy, aby wydawać sprawiedliwe orzeczenia, zaczynają poprawiać niedostosowane przepisy.
Studia Administracyjne
|
2022
|
vol. 15
|
issue 1
75-83
EN
The analysis was carried out on the Judgment of the Provincial Administrative Court of November 27, 2022 with reference number II SA/Sz 1182/21 concerning the provisions of the Act on family benefits (hereinafter referred to as the Act on differentiate the situation of persons with the right to family benefits), as clearly stated in Art. 17 sec. 1 u.ś.r., the benefit in question is addressed to people who do not take up or resign from employment or other gainful work in order to take care of a person who has a certificate of severe disability. The negation of the causal relationship between the applicant’s failure to take up employment and the care provided would have to be based on fully authoritative premises, clearly undermining this relationship in a subjective or objective aspect. caregivers of disabled people, consisting in the exclusion of the entire right to the care benefit of those caregivers who have an established right to one of the benefits listed in art. 17 sec. 5 point 1 lit. a u.ś.r., in a situation where this benefit is lower than the nursing benefit. First of all, it should be noted that the purpose of the nursing benefit is to compensate for the lack of income from gainful employment due to caring for a disabled family member. for this group of caregivers, despite the fact that while providing care after obtaining the right to retirement, the guardian may not take up gainful employment. 17 sec. 5 point 1 lit. and the Act on family benefits should be understood as a way to avoid the accumulation of received benefits, and not as the exclusion of the possibility of establishing the right to a nursing benefit in a situation where the person applying for this benefit meets the conditions for obtaining another benefit specified in this provision. to obtain a nursing benefit, it is not necessary to apply for the revocation of the decision establishing the right to a retirement pension, and it is sufficient to suspend its payment.
PL
Analizie został poddany Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie (dalej: WSA) z 27 stycznia 2022 roku, sygn. akt II SA/Sz 1182/211 dotyczący przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych2 (dalej: u.ś.r.), w szczególności jej art. 17 ust. 1, który wywołuje kontrowersje zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie, gdyż nie może na tle jednego przepisu prawnego dochodzić do różnicowania sytuacji osób przysługującym prawo do świadczeń rodzinnych. Zapis ten wywołuje kontrowersje zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie, gdyż nie można na podstawie jednego przepisu prawnego różnicować sytuacji osób, którym przysługuje prawo do świadczeń rodzinnych. Jak wyraźnie stanowi art. 17 ust. 1 u.ś.r., przedmiotowe świadczenie adresowane. W art. 17 ust. 1 u.ś.r. wyraźnie wskazano, że przedmiotowe świadczenie adresowane jest do osób, które nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, aby sprawować opiekę nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Nacisk, jak widać, położony został na związek pomiędzy brakiem pozostawania w zatrudnieniu czy wykonywania pracy zarobkowej a czynnościami opiekuńczymi. Zanegowanie związku przyczynowo-skutkowego między niepodejmowaniem zatrudnienia przez wnioskodawcę a sprawowaną opieką musiałby się opierać na w pełni miarodajnych przesłankach jednoznacznie podważających ten związek w aspekcie subiektywnym lub obiektywnym. Nie sposób znaleźć przekonujących argumentów uzasadniających zróżnicowanie sytuacji opiekunów osób niepełnosprawnych, polegające na wyłączeniu w całości prawa do świadczenia pielęgnacyjnego tych opiekunów, którzy mają ustalone prawo do jednego ze świadczeń wymienionych w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., w sytuacji, gdy to świadczenie jest niższe niż świadczenie pielęgnacyjne. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że celem świadczenia pielęgnacyjnego jest rekompensowanie braku dochodów z pracy zarobkowej z powodu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Pozbawienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osób pobierających emeryturę w niższej wysokości niż kwota świadczenia powoduje, że w przypadku tej grupy cel nie jest realizowany, mimo że sprawując opiekę po uzyskaniu prawa do emerytury, opiekun nie może podjąć pracy zarobkowej. Funkcję art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych rozumieć należy jako drogę do uniknięcia kumulacji pobieranych świadczeń, nie zaś jako wykluczenie możliwości ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o to świadczenie spełnia przesłanki do uzyskania innego świadczenia określonego w tym przepisie. Tym samym w celu uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego nie ma konieczności występowania o uchylenie decyzji ustalającej prawo do emerytury i wystarczające jest zawieszenie jej wypłaty.
PL
Aktualna rzeczywistość cywilizacyjna stawia współczesne społeczeństwa i ludzi żyjących w pierwszej połowie XXI w. przed wieloma wyzwaniami dotyczącymi nie tylko odniesienia się do obecnego postępu naukowo-technicznego, lecz także odszukania własnego miejsca w świecie transformacji społecznych, mentalnych, a nawet aksjologicznych. Wskazane tendencje przekładają się na różne dziedziny aktywności ludzi należących do różnych środowisk i grup społecznych, także na osoby z niepełnosprawnościami. Działania skierowane w stosunku do osób niepełnosprawnych obejmują zagadnienia pomocowe, wspomagania rozwoju, rehabilitacji, edukacji, integracji z pełnosprawną większością. Osiągnięcie wskazanych celów uzależnione jest jednak od podejścia do interpretacji zjawiska niepełnosprawności oraz jego możliwych konsekwencji w wymiarze indywidualnym i społecznym. Stąd w artykule przedstawiono analizę istniejących w polskiej i międzynarodowej pedagogice specjalnej definicji pojęć podstawowych dla wytyczania strategii działań wobec osób niepełnosprawnych, celowości tychże działań, jakości i oczekiwanej efektywności – terminów takich jak: „niepełnosprawność”, „osoba niepełnosprawna”, „zdrowie”, „choroba”, „terapia”.
EN
The present civilization reality poses many challenges for contemporary societies and people living in the first half of the 21st century. These challenges regard not only taking a position on the contemporary progress in science and technology but also finding one’s own place in the world of social, mental and even axiological transformations. The trends pointed out transfer onto different activities of people that are members of different communities and social groups – also onto people with disabilities. Actions targeted at people with disabilities include support, intervention, rehabilitation, education and integration with the nondisabled majority. However; whether the goals pointed out are attained or not depends on the approach to the interpretation of disability and on the possible consequences of this approach in an individual and social dimension. That is why the article analyzes definitions of the terms used in Polish and international special education that are fundamental for developing action strategies for people with disabilities as well as the appropriateness of these strategies, their quality and expected effectiveness. The following terms are analyzed: “disability,” “a person with disability,” “health,” “illness” and “treatment.”
PL
Niepełnosprawność stanowi poważny problem społeczny, ale też przedmiot zainteresowań wielu dyscyplin naukowych. Niniejszy artykuł wpisuje się w obszar badań tematycznych i dotyczy samooceny oraz postaw osób z niepełnosprawnością. Treści artykułu koncentrują się wokół aspektów teoretycznych kluczowych kategorii: niepełnosprawność i samoocena oraz obejmują przegląd badań w tym zakresie, z włączeniem aktualnych badań prowadzonych przez autora tekstu, które są fragmentem szerszego ujęcia badawczego realizowanego w ramach pracy naukowej. Artykuł ma charakter badawczy, stąd dyskusja i implikacje do praktyki, które stanowią podsumowanie i jednocześnie konkluzję przeprowadzonych analiz.
EN
Disability stands for a serious social problem, and the object of interest of many scientific disciplines. This article is part of a thematic research area and refers to the self-assessment and attitudes of people with disabilities. The article is focused on the theoretical aspects of key categories: disability and self-assessment, and include a review of research in this area, including the current research conducted by the author of the text, beeing a part of a wider research carried out as part of his scientific work. The article is of scientific nature, hence the discussion and implications for practice that are a summary and, at the same time, a conclusion of the analyzes.
EN
Voting by a proxy as one of the latest alternative of a Polish electoral law institution. In the article are discussed: the constitutional basis, an international law, a statutory basis, an international law basis, doctrinal disputes connected to the principle of universality and based on the voting secrecy and limitations of elderly or handicapped people for who voting by proxy is a solution. The present study includes propositions of changing the electoral code in the field of giving a power of attorney as a conditionality.
18
60%
PL
Artykuł jest próbą analizy historycznych sposobów ujmowania niepełnosprawności jako pewnego zjawiska społeczno-prawnego, ze szczególnym uwzględnieniem ich ewolucji oraz specyfiki przeważającego obecnie biopsychospołecznego modelu niepełnosprawności. Artykuł wykorzystuje terminologię opracowaną przez Thomasa Kuhna, by możliwie najprecyzyjniej ująć następujące po sobie paradygmaty niepełnosprawności. Przedstawione zostały kolejno: • model charytatywny niepełnosprawności; • model medyczny niepełnosprawności; • model społeczny niepełnosprawności; • model biopsychospołeczny niepełnosprawności. Wskazano przy tym na ich społeczne, filozoficzne oraz prawne uwarunkowania.
EN
The article is an attempt at a historical analysis of ways of disability recognition as a certain socio-legal phenomenon, with particular emphasis on their evolution and the specifics of the prevailing biopsychosocial model of disability. The article uses terminologies developed by Thomas Kuhn to conceive the paradigms of disability as precisely as possible. They were presented in turn: • charity model of disability; • medical model of disability; • social model of disability; • biopsychosocial model of disability. At the same time, social, philosophical and legal conditions of this models were shown.
EN
Disability is an important issue found in every society. People with disabilities belong to a category of people at high risk of social exclusion, including on the labour market. In the first part of the article, the authors explain the meaning of the term 'person with a disability'.  The following parts discuss the legal basis for the freedom to choose work in the Constitution of the Republic of Poland and the regulations of the International Labour Organisation and the United Nations. In addition, employment opportunities for persons with disabilities on the open and sheltered labour market will be briefly introduced. The authors also draw attention to the possibility of using new forms of employment in the context of activating this social group.
PL
Niepełnosprawność jest ważnym problemem występującym w każdym społeczeństwie. Osoby z niepełnosprawnościami należą do kategorii osób o dużym ryzyku wykluczenia społecznego, w tym również na rynku pracy. W pierwszej części artykułu autorzy wyjaśnili znaczenie pojęcia „osoba niepełnosprawna”. W kolejnych częściach omówione zostały podstawy prawne wolności wyboru pracy w Konstytucji RP oraz regulacjach Międzynarodowej Organizacji Pracy i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ponadto zwięźle przybliżono możliwości zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami na otwartym i chronionym rynku pracy. Autorzy zwrócili również uwagę na możliwość wykorzystania nowych form zatrudnienia w kontekście aktywizacji tej grupy społecznej.  
EN
Conducting Occupational Therapy in Poland as Exemplified by the Analysis of the Artistic and Applied Handicrafts Contest in Międzyrzecz
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.