Search results

1

Doskonalenie relacji międzyludzkich wyzwaniem społeczeństwa XXI wieku

100%

Ciupińska B.

Przedsiębiorczość - Edukacja

|

2005

|

vol. 1

153-158

PL

Przedstawiciele nauk humanistycznych i społecznych mocno akcentują istnienie kryzysu więzi społecznej, do którego zdaniem Cz. Banacha (2002) dochodzi m.in. na skutek globalizacji życia społecznego, chaosu w zakresie reguł prawnych i obyczajowych, czy bezrobocia kształtującego poczucie niepewności. Osłabieniu więzi międzyludzkich sprzyja także coraz ostrzejszy kontrast dotyczący poziomu życia oraz możliwości ekonomicznych poszczególnych członków społeczeństwa. Od ludzi żyjących w tych specyficznych warunkach, czasach zawirowań i niepewności, oczekuje się jednak świadomego udziału w życiu spo-łecznym i gospodarczym, podejmowania przemyślanych, dojrzałych decyzji oraz przyjmowania całkowitej odpowiedzialności „za swój los”...

2

VARIOUS ASPECTS OF LOVE IN MANFRED, CAIN AND HEAVEN AND EARTH BY GEORGE GORDON BYRON

61%

Zegarlińska M. W.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2018

|

issue 6

175-185

PL

Lord George Gordon Byron, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli angielskiego ro mantyzmu, w swoich dramatach w interesujący sposób opisuje różne rodzaje miłości. - Kain, Manfred oraz Niebo i Ziemia są studium relacji międzyludzkich, takich jak miłość rodzicielska, braterska oraz romantyczna. Ponadto autor pokazuje również stosunek człowieka do Boga w obliczu różnych życiowych sytuacji i prób. Problem wiary, zaufania Bogu oraz ważności wypełniania w życiu woli boskiej są jednymi z kluczowych motywów wykorzystanych w omawianych dziełach. Byron na przykładzie wybranych bohaterów stara się pokazać, że miłość jest uczuciem złożonym, wielowymiarowym, któremu nieodłącznie towarzyszą: poczucie winy, seksualne napięcie, chęć poznania oraz śmierć. Z tego powodu relacje międzyludzkie pokazane są jako problematyczne, często naznaczone bólem i cierpieniem. W niniejszym artykule znajduje się analiza poszczególnych aspektów miłości w dramatach Byrona, ze szczególnym uwzględnieniem konsekwencji różnych wyborów dokonywanych przez człowieka w imię miłości. Ponadto zwraca się uwagę na fakt, iż wykorzystanie postaci biblijnych osadza teksty Byrona w kontekście kulturowym i tworzy z nich uniwersalne alegorie ludzkich postaw.

3

Postawy prospołeczne i egoistyczne młodzieży polskiej

61%

Mariański J., Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Socjologii

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 40

EN

The paper discusses pro-social and self-centered attitudes among high school graduates during the 2008/2009 school year in five Polish cities (Szprotawa, Puławy, Kraśnik, Dęblin, and Gdańsk). The recent survey was a follow-up to an analogous study carried out in the same schools and classes during the 1993/1994 school year. Altogether 992 youth in their final grade of high school took part in the study. The empirical data gathered from various urban milieus and compared with that from the 1994 and 2009 studies, allows one to formulate broad generalizations in terms of moral dynamics among high school graduates. It appears that only one-in-ten high school graduates studied was inclined to prefer the good of others (pro-social) to his/her own. Interestingly, compromise and egoistic attitudes were almost at equivalent levels. However, from 1994–2009, there was a slight drop in the level of egoistic attitudes at the expense of compromising and undecided attitudes. Still pro-social attitudes are represented in significant minority of the youth studied (11%); whereas, compromising (39%) and egoistic (34,4%) attitudes continue to dominate, respectively.

4

Everyday Life in (Post-)Pandemic Homes

51%

Sztop-Rutkowska K.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 1

105-122

PL

Artykuł zawiera wyniki badań prowadzonych w marcu i kwietniu 2020 roku na temat zmian w życiu codziennym podczas powszechnej kwarantanny w Polsce. Analiza została oparta na wpisach i przekazach wizualnych (zdjęcia, rysunki, memy) zebranych w tym czasie w specjalnie powołanej do celów badawczych grupie Pandemia Stories PL na portalu Facebook. Autorka skupia się na zaobserwowanych zmianach w zakresie użytkowania mieszkania jako przestrzeni fizycznej i ich wpływie na relacje międzyludzkie. W podsumowaniu znalazły się tezy mówiące też o zmianach, które prawdopodobnie nastąpią po zakończeniu pandemii Covid 19, czyli o spodziewanym zwiększeniu roli technologii i przyrody w przestrzeni domowej.

EN

The article presents the results of research conducted in March and April 2020 on changes in everyday life during the general quarantine in Poland. The analysis was based on entries and visual data (photos, drawings, memes) collected at that time in a group specially established for research on Facebook named Pandemia Stories PL. The article focuses on the observed changes in the use of houses/apartments in the context of physical space and changes affecting interpersonal relationships. The summary contains theses about the likely changes after the end of the Covid 19 pandemic: increasing the role of technology and nature in the home space.

5

Relacja na ty w świetle tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego

51%

Kawamoto Y.

Socjolingwistyka

|

2021

|

vol. 35

303-317

EN

The article presents an analysis of corpus texts describing the relation on a first-name basis in Polish society. The research is based on over 600 texts with the phrases na ty and per ty (eng. on a first-name basis) taken from the linguistic corpus of Polish. Such texts allow the author to illustrate the general frame of the relation on a first-name basis. The analysis has shown that the interlocutors in this type of relation share one or more bonds of the following kinds: a bond for benefits, a bond for ease of communication, and an emotional bond. The bond for benefits connects interlocutors in order to achieve a common goal, which can sometimes be observed as a relation on a first-name basis among politicians. Some texts have shown that people decide to switch to a first-name basis to simplify their interaction. The emotional bond, which also connects people addressing each other on a first-name basis, may be related to family groups or a long- term relation between interlocutors. Transition to a first-name basis can be treated as an act confirming the existence of one or more of the above-mentioned bonds, which does not always mean permission to cross the border of privacy. The results of the analysis have also shown that social markers such as age, hierarchy, and gender may cause uncomfortable feeling when switching to a first-name basis. The elements indicated by this analysis provide an important perspective for further research.

PL

Artykuł przedstawia analizę tekstów korpusowych opisujących relację na ty w polskim społeczeństwie. Materiał badawczy stanowi ponad 600 tekstów z hasłem na ty oraz per ty zaczerpniętych z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, które pozwalają zobrazować ogólny zarys relacji na ty. Zaprezentowana analiza pokazuje, że w relacji na ty istnieje jedna lub więcej z trzech więzi między rozmówcami: więź dla korzyści, więź dla swobody oraz więź uczuciowa. Więź dla korzyści łączy interlokutorów w realizowaniu wspólnego celu i taką relację na ty czasami można obserwować w środowisku politycznym. Niektóre teksty pokazały, że w dążeniu do swobody w interakcji również rodzi się więź łącząca osoby przechodzące na ty, a więź uczuciowa może dotyczyć rodziny czy długo znających się rozmówców. Przejście na ty można traktować jako akt potwierdzający istnienie jednej lub kilku z wyżej wymienionych więzi, nie zawsze jest on jednak równoznaczny z pozwoleniem na przekroczenie granicy prywatności. Wyniki analizy dowiodły również, że wyznaczniki społeczne takie jak wiek, hierarchia czy płeć mogą spowodować poczucie skrępowania przy przejściu na ty. Zasygnalizowane przez niniejszą analizę elementy stanowią istotną bazę do dalszych badań przedmiotu.

6

Zasada integracji jako sposób zapewnienia interdyscyplinarnych związków w szkoleniu profesjonalistów

51%

Romanyshyna L., Samaruk N.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2019

|

vol. 32

|

issue 1

EN

Pedagogical foundations of integration processes in education are discussed in the article. The problem of determining the essence, goals and signifiance of integration in the educational process is investigated. Levels of integration are highlighted (level of interdisciplinary connections, didactic synthesis, integrity). The role of interdisciplinary connections of natural science disciplines as an objective factor in the formation of students’ competence and activation of their cognitive activity is substantiated. The genesis of the development of this concept is considered. The importance of interdisciplinary connections in the educational process is highlighted. In addition, the article focuses on the problem of determining the functions of interdisciplinary connections. The problem of classification of interdisciplinary connections is investigated.

PL

Artykuł dotyczy pedagogicznych podstaw procesów integracyjnych w edukacji. Badany jest problem określania istoty, celów i poziomów integracji. Doceniono rolę interdyscyplinarnych powiązań nauk przyrodniczych jako obiektywnego czynnika kształtowania kompetencji uczniów i aktywizacji ich aktywności poznawczej. Uwzględniono genezę rozwoju tej koncepcji. Podkreślono kwestię znaczenia stosowania interdyscyplinarnych powiązań w procesie edukacyjnym. Stwierdzono także problem związany z definicją funkcji i klasyfikacją połączeń interdyscyplinarnych.

7

Samowykluczenie jako zagrożenie dla inkluzji

51%

Pospiszyl I.

Student niepełnosprawny. Szkice i rozprawy

|

2018

|

issue 18(11)2018

29-37

EN

The article focuses on the sense of solitude and loneliness of people in the modern world. Author deals with the problems of interpersonal relationship and their incompleteness. Solitude as a total opposition to inclusion can be a consequence of exclusion or self-exclusion.

PL

Artykuł koncentruje się na poczuciu osamotnienia i samotności człowieka we współczesnym świecie. Autorka podejmuje problematykę relacji międzyludzkich oraz wskazuje na ich niekompletność. Osamotnienie, czyli całkowite przeciwieństwo inkluzji, może być konsekwencją wykluczenia lub samowykluczenia.

8

Фразеология в романах Флориaна Чарнышевича как языковое свидетельство образа взаимоотношений польской общности на приберезинской территории в начале XX векa

51%

Ostrówka M.

Acta Baltico-Slavica

|

2013

|

vol. 37

565-574

EN

This article is an attempt at analysing collocations chosen from Florian Czarnyszewicz’s novels Nadberezyńcy and Wicik Żywica on the basis of their semantic classification. The subject of the analysis were collocations expressing mutual interpersonal relations: love, relations with family members or neighbours, fighting with somebody / showing hostility, punishment / revenge, killing / dying. The majority of the analysed idioms are used to express emotions, among which negative emotions prevail. The analysed units can be divided in the following way: typical of spoken Polish having full semantic, lexical and grammatical equivalents in Belorussian having full semantic, lexical and grammatical equivalents in Russian having full semantic, lexical and grammatical equivalents in Belorussian and Russian. This division results from the historical and linguistic conditions – the Poles inhabiting ethnic Belarus lived in a multinational environment. Traditional Polish communities were located near Belorussian and Russian (Old-Believers’) villages. The genetic proximity of the Polish, Belorussian (including dialects) and Russian languages gave rise to numerous language interferences. The evidence of this is the vocabulary used in Czarnyszewicz’s novels, especially idioms.

9

Relacje intymne we współczesnym świecie

51%

Wrochna P.

Opuscula Sociologica

|

2018

|

issue 1(23)

37-52

PL

Niewątpliwie jesteśmy obecnie świadkami głębokiej zmiany społeczno-kulturowej. Rdzeń tej przemiany koncentruje się wokół kategorii jednostki, która definiowana jest jako wyemancypowany z tradycyjnych przynależności i więzi grupowych, autonomiczny i reﬂeksyjnie działający podmiot w zupełnie nowym „teatrze życia codziennego”. Klarujący się nowy ład, określany mianem „kultury indywidualizmu”, przenikając dzisiejsze społeczeństwo odciska swe piętno także w wymiarze relacji międzyludzkich, przekształcając sferę intymności. Powszechna dzisiaj tematyzacja Ja jawić się może także jako przeszkoda w dbałości o My. Zjawisko to, rzutując w istotny sposób na relacje międzyludzkie, tworzy podatny grunt dla niepewności, rozczarowania i poczucia braku bezpieczeństwa, wyznaczając tym samym ramy dzisiejszej „wyemancypowanej intymności”. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia przemian, jakie zachodzą na polu intymności w kontekście współczesnego indywidualizmu.

EN

Undoubtedly, the recent years have seen a profound socio-cultural change. The core of the change is formed by the category of the individual that is defned as an autonomous subject alienated from traditional affliation and group ties, reﬂectively acting in a completely new ‘theatre of everyday life’. The new order, called a ‘culture of individualism’, which permeates the present-day society, sets its stamp also on human relations, transforming the intimate sphere. The thematisation of ‘I’, so common nowadays, may appear as an impediment to take care of ‘we’. The phenomenon having a signifcant effect on human relations lays the ground for diffdence, disappointment and a sense of insecurity, providing a framework for today’s ‘emancipated intimacy’. The article is an attempt to capture the changes that take place in the sphere of intimacy in the context of the present-day individualism.

10

Więź małżeńska jako doświadczanie miłości w ujęciu chrześcijańskim

51%

Chrost M.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2020

|

vol. 23

|

issue 1

EN

Living love is the most human and universal experience. Love is a complex, multi‐faceted, psychological and spiritual reality. It is a universal and timeless value. It is associated with the greatest human need to be loved and the desire to love. Therefore, in the integral development of a person, love is the most important factor that shapes and integrates his/her personality. The essence of love is unchangeable, but the ways of experiencing and expressing it are very different. The development of conjugal love requires the growth of a marital bond. It is thanks to it that it is possible for two people to be united in love. A marital bond constitutes an essential element which integrates and shapes the multifaceted area of marital relationship, interaction and communication.Nowadays, in an era of consumerism and a lifestyle based more on civil partnerships, it can be seen that love and marriage are not treated as the values, they are often even spoken of with shame. Therefore, the aim of the article is to present theoretical issues related to the experience of love in a Christian perspective, especially from the perspective of a marital bond. Taking into account the complexity of this issue, only selected aspects will be shown. The various contexts of love and the experience of marital love will be discussed. The essence and value of the marital bond will be shown, as well as the aspect of developing the ability to love in the process of human education.

PL

Przeżywanie miłości jest najbardziej ludzkim i powszechnym doświadczeniem. Miłość jest rzeczywistością złożoną, wieloaspektową, psychiczną i duchową. To wartość uniwersalna i ponadczasowa. Związana jest z największą potrzebą ludzką bycia kochanym i pragnieniem miłowania. Dlatego też w integralnym rozwoju osoby jest ona najważniejszym czynnikiem, który kształtuje i scala jej osobowość. Istota miłości jest niezmienna, natomiast sposoby jej przeżywania i wyrażania są bardzo różne. Rozwój miłości małżeńskiej wymaga rozwoju więzi małżeńskiej. To dzięki niej możliwe jest integralne połączenie się dwóch osób w miłości. Więź małżeńska jest podstawowym elementem, który scala i wyraża wielopłaszczyznowy obszar małżeńskich relacji, interakcji i komunikacji.Obecnie, w dobie konsumpcjonizmu oraz rozpowszechniania się stylu życia w związkach partnerskich, można zauważyć, że miłość i więź małżeńska nie są wartościami, często wręcz mówi się o nich wstydliwie. W związku z tym, celem artykułu jest przedstawienie w ujęciu chrześcijańskim teoretycznych zagadnień odnoszących się do doświadczania miłości szczególnie w perspektywie więzi małżeńskiej. Uwzględniając złożoność tej problematyki, zostaną ukazane tylko wybrane jej aspekty. Omówione zostaną różnorodne konteksty miłości oraz doświadczanie i przeżywanie miłości małżeńskiej. Ukazana będzie istota i wartość więzi małżeńskiej, a także kwestia rozwijania zdolności do miłości w procesie wychowania człowieka.

11

Rodzina i szkoła jako przestrzenie budowania kapitału społecznego

51%

Malinowska J.

|

2016

|

vol. XIII

|

issue (1/2016)

279-292

EN

Social capital is a resource desired and perceived as a prerequisite for the economic development of the state and as the basis of civil society. Poland’s social capital is low and in the future this may impede Poland’s development. Family and school are the main spaces where social capital, which manifests itself in the attitude which fosters cooperation and communication, is created. Social capital does not refer to individuals, but to social networks – communities that these individuals are able to create. However, it may be used by individuals to achieve individual goals and change their own situation. In the family, which is among the primary groups, social capital is created by cultural mechanisms (based on norms, beliefs, trust etc.). The school generates social capital by integrating groups, teaching cooperation and democratic values that build trust. Social capital is expressed in the relationships among members of the community. The nature of particular relationships is dependent on the scope of duties and rights, the distribution of authority and power. The size of the capital may change depending on the shape of the relationship among people and the number of their roles in society. Children, who have a special position in the family (educational function of the family), do not live in two separate areas: family and education, they are members of both of these communities and are subjects of their interactions. The article is an attempt to investigate what happens at point of contact between these two spaces and to assess what are the possibilities and limitations of utilizing the social capital of a family in the context of the new role of school, which is understood as “public good”.

PL

Kapitał społeczny jest zasobem pożądanym i postrzeganym jako warunek rozwoju gospodarczego państwa i podstawa społeczeństwa obywatelskiego. Polska jest krajem o niewielkim kapitale społecznym, co w przyszłości może stać się czynnikiem hamują cym rozwój. Rodzina i szkoła stanowią główne przestrzenie budowania/wytwarzania kapitału społecznego, który ujawnia się w postawie sprzyjającej współpracy i komunikacji. Kapitał społeczny nie odnosi się do jednostek lecz sieci społecznych, wspólnot, które te jednostki są w stanie tworzyć. Może być jednak wykorzystywany przez jednostki do osiągania indywidualnych celów i zmieniania własnej sytuacji. W rodzinie, która zaliczana jest do grup pierwotnych, kapitał społeczny powstaje poprzez mechanizmy kulturowe (oparte na normach, wierzeniach, zaufaniu). Szkoła wytwarza kapitał społeczny poprzez integrację grup, współpracę i wartości demokratyczne, które budują zaufanie. Kapitał społeczny wyraża się w relacjach między członkami społeczności. Charakter danej więzi jest zależny od zakresu obowiązków i praw, rozkładu autorytetu i władzy. Wielkość kapitału może się zmienić w zależności od kształtu relacji między ludźmi oraz liczby pełnionych przez nich ról społecznych. Dzieci, które mają szczególną pozycję w rodzinie (funkcja wychowawcza rodziny), nie żyją w dwóch odrębnych przestrzeniach: rodzinnej i edukacyjnej, są członkami obu społeczności i podmiotami ich oddziaływań. W tekście została podjęta próba przyjrzenia się, co dzieje się na styku tych dwóch przestrzeni, jakie są możliwości i ograniczenia zagospodarowania kapitału społecznego rodzin w kontekście nowej roli szkoły rozumianej jako „dobro publiczne”.

12

The Impact of Hybrid Work on the Quality of Interpersonal Relations in the HR Department of the Enterprise – A Case Study

41%

Wójcik M., Poroszewska M.

European Management Studies

|

2023

|

vol. 21

|

issue 2

51-74

PL

Cel: celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy wdrożenie hybrydowej organizacji pracy prowadzi do jakościowej zmiany relacji międzyludzkich w dziale HR. Metodologia: aby osiągnąć postawiony cel, autorzy postanowili przeprowadzić studium przypadku w dużej, rozproszonej organizacji. Dane empiryczne uzyskano za pomocą kwestionariusza badawczego online, indywidualnych wywiadów pogłębionych oraz przy wykorzystaniu systemów informatycznych organizacji poddanej badaniom. Wyniki: w wyniku badania wykazano, że w badanym obszarze HR wdrożenie hybrydowej organizacji pracy nie wpłynęło na jakość relacji między pracownikami. Wyniki te stoją w sprzeczności z niektórymi istniejącymi źródłami, co pozwala przypuszczać, że wpływ pracy hybrydowej na relacje między pracownikami nie jest jednoznacznie określony. Istnieją także sytuacje, w których taki wpływ nie występuje. Otwiera to szeroki zakres możliwości wdrożenia hybrydowej organizacji pracy bez negatywnego wpływu na organizację. Oryginalność/wartość: literatura dotycząca wpływu hybrydowej organizacji pracy na jakość relacji między pracownikami nie jest bogata. Większość dostępnych materiałów opiera się na raportach firm konsultingowych, których wartość naukową trudno ocenić. Podobnie niewielu badaczy podejmuje problematykę relacji międzyludzkich w erze postpandemicznej.

EN

Purpose: The purpose of this article is to answer the question of whether the implementation of hybrid work organization results in a quality change of interpersonal relations in an HR Department. Methodology: To achieve the stated goal, the authors decided to conduct a case study in a large, dispersed organization. Empirical data were obtained through an online research questionnaire, an individual in-depth interview, and the IT systems of the organization under study. Findings: As a result of the study, it was shown that in the examined HR Department, the implementation of hybrid work organization did not change the quality of employee relations. The results contradict some existing sources, making us assume that the impact of hybrid work on employee relations is not unequivocal. Therefore, there are possible situations where its negative or positive effect does not exist. This opens a wide range of possibilities for applying hybrid work methods without negatively impacting the organization. Originality/value: The literature is scarce when it comes to analyzing the impact of hybrid work organization on employee relations. Most of the available material is based on reports from consulting companies and its scientific value is impossible to examine. Even less literature addresses the issue of interpersonal relations in the post-pandemic era.

13

Konflikt – dialog – mediacja

41%

Nakielska M.

Nurt SVD

|

2013

|

issue 1

35-49

PL

Praktyka mediacji, której celem jest dobrowolne i poufne porozumienie się stron będących w konflikcie, w obecności bezstronnej i neutralnej trzeciej osoby (mediatora), staje się powszechną, pozasądową formą regulacji skomplikowanych relacji międzyludzkich. Relacja powstająca na linii konflikt – dialog czy dialog – mediacja stanowi złożone zagadnienie interdyscyplinarne, które ma na celu poprawę relacji międzyludzkich poprzez wskazanie jak najmniej inwazyjnego rozwiązania. Autorka prezentowanej publikacji, w sposób syntetycznie merytoryczny, ukazuje wieloaspektowe walory takiej formy rozwiązywania konfliktów. Wykazuje też, że metoda ta może stanowić inspirację do pozasądowych sposobów rozwiązywania sporów we wspólnocie Kościoła – szczególnie w przestrzeni małżeństwa i rodziny. Od lat 90. XX wieku „instytucja mediacji” staje się niekwestionowanym podmiotem pojednawczym również w pluralistycznej, polskiej rzeczywistości.

EN

The practice of mediation, which aims to voluntary and confidential communication among parties in conflict, in the presence of an impartial and neutral third person (the mediator), it becomes a universal form of extra-judicial control of complex relationships. The relationship that forms on line conflict-dialogue and dialogue-mediation is a complex crosscutting theme that aims to improve human relations by identifying the least invasive solution. The present author, in a synthetically substantive manner, reveals a multifaceted advantages of this form of conflict resolution. She also shows that this method can serve as an inspiration to non-judicial dispute resolution in the Church community – particularly in the area of marriage and family. Since the 1990s, “the institution of mediation” is the undisputed party also conciliatory in a pluralistic, Polish reality.

14

Covid-19 z perspektywy chrześcijańskiej

41%

Urbina C. I.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2020

|

vol. 33

|

issue 2

26-41

EN

This article is an intellectual attempt to deal with the consequences of the multifaceted crisis caused by the Covid-19 pandemic. It is based on the principles of Catholic doctrine. First, an attempt is made to answer the question about the the[1]ological significance of the crisis itself: can it be understood in the key of “God’s pu[1]nishment”, as it is often done in statements and publications referring to the Catholic point of view? Then, the spiritual consequences of the crisis are presented, first of all the impact of isolation on interpersonal relationships and the potential effects it may have on a people’s ability to be open to transcendence. Finally, on the base of the Catholic social teaching, postulates are formulated regarding the necessary modifications in the lifestyle and principles of the global economy, so that the drama of the pandemic may become an opportunity for greater humanization and a step on the way to conversion of human society

15

Dobrostan w relacjach międzyludzkich. Kontekst socjokulturowy

41%

Ściupider- Młodkowska M. B.

Wychowanie w Rodzinie

|

2023

|

vol. XXX

|

issue (3/2023)

35-51

EN

Aim. To attempt a critical analysis around the questions: What socio-cultural processes lead to the destruction of bonds and relationships? Do activities linked to the dominant logic of instrumental reasoning: self-improvement, self-investment, self-realisation, the primacy of profit and loss, alter the socio-emotional competences of subjects and prevent a life of well-being? Materials and methods. The whole reflection is embedded in a critical discourse analysis, whose main task is to unmask the myth of well-being, understood exclusively as subjects taking care of themselves, neglecting the common good. Selected research and analysis on cultural narcissism was used. Conclusion. Satisfactory and sustainable social relations are a priority and a condition for the survival of the community. Nowadays, they are significantly weakened and require pedagogical intervention in the field of rational coding of the contents of the culture of instrumentalism, excess, and narcissism. The observed disappearance of social-emotional competences related to empathy correlates to a large extent with cultural determinants, including the logic of instrumental reason instead of moral and subjective reason. Digital distance cools emotionality, which in turn has a direct impact on loneliness, confusion, and lack of well-being in relationships.

PL

Cel. Próba krytycznej analizy wokół pytań: Jakie socjokulturowe procesy prowadzą do destrukcji więzi i relacji? Czy działania związane z dominującą logiką rozumowania instrumentalnego, czyli samodoskonalenie, samorozwój, samozadowolenie, prymat zysków i strat, zmieniają kompetencje społeczno-emocjonalne podmiotów i uniemożliwiają życie we wspólnocie i dobrostanie? Materiały i metody. Całość rozważań osadzono w krytycznej analizie dyskursu, której głównym zadaniem było obalenie mitu o dobrostanie rozumianym wyłącznie jako (dobro) byt i dbanie tylko o siebie, a zaniedbywanie dobra wspólnego. Wykorzystano wybrane badania i analizy dotyczące kulturowego narcyzmu. Wnioski. Satysfakcjonujące i trwałe relacje społeczne są priorytetem i warunkiem trwania wspólnoty. Dziś poprzez proces indywidualizacji i narastanie narcyzmu kulturowego te więzi są znacznie osłabione, wymagają wyobraźni współczującej (o której pisała Martha Nussbaum) (Nussbaum, 2016) oraz interwencji pedagogicznej w rozwijaniu orientacji allocentrycznej, sprzeciwiającej się instrumentalizmowi, obojętności i cynizmowi. Obserwowany zanik kompetencji społeczno-emocjonalnych związanych z empatią w znacznej mierze koreluje z determinantami kulturowymi, w tym z przewagą logiki rozumu instrumentalnego nad moralnym i podmiotowym. Cyfrowy dystans, nastawienie na sukces, dominacja zachowań egocentrycznych wychładzają emocjonalność i ogólną wrażliwość społeczną, co z kolei bezpośrednio wpływa na osamotnienie, zagubienie i brak dobrostanu w relacjach.

16

Józef Tischner w sporze o społeczną naturę człowieka. 'Homo sovieticus' a 'homo solidaritus'

36%

Nierodka P.

Studia Philosophiae Christianae

|

2012

|

vol. 48

|

issue 4

75-95

EN

This paper refers to the views of Aleksandr Zinovyev, Aleksandr Solzhenitsyn and, above all, Józef Tischner’s philosophical concept. They share and criticize the same area of interest, i.e. the phenomenon of homo sovieticus. In the dispute over the social nature of man, J. Tischner ponders on homo sovieticus, but first and foremost on the man that lives by the principle of solidarity, man described as homo solidaritus. Homo sovieticus “is merely a popular historical symbol”, a figure of the past. It is a subject of historical and sociological research, among others, and a modus, i.e. one of the methods of organizing human relations, which failed. The human being is not defined through the use of this name. The human being is defined by eidos, which J. Tischner mentions while analyzing the idea of solidarity. The problem of human relations, social relations, dialogue, monologue, conscience, freedom and moral human condition are the “tools” used for analyzing the subject of this paper.

PL

W pracy nawiązuje się do rozważań Aleksandera Zinowiewa, Aleksandera Sołżenicyna, a przede wszystkim do koncepcji filozoficznej Józefa Tischnera. Łączy ich wspólny, poddany przez nich krytyce, przedmiot zainteresowań – fenomen ‘homo sovieticus’. W sporze o społeczną naturę człowieka Tischner podejmuje namysł nie tylko nad fenomenem ‘homo sovieticus’, ale przede wszystkim nad człowiekiem żyjącym zgodnie z ideą solidarności, określanym w literaturze jako ‘homo solidaritus’. ‘Homo sovieticus’, „to zaledwie nośny symbol dziejowy”, postać, która przeszła do historii. To przedmiot badań między innymi historii, socjologii, to jeden z ‘modi’, czyli jeden ze sposobów organizacji relacji międzyludzkich, który się nie sprawdził. Takie określenie człowieka nie definiuje go. Człowieka definiuje ‘eidos’, o którym mówi Tischner analizując ideę solidarności. Problemy relacji międzyludzkich, stosunków społecznych, dialogu, monologu, sumienia, wolności, kondycji moralnej człowieka stanowią „narzędzia” w analizach tytułowego przedmiotu pracy.

Refine search results

Doskonalenie relacji międzyludzkich wyzwaniem społeczeństwa XXI wieku

VARIOUS ASPECTS OF LOVE IN MANFRED, CAIN AND HEAVEN AND EARTH BY GEORGE GORDON BYRON

Postawy prospołeczne i egoistyczne młodzieży polskiej

Everyday Life in (Post-)Pandemic Homes

Relacja na ty w świetle tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego

Zasada integracji jako sposób zapewnienia interdyscyplinarnych związków w szkoleniu profesjonalistów

Samowykluczenie jako zagrożenie dla inkluzji

Фразеология в романах Флориaна Чарнышевича как языковое свидетельство образа взаимоотношений польской общности на приберезинской территории в начале XX векa

Relacje intymne we współczesnym świecie

Więź małżeńska jako doświadczanie miłości w ujęciu chrześcijańskim

Rodzina i szkoła jako przestrzenie budowania kapitału społecznego

The Impact of Hybrid Work on the Quality of Interpersonal Relations in the HR Department of the Enterprise – A Case Study

Konflikt – dialog – mediacja

Covid-19 z perspektywy chrześcijańskiej

Dobrostan w relacjach międzyludzkich. Kontekst socjokulturowy

Józef Tischner w sporze o społeczną naturę człowieka. 'Homo sovieticus' a 'homo solidaritus'