Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  sprawiedliwy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Św. Justyn – „sprawiedliwy pośród narodów”

100%
Wróblewska J. E.
Vox Patrum
|
2012
|
vol. 57
751-761
EN
This article refers to St. Justin, who was one of the Church Fathers, one of the first Christian philosophers and Greek apologists and also a martyr for the Christian faith when this was spreading throughout the Roman Empire. In the preface, it is shown that a hostile attitude existed at the time of both the Roman Empire and the Jews towards Christianity at its very beginning. Christians were being stultified and sentenced to death. Each part of the article shows Justin in a different cultural role. First, we can see the beginnings of his life. Justin lived in the second century after Christ. He was born in Samaria, which was firmly hellenised and that is why he was well prepared to live in a multinational empire in those times. As a Christian philosopher Justin was entering into relations with the Jews and pagans, always seeking the truth. The next part is about Justin – as a philosopher. He was also the most popular and the most outstanding Christian philosopher of the second century after Christ. He kept a positive attitude towards philosophy. He valued Stoics, Platonics, Socrates and Plato in some areas, so that he could notice elements of truth in the teachings of Greek philosophers. But Justin was against religious syncretism. We owe to Justin the demonstration of Christian true faith through pagan philo­sophical concepts. He was looking for dialogue between Christianity and pagan philosophy and used its terms to show others the only true wisdom which he had got to know by himself. Since the mid-second century the pastoral purpose of patristic literature was changing to become a means of defence of Christianity against attacks from out­side and inside – meaning heretics. He also started the new type of discussion with heretics. Then Justin as a theologian – he refers many times to the Old Testament and Prophets announcing the coming of Jesus – Logos, whose grain of truth Justin noticed in every ancient teaching. Justin also refers to the parallel between Socrates and Christ, something we can find everywhere in the Apology of Justin. He also left us the oldest descriptions of the sacrament of Baptism and the Eucharist. He is the person who created the dialogue between faith and intellect. Another part speaks about apologies which first of all were to demand equa­lity with other religions and philosophies. Then as an apologist – he defended Christianity from unfounded accusations by Roman emperors and cultural elites. He defended the Christian faith through the use of rational arguments. He wanted to show universal truth via rational discourse. Finally Justin as the righteous man , which we can say he was called because of his name (Lat. iustinus – righteous) and which was the way he acted in his life. He was searching for the truth in his life, the true knowledge. He founded a philosophical school in Rome in which he taught one true wisdom and as a true philosopher he did this free of charge. He was accused of being a Christian and brought before the judge, because he did not accept the pagan gods, and did not obey the Emperor. The best apology for Christians was their readiness for martyrdom. As a Christian philosopher he ended his life and sealed it by shedding his blood shed for Christ. He is regarded as one of the early Church Fathers. This early witness of Tradition became one of the first who tried to bring Christian thinking closer to Greek philosophy; Justin became a something of a keystone which linked antiquity with the novelty of Christianity. In conclusion, Justin brought Christianity closer to philosophy by explaining it using philoso­phical language.
2
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenie kategorii sprawiedliwości w procesie wychowania dzieci w młodszym wieku szkolnym

75%
Stępkowska K.
Przegląd Pedagogiczny
|
2016
|
issue 1
17-29
PL
Przedmiotem rozważań niniejszej publikacji jest sprawiedliwość i jej rola w edukacji dziecka na pierwszym etapie kształcenia ogólnego. Artykuł podejmuje problematykę sprawiedliwości, począwszy do zdefiniowania pojęcia i jego hierarchizacji, a skończywszy na możliwości zastosowania pewnych założeń teoretycznych w typowych sytuacjach szkolnych. Analizie w szczególności została poddana rola nauczyciela – jako tego, który stosuje zasady sprawiedliwości. Całość rozważań kończy scenariusz zajęć, możliwych do przeprowadzenia w klasie trzeciej szkoły podstawowej, a dotyczący rozumienia pojęcia sprawiedliwości oraz dostrzegania zachowań uznawanych powszechnie za niesprawiedliwe.
3
Publication available in full text mode
Content available

Człowiek sprawiedliwy a człowiek bezbożny w świetle Ps 37

51%
Kľusková M.
The Biblical Annals
|
2019
|
vol. 9
|
issue 1
5-34
PL
Psalm 37 is one of the most typical wisdom texts in the Book of Psalms. In comparison to other psalms it contains a high number of information on the righteous and the wicked person. The paper aims to present and analyse in detail all contexts in which mentions of the righteous and the wicked appear in order to answer the question what function these information have. The paper is divided into five parts. In the first one is given a short introduction into psalm’s genre and its main topic. The second one reflects all mentions of the righteous and the wicked in Ps 37, such containing the key terms as qyDic' and [v'r' but also those which are thematically connected with them. In the third and fourth part of the paper the information about the righteous and the wicked are analysed in detail and the main contexts of their using are defined. The righteous as supported by God are mainly viewed as existential winners in contrast to the wicked presented as life losers. The final part of the article explains the role of the information on the righteous and the wicked in the psalm taking into account the actual situation of the psalm’s addressee.
4
Publication available in full text mode
Content available

Obraz Boga wyłaniający się z konfrontacji bezbożnego i sprawiedliwego w wybranych księgach Starego Testamentu

51%
Rams J.
|
2017
|
vol. 26
|
issue 3
23-31
EN
Justice is a difficult concept. Its description is present in almost every chapter of the Bible. It has various aspects. However, the basic message is that justice comes from God and it leads towards Him. The purpose is to become a righteous man who is formed by God’s Justice. By repeating this adjective, the Bible defines this attitude and contrasts it with the picture of a wicked man and impiety itself. This can be observed mainly in the Book of Proverbs and in the Book of Psalms. A simple structure of proverbs allows us to notice the contrast between a wicked and pious man. A similar structure of psalms makes it possible to compare both concepts. Selected parts of the Books define those contrasting attitudes. This leads us to predictable conclusions. Some interesting phrases can be observed in the Book of Ezekiel. The author avoids static concepts and the final classification of a righteous man who will never become a sinner. The prophet knows those attitudes. He is interested how man can change. He wants to know if man can hold on to such attitude. The narration of the Book does not contrast both attitudes but it challenges and evaluates them.
5
Publication available in full text mode
Content available

Motyw Dnia Pańskiego w Księdze Sofoniasza na tle mesjańskiej radości w So 3,14-17

45%
Zawadzki A.
Collectanea Theologica
|
2017
|
vol. 87
|
issue 4
75-90
EN
The article seeks to highlight the problem of the theological complexityof the Book of Zephaniah, that would be intriguing to the general reader,and in which the categorical divine oracle of judgment collides with a stronginvitation to the messianic joy (Ze. 3:14-17). By starting from the border verse(Ze. 3:9), where the oracle of judgment rapidly turns into an oracle of salvation,the author tries to examine the internal dynamics of this theologicalturning point. The main purpose of this analysis is to attempt to understandthe nature of the day of the Lord which, in the book of Zephaniah, turns outto be at the same time the day of judgment and the day of salvation. Basedon the classic Aristotelian doctrine of the four causes, the author puts inorder disparate material on the day of the Lord in the book of Zephaniah andsees in it a number of references to the Jahwistic version of the account ofthe sin concerning the sons of God (Gn. 6:1-4) and the flood (Gn. 6:5-8,22;9.1-17). The article may become a contribution to the understanding of theimpact of the Pentateuchal sources on the prophetic tradition.
6
Publication available in full text mode
Content available

„Sprawiedliwy ginie, a nikt się tym nie przejmuje” (Iz 57,1a) – obraz judejskiej elity w inwektywach Trito-Izajasza (Iz 56–57). Kryzys przywództwa w prowincji Jehud w połowie V wieku przed Chr.

45%
Zawadzki A.
The Biblical Annals
|
2023
|
vol. 13
|
issue 2
251-295
EN
The article shows that Isa 56–57 is a collection of five images (56:1–8; 56:9–12; 57:1–2; 57:3–13; 57:14–21) created in variatio style. The introduction presents a single sentence from Tacitus as an example of the variatio employed and the effort of intellectual reflection that the reader must undertake to understand it. Then an extended exegesis of Isa 56–57 – linking seemingly unconnected passages into a coherent whole – leads to a depiction of the situation of Yehud in the mid-fifth century BC, on the eve of Nehemiah’s reform. The prophecy about the eunuch in Isa 56:1–8 is a historical allusion to Nehemiah and an attempt to give him credence. Indeed, a number of arguments indicate that he may have been considered a eunuch and a foreigner by the Judeans (even if he was not de facto one – the available sources are not conclusive). Receiving a vocation, he is prepared to face a socio-religious crisis. It is mainly a crisis of leadership: those in leadership are degenerate, subject to moral insensitivity, spiritual stupefaction, drunkenness, prostitution and idolatrous practices (child sacrifice, sacred fornication, worship of Moloch), compared to mute dogs, unable to see the impending danger. The negative portrayal of the elite is balanced by positive emphases: the presence of the righteous whose death is not fruitless, the activity of the prophetic community and the announcement of the intervention of God who forgives and proclaims peace. A brief conclusion highlights the theological significance of the texts under study: inclusivity, the death of the righteous (filled with a theology of vicarious suffering), God’s ontic holiness as the basis of mercy, and prophetic inspiration as the activity of God the Creator are some of the theological themes present in Isa 56–57. The article is strictly exegetical and descriptive with elements of humanism and spirituality.
PL
Artykuł wykazuje, że Iz 56–57 jest zestawieniem pięciu obrazów (56,1-8; 56,9-12; 57,1-2; 57,3-13; 57,14-21) stworzonych w stylu variatio. Wstęp przedstawia jedno zdanie z Tacyta jako przykład zastosowanej variatio oraz trudu intelektualnej refleksji, jaki czytelnik musi podjąć, by je zrozumieć. Następnie rozbudowana egzegeza Iz 56–57 – łączącą niepowiązane na pozór fragmenty w spójną całość – prowadzi do ukazania sytuacji Jehud w połowie V wieku przed Chr., w przeddzień reformy Nehemiasza. Proroctwo o eunuchu w Iz 56,1-8 jest historyczną aluzją do Nehemiasza i próbą jego uwiarygodnienia. Szereg argumentów wskazuje bowiem, że przez Judejczyków mógł być uważany za eunucha i cudzoziemca (nawet jeśli de facto nim nie był – dostępne źródła nie są jednoznaczne).  Otrzymując powołanie, zostaje przygotowany, by stawić czoła kryzysowi społeczno-religijnemu. Jest to głównie kryzys przywództwa: ci, którzy stoją na czele, są zdegenerowani, poddani znieczulicy moralnej, duchowemu otępieniu, pijaństwu, prostytucji i bałwochwalczym praktykom (składanie dzieci w ofiarach, nierząd sakralny, kult Molocha), porównani do niemych psów, nie widzą zbliżającego się zagrożenia. Negatywny obraz elit jest zrównoważony pozytywnymi akcentami: obecnością sprawiedliwych, których śmierć nie jest bezowocna, działalnością środowiska prorockiego i zapowiedzią interwencji Boga przebaczającego i ogłaszającego pokój. Krótkie zakończenie uwypukla doniosłość teologiczną badanych tekstów: inkluzywność, śmierć sprawiedliwego (wypełniona teologią cierpienia zastępczego), świętość ontyczna Boga jako podstawa miłosierdzia oraz natchnienie prorockie jako działalność Boga Stwórcy – to niektóre z teologicznych tematów obecnych w Iz 56–57. Artykuł ma charakter stricte egzegetyczny i opisowy z elementami humanizmu i duchowości.
7
Content available remote

"Ihr Gerechten, jubelt vor dem Herrn". Psalm 33 als klassicher Hymnus

45%
Matysiak B. W.
Studia Warmińskie
|
2012
|
issue 49
93-105
PL
Radość sprawiedliwych żyjących w przymierzu z JHWH i doświadczających Jego zbawczego działania, wyraża się w Ps 33 jako „nowa pieśń”. W swojej historii Izrael ciągle spotykał się z mocą słowa i „rady” Boga, stając się świadom swej wyjątkowości. Lud Boży doświadczył także, że nieustannie przebywa pod opiekuńczą Opatrznością Boga zapewniającą mu ochronę i pomoc. Dochodzi to do głosu w wyrażeniu myśli o Bogu jako Stwórcy wszystkiego oraz Panu historii, od którego zależny jest cały znany człowiekowi świat. Przed Bogiem Izraela nie ostoi się żadna siła ani potęga, dlatego drżą przed Nim lud i narody, które żyją według swych praw i politycznych planów. Jednak każda siła wojskowa jest niczym przed zasiadającym na tronie w niebie JHWH. Ps 33 nie posiada eschatologicznego charakteru, a jego obrazy słowne wskazują na historię oraz aktualnie przebiegające życie jako tajemnicę i cud zawsze i ciągle urzeczywistniające się w stwórczym dziele oraz historii. Przeanalizowany psalm wskazuje więc na ostateczne panowanie Boga w tym sensie, że ludzkie potęgi, moce i panowania są przemijające, Jego zaś władanie przemienia świat w coraz to nową rzeczywistość.
EN
The joy of just living in covenant with YHWH and experiencing His saving action, expressed in Psalm 33 as “new song”. Throughout its history, Israel met with the power of words and the “advice” of God and became aware of his uniqueness. Also experienced God's people that are constantly present in caring providence of God providing protection and assistance to him. This comes to the fore in the expression of thought of God as the Creator and Lord of all history. No force or power will stand before the God of Israel. The people tremble before him, and nations live according to His laws and political plans. However, each military force is nothing before the One who sits on the throne in heaven. Psalm 33 does not have the eschatological character, and his pictures show currently running history and life as a mystery and a miracles in creative work and history. The examined psalm points to the final reign of God in the sense that human powers are transient, and the possession of this world turns increasingly to a new reality.
DE
Die Freude der Gerechten, die im Bund mit Jahwe leben und seine rettende Aktion erfahren, in Psalm 33 als „neues Lied“ ausgedrückt ist. Im Laufe seiner Geschichte wurde Israel immer noch mit der Macht der Worte und mit „dem Rat“ von Gott erfüllt und er war bewusst seiner Einzigartigkeit. Das Volk Gottes erlebte ständige Sorge, Vorsehung, Schutz und Unterstützung von Gott. Dies kommt in den Ausdruck von Gott als Schöpfer und Herr aller Geschichte, von dem die Welt abhängig ist. Vor dem Gott Israels wird keine Macht ausdauern. Die Leute vor ihm zittern und die Nationen leben nach seinen Gesetzen und politischen Plänen. Allerdings ist jede militärische Gewalt nichts vor dem, der auf dem Thron im Himmel sitzt. Psalm 33 hat nicht den eschatologischen Charakter und seine Bilder zeigen die laufende Geschichte, das Leben als ein Geheimnis und die Wunder in kreativer Arbeit und Geschichte. Dieser Psalm zeigt die endgültige Herrschaft Gottes in dem Sinne, dass menschliche Kraft, Macht und Herrschaft vergänglich sind und diese Welt strebt nach einer neuen Wirklichkeit.
8
Publication available in full text mode
Content available

caddîq wobec JHWH na przykładzie wybranych psalmów. Studium teologiczne

32%
Boboryk G.
Rocznik Teologiczny
|
2014
|
vol. 56
|
issue 1
5-26
PL
Przedłożony artykuł jest studium teologicznym na temat postawy caDDîq wobec JHWH na przykładzie wybranych psalmów z Psałterza (Ps 15; 19B; 24; 73; 101; 119). Istotą qyDIc; jest to, że przestrzega przykazań. W ceremoniale „liturgii bramy” Izrael jest zapytywany o swoją sprawiedliwość (Ps 15 i 24), bo tylko sprawiedliwi mają przywilej przebywać na obszarze sanktuarium oraz oczekiwać na Jego zbawcze interwencje w czasie potrzeby. W stosunku do swego bliźniego, sprawiedliwy okazuje swoją wierność, która jest żywotnym elementem sprawiedliwości starotestamentowej. Król jako regent JHWH w swoim życiu prezentuje cechy człowieka sprawiedliwego (Ps 101). Na wzór JHWH wypędza sprzed swojego oblicza bezbożnych, stoi na straży prawidłowego przestrzegania „liturgii bramy”. Otacza się ludźmi sprawiedliwymi, których szanuje oraz broni przed ludźmi złymi. Człowiek sprawiedliwy nie ma nic wspólnego ze sposobem myślenia, mówienia, czynami oraz sposobem życia ludzi niegodziwych (Ps 1; 119). Tora JHWH jest jego największą miłością, obiektem ustawicznej refleksji. Psalm 119 wskazuje na żarliwość tego, który znajduje ustawiczną rozkosz w Jego Torze. Choć sprawiedliwy czasami oburza się i gniewa z powodu pomyślności bezbożnych, to jednak w JHWH znajduje odpowiedź na najbardziej newralgiczne pytania (Ps 73). Pokładanie ufności w JHWH, powierzanie swojej drogi boskiemu kierownictwu, oczekiwanie na Niego, pielęgnowanie bliskiej wspólnoty z Nim daje sprawiedliwemu wewnętrzną równowagę, otwiera oczy na wspaniałość Jego obecności oraz prowadzi do przezwyciężenia najbardziej trudnych kryzysów wiary. Bezbożni budują domy z kart, które ku ich przerażeniu burzy niespodziewany podmuch Bożego gniewu. Sprawiedliwi – pomimo cierpienia – w Nim doświadczają słodyczy Jego obecności oraz zostaną przyjęci do chwały.
EN
The paper offers a theological study on the attitude of caDDîq toward Yahweh on the grounds of selected psalms (Pss 15; 19B; 24; 73; 101; 119) from The Book of Psalms. Keeping of commandments is the notae of caDDîq, the mark of the one who is allowed to enter the Yahweh’s sanctuary. In the ceremony of the «liturgy of the gate» the Israelites are interrogated about their righteousness (Pss 15 and 24), because only the righteous have privilege to sojourn in the holy place and to look forward to His saving intervention in their time of need. In relation to his neighbor, the righteous displays his commitment which is the vital part of the Old Testament view on righteousness. As the representative of Yahweh, in his life the king demonstrates features of a righteous person (Ps 101). Like God himself, the king expels from his life area the wicked and upholds the correct administration of «liturgy of the gate» in the state sanctuary. It is desirable to him to be surrounded by the righteous that He esteems and that He champions respect for their dignity and for their rights. The righteous have nothing in common with the way of thinking, talking, and living of the wicked (Pss 1; 119). The Torah of Yahweh is his biggest love and his object of continual reflection. Psalm 119 enunciates fervidness of those who find constant delight in His Torah. Although the righteous sometimes can express indignation and be angry at prosperity of the wicked, yet in Yahweh he can find the answer to the most pivotal questions (Ps 73). To trust in Yahweh, to commit his way to divine guidance, to look forward to Him, and to nurture intimate community with Him, all of these provide the righteous with inner balance, are opening his eyes on grandeur of Yahweh’s presence, and are leading him to overcoming the most difficult crises of his faith. The wicked build their houses with cards, which will be demolished by an unexpected blast of God’s wrath. Instead of their suffering the righteous experience in Yahweh nearness of His presence and certainty of being taken into glory in the future.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.