Search results

1

Przegląd regulacji stanów nadzwyczajnych w przepisach Konstytucji RP

100%

Bryk T.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2011

|

issue 1 (5)

223-234

PL

W prawodawstwie każdego demokratycznego państwa prawnego znajdować muszą się regulacje dotyczące sytuacji nadzwyczajnych. Niezwykle istotną kwestią jest to, aby regulacje te nie naruszały praw i wolności obywateli ponad niezbędne minimum a państwo stosowało te regulacje tylko w sytuacjach wyjątkowych. Konstytucja RP przewiduje w rozdziale XI zatytułowanym „Stany nadzwyczajne” trzy rodzaje takich stanów: stan wojenny, stan wyjątkowy i stan klęski żywiołowej. Każdy z tych stanów reguluje także odrębna ustawa: o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, o stanie wyjątkowym oraz o stanie klęski żywiołowej. Polskie regulacje w tym zakresie generalnie w sposób wystarczający zabezpieczają prawa i wolności obywatelskie a także chronią państwo przed niebezpieczeństwem nadużywania władzy.

EN

In legislation of each democratic country of law have to be regulations concerned extraordinary situations. Very important think is the regulations don`t violate rights and civic liberties more than absolutely necessary and state use this regulations only in really extraordinary situations. Constitution Republic of Poland provided in IX chapter named “Extraordinary situations” three kinds of such situations: Marshall law, state of emergency and state of disaster. Each of this situations is also regulate by separated act. Polish regulations in this scope are generally enough secure rights and civic liberties and secure the state by danger abuse of authority.

2

Instytucja stanów nadzwyczajnych a stan wojenny

80%

Dzimińska-Mosio M.

Przegląd Policyjny

|

2017

|

vol. 3(127)

167-182

PL

Publikacja poświęcona jest omówieniu regulacji konstytucyjnych dotyczących stanów nadzwyczajnych. Analizie zostały poddane regulacje prawne stanu wojennego i stanu wojny. W publikacji podjęto próbę wykazania różnic między tymi reżimami prawnymi.

3

KRAJOWY SYSTEM RATOWNICZO-GAŚNICZY W SYTUACJI STANÓW NADZWYCZAJNYCH

80%

Lorek M.

Przegląd Policyjny

|

2020

|

vol. 139(3)

162-173

PL

Każde państwo musi wypracować system ochrony bezpieczeństwa, który będzie skutecznie przeciwdziałał zagrożeniom, jakie czekają na jego obywateli. Zagrożeniem jest każda sytuacja, w której pojawia się prawdopodobieństwo powstania stanu niebezpiecznego dla otoczenia, w tym ludzi. Niniejszy artykuł podejmuje kwestię miejsca krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego w zarządzaniu kryzysowym w trakcie występowania stanów nadzwyczajnych.

4

Relacja zasad ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych i w stanie normalnego funkcjonowania państwa

70%

Surówka A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 4 (20)

131-156

PL

Zagadnienie dopuszczalności ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych rodzi wiele problemów. Są one konsekwencją nakładania się na siebie dwóch różnych regulacji dotyczących ograniczeń: ogólnej regulacji wynikającej z art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz regulacji szczególnej zawartej w rozdziale XI Konstytucji dotyczącej wyłącznie stanów nadzwyczajnych. Odpowiedź na pytanie, kiedy i w jakich okolicznościach należy stosować regulacje szczególne dotyczące ograniczania wolności i praw w stanach nadzwyczajnych, a kiedy ogólne zasady wynikające z art. 31 ust. 3 Konstytucji, zależy od kilku kwestii. Po pierwsze, jest ona uzależniona od rodzaju wprowadzonego stanu nadzwyczajnego. Po drugie, zależy od rodzaju wolności czy prawa, które ma zostać ograniczone. Kolejnym problemem jest sposób interpretowania i stosowania poszczególnych przesłanek dotyczących ograniczeń. W tym zakresie dużą rolę odgrywa sposób interpretacji zasady proporcjonalności przyjęty przez Trybunał Konstytucyjny.

EN

The issue of permissibility of limitation of the freedoms and rights of persons and citizens in extraordinary measures causes a lot of problems. They are consequence the imposition two different regulations relative the limitations: the general regulation appearing from article 31 paragraph 3 Constitution and the special regulation including in the Chapter XI Constitution concerning exclusively the extraordinary measures. The answer for the question, when and in which circumstances it shall adapt the special rules concerning the limitation of the freedoms and rights in extraordinary measures and when the general regulations appears from article 31 paragraph 3 Constitution, depends on a few matters. Firstly, it depends on the type of introducing extraordinary measure.Secondly, it depends on the type of the freedom or right, which it have to be limited. The next problem, it is the method of interpretation and applying the rules concerning the limitations. In this area, the rule of proportionality in interpretation of the Constitutional Tribunal is of great importance.

5

Wybory prezydenckie 2010 r. z perspektywy stanów nadzwyczajnych

70%

Brzeziński M.

Studia Politologiczne

|

2011

|

vol. 19

34-43

EN

The article presents the problem of presidential elections and states of emergency. In the article the author describes next (following) problems: the flood, the treatment of states of emergency, the state of natural disaster (reasons – threats, purpose, consequences), the election protests, the principles of protection of representative bodies.

6

Bezpieczeństwo jako kategoria prawna

61%

Malik G.

Studenckie Zeszyty Naukowe

|

2018

|

vol. 21

|

issue 39

EN

Security is a value that is both socially desirable and legally protected. It refers to many spheres of public and private life. It is a multidimensional category and therefore difficult to be clearly defined. The legislator also regulates a number of its aspects, including state security, public safety, security of citizens and others. It makes a category that is fundamental not only in the case of crises but also with the normal functioning of the state.

PL

Bezpieczeństwo jest tą wartością, która jest zarówno pożądana społecznie, jak i chroniona prawnie. Dotyczy wielu sfer życia publicznego i prywatnego. Jest kategorią wielowymiarową i w związku z tym trudną do jednoznacznego zdefiniowania. Prawodawca normuje szereg jego aspektów, w tym bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo obywateli i inne. Stanowi ono tę kategorię, która ma podstawowe znaczenie nie tylko w przypadku kryzysów, ale też w normalnym funkcjonowaniu państwa.

7

Modele prawny i pozaprawny uprawnień w stanach nadzwyczajnych

61%

Adamczyk A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 6(70)

155-170

PL

Instytucja stanów nadzwyczajnych nabrała nowego wymiaru wraz z rozwojem państw o ustroju demokratycznym. Ich cechą jest epizodyczność i jurydyzacja. Stany te mogą być wywołane przez czynniki egzogeniczne i/lub endogeniczne. Wprowadzane są w celu przeciwdziałania zagrożeniu bezpieczeństwa państwa, jego integralności oraz dbałości o dobro narodu. W okresie ich trwania wzrasta rola władzy wykonawczej, a prawa i wolności obywatelskie zostają ograniczone. W artykule nacisk położony został na modele uprawnień władzy w stanach nadzwyczajnych. Zaprezentowano podejścia Davida Dyzenhausa oraz Orena Grossa i Fionnuala Ní Aoláin. W artykule postawiono tezę głoszącą, że źródła uprawnień władz w okresie stanów ekstraordynaryjnych mają nie tylko podłoże prawne, ale także umiejscowione są poza prawem.

EN

The institution of states of emergency has acquired a new dimension with the development of states with a democratic system. Their feature is episodic and juridical. These states can be triggered by exogenous and/or endogenous factors. They are introduced in order to counteract the threat to the security of the state, its integrity and care for the welfare of the nation. During their duration, the role of the executive increases and civil rights and freedoms are restricted. In the article emphasis is placed on the models of the powers of government in states of emergency. The approaches of David Dyzenhaus and Oren Gross and Fionnual Ní Aoláin are presented. The thesis of the article is that the sources of power of the authorities in the period of extraordinate states have not only a legal basis, but are also located outside the law.

8

Konstytucyjne możliwości ograniczania praw i wolności człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych a rozwiązania przyjęte w Polsce w trakcie pandemii COVID-19

57%

Parkitna A.

Horyzonty Polityki

|

2020

|

vol. 11

|

issue 36

43-58

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to present in abbreviated form the possibility of limiting the freedoms as well as human and citizen rights in states of emergency according to the Constitution of the Republic of Poland published in 1997, to compare the possibilities with the solutions established in Poland during the COVID-19 pandemic and finally to assess the constitutionality of these regulations. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The arguments are based on content analysis of constitutional solutions which give the possibility to limit citizens’ rights and freedoms. It also analyses and legally evaluates the regulations adopted by the government during the pandemic. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The considerations have a twofold structure – the first part presents constitutional possibilities of limiting rights and freedoms in states of emergency based on the Constitution and subject literature. The second part discusses the restrictions on rights and freedoms established in Poland during the pandemic, with an attempt to critically analyse them in terms of compatibility with the Constitution. RESEARCH RESULTS: Although the Polish Constitution precisely defines the rules and possibilities of limiting the rights and freedoms in states of emergency, its regulations have not been applied in practice. Normative acts which were introducing restrictions during the pandemic raise very serious reservations from the point of view of their constitutionality. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Laws limiting rights and freedoms during the pandemic not only break the rules of the legal system and increase legislative chaos but also undermine citizens’ trust in the law. A lot of people have been fined for not respecting unconstitutional restrictions which, as a result, might lead to a series of claims for damages against the state. Polish post-pandemic society may no longer be as sure of the inviolability of the rights guaranteed by the Constitution.

PL

CEL NAUKOWY: Artykuł ma na celu przedstawienie w skrótowej formie możliwości ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych w ujęciu Konstytucji RP z 1997 roku, a następnie zestawienie z nimi rozwiązań przyjętych w Polsce w trakcie pandemii COVID-19 oraz próba oceny konstytucyjności tychże regulacji. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Wywód opiera się na analizie treści rozwiązań konstytucyjnych, limitujących możliwość ograniczania praw i wolności. Poddaje również analizie i ocenie prawnej unormowania przyjęte przez rządzących w czasie pandemii. PROCES WYWODU: Rozważania mają dwudzielną strukturę – w pierwszej części na podstawie ustawy zasadniczej i literatury przedmiotu omówiono konstytucyjne możliwości ograniczania praw i wolności w stanach nadzwyczajnych. W drugiej części omówiono ograniczenia praw i wolności wprowadzone w Polsce podczas pandemii, a także podjęto próbę ich krytycznej analizy względem zgodności z Konstytucją. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Chociaż polska ustawa zasadnicza precyzyjnie określa zasady i możliwości ograniczenia praw i wolności w stanach nadzwyczajnych, to jej unormowania nie znalazły zastosowania w praktyce. Akty normatywne, które wprowadzały ograniczenia w czasie pandemii, budzą bardzo poważne zastrzeżenia z punktu widzenia ich konstytucyjności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przepisy ograniczające prawa i wolności w trakcie pandemii nie tylko łamią zasady systemu prawnego i zwiększają chaos legislacyjny, ale także podważają zaufanie obywateli względem prawa. Wielu ukarano za nieprzestrzeganie niekonstytucyjnych ograniczeń, istnieje zatem ryzyko, że nastąpi szereg pozwów przeciw państwu o odszkodowania. Polskie społeczeństwo postpandemiczne może zatem nie być tak samo pewne jak niegdyś nienaruszalności praw i wolności gwarantowanych ustawą zasadniczą.

9

Ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej w czasie pandemii COVID-19

51%

Drewniowska K.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2017

|

issue 7

75-87

PL

Celem artykułu jest analiza legalności ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej, które wprowadzone zostało na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z powodu pandemii koronawirusa. Ograniczenie jednej z najistotniejszych wolności konstytucyjnych zostało wprowadzone na mocy rozporządzenia, a nie w drodze ustawy, czego wymaga Konstytucja RP. Budzi to szereg wątpliwości w zakresie legalności działań władzy publicznej. Powyższe skłania również do rozważań w przedmiocie możliwości uzyskania przez przedsiębiorców odszkodowania na szkody i straty spowodowane koniecznością zamknięcia działalności gospodarczej, pomimo braku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

EN

The aim of the article is to analyze the legality of the restriction of business activity in Poland introduced due to the COVID-19 pandemic. According to the Constitution of the Republic of Poland any limitations on constitutional rights and freedoms may be imposed only by the act but despite that, the restriction of business activity was introduced by the regulation, which raises doubts as to legality of activities of public authorities. The above issue also calls for considerations whether the obligation of temporary closing business by entrepreneurs in the territory of Poland entitles them to receive compensation in the situation when the state of emergency in Poland was not introduced.

10

Regulacja stanów nadzwyczajnych w Republice Estońskiej a pandemia COVID-19

51%

Szwed K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 4 (62)

375-387

EN

There are two types of emergency states distinguished by the Constitution of the Republic of Estonia: state of emergency and state of war. They have been sparsely regulated at the level of the Constitution, leaving detailed issues to statutory regulation. The decision in this regard requires the cooperation of parliament with the authorities of executive power, i.e. the president and the government. The threat to the health and lives of citizens posed by a coronavirus pandemic is not a circumstance justifying the imposition of a state of emergency, let alone a state of war as stipulated in §§128–129 of the Constitution. Thus, the Estonian authorities in March 2020 decided to apply the mechanism of §87 section 8 of the Constitution.

PL

Konstytucja Republiki Estonii wyróżnia dwa rodzaje stanów nadzwyczajnych: stan wyjątkowy i stan wojenny. Zostały one skąpo unormowane na poziomie ustawy zasadniczej pozostawiając kwestie szczegółowe do regulacji ustawowej. Decyzja o wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego wymaga współpracy parlamentu z organami władzy wykonawczej tj. prezydentem i rządem. Zagrożenie dla zdrowia i życia obywateli związane z pandemią koronawirusa nie stanowi okoliczności uzasadniającej zarządzenie stanu wyjątkowego ani tym bardziej stanu wojennego przewidzianych w §§128–129 ustawy zasadniczej. Tym samym w marcu 2020 r. władze estońskie zdecydowały o zastosowaniu mechanizmu przewidzianego w §87 Konstytucji.

11

Uprawnienia nadzwyczajne Prezydenta Rzeczypospolitej w świetle przepisów konstytucji kwietniowej z 1935 r.

51%

Prokop K.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2019

|

vol. 18

|

issue 2

203-225

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza uprawnień nadzwyczajnych Prezydenta w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 1935 r. (tzw. Konstytucji kwietniowej). Przyjmowała ona system rządów, w którym Prezydent sprawował funkcję najwyższego czynnika w państwie (hiperprezydencjalizm). Podlegały mu naczelne organy państwa, łącznie z parlamentem, rządem i sądami. W razie konieczności użycia Sił Zbrojnych do obrony państwa Prezydent mógł wprowadzić stan wojenny. Konstytucja pozwalała w takiej sytuacji na realizację szeregu uprawnień nadzwyczajnych, w tym wydawanie dekretów z mocą ustawy i powołanie izb parlamentarnych (Sejmu i Senatu) w zmniejszonym składzie. W razie wybuchu wojny Prezydent uzyskiwał możliwość mianowania Naczelnego Wodza oraz powołania swojego następcy, którego kadencja upływała trzy miesiące po zawarciu pokoju. Prezydent dysponował również uprawnieniami nadzwyczajnymi w czasie stanu wyjątkowego. Zdaniem autora artykułu na tle Konstytucji kwietniowej Prezydent mógł także realizować uprawnienia nadzwyczajne w razie niewykonywania przez podległe mu organy państwa zadań przypisanych im przez Konstytucję.

EN

The subject of the article is an analysis of the President’s extraordinary powers in the Constitution of the Republic of Poland of April 23, 1935 (the so-called April Constitution). It adopted a system of government in which the President held the function of the highest factor in the state (hyper-presidentialism). Supreme state organs, including parliament, government and courts, were subordinate to him. If it was necessary to use the Armed Forces to defend the state, the President could impose martial law. In such a situation, the Constitution allowed for the implementation of a number of extraordinary powers, including issuing decrees with the force of law and the establishment of parliamentary chambers (the Sejm and the Senate) in a reduced composition. In the event of war, the President was given the opportunity to appoint the Supreme Commander and to appoint his successor, whose term of office expired three months after the conclusion of peace. The President also had extraordinary powers during the state of emergency. According to the author of the article, against the background of the April Constitution, the President could also exercise extraordinary powers in the event of failure by the subordinate organs of the state to perform the tasks assigned to them by the Constitution.

12

Czy ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy może być zmieniona w okresie stanu nadzwyczajnego? Uwagi na gruncie art. 228 ust. 6 Konstytucji RP

51%

Uniejewski J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 4 (32)

27-39

PL

Przedmiotem niniejszych rozważań uczyniono pytanie, czy zakaz zamiany niektórych aktów normatywnych odczytywany z przepisu art. 228 ust. 6 Konstytucji RP obejmuje swym zakresem przedmiotowym również przepisy ustawy – Kodeks wyborczy, czy też przeciwnie – Kodeks ów może być poddany zmianom także w czasie trwania stanu nadzwyczajnego. Pytanie to, jest o tyle zasadne, że przepis art. 228 ust. 6 posługuje się szczególnym pojęciem „ordynacja wyborcza” niezastosowanym w tytule Kodeksu wyborczego. Rozważając przedmiotowe zagadnienie jedynie w warstwie językowej, nacechowanej formalizmem interpretacyjnym, można dojść do błędnego przekonania, iż zmiany Kodeksu wyborczego w czasie stanu nadzwyczajnego są dopuszczalne. Autor falsyfikując tę tezę, zdecydowanie opowiada się za twierdzeniem przeciwnym, zgodnie z którym w czasie stanu nadzwyczajnego nie może zostać zmieniony Kodeks wyborczy, ani żaden akt wykonawczy wydany na jego podstawie i w celu jego wykonania. Wszelkie zaś prace legislacyjne aktów tych dotyczące winny zostać zawieszone.

EN

The article deals with the question, whether the limitation of particular laws’ amendments, sourced from the provision of the Article 228 section 6 of the Polish Constitution, covers the provisions of the Electoral Code or could that Code be changed during the state of emergency. The question is especially significant, because the above mention provision uses term of ‘electoral ordinance’ which is not used in the title of that Code. Formal and strict reconsideration of that’s question could mislead us to the conclusion, which says that the Codes’ changes are acceptable during the state of emergency. The Author, falsifying that thesis, advocates in favor of other conception, which explicitly express that neither the Codes’ nor its executives acts’ changes are acceptable during the state of emergency. The same limitation binds all legislative works connected with those legal acts, which shall be suspended.

13

NADZWYCZAJNE KOMPETENCJE PREZYDENTA RZESZY

51%

Kuźnik G.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2019

|

vol. 1

|

issue XIX

35-50

PL

Celem artykułu jest omówienie art. 48 ust. 2 konstytucji weimarskiej. Artykuł ten upoważniał Prezydenta Rzeszy do wprowadzania nadzwyczajnych rozporządzeń w przypadku zagrożenia publicznego porządku i bezpieczeństwa. Było to rozwiązanie, które w sposób zdecydowany odbiegało zarówno od regulacji znanych sprzed okresu pierwszej wojny światowej, jak i obecnej ustawy zasadniczej. W pierwszej części artykułu dokonano wykładni przepisu, przedstawiono uwarunkowania historyczne, wynikłe z zastanego dorobku niemieckiej jurysprudencji sprzed okresu pierwszej wojny światowej, oraz kwestie prac legislacyjnych. W części drugiej, dotyczącej zastosowania praktycznego przepisu, uwzględniono podział na trzy okresy stosowania artykułu, orzecznictwo Trybunału Państwowego Rzeszy oraz poglądy doktryny na omawiany przepis. Omówiono również kwestie legislacyjne oraz związane z budową aktów prawnych. Całość rozważań została podsumowana w konkluzjach.

EN

The aim of the article titled Extraordinary powers of the President of the Reich is to discuss article 48(2) of the Weimar Constitution. The article empowered the President of the Reich to issue emergency decrees in case of a threat to public order and security. This was a solution that diverged considerably both from pre-WWI regulations and the provisions of the current Basic Law for the Federal Republic of Germany.The first part of the paper presents an interpretation of article 48, depicts the historical circumstances stemming from the established body of German pre-WWI jurisprudence, and describes the issues of the legislative work. The second part, which discusses how the article was used in practice, distinguishes between the three periods of its application, and explores the case law of the State Tribunal of the Reich and the views of the doctrine on the provision in question. Moreover, matters related to the legislative process and the construction of legal acts are explored. These considerations are summarized in the conclusions

14

Społeczeństwo a prawo konstytucyjne, czyli o roli socjologii prawa w prawie konstytucyjnym

51%

Czeczot P.

Polityka i Społeczeństwo

|

2022

|

vol. 20

|

issue 4

77-95

EN

Sociology as one of the social sciences is an empirical science and its research is based on facts. Sociologists use the concept of social facts, meaning ways of proceeding that can be distinguished from among various behaviours common in society. However, these are phenomena whose features clearly differ from phenomena studied by other sciences. In this work, the author wanted to take a closer look at the influence of the sociology of law on the broadly understood constitutional law, because in recent years the literature has not paid much attention to this issue. In this work, the author, based on the definition of constitutional law in the broad sense, and thus not limited only to the analysis of the codified constitutions, will try to indicate the important role of sociology and its research methods in the dogmatic study of this area of law. In the first place, the work will discuss examples showing the important role of sociology of law in establishing new and interpreting the existing law - on the example of religious law, the law of local self-government, the states of emergency law. This discussion will be supported by references to examples of legislation from various countries and by referring to the opinions of various legal theorists. Then the author will move on to an even broader approach to constitutional law, as the perspectives of international constitutionalism, i.e., acts of international law, including those recognized by some as international constitutions and their sociological and legal analysis. The considerations presented in the paper are aimed at showing the important role of sociological sciences in the contemporary science of constitutional law.

PL

Socjologia jako jedna z nauk społecznych jest nauką empiryczną i swoje badania opiera na faktach. Socjologowie posługują się także pojęciem faktów społecznych, oznaczającym sposoby postępowania dające się wyodrębnić spośród różnych zachowań powszechnych w społeczeństwie. Są to jednak zjawiska, które swoimi cechami wyraźnie różnią się od zjawisk badanych przez inne nauki. W niniejszej pracy autor zechciał przyjrzeć się dokładniej wpływowi socjologii prawa na szeroko rozumiane prawo konstytucyjne, bo-wiem w ostatnich latach nie poświęcało się w literaturze wiele uwagi temu zagadnieniu. W niniejszej pracy autor, opierając się na definicji prawa konstytucyjnego sensu largo, a więc nieograniczającej się jedynie do analizy ustawy zasadniczej, spróbuje wskazać, jak istotną rolę w dogmatycznym badaniu tej dziedziny prawa pełni socjologia i jej metody badawcze. W pierwszej kolejności w pracy omówione zostaną przykłady ukazujące, jak istotną rolę pełni socjologia prawa w stanowieniu nowego oraz interpretowaniu już obowiązującego prawa – na przykładzie prawa wyznaniowego, prawa samorządu terytorialnego, prawa stanów nadzwyczajnych. Omówienie to zostanie wsparte odesłaniami do przy-kładów prawodawstw różnych państw oraz powołaniem się na opinie różnych teoretyków prawa. Następnie autor przejdzie do jeszcze szerszego ujęcia prawa konstytucyjnego, bowiem z perspektywy konstytucjonalizmu międzynarodowego, a więc aktów prawa międzynarodowego, także tych uznawanych przez niektórych za konstytucje międzynarodowe i ich socjologiczno-prawnej analizy. Rozważania przedstawione w pracy mają na celu wykazanie, jak istotną rolę we współczesnej nauce o prawie konstytucyjnym pełnią nauki socjologiczne.

15

Konstytucyjne prawo do bezpieczeństwa w świetle wprowadzenia stanu wyjątkowego na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi

51%

Wróblewski W.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 5 (63)

535-544

EN

The article has been prepared to present the constitutional approach to the security problem with regards to the initiation of the state of emergency on the border of the Republic of Poland and the Republic of Belarus. The publication indicates the relationship between security regulations and constitutional regulations, makes a preliminary analysis of actions taken by the Republic of Belarus, and also indicates a cause-and-effect relationship in the context of regulating the introduction of a state of emergency in a situation of a special security threat.

PL

Artykuł został opracowany w celu ukazania konstytucyjnego ujęcia problemu bezpieczeństwa w świetle wprowadzenia stanu wyjątkowego na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi. W publikacji wskazano związek zachodzący pomiędzy bezpieczeństwem a uregulowaniami konstytucyjnymi oraz przeprowadzono wstępną analizę działań ze strony Republiki Białoruskiej a także wskazano na związek przyczynowo- -skutkowy w kontekście regulacji wprowadzenia konstytucyjnego stanu nadzwyczajnego w sytuacji szczególnego zagrożenia bezpieczeństwa.

16

Parlament wobec szczególnych zagrożeń – rozwiązania konstytucyjne wybranych państw obszaru byłego ZSRR

51%

Brzeziński M.

Studia Politologiczne

|

2014

|

vol. 33

380-396

PL

Artykuł przedstawia rolę parlamentu wobec szczególnych zagrożeń na przykładzie rozwiązań konstytucyjnych wybranych państw obszaru byłego ZSRR (Litwa, Łotwa, Estonia, Białoruś, Ukraina, Rosja, Azerbejdżan). W artykule scharakteryzowano takie zagadnienia jak uniwersalność konstytucji, szczególne zagrożenia państwa (stan wojny i stany nadzwyczajne), gwarancje funkcjonowania oraz uprawnienia parlamentu.

EN

The article presents the role of parliament in the situations of extraordinary threats on the example selected countries of the former USSR (Lithuania, Latvia, Estonia, Belarus, Ukraine, Russia, Azerbaijan). In the article the author describes next problems: the principle of generality of constitution, the extraordinary threats (state of war and states of emergency), guarantees the functioning and powers of parliament.

17

Stan wyjątkowy, stan wojenny i stan wojny w konstytucjach i aktach prawnych Rzeczypospolitej Polskiej

51%

Keson T. J.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2014

|

vol. 8

|

issue 2

158-177

EN

Due to historical conditions, Poland had to be engaged in military actions as well as wars in order to build its statehood. At the same time the governments had to use states of emergency in order to secure the safety of its citizens. The following article presents laws and regulations concerning emergency states, martial law and state of war included in the Constitution as well as other legal acts from the years 1921 – 1989. The article also shows institutions and entities authorized to introduce emergency states and explains the background and legal basis of introducing them. The summary presents legal acts which allowed the introduction of the martial law in 1981, selected documents from The Institute of National Remembrance concerning the martial law decree and the verdict of Constitutional Tribunal declaring the mode of the imposition of the martial law as inconsistent with the Constitution of the Polish Republic.

PL

Uwarunkowania historyczne powodowały, że Rzeczpospolita Polska na drodze budowania swojej państwowości musiała prowadzić działania zbrojne i być uczestnikiem wojen. Tym samym, organy państwa, w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa i obywateli, musiały korzystać z instytucji stanów nadzwyczajnych. W artykule omówiono przepisy dotyczące stanu wyjątkowego, stanu wojennego i stanu wojny w konstytucjach i aktach prawnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1921-1989. Wskazano podmioty upoważnione do wprowadzania stanów nadzwyczajnych, a także zmieniające się przesłanki i podstawy prawne ich wprowadzania. W podsumowaniu omówiono akty prawne wprowadzające stan wojenny w Polsce w 1981r., wybrane dokumenty Instytutu Pamięci Narodowej dotyczące Dekretu o stanie wojennym oraz sentencję wyroku Trybunału Konstytucyjnego, uznającego tryb wprowadzenia stanu wojennego w Polsce za niezgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

18

Możliwość ograniczenia akcji protestacyjnych.

51%

Witkowski J.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2013

|

vol. 13

349-358

PL

Artykuł omawia możliwości ograniczania akcji protestacyjnych. Wskazuje unormowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, umów międzynarodowych i ustaw regulujących stany nadzwyczajne oraz możliwość samoograniczenia stron sporu zbiorowego.

EN

The article elaborates the possibility of constraint of industrial actions. The article indicates regulation of The Constitution of The Polish Republic, international agreements and states of emergency legislation and possibility of self-restraint a sides of collective dispute.

19

The Protection of State Security in Cyberspace as a Justifying Ground for Restricting Constitutional Freedoms and Rights

51%

Karpiuk M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 3(67)

401-412

EN

This article discusses state security in cyberspace as a ground for legitimising interference with the exercise of personal rights and freedoms. It aims to outline the circumstances which justify restricting civil liberties and the underlying rules for such restrictions. Constitutional freedoms and rights are not absolute and as such may be restricted in the event of material threat. However, such restriction may not be arbitrary or serve as a means of political attack. It was expressly indicated by the legislators when, and by whom, certain restrictions might be introduced, and when such interference would be considered inadmissible. The types of restrictions on human and civil rights and freedoms should correspond to the nature and degree of the cyberspace threats that affect the normal functioning of the state. This article uses the legal dogmatics method to analyse the current legal regulations in terms of cybersecurity as a justifying ground for restricting personal freedoms and rights.

PL

Artykuł odnosi się do cyberbezpieczeństwa państwa jako przesłanki pozwalającej na ingerencję w sferę wolności praw i wolności jednostki. Jego celem jest wskazanie okoliczności uzasadniających ograniczanie korzystania ze swobód obywatelskich, a także zasad temu towarzyszących. Konstytucyjne wolności i prawa nie są absolutne, w związku z czym w przypadku szczególnego zagrożenia mogą być ograniczane, nie może to mieć jednak charakteru dowolnego i być wykorzystywane do walki politycznej. Prawodawca wyraźnie wskazuje kiedy i przez kogo mogą być wprowadzane stosowne ograniczenia, a kiedy ingerencja jest niedopuszczalna. Rodzaje ograniczeń dotyczących korzystania z wolności i praw człowieka i obywatela powinny odpowiadać charakterowi oraz intensywności zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oddziałujących na normalne funkcjonowanie państwa. W artykule zastosowano metodę dogmatyczno-prawną, za pośrednictwem której dokonano analizy obowiązujących przepisów prawnych pod kątem cyberbezpieczeństwa jako przesłanki uzasadniającej ograniczenie wolności i praw jednostki.

20

Provincial Governor as a Body Responsible for Combating State Security Threats

51%

Karpiuk M., Kostrubiec J.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2024

|

vol. 33

|

issue 1

107-122

PL

Bezpieczeństwo jest zapewnianie na różnych szczeblach zarządzania w terenie oraz przez różne organy administracyjne, w tym również w regionie przez wojewodę. Ważną rolę w tym zakresie pełni także administracja rządowa. Nie jest tutaj wyjątkiem wojewoda, któremu ustawodawca powierzył w tej sferze ważną misję. Przeciwdziałanie szczególnym zagrożeniom przez wojewodę jest związane z faktem, że jest on przedstawicielem Rady Ministrów w terenie, wyposażonym w istotne kompetencje z dziedziny bezpieczeństwa. Realizuje on jej politykę (w tym odnoszącą się też do bezpieczeństwa) na obszarze województwa. Jego właściwość w zakresie zapobiegania zagrożeniom o szczególnym charakterze oraz usuwania ich skutków dotyczy m.in. stanów nadzwyczajnych, zarządzania kryzysowego oraz stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. W przypadku działania w tym obszarze może on korzystać ze środków władczych w niektórych sytuacjach wymuszających na ich adresacie obowiązek odpowiedniego zachowania się – działania lub zaniechania. Celem artykułu jest dokonanie charakterystyki statusu wojewody w sferze bezpieczeństwa w sytuacji, gdy zagrożenie ma charakter kwalifikowany. W związku z tak określonym celem badawczym niezbędna była analiza przepisów w sferze zadań i kompetencji wojewody w przypadku powstania (lub prawdopodobieństwa powstania) nadzwyczajnych zagrożeń.

EN

Security is ensured at different levels of governance in the field, as well as by various administrative authorities, including in the region by the provincial governor (Pol. wojewoda). The central-government administration also plays an important role in this regard. The provincial governor is no exception here, as the legislature has entrusted this body with an important mission in this sphere. The counteraction of special threats by the provincial governor is linked to the fact that he is a representative of the Council of Ministers in the region, equipped with important competences in the field of security. The governor implements his policy (including that relating to security) within the area of the province (Pol. województwo). His competence to prevent and remove specific risks concerns, i.a., emergencies, crisis management and the state of epidemic threat or the state of epidemic. When taking action in this area, the governor may exercise sovereign powers in certain situations requiring their addressee to conduct in a specific way, whether by act or omission. The purpose of this paper is to characterise the status of the provincial governor in the field of security, where the threat is of an aggravated nature. Due to such a defined research objective, it was necessary to analyse the provisions in the field of tasks and competences of the provincial governor when facing extraordinary threats (or the possibility of their emergence).

Refine search results

Przegląd regulacji stanów nadzwyczajnych w przepisach Konstytucji RP

Instytucja stanów nadzwyczajnych a stan wojenny

KRAJOWY SYSTEM RATOWNICZO-GAŚNICZY W SYTUACJI STANÓW NADZWYCZAJNYCH

Relacja zasad ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych i w stanie normalnego funkcjonowania państwa

Wybory prezydenckie 2010 r. z perspektywy stanów nadzwyczajnych

Bezpieczeństwo jako kategoria prawna

Modele prawny i pozaprawny uprawnień w stanach nadzwyczajnych

Konstytucyjne możliwości ograniczania praw i wolności człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych a rozwiązania przyjęte w Polsce w trakcie pandemii COVID-19

Ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej w czasie pandemii COVID-19

Regulacja stanów nadzwyczajnych w Republice Estońskiej a pandemia COVID-19

Uprawnienia nadzwyczajne Prezydenta Rzeczypospolitej w świetle przepisów konstytucji kwietniowej z 1935 r.

Czy ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy może być zmieniona w okresie stanu nadzwyczajnego? Uwagi na gruncie art. 228 ust. 6 Konstytucji RP

NADZWYCZAJNE KOMPETENCJE PREZYDENTA RZESZY

Społeczeństwo a prawo konstytucyjne, czyli o roli socjologii prawa w prawie konstytucyjnym

Konstytucyjne prawo do bezpieczeństwa w świetle wprowadzenia stanu wyjątkowego na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi

Parlament wobec szczególnych zagrożeń – rozwiązania konstytucyjne wybranych państw obszaru byłego ZSRR

Stan wyjątkowy, stan wojenny i stan wojny w konstytucjach i aktach prawnych Rzeczypospolitej Polskiej

Możliwość ograniczenia akcji protestacyjnych.

The Protection of State Security in Cyberspace as a Justifying Ground for Restricting Constitutional Freedoms and Rights

Provincial Governor as a Body Responsible for Combating State Security Threats