Search results

1

O synergii nauki, humanistyki i etyki, czyli o współczesnych zwrotach badawczych jako źródłach zmian w badaniach pedagogicznych

100%

Wróbel A.

Przegląd Pedagogiczny

|

2019

|

issue 2

144-152

PL

Celem artykułu jest analiza znaczenia współczesnych zwrotów badawczych, zachodzących w szeroko rozumianych naukach humanistyczno-społecznych, dla uprawiania badań pedagogicznych. A dokładniej, celem rozważań jest nie tylko wskazanie roli zwrotów badawczych w uprawianiu praktyki badawczej pedagogów, ale także w budowaniu świadomości epistemologiczno-metodologicznej badaczy. Przy czym treść artykułu odniesiona została do najbardziej znaczących we współczesnej humanistyce1 zwrotów badawczych i przyjęto, że odwołanie się do nich otwiera nowe pola badawcze oraz perspektywy interpretacji zjawisk pedagogicznych, wzmacnia tożsamość pedagogiki, staje się kwintesencją akademickiego uprawiania tej dyscypliny jako nauki humanistycznej (mimo obowiązującej obecnie klasyfikacji).

2

Pytania (nie tylko) jubileuszowe

86%

Rewers E.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2018

|

vol. 100

82-91

EN

The authors and readers of “Kultura Współczesna” need to face the following questions: 1. Does the term “culture” still carry any distinctive meaning? 2. How does the diffusion (dispersion) of the subject of research affect one’s attitude to its theory? 3. Why has transdisciplinarity (in “Kultura…”) turned out to be impossible? With the concept of culture widely disseminated across a variety of research, a new “culture outside culture” is born which turns into the main subject of discussion. Its rise is further facilitated by the “crisis” of theory driven by intergenerational criticism and lack of interest in developing new theoretical languages. Lack of trust in theory translates into a declining interest in transdisciplinarity.

3

Od dyscyplinarności do transdyscyplinarności – wybrane implikacje wytwarzania wiedzy o starości i starzeniu się

86%

Muszyński M.

|

2020

|

vol. 1(82)

|

issue 1

13-30

PL

Celem artykułu jest przyjrzenie się, w wybranym zakresie, odmiennoś- ciom wytwarzania wiedzy naukowej o starości i starzeniu się w czterech odsłonach – dyscyplinarnym, multidyscyplinarnym, interdyscyplinarnym i transdyscyplinarnym, oraz zwrócenie uwagi na szanse i bariery, jakie niesie każda z tych perspektyw, bez opowiadania się po którejś ze stron. W efekcie powstaje namysł nad samowiedzą badacza w odniesieniu do praktyki jego naukowych zmagań, gdzie może on spojrzeć na gerontologię społeczną bardziej refleksyjnie. Wyniki tych analiz w wielu przypad- kach dają się odnieść do innych obszarów nauk społecznych.

4

The evolution of the artist’s book in printmaking and transdisciplinarity as its essence

72%

de Souza B. B. B.

Architectus

|

2019

|

issue 3(59)

3-9

EN

This article deals with the aesthetic evolution of the artist’s book in printmaking and its close connection to the graphic procedures resulting from the printing press and the current transdisciplinarity of the various areas of knowledge. Each stride of technical progress in the field of graphic arts spawned a transformation in the aesthetics of the images comprising books, as they served to enhance the graphic quality of the aesthetics presented.

PL

Artykuł dotyczy ewolucji estetycznej książek artystycznych i jej ścisłego związku z procedurami graficznymi oraz obecnej transdyscyplinarności różnych dziedzin wiedzy. Każdy postęp techniczny w dziedzinie techniki warsztatowej powodował przemianę estetyki obrazów tworzących książkę, przyczyniając się do poprawy jakości graficznej prezentowanych działań artystycznych.

5

The essence of interdisciplinary research

72%

Palczewska M.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2018

|

issue 2(7)

69-84

EN

The categories of interdisciplinarity, as well as the similar categories of multidisciplinarity and transdisciplinarity, are relatively young language resources, although in many scientific disciplines are already quite weak (especially in the humanities), in the other, however, (in the social sciences), it seems that is only just emerging. This article will be devoted to this issue, with particular focus on the analysis of interdisciplinarity as a key to broad, multi-faceted research. The postulate of interdisciplinarity is, in a sense, a response to the challenges arising in the process of the development of science. First, as a response to the internal discourse on science – the crisis expressed in the progressive professionalization, specialization and institutionalisation of research. Secondly, as a response to the challenges faced in learning, in view of the fact that reality, its nature and structure, are becoming more complex and thus more difficult for scientific exploration. Interdisciplinarity means to focus attention on issues that are located at the intersection of the different disciplines. In this way, an attempt is made to break free from the narrow, deep single-discipline approach to complex issues and the many ensuing restrictions. Generally, interdisciplinarity, as demands reality across scientific disciplines, is, in a sense, added value. This is due to the fact that an overview of the test of reality from the perspective of the various branches of scientific broadens, deepens, modifies and clarifies the research results, which science is certainly beneficial.

PL

Kategoria interdyscyplinarności (znana też w języku polskim jako międzydyscyplinarności), podobnie jak zbliżona do niej kategoria multidyscyplinarności (inaczej też wielodyscyplinarności), jak również transdyscyplinarności, stanowi stosunkowo młody zasób językowy. Chociaż w wielu gałęziach nauki (zwłaszcza w humanistyce) jest już dość utrwalony, w innych jednakże (w tym w naukach społecznych) wydaje się dopiero wyłaniającym się obszarem. Tej właśnie problematyce poświęcony jest ten artykuł, ze szczególnym ukierunkowaniem na interdyscyplinarność jako ,,klucz” do wieloaspektowych, szerokich w wymiarze badań naukowych. Postulat interdyscyplinarności jest, w pewnym sensie, reakcją na wyzwania rodzące się wraz z rozwojem nauki: po pierwsze, jako odpowiedź na dyskurs wewnętrzny o kryzysie nauki – na kryzys wyrażający się w postępującej profesjonal izacji, specjalizacji oraz instytucjonalizacji w zakresie badań naukowych; po drugie, jako odpowiedź na wyzwania stające przed nauką w związku z tym, że rzeczyw istość w swym charakterze i strukturze staje się coraz bardziej złożona i tym samym trudniejsza do naukowej eksploracji. Interdyscyplinarność oznacza skoncentrowanie uwagi na zagadnieniach, które są zlokalizowane na styku różnych dyscyplin. W ten sposób próbowano uwolnić się od wąskiego, ugruntowanego w ramach jednej dziedziny wiedzy, podejścia do złożonych kwestii oraz wynikających z tego faktu wielu ograniczeń. Generalnie interdyscyplinarność jako postulat badania rzeczywistości ponad granicami dyscyplin naukowych stanowi w pewnym sensie wartość dodaną, ponieważ ogląd badanej rzeczywistości z perspektywy różnych gałęzi naukowych poszerza, pogłębia, modyfikuje i precyzuje rezultaty badawcze, co dla nauki jest niewą tpliwie korzystne.

6

Pedagogika filozoficzna jako ruch transdyscyplinarny

72%

Maliszewski K., Śląski U., Krzysztof Maliszewski – doktor habilitowany k. Z. P. P. i. H. W. w. I. P. U. Ś. w. K. Z. n. p. f. g. a. i. a. p. w., Krzysztof Maliszewski – doctor habilitatus H. o. t. D. o. F. o. P. a. H. o. E. a. t. I. o. P. o. t. U. o. S. i. K. R. i. p. p. m. a. a. a. b. o. e.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2016

|

vol. 2

|

issue 1

PL

Dywergencyjna tendencja w poznaniu i kształceniu jest tak silna, że zamiast obrazu w wysokiej rozdzielczości przestajemy widzieć rzeczywistość jako sensowną całość. Nastąpił więc czas zmąconych gatunków (blurred genres) i badań interdyscyplinarnych. Tymczasem pedagogika słabo sobie radzi z postulatem interdyscyplinarności. Rozbicie na poletka badawcze i specjalizacje blokuje pytanie o wielowymiarowe wychowanie. Problem jest jeszcze poważniejszy. Interdyscyplinarność ma także niekorzystne konsekwencje. Trzeba w tej sytuacji zmienić kulturę akademicką. Transdyscyplinarność stanowi wyższy poziom interdyscyplinarności jako zmiana statusu epistemologicznego poszczególnych nauk. Pedagogika filozoficzna w tym kontekście nie jest częścią pedagogiki, tylko wewnętrznym ruchem transdyscyplinarnym w pedagogice.

EN

The divergence trend in cognition and education is so strong that instead of an image in high definition we cease to see the reality as a meaningful whole. Therefore, it is the time of blurred genres and interdisciplinary research. However, pedagogy hardly copes with the postulate of interdisciplinarity. The breakdown into research plots and specializations blocks the question about multidimensional education. The problem is even more serious. Interdisciplinarity also has adverse consequences, which brings on the need to change the academic culture. Transdisciplinarity makes a higher level of interdisciplinarity as a change in the epistemological status of the individual humanities. In that context, philosophical pedagogy is not just a part of pedagogy, but it is an internal transdisciplinary movement in pedagogy.

7

What is management: a science, a discipline, an approach? EMMY as an postmodern and transdisciplinary alternative to present management

72%

Drugus L.

Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy

|

2010

|

vol. nr 1

31-39

EN

The paper treats a delicate problem for scholars engaged in teaching and/or research management. Is Management a distinctive and "true science" to be taught in universities or it is only a set of skills to be acquired by experience, by self education or by instruction? But, is "science" it self a clear and general accepted term/concept? If there is not a classic "science", how do we teach it? Passing from modern to postmodern times challenged management a lot. Since the mid of the last century disciplinary teaching was often replaced by transdisciplinary approaches. Management is a very good terrain to apply postmodern visions and approaches. One of it is called End Means Methodology (EMMY) and it offers a more simple and easy way to learn what management is about, to better understand the link with many other disciplines and approaches and to generate a common "managerial" language this discipline is lacking a lot. The author invites readers to offer feed-back and to open a permanent dialogue with the author and other interested on this issue.

PL

Artykuł porusza delikatny problem znany naukowcom zaangażowanym w nauczanie i/lub badania nad zarządzaniem. Czy Zarządzanie jest wyróżniającą się i "prawdziwą nauką", która powinna być wykładana w szkołach wyższych, czy też jest tylko zestawem umiejętności nabywanych przez doświadczenie, przez samoedukację bądź odpowiednie instrukcje? Lecz, czy też "nauka" sama w sobie jest przejrzystym i ogólnie przyjętym terminem/pojęciem? Jeśli nie istnieje klasyczna "nauka", jak mamy jej nauczać? Począwszy od modernizmu po czasy postmodernistyczne zarządzanie stanowiło duże wyzwanie. Od połowy zeszłego stulecia nauczanie dyscyplinarne często zastępowane było przez transdyscyplinarne podejście. Zarządzanie jest bardzo dobrym obszarem dla zastosowania post-modernistycznych wizji i poglądów. Jednym z nich jest End Means Methodology (EMMY), która proponuje prostszy sposób pozwalający nauczyć się tego, czego zarządzanie dotyczy, umożliwia lepsze zrozumienie powiązań zarządzania z innymi dziedzinami czy podejściami oraz generuje wspólny "zarządczy" język tej dyscypliny, który jest niezwykle potrzebny. Autor zaprasza czytelników do wyrażenia swojej opinii zwrotnej i do nieustannego otwartego dialogu wszystkich zainteresowanych kwestiami poruszonymi w niniejszym artykule.

8

MIĘDZYKULTUROWOŚĆ JAKO PRZESTRZEŃ DLA TRANSDYSCYPLINARNEJ METAANALIZY W GLOTTODYDAKTYCE I PEDAGOGICE MIĘDZYKULTUROWEJ – POLA WSPÓŁ-/ NIEZALEŻNOŚCI POJĘĆ, PARADYGMATÓW I CELÓW KSZTAŁCENIA

72%

Karpińska-Musiał B., Orchowska I.

Neofilolog

|

2019

|

issue 52/2

389-410

EN

The paper presents a critical reflection on the issue of transdisciplinarity in defining interculturality as an object of scientific cognition on glottodidactics and intercultural pedagogy. Specifically, the authors propose a comparative meta-analysis of conceptualization of terms and paradigms, as well as teaching aims connected with interculturality in these two disciplines. They pose the question whether the transdisciplinary orientation is appropriate for scientific modeling and for defining teaching objectives on the borderline between interculturality in glottodidactics and intercultural pedagogy.

9

Cyfrowe i dyskursywne transgresje. Pre-tekst do dyskusji nad polonistyką w świecie nowych mediów i nowych tendencji kulturowych

72%

Szczęsna E.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 1

51-59

10

Przekład i (bez)krytyczna analiza dyskursu

58%

Muskat-Tabakowska E.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2021

|

vol. 6

|

issue 1

162-182

EN

The paper argues that the postulate of transdisciplinarity, put forward by today’s TS scholars, is justified by the convergence of basic principles and assumptions which underlie Cognitive Linguistics, Critical Discourse Analysis and Translation Studies. The “cultural turn” in TS occurred at the same time as the “cognitive turn” in linguistics; both make it possible for CL and TS to cross the boundary and enter the area traditionally occupied by CAD. Overcoming the feeling of mutual reluctance or lack of interest in the research carried out within neighbouring disciplines would make it possible to broaden the plane shared by the scholars. As an illustration, a case study is discussed, providing a text whose linguistic shape in translation is influenced by a broad social and cultural context.

PL

Celem artykułu jest potwierdzenie tezy, że postulat transdyscyplinarności, wysuwany w rozważaniach dotyczących współczesnego przekładoznawstwa, znajduje uzasadnienie w zbieżności podstawowych założeń językoznawstwa kognitywnego, krytycznej analizy dyskursu i wiedzy o przekładzie. „Zwrot kulturowy” w przekładoznawstwie, odnotowany w tym samym czasie, co „zwrot kognitywny” w nauce o języku, oznacza możliwość wkroczenia obu dyscyplin na teren praktycznie zarezerwowany dla badań nad krytyczną analizą dyskursu. Przełamanie niechęci lub braku zainteresowania dla sąsiednich dyscyplin prowadzi do rozszerzenia wspólnej płaszczyzny działania. Tezę ilustruje studium przypadku: przykład tłumaczenia tekstu, o którego językowym kształcie decyduje szeroki kontekst społeczny i kulturowy.

11

Roman Honet i Zdzisław Beksiński – wspólnota fantastycznej wyobraźni

58%

Trusewicz S.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2021

|

issue 10

185-203

EN

The article compares the poetry of Roman Honet and the paintings of Zdzisław Beksiński. Departing from the general similarities between the artists, consisting in the presence of the aesthetics of the grotesque, fantasy, oneirism and surrealism, the author outlines some more specific similarities. Both artists, for instance, can be situated in the field of fantasy art, in which an important role is played by the incorporation into the image of miraculous and fantastic elements, a coherent imaginarium and creative techniques distorting the representation. Both Honet and Beksiński are reluctant to explain the significance of their works, giving the recipient the freedom to make associations or emphasising the intuitive nature of the creative process. Using representations of anthropomorphic hybrids, both artists point to the complex status of non-human entities, and hence also to the human being, in which the animal and the social are combined.

PL

Artykuł dotyczy porównania poezji Romana Honeta i malarstwa Zdzisława Beksińskiego. Wychodząc od ogólnych podobieństw pomiędzy tymi twórcami, polegających na obecności w ich dziełach estetyki groteski, fantastyki, oniryzmu i surrealizmu, wskazane zostają bardziej szczegółowe podobieństwa. Obu artystów można sytuować w obszarze twórczości fantastycznej, w której ważną rolę odgrywa włączanie w obraz elementów cudownych i niesamowitych, spójne imaginarium i zniekształcające przedstawienie techniki twórcze. Zarówno Honet, jak i Beksiński niechętnie tłumaczą znaczenie swoich dzieł, pozostawiając odbiorcy dowolność skojarzeń lub podkreślając intuicyjny charakter procesu twórczego. Za pomocą przedstawień antropomorficznych hybdryd obaj twórcy wskazują na złożony status bytów nie-ludzkich, a co za tym idzie, również samego człowieka, w którym łączy się to, co zwierzęce, i to, co społeczne.

12

Jürgen Mittelstrass: nauki humanistyczne w świetle idei jedności nauki

58%

Czerniak S.

Filozofia i Nauka

|

2018

|

vol. 6

27-51

EN

The author recounts the main threads of Jürgen Mittelstrass’s philosophy of the humanities. In it, the German philosopher starts out with the critique of J. Ritter’s and O. Maquard’s so-called functionalistic and dualistic conception of the human sciences, stating preference for methodological monism, which sees all sciences united by the universal rules of rationality. Mittelstrass seeks this unity both in the trans-disciplinary trends in contemporary science, as well as in certain epistemological similarities and similarities in research praxis between scientific disciplines. The author also points to Mittelstrass’s Kantian inspirations, and his clever adaptation of the “power of judgement” concept for the purposes of his own argumentation. In a final resume, he passes a generally positive opinion about the discussed conception with some critical comments.

PL

Autor rekonstruuje w tekście główne wątki filozofii nauk humanistycznych Jürgena Mittelstrassa. Niemiecki filozof wychodząc od krytyki tzw. funkcjonalistycznej, dualistycznej koncepcji humanistyki autorstwa J. Rittera-O. Marquarda, staje na stanowisku metodologicznego monizmu zakładającego jedność wszystkich nauk na gruncie uniwersalnych reguł racjonalności. Szuka przy tym symptomów tej jedności zarówno w tendencjach transdyscyplinarnych współczesnej nauki, jak i w pewnych wspólnych założeniach epistemologicznych oraz podobieństwach praktyk badawczych nauk. Autor zwraca uwagę na inspiracje kantowskie Mittelstrassa, który adaptuje interesująco dla potrzeb swej argumentacji kategorię „władzy sądzenia”. W podsumowaniu rozważań pojawiają się obok pozytywnej ogólnej oceny omawianej koncepcji także pewne uwagi krytyczne autora pod jej adresem.

13

Analiza trendów w kontekście hermeneutyki i myślenia prospekcyjnego

58%

Kucner A.

Edukacja Filozoficzna

|

2020

|

issue 69

143-167

PL

Analiza trendów jest specyficznym podejściem badawczym, którego przedmiotem są obserwowalne zmiany, a orientację badań wyznacza przyszły, możliwy bieg zdarzeń i ich znaczenie. Analiza trendów łączy w sobie dwie perspektywy interpretacji zmian. Pierwszą – poznawczą, skoncentrowaną na analizie rzeczywistych danych, które służą rozumieniu procesów oraz są przesłanką do budowania scenariuszy przyszłości; drugą – aksjologiczną, służącą wartościowaniu procesów i szerzej rozumianemu sensemakingowi. Perspektywy te są komplementarne, a ich wynikiem jest krytyczne rozumienie zmian, a jednocześnie próba oceny ich znaczenia oraz wskazania możliwych następstw. Istotne staje się wtedy określenie ich wpływu na człowieka, kulturę czy środowisko w sposób, który przekracza ramy myślenia historycznego oraz wiedzy o wyłącznie obserwowalnych zjawiskach. Tak rozumiana analiza trendów łączy w sobie podejście inter- oraz transdyscyplinarne, jest hermeneutyką przyszłości i sposobem myślenia prospekcyjnego.

EN

An analysis of trends is a specific research approach concentrated on noticeable changes. As an orientation of research, the analysis is determined by a future, possible course of events and their meaning. An analysis of trends combines two perspectives of interpretations of changes. The first perspective is cognitive, focused on an analysis of facts in order to use them in process understanding and used to create future scenarios. The other perspective is axiological, used in valuation of processes and for sensemaking. Both of these perspectives are complementary with a result in critical understanding of changes and, simultaneously, an attempt to evaluate their meaning and determine possible outcomes. Thus, their impact on human being, culture, and nature, regardless of historical patterns and empirical knowledge is the most important goal of research. An analysis of trends combines an inter- and transdisciplinary approach; it is a hermeneutics of the future and a way of prospective thinking.

14

Interdyscyplinarność sztuk projektowych

37%

Gibała-Kapecka B.

inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine

|

2021

|

issue 2

173-196

EN

The text takes up the problem of interdisciplinarity of fashion, architecture, exhibition, activities bordering on theatre or multimedia, pointing to the multifaceted relationship between fashion and broadly understood art. It shows that clothing design is a multi-media art.

PL

Tekst podejmuje problem interdyscyplinarności mody, architektury, wystawiennictwa, działań z pogranicza teatru czy multimediów, wskazując na wielopłaszczyznowe związki mody i szeroko pojętej sztuki, pokazuje, że projektowanie ubioru jest sztuką wielomedialną.

Refine search results

O synergii nauki, humanistyki i etyki, czyli o współczesnych zwrotach badawczych jako źródłach zmian w badaniach pedagogicznych

Pytania (nie tylko) jubileuszowe

Od dyscyplinarności do transdyscyplinarności – wybrane implikacje wytwarzania wiedzy o starości i starzeniu się

The evolution of the artist’s book in printmaking and transdisciplinarity as its essence

The essence of interdisciplinary research

Pedagogika filozoficzna jako ruch transdyscyplinarny

What is management: a science, a discipline, an approach? EMMY as an postmodern and transdisciplinary alternative to present management

MIĘDZYKULTUROWOŚĆ JAKO PRZESTRZEŃ DLA TRANSDYSCYPLINARNEJ METAANALIZY W GLOTTODYDAKTYCE I PEDAGOGICE MIĘDZYKULTUROWEJ – POLA WSPÓŁ-/ NIEZALEŻNOŚCI POJĘĆ, PARADYGMATÓW I CELÓW KSZTAŁCENIA

Cyfrowe i dyskursywne transgresje. Pre-tekst do dyskusji nad polonistyką w świecie nowych mediów i nowych tendencji kulturowych

Przekład i (bez)krytyczna analiza dyskursu

Roman Honet i Zdzisław Beksiński – wspólnota fantastycznej wyobraźni

Jürgen Mittelstrass: nauki humanistyczne w świetle idei jedności nauki

Analiza trendów w kontekście hermeneutyki i myślenia prospekcyjnego

Interdyscyplinarność sztuk projektowych