Search results

1

Przestrzenie migracji. Przypadek kina niemieckiego

100%

Fiuk E.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

issue 107 Podróż, (E)migracja, pielgrzymka

52-72

PL

Tekst jest próbą możliwie najszerszego ujęcia kwestii migracji w filmie na przykładzie kina niemieckiego. Autorka wprowadza w tym celu cztery kategorie analityczne, w ramach których definiuje poszczególne konteksty kina migracyjnego – to jest tworzonego przez twórców o takim doświadczeniu oraz, choć niekoniecznie, poświęconego tej tematyce – przypisując im jednocześnie konkretne dzieła filmowe. Fiuk nazywa owe kategorie przestrzeniami, wywodząc relewantność tego określenia ze znaczenia, jakie dla fenomenu migracji posiadają właśnie rozmaite rodzaje przestrzeni: terytoria, sfery, obszary, pola, a następnie klasyfikuje je jako: przestrzeń czasu, miejsca, kultury i medium. Dodatkowo, by scharakteryzować kino migracyjne w Niemczech, posługuje się pojęciami postmigracji, transkulturowości oraz transnarodowości, odwołując się do istniejących teorii, ale też proponując własne rozumienie owych.

EN

The text is an attempt at the broadest possible approach to the issue of migration in film on the example of German cinema. To this end, the author introduces four analytical categories, within which she defines individual contexts of migratory cinema - that is, cinema created by artists with such experience and, although not necessarily, devoted to this subject - while assigning them specific film works. Fiuk calls these categories spaces, deriving the relevance of this term from the significance of various types of space for the migration phenomenon: territories, spheres, areas, fields, and then classifies them as: space of time, place, culture and medium. In addition, to characterize migration cinema in Germany, she uses the concepts of post-migration, trans-culturality and trans-nationality, referring to existing theories, but also proposing her own understanding of these terms.

2

Figurowanie autofikcyjnej podmiotowości: hybrydowej, nomadycznej, transkolonialnej? Charakterystyka strategii pisarskich Niny Bouraoui na przykładzie powieści Mes mauvaises pensées

75%

Zgoła C.

Przegląd Humanistyczny

|

2015

|

vol. 59(2 (449))

45-61

PL

The article is an attempt to analyze selected writing strategies of Nina Bouraoui, a contemporary Algerian-French writer who talks about her own identity in the works which verge on literary genres: autobiography and prose fiction. Stylistic and thematic consideration of autofiction novel Mes mauvaises pensées permits to capture the specificity of hybrid, transcultural subjectivity in the text. Equally important interpretative clues are provided by postmodern nomadism and space-time perception of non-normativeness. Bouraoui’s works are classified as (post) postcolonial creativity, whose essential distinguishing feature is the process of simultaneous crossing of geographical, gender and cultural borders.

3

Binarny i spektralny model tożsamości

75%

Majcherek J. A.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2023

|

vol. 19

|

issue 1

6-21

EN

The recognition of two-valued logic as a model of correct reasoning has contributed to the popularization of the binary model in ordering and data analysis in various fields of science. In social sciences, this tendency was especially perpetuated by Claude Lévi-Strauss. The recognition of binary schema also included identity, analogous to its definition in two-valued logic, leading to the conclusion that identity is based on difference, i.e. opposition. Data analysis shows the unreliability of such an approach. Identity is formed and consolidated not through a binary opposition, but through deriving from a wide spectrum of possibilities and variants. Therefore, the spectral model seems to be much more useful and accurate in characterizing identity, be it individual or collective.

PL

Uznanie dwuwartościowej logiki za wzór poprawnego rozumowania przyczyniło się do upowszechnienia binarnego modelu w porządkowaniu i analizie danych w różnych dziedzinach nauki. W naukach społecznych utrwalił tę tendencję zwłaszcza Claude Lévi-Strauss. Ujmowanie w schemacie binarnym objęło także tożsamość, analogicznie do jej definicji stosowanej w dwuwartościowej logice, prowadząc do konstatacji, że tożsamość opiera się na różnicy, czyli opozycji. Analiza wielu danych wskazuje na zawodność takiego podejścia. Tożsamość kształtuje się i jest konstruowana nie w binarnym przeciwstawieniu, lecz w czerpaniu z szerokiego spektrum możliwości i wariantów. Znacznie użyteczniejszy i trafniejszy w charakterystyce tożsamości, zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej, jest więc jej spektralny model.

4

Odpowiedzialność edukacji za kreowanie dialogu międzykulturowego

71%

Nikitorowicz J.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2018

|

vol. 6

|

issue 1

76-88

EN

The author points out that the idea of multiculturalism could not produce the expected effects, since the educational mechanisms of intercultural dialogue were not developed. In this context, the responsibility of education for shaping the process of dialogue is introduced. It starts with the abolition of the myth about the fall of the idea of multiculturalism and ends with the need to revitalize heterology, cosmopolitanism and transnationality. The first part of the text emphasizes the problem of marginalization of important problems related to the formation of multicultural societies and, in this context, also the responsibility of education for the creation of a culture of peace. Next, attention is paid to the need to give meaning to the philosophy of dialogue and to engage in internal dialogue in order to “liberate” oneself from military thoughts. It is pointed out that there is a need for active participation in three types of the dialogue (concerning information, negotiation and creation of humanity and peace). In the final part of the text, the Author emphasizes the responsibility of education for shaping and supporting the development of transnational and transcultural human beings in the ongoing dialogue of cultures.

PL

Autor zwraca uwagę, że idee wielokulturowości nie mogły przynieść oczekiwanych efektów, gdyż nie ukształtowano edukacyjnych mechanizmów dialogu międzykulturowego. W tym kontekście przedstawia odpowiedzialność edukacji za kształtowanie procesu dialogu, poczynając od niwelowania mitu o upadku idei multikulturalizmu, a kończąc na potrzebie rewitalizacji heterologii, kosmopolityzmu, transnarodowości. W pierwszej części tekstu podkreślono problem marginalizacji istotnych problemów, związanych z kształtowaniem się społeczeństw wielokulturowych i w tym kontekście z odpowiedzialnością edukacji za kreowanie kultury pokoju. Następnie zwrócono uwagę na potrzebę nadania znaczenia filozofii dialogu, prowadzenia dialogu wewnętrznego z samym sobą, aby „wyzwolić” się z myślenia militarnego. Wskazano na potrzebę aktywnego uczestnictwa w trzech rodzajach dialogu (informacyjnym, negocjacyjnym o kreującym rozwój ludzkości i zachowanie pokoju). W końcowej części podkreślono odpowiedzialność edukacji za kształtowanie i wspieranie w rozwoju człowieka będącego w ustawicznym dialogu kultur, człowieka transnarodowego i transkulturowego.

5

The Transcultural Concepts in Hari Kunzru’s Short Fiction and Their Impact on the Later Works of the Author

63%

Marcinkowska-Wajner A.

humanistica 21

|

2017

|

vol. 1

215-234

EN

The article introduces the collection of stories written by Hari Kunzru entitled Noise. They take up the issues of identity in the world of cultural influences and permeations, technology and religion. Furthermore, the stories, as well as the novels depict a transcultural reality as contradicted to the multicultural or intercultural one. It presents the hybridity of the contemporary culture and society, not their mere variety The proved above tendency of the writer to build a kind of vertical structure within a text has its starting point in the collection in question in which the author applies such a model in order to present elements of even distant cultures more effectively and naturally. The mixture of cultures, ethnicities, religions, lifestyles and classes is much more visible when observed from the top position. The collection initiates the concept of the translit fiction, particularly in “Memories of Decadence”. Finally, the stories and the novels bear intertextual relationships with other literary texts, which locates Hari Kunzru’s prose in a broader cultural context which includes Hindu, Slavic, Irish, Scandinavian and Native American mythology as well as Australian and British masterpieces, ancient drama and contemporary American and French literature. The intertextual relationships enable to decipher the meaning of the image of noise and deepen certain themes of the texts. Although, the novels of Hari Kunzru offer a much more developed and mature form of the presented devices, it is highly useful not to omit the short story collection Noise on the reader’s literary journey with Hari Kunzru.

PL

Artykuł zatytułowany „Transkulturowe koncepcje w krótkich opowoadaniach Hari Kunzru i ich wpływ na późniejsze prace autora prezentuje zbiór opowiadań brytyjsko-indyjskiego autora Hari Kunzru Noise. Głównym tematem opowiadań są kwestie związane z technologią, religią oraz tożsamością i przynależnością w dzisiejszym świecie charakteryzującym się przenikaniem kultur. Podstawowym celem artykułu jest podkreślenie transkulturowego charakteru tekstów pisarza jako opozycji do koncepcji multi i interkulturowych. Dodatkowo, analizowany jest I ich wpływ na późniejsze prace autorawertykalnej struktury, która ułatwia pisarzowi intertekstualne wprowadzenie pozornie odległych kultur oraz ich wytworów. Relacje te pogłębiają znaczenie niektórych motywów i tematów prozy pisarza. Artykuł, pokazuje też, iż koncepcje użyte w zbiorze opowiadań Noise mają swoją kontynuację w powieściach Hari Kunzru, co czyni je pierwszym etapem jego literackich podróży.

6

eTwinning – narzędzie do budowania społeczeństwa transkulturowego

63%

Augustyniak J. A.

Edukacja Międzykulturowa

|

2023

|

vol. 20

|

issue 1

156-167

EN

Significant changes in education that occurred as a result of the COVID-19 pandemic, especially in terms of organization, in the form of the transition to distance learning, significantly increased the interest of teachers and schools to use the international eTwinning platform. The main task of the eTwinning program is to encourage international exchange by building a network of cooperation and interaction between students and teachers from various European countries. This, in turn, according to the author, is a way to build a transcultural society. Going beyond the current understanding of culture as a homogeneous creation, the author uses W. Welsch’s concept of transculturalism and Wittgenstein’s understanding of culture as a way of being and the result of intercultural interactions. Therefore, the article is devoted to the using of the eTwinnig tool in the process of shaping a transcultural society. There are also some presented examples of international eTwinning projects that have already been completed and are in the process of being implemented with the direct goal of acquiring intercultural competences by all its participants and those for whom this is an indirect goal, carried out while performing other tasks.

PL

Znaczące zmiany w edukacji, jakie nastąpiły w wyniku pandemii COVID-19 zwłaszcza w zakresie organizacyjnym, w postaci przejścia na kształcenie zdalne, zdecydowanie zwiększyły zainteresowanie nauczycieli i szkół do wykorzystania międzynarodowej platformy eTwinning, której zadaniem jest zachęcenie do wymiany międzynarodowej, budowania sieci współpracy i interakcji pomiędzy uczniami i nauczycielami z różnych krajów europejskich. To z kolei, zdaniem autorki, stanowi sposób na budowanie społeczeństwa transkulturowego. Wychodząc poza dotychczasowe rozumienie kultury jako tworu jednorodnego, autorka wykorzystuje koncepcję transkulturowości W. Welscha oraz Wittgensteinowskie rozumienie kultury jako sposobu bycia i rezultatu interakcji międzykulturowych. W związku z powyższym artykuł poświęcony jest tematyce wykorzystania narzędzia eTwinning w procesie kształtowania społeczeństwa transkulturowego. W artykule zaprezentowane zostały przykładowe projekty międzynarodowe w ramach programu eTwinning, które zostały już zakończone, i takie w trakcie realizacji, których celem bezpośrednim jest zdobywanie kompetencji międzykulturowych przez wszystkich jego uczestników oraz takich, dla których stanowi to cel pośredni, realizowany w trakcie wykonywania innych wyznaczonych zadań.

7

COMMENT LA RÉFLEXION SUR LE TRANSCULTURING CONDUIT À REPENSER LA COMPÉTENCE INTERCULTURELLE

63%

Narcy-Combes J.-P.

Neofilolog

|

2019

|

issue 52/2

353-371

EN

This article deals with the link between transculturing and translanguaging and what this link reveals. The ensuing transdisciplinary analysis shows that so-called intercultural competence results from the same emotional and cognitive processes as the theory of mind (social comprehension) that we all develop to relate to others. Turning to social psychology may then lead to more effective pedagogical approaches to “intercultural competence”.

8

Doświadczenie rodzicielstwa w warunkach transkulturowych – wyniki badań metodą IPA (Londyn)

63%

Pankalla A., Kilian A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2018

|

issue 4 (25)

119-136

EN

The article treats about the family and parental experience in the transcultural context and applicates the wider standpoint presented in the book “Psychescapes. Identity of our times?” (Pankalla, Kilian, 2007) which introduces into the specificity of the psycho-cultural perspective and signalises the need for developing psychological theory and practice that adequately consider and investigate relations between subjective worlds of unique individual experiences, multidimensional context and rich cultural resources. Contemporary man experiences the diversity of cultural narratives, complexity of patterns and lifestyles among which he moves, interprets and creates himself, relationships with others and the world. Cultural sciences, including our perspective of psychescapes identity, describe modern times as characterised by temporariness, flash, accidentality and multilogic. Special attention is dedicated to work by WolfgandWelsch – his conception of transculturalism and idea of transversal subject. The theoretic foundation to research families’ transcultural experience is established on the basis of Welsch’s project. The aim of the research project was to elicit and grasp the meaning of the studied experience as well as propose a new conceptual framework for the purpose of discussion and further examination in the psychological studies. The research project was conducted in London in 2010 using a qualitative research method Interpretative Phenomenological Analysis (IPA) which adequately describes personal, subjective and lived individual experience. Moreover, IPA is recognised for its openness towards complexity, originality and processuality of studied phenomena. The value of presented psycho-cultural perspective and conducted research appears to be significant when uncommonness of experience of becoming a transcultural family transpire to be an everyday experience and the source of real, specific and tangible experiences in the contemporary, polysemic and polyphonic world.

PL

Artykuł traktuje o doświadczeniu rodziny i rodzicielstwa w warunkach transkulturowych oraz aplikuje szerszą perspektywę zaprezentowaną w książce pt.: „Psychescapes. Tożsamość naszych czasów?” (2007) Andrzeja Pankalli i Aleksandry Kilian, która wprowadza w specyfikę autorskiej perspektywy psycho-kulturowej oraz sygnalizuje potrzebę budowania teorii i praktyki psychologicznej adekwatnie traktujących związki pomiędzy subiektywnymi światami unikalnych doświadczeń jednostkowych a wieloaspektowym kontekstem i bogatymi treściami kulturowymi. Człowiek współczesny doświadcza różnorodności kulturowych narracji, złożoności wzorów i stylów życia, wśród których porusza się, interpretuje i tworzy siebie, relacje z innymi i światem. Nauki o kulturze, w tym nasza perspektywa tożsamości psychescapes, opisują współczesne czasy jako charakteryzujące się przejściowością, migotliwością, akcydentalnością i multilogicznością. Szczególną uwagę zwracamy na myśli Wolfganga Welscha – jego koncepcję transkulturowości i typ podmiotu transwersalnego. Projekt Welscha stał się podstawą teoretyczną do badania doświadczenia transkulturowego w rodzinie. Celem projektu było uchwycenie znaczenia badanego doświadczenia i zaproponowanie nowej konceptualnej perspektywy, w ramach której będzie ono omówione i interpretowane. Badania były przeprowadzone w Londynie w 2010 roku metodą jakościową IPA, która adekwatnie opisuje osobiste, subiektywne i przeżyte doświadczenia jednostkowe. Ponadto, IPA jest metodą otwartą na złożoność, oryginalność i procesualność badanych fenomenów. Wartość zaprezentowanej perspektywy psycho-kulturowej oraz przeprowadzonych badań wydaje się być znacząca, gdy niecodzienność doświadczenia stawania się transkulturową rodziną okazuje się codziennością i źródłem realnych, konkretnych i namacalnych przeżyć we współczesnym polisemicznym i polifonicznym świecie.

9

Transkulturowy potencjał współczesnego kina europejskiego. O roli filmu w edukacji międzykulturowej dorosłych

63%

Konieczna E.

Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses

|

2020

|

vol. 21

77-90

PL

Celem rozważań zawartych w artykule jest przedstawienie znaczenia filmu w edukacji międzykulturowej osób dorosłych oraz próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy i jak filmy opowiadające o wielokulturowości mogą służyć komunikacji i edukacji międzykulturowej. We współczesnym kinie europejskim często poruszana jest problematyka wielokulturowości, która skłania do namysłu nad wzajemną akceptacją i tolerancją kulturowego zróżnicowania. Ukazywanie mniejszości etnicznych i rasowych w filmach łączy się z refleksją nad ruchami migracyjnymi oraz problemami wielokulturowych i transkulturowych społeczeństw. Transkulturowość rozumiana jest jako zjawisko przenikania się kultur, które prowadzi do powstawania sieci kulturowych, a także jako siła jednocząca różnorodność kulturową, która nie tylko łączy różne kultury, ale także tworzy nową wspólną kulturę.

EN

The purpose of the reflections in the article is an attempt to find an answer to the question of whether and how films speaking about the topic of multiculturalism could serve intercultural adult communication and education. The modern European cinema audience experiences multiculturalism and is encouraged to reflect on mutual acceptance and tolerance of cultural diversity. The representation in films of ethnical and racial minorities is connected with reflection on migratory movements and the issues of multicultural and transcultural societies. Transculturalism is characterised by cross cultural associations, fusions and convolution leading to the formulation of a novel cosmopolitan culture. Transculturalism acts as a unifying force of cultural diversity that not only brings together different cultures but also creates a new common culture.

10

Kim jest, może i powinien być Europejczyk? Kosmopolakiem? Z Arturem Beckerem* rozmawia Monika Wolting

62%

Wolting M., Becker A.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

vol. 4

263-272

EN

Artur Becker is a Polish-German author living in Germany. He has lived in Germany since 1985. and has written novels, short stories, poems and essays and also works as a translator. Becker was awarded the Adelbert von Chamisso Prize by the Robert Bosch Foundation in 2009, and the DIALOG Prize of the German-Polish Association in 2012.

DE

Artur Becker ist ein seit 1985 in Deutschland lebender polnisch-deutscher Autor. Becker schreibt Romane, Erzählungen, Gedichte und Aufsätze und ist als Übersetzer tätig. Becker wurde 2009 mit dem Adelbert-von-Chamisso-Preis der Robert Bosch Stiftung ausgezeichnet, 2012 erhielt er den DIALOG-Preis der Deutsch-Polnischen Gesellschaft Bundesverband.

PL

Artur Becker, polsko-niemiecki pisarz, prozaik, eseista i tłumacz, zajmuje stanowisko w kluczowych kwestiach trwale obecnych w jego twórczości prozatorskiej i eseistycznej: kraj pochodzenia (Warmia i Mazury), wielokulturowość (transkultura), Kosmopolak, emigracja, literatura polityczna, polskość, niemieckość.

11

Wytrzymać niejednoznaczność - co to jest: literatura europejska? Matthias Nawrat w rozmowie z Moniką Wolting

54%

Wolting M., NAWRAT M.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

vol. 4

273-281

EN

Matthias Nawrat is a Polish-German author living in Germany born in Opole, Poland. He moved with his family to Bamberg in 1989. He was awarded the Adelbert-von-ChamissoFörderpreis, was nominated for the Deutscher Buchpreis, received the Bremen Literature Prize and the Alfred Döblin Medaille. His most important novels were "Wir zwei allein" (2012), "Die vielen Tode unseres Opas Jurek" (2015), and "Der traurige Gast" (2019).

DE

Matthias Nawrat ist ein deutscher Autor polnischer Herkunft. Matthias Nawrat wurde im polnischen Opole geboren und siedelte 1989 mit seiner Familie nach Bamberg über. Er wurde mit dem Adelbert-von-Chamisso-Förderpreis ausgezeichnet, zum Deutschen Buchpreis nominiert und erhielt den Bremer Literaturpreis sowie die Alfred-Döblin-Medaille. Die wichtigsten Texte: "Wir zwei allein" (2012), "Die vielen Tode unseres Opas Jurek" (2015), "Der traurige Gast" (2019).

PL

Matthias Nawrat to niemiecki autor polskiego pochodzenia. Matthias Nawrat urodził się w Opolu i wraz z rodziną przeprowadził się w 1989 roku do Bambergu. Uzyskał Nagrodę im. Adelberta von Chamisso (Förderpreis), był nominowany do Niemieckiej Nagrody Książkowej (Deutscher Buchpreis), otrzymał Nagrodę Literacką miasta Bremy i Medal im. Alfreda Döblina. Najważniejsze teksty: "Wir zwei allein" (2012), "Die vielen Tode unseres Opas Jurek" (2015), "Der traurige Gast" (2019).

12

Transkulturowość oryginału w przekładzie (na przykładzie powieści "Derviš i smrt" Mešy Selimovicia)

51%

Stanios I.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2012

|

vol. 3

|

issue 1

45-62

SR

U članku je predstavljen problem transkulturnosti koja se pojavljuje u prototipu (to znači u originalnom delu), ali koja delimično ili potpuno nestaje u prevodu. To se dešava kada je tekst preveden sa transkulturnog prostora (Bosna i Hercegovina) u monokulturni prostor (Poljska). Transkulturnost Selimovićeg romana Derviš i smrt uglavnom je prisutna u jeziku koji se odlikuje pozajmljenicama sa arapskog i turskog. Ove se pozajmljenice mogu podeliti u 3 kategorije: reči sa kulturnim karakteristikama, reči u vezi sa islamom i reči koje se tiču mesta (Bosna i Hercegovina). Svaki jezik obuhvata istoriju i kulturu naroda, tako i jezik Selimovićeg romana obuhvata 500-godišnju tursku okupaciju. Nije moguće da se pronađe u poljskom jeziku ekvivalente korištenih pozajmljenica jer u poljskom jeziku ne postoje reči sa takvim emocionalnim i istorijskim karakteristikama. U ovakvim situacijama prevodilac može da koristi redukciju ili amplifikaciju, ali ipak razumevanje romana biće iskrivljeno jer primarni i sekundarni primalac imaju različite kognitivne strukture i neke reči će aktivirati drukčije idealizovane kognitivne modele u njihovim umovima. Zaključak je da transkulturnost uzrokuje teškoće kod prevođenja romana. Dešava se tako zbog nemogućnosti da se pronađe ekivalente i zbog razlika u kognitivnim strukturama primarnnog i sekundarnog primaoca.

EN

The article discusses the problem of transculturality that appears in the prototype (that is, the original work), but which partly or completely disappears in its translation. It occurs when a text is translated from a transcultural area (i.e. Bosnia and Herzegovina) into a monocultural area (i.e. Poland). Transculturality of Meša Selimović’s novel Derviš i smrt appears mostly in the language that is characterized by borrowings from Arabic, Persian and Turkish. The borrowings can be divided into 3 categories: words with cultural features, words connected with Islam and words connected with the place (Bosnia and Herzegovina). Since every language comprises the history and culture of the nation, the Serbian language is marked with the 500-year-long Ottoman occupation. It is impossible to find equivalents for those borrowings in the Polish language as there are no words with such emotional and historical features. The translator can use either reduction or amplification in these situations, but it will definitely distort the understanding of the novel as the primary and secondary receivers have different cognitive structures and some words will trigger different idealized cognitive models in their minds. In conclusion, the transculturality makes the novel difficult to translate because of the impossibility to find equivalents and because of the differences in the primary and secondary receivers’ cognitive structures.

13

Identyfikacja i tożsamość kulturowa w różnych skalach przestrzennych

51%

Rykiel Z.

Opuscula Sociologica

|

2017

|

issue 3(21)

45-55

PL

W artykule omówiono pojęcia tożsamości społecznej i terytorialnej. Wykazano relacje między etnicznością a terytorialnością. Podkreślono symbolizm terytorialności i jej mitologizację ze szczególnym uwzględnieniem okcydentalizacji i wiktymizacji. Przedyskutowano kwestie wielokulturowości i transkulturowości. Przeanalizowano relacje między nacjonalizmem a tożsamością. Wskazano również neoplemienność w kontekście zderzenia cywilizacji w ramach jednego narodu. Przedstawiono wniosek, że pojęcie tożsamości jest dalekie od jednoznaczności, można je więc łatwo zastąpić pojęciami ideologii, organizacji i solidarności.

EN

The notions of social and territorial identities are discussed in the paper. Relations between ethnicity and territoriality are indicated. The symbolism of territoriality and its mythologisation is pointed to, in which strategies of occidentalisation and victimisation play their parts. The questions of multiculturalism and transculturalism are discussed. The relations between nationalism and identity are analysed. Neo-tribes are considered in the context of the clash of civilisations within one nation. It is concluded that the notion of identity is far from being unequivocal and can be easily substituted by those of ideology, social organisation and solidarity.

14

Transcultural Congo as the Periphery of Europe or a Hybrid and Networked Archipelago: Transculturality within the Visual Culture Studies

51%

Chmielecki K.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2013

|

vol. XV (XXIV)

9-30

EN

The article takes up the issue of imagining and representing the periphery of Europe in the context of colonial and post-colonial reflection. The analyzed examples are art works that can be treated as transcultural representations. The main concept that has been scrutinized is transculturality as proposed by Wolfgang Welsch, who criticizes the existing concepts of individual cultures, as well as the ideas of multiculturalism and interculturalism. The starting point is the belief of Nicholas Mirzoeff that all cultures are transcultures. Within the field of Visual Culture Studies, the concept of transculturality has been replaced by transculturation and transculture, which are involved in the process of constructing networked cultural identities with a hybrid structure. The notions of transculturation and transculture can also be applied to the works of José Bedia. The evolution of Mirzoeff’s thinking about transculturality proceeds from the affirmation of the position of the Cuban anthropologist Alfonso Ortiz to the transformation of Welsch’s concept. The photographs of Herbert Lang are juxtaposed with the concept of “imperial transculture”, which refers to the scopic regimes of Martin Jay. These connotations also direct us toward the understanding of the concept of “imperialism” of Edward W. Said, who treats the Orient as an artificial construct. In this sense, one example of the operation of the visual regime of colonialization can be provided by the nkisi figures that appear in the works Fetish No. 2 (1988) by Renée Stout and Ta Tele (1988) by Trigo Piula, which can be interpreted in relation to Marcel Mauss’s magic fetishism and Karl Marx’s commodity fetishism. Another example of the operation of the visual regime of colonialization is the necropolitics of the civil war in Rwanda between the Hutu and Tutsi tribes and two more works – Scramble for Africa (2003) by Yinka Shonibare and The Chief: he who sold Africa to the colonists (1997) by Samuel Fosso. The concept of constructing an image of the Kongo peoples presented here is based on the assumption that it is the result of the operation of the discourse created by the European colonizers. This point of view can be also found in the book The Right to Look, where Mirzoeff constructs the definitions of visuality and countervisuality.

PL

Artykuł podejmuje problematykę wyobrażeń i reprezentacji peryferii Europy w kontekście refleksji kolonialnej i postkolonialnej. Analizowanymi przykładami są prace artystyczne, które mogą być traktowane jako reprezentacje transkulturowe. Głównym pojęciem, które zostało poddane rewizji jest transkulturowość w ujęciu proponowanym przez Wolfganga Welscha, który krytykuje istniejące koncepcje izolowanych kultur, a także idee wielokulturowości i in-terkulturowości. Punktem wyjścia jest przekonanie Nicholasa Mirzoeffa, że wszystkie kultury są transkulturami. W obszarze badań nad kulturą wizualną pojęcie transkulturowości zostaje zastąpione przez transkulturację i transkulturę, które uczestniczą w procesach konstruowania sieci tożsamości kulturowych o charakterze hybrydowym. Pojęcia transkulturacji i transkultury można również odnieść do prac artystycznych José Bedii. Ewolucja myśli Mirzoeffa na temat transkulturowości przebiega od afirmacji stanowiska kubańskiego antropologa Alfonso Ortiza do transformacji koncepcji Welscha. Prace fotograficzne Herberta Langa są zestawione z kon-cepcją „imperialnej transkultury”, która odnosi się do reżimów skopicznych Martina Jaya. Przywołane konotacje kierują nas również w stronę rozumienia „imperializmu” Edwarda W. Saida, traktującego Orient jako „sztuczny” wytwór dyskursu kolonialnego. W tym sensie przy-kładem funkcjonowania reżimu skopicznego kolonializmu mogą być figurki nkisi, pojawiające się w pracach Fetish No. 2 (1988) Renée Stout i Ta Tele (1988) Trigo Piula, które mogą być interpretowane w kontekście fetyszyzmu magicznego Marcela Maussa i fetyszyzmu towaro-wego Karola Marksa. Kolejnym przykładem działania wizualnego reżimu kolonializmu jest nekropolityka podczas wojny domowej w Ruandzie między plemionami Hutu i Tutsi i dwie następne prace, Scramble for Africa (2003) Yinka Shonibare i The Chief: he who sold Africa to the colonists (1997) Samuela Fosso. Zaprezentowana koncepcja konstruowania obrazu ludów Kongo opierała się na założeniu, że jest on efektem funkcjonowania dyskursu wytworzonego przez europejskich kolonizatorów. Ten punkt widzenia daje się również odnaleźć w książce The Right to Look, w której Mirzoeff buduje definicje wizualności i kontrwizualności.

15

Diagnostyka psychopedagogiczna problemów przystosowawczych i(e)migrantów o charakterze transkulturowym

51%

Guziuk-Tkacz M.

Kultura i Edukacja

|

2020

|

issue 3(129)

76-93

PL

Artykuł prezentuje propozycję modelu diagnostyki psychopedagogicznej problemów i(e)migranckich o charakterze transkulturowym. Oparcie tego typu modeli i procedur na głównych założeniach współczesnych teorii transkulturowości wynika z tego, iż jest to jedna z najbardziej znamiennych charakterystyk współczesności, jak również z faktu, iż proces transkulturacji wśród tejże grupy społecznej jest obecnie szczególnie dynamiczny. W prezentowanym modelu (z uwagi na praktyczny i innowacyjny charakter pedagogiki oraz w odpowiedzi na postulowane przez ekspertów ds. migracji potrzeby modyfikacji modeli i procedur diagnostycznych) uwzględniono również specyfikę symptomów postępu i blokad procesów przystosowawczych i(e)migranta, w odniesieniu do poszczególnych faz procesów jego adaptacji i integracji, w odniesieniu do sfer: społecznej, psychicznej, dydaktycznej i opiekuńczo-wychowawczej.

EN

The article presents a proposal of the psycho-pedagogical transcultural diagnosis model of migrant’s problems. A ground to this type of models and procedures, based on the main assumptions of contemporary theories of transculturalism, creates a consequence of the fact, that it is one of the most significant characteristics of our times, as well as the fact that the transculturation process among this social group is currently a very dynamic one. In the model presented hereby (due to the practical and innovative nature of pedagogy and in response to the need of diagnostic models and procedures modification postulated by migration experts) the specificity of progress and blockades symptoms of immigrants’ adaptation were also taken into account - with regard to phases of adaptation and integration processes in the social, psychological, didactic, care and educational spheres.

16

Dubravka Ugrešić. Pisarka i literatura zdeterytorializowana

51%

Duda M.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 2

18-31

EN

Dubravka Ugrešić defines herself as a transnational writer. Her political, geographic and cultural dislocation constitute the main themes of her prose works written in the last decade of the twentieth century. In the subsequent decade, Ugrešić’s essays took on additional themes relating to the European literary market. The author follows reading fashions and examines the shape and function of publications defined as European or world bestsellers. As a writer and scholar she is drawn to the concept of the transcultural, whose distinguishing characteristic she finds to be the experience of a new and faster mode of transfer of information and goods. The poetics of the work, however, will not be disturbed or changed. Similarly, the hierarchy established by the history and criticism of literature, setting the boundaries of culture and referred to with irony by Ugrešić in her reading of bestsellers, remains intact. This author-reader who seeks to understand her fellow readers often changes the paradigm she uses to describe culture. In her examination of the relations between author, work, and receiver, she delineates an emerging karaoke culture. It cannot, however, be designated as a transnational literature or culture. The literature created by Ugrešić eludes definition in a similar way. Analyses conducted in the text demonstrate that with regard to Ugrešić’s work, the term “from outside” would function as a more correct label than the prefix “trans.” It should be understood, however, as defining the condition of the writer more than of her work. The label “from outside” appears adequate for defining the place from which she observes and writes, not for the form of her literary output.

PL

Dubravka Ugrešić określa się jako pisarka transnarodowa. Jej polityczna, geograficzna i kulturowa dyslokacja stała się głównym tematem tekstów prozatorskich, które pisała w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku. W kolejnej dekadzie tematem esejów Ugrešić stały się również kwestie związane z rynkiem literatury europejskiej. Autorka śledzi czytelnicze mody, przygląda się też kształtowi i funkcji publikacji określanych jako europejskie lub światowe bestsellery. Jako pisarka i badaczka literatury pochyla nad pojęciem transkultury. Jej wyznacznikiem uczyni doświadczanie nowego, szybszego sposobu przepływu informacji i towarów. Poetyka dzieła nie zostanie jednak naruszona/zmieniona. Podobnie jak historyczno- i krytycznoliteracka hierarchia ustanawiająca ramy kultury i w ironiczny sposób wartościująca kolejne lektury Ugrešić. Autorka-czytelniczka, która chce zrozumieć innych czytelników wielokrotnie zmieni paradygmat opisywanej przez siebie kultury. Rozpatrując relacje między autorem, dziełem i odbiorcą, ustali kulturę karaoke. Tej nie da się jednak oznaczyć jako literatura/kultura transnarodowa. W ten sam sposób nie można też określić literatury tworzonej przez Ugrešić. Rozpoznania poczynione w tekście pokazują, że w przypadku twórczości Ugrešić zamiast prefiksu «trans powinno się używać określenia «spoza». To zaś odnieść należy do kondycji pisarki. Kwalifikacja «spoza» wydaje się adekwatna dla określenia miejsca, z którego obserwuje i pisze autorka, nie dla formy jej literackiego dorobku.

17

Wielokulturowość - międzykulturowość - transkulturowość w kontekście pedagogicznym

51%

Nikitorowicz J., Guziuk-Tkacz M.

Edukacja Międzykulturowa

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

23-36

EN

The article presents the essence, meaning and the appropriate context of using the terms: multiculturalism, interculturalism and transculturalism. More attention has been paid to the term transculturalism as a category, which is less presented, less analyzed and researched. The value of developing subdisciplines - intercultural and transcultural pedagogy - has been indicated by the authors. The presented analysis and formulated questions have a thought-provoking dimension for the future discussion on the scope and essence of the above-mentioned concepts, the exchange of views on the perception and interpretation of subdisciplines, determining what is common and separate in them, whether and how to shape and develop them in the context of the complex and dynamic present time and the numerous problems of the future.

PL

Artykuł jest próbą ukazania zakresu znaczeniowego pojęć: wielokulturowość, międzykulturowość, transkulturowość. Więcej uwagi i miejsca poświęcono transkulturowości jako kategorii mniej prezentowanej w analizach i prowadzonych badaniach. Wskazano na wartość kształtujących się subdyscyplin - pedagogiki międzykulturowej i transkulturowej. Przedstawione analizy i formułowane pytania mają na celu spowodowanie dyskusji dotyczącej zakresu i istoty wymienionych pojęć, wymianę poglądów w postrzeganiu i interpretowaniu subdyscyplin, określaniu, co jest w nich wspólne, a co odrębne, czy i jak je kształtować i rozwijać w kontekście złożonej i dynamicznej teraźniejszości oraz zauważanych licznych problemów przyszłości.

18

W poszukiwaniu korzeni. Współczesna polsko- -niemiecka literatura migracyjna i dylematy tożsamości (Sabrina Janesch, Alexandra Tobor, Matthias Nawrat)

45%

Palej A.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

vol. 4

95-108

EN

The literary texts of young German-speaking writers of Polish origin are examined in detail. The aim of the analysis is to answer the questions of how the selected authors treat the search for identity in the selected literary works., the role of the influence of ’old‘ and ’new‘ culture on the identity formation of migrants and the resulting consequences. The subject of the investigation are the novels Katzenberge (2010) by Sabrina Janesch; Sitzen vier Polen im Auto: Teutonische Abenteuer (2012) by Alexandra Tobor; and Die vielen Tode unseres Opas Jurek von Matthias Nawrat (2015).

DE

In dem Artikel werden literarische Texte junger deutschsprachiger Schriftsteller polnischer Herkunft näher betrachtet. Ziel der Analyse ist die Beantwortung der Frage, wie in den ausgewählten literarischen Werken die Suche nach der eigenen Identität, die Rolle des Einflusses der „alten“ und „neuen“ Kultur auf die Identitätsbildung der Migranten sowie die daraus resultierenden Konsequenzen literarisch behandelt werden. Den Gegenstand der Untersuchung bilden die Romane Katzenberge (2010) von Sabrina Janesch, Sitzen vier Polen im Auto: Teutonische Abenteuer (2012) von Alexandra Tobor und Die vielen Tode unseres Opas Jurek von Matthias Nawrat (2015).

PL

Celem analiz jest próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób w wybranych utworach literackich autorstwa młodych niemieckojęzycznych pisarek i pisarzy polskiego pochodzenia ukazywane jest poszukiwanie własnej tożsamości, rola oddziaływania „starej” i „nowej” kultury w procesie kształtowania się tożsamości migranta i wynikające z tego konsekwencje. Przedmiotem analizy są następujące powieści: Katzenberge (2010) Sabriny Janesch, Sitzen vier Polen im Auto: Teutonische Abenteuer (2012) Alexandry Tobor oraz Die vielen Tode unseres Opas Jurek / Wszystkie śmierci dziadka Jurka (2015) Matthiasa Nawrata.

19

Edukacja wielokulturowa wczoraj, międzykulturowa dziś, transkulturowa jutro

45%

Niewiński J.

Rocznik Lubuski

|

2022

|

vol. 48

|

issue 2

67-77

PL

Artykuł jest próbą ukazania zakresu znaczeniowego następujących pojęć: wielokulturowość, międzykulturowość, transkulturowość w kontekście rozwijania przez młodych ludzi kompetencji aksjologicznych. Autor tekstu dzieli się bogatym doświadczeniem w realizacji projektów edukacyjnych o charakterze lokalnym oraz międzynarodowym w ramach Szkoły Dialogu – programu, dzięki któremu uczniowie z Murowanej Gośliny odkrywali żydowską przeszłość swojego miasta oraz rozwijali własną tolerancję. Artykuł przywołuje koncepcję dziesięciu zasad dialogu, których wcielanie w życie jest szansą wzmacniania wśród uczniów polskiej szkoły postaw opartych na szacunku wobec inności oraz akceptacji różnorodności.

EN

The article is an attempt to explain the meaning of the following terms: multiculturalism, interculturalism, transculturality in the context of the development of axiological competences by young people. The author shares his extensive experience in the implementation of local and international educational projects as part of the School of Dialogue – a program, thanks to which students from Murowana Goślina discovered the Jewish past of their town and developed their own tolerance. The article refers to the concept of ten principles of dialogue, the implementation of which is an opportunity to strengthen attitudes among students of the Polish school based on respect for otherness and acceptance of diversity

20

Literatura – kultura – dialog. Problemy i dylematy współczesnej komparatystyki literackiej

38%

Szewczyk G. B.

Transfer. Reception studies

|

2016

|

vol. 1

11-27

EN

The paper is an attempt to reconstruct and characterise discourses in the comparative literature studies in the 20th and 21st centuries. Beginning with the presentation of the methodology of comparative research in the 50’s of the 20th century, the author undertakes the evaluation of research strategies, models and concepts in the consequent decades. She points out that the subject of controversies and disputes of comparative researchers referred to difficulties connected with establishing the identity of a developing discipline, its instrumentation and place in the contemporary, postmodern directions of literature studies. While recalling and commenting on the opinions of Polish and foreign academics, she indicates the methodological intricacies accompanying an attempt to clarify the research aims and tasks of comparative studies in the period of cultural turn. In this aspect, she also considers the category of the dialogue and discursiveness, interculturalism and transculturalism along with the aspect of translation and its role in the process of cross-cultural communication.

PL

Artykuł jest próbą rekonstrukcji i charakterystyki dyskursów w komparatystyce literackiej w XX i XXI wieku. Wychodząc od zaprezentowania metodologii badań porównawczych w latach pięćdziesiątych XX wieku, Autorka podejmuje ocenę strategii, modeli i koncepcji badawczych w kolejnych dziesięcioleciach. Przedmiotem kontrowersji i sporów komparatystów, podkreśla, były trudności związane z określeniem tożsamości rozwijającej się dyscypliny, jej instrumentarium i miejsca we współczesnych, ponowoczesnych kierunkach literaturoznawstwa. Przywołując i komentując wypowiedzi polskich i zagranicznych uczonych, wskazuje na metodologiczne zawiłości towarzyszące próbie uściślenia celów i zadań badawczych komparatystyki w okresie tzw. zwrotu kulturowego. W tym kontekście rozważa także kategorię dialogu i dialogowości, interkulturowości i transkulturowości oraz zagadnienie przekładu i jego rolę w procesie międzykulturowej komunikacji.

DE

Dieser Aufsatz versteht sich als ein Versuch, die in der literarischen Komparatistik im 20. und 21. Jahrhundert vorkommenden Diskurse zu rekonstruieren und zu charakterisieren. Nach der Darstellung der Methodologie der vergleichenden Literaturwissenschaft in den 50er Jahren des 20. Jahrhunderts, befaßt sich die Verfasserin mit Strategien, Modellen und Forschungskonzepten der folgenden Jahrzehnte. Sie betont dabei, dass etwaige Kontroversen der Komparatisten aus den Schwierigkeiten bei der Bestimmung der Identität, des Instrumentariums sowie des Standortes der sich entwickelnden Disziplin unter den zeitgenössischen, postmodernen Richtungen der Literaturwissenschaft resultieren. Das Anführen und Kommentieren von Aussagen polnischer und ausländischer Forscher lässt die methodologischen Probleme erkennen, die den Prozess begleiten, Ziele und Forschungszwecke der Komparatistik in der Zeit des sog. cultural turn zu präzisieren. In diesem Kontext werden auch die Kategorien von Dialog und Dialogizität, Interkulturalität und Transkulturalität sowie die Frage der Übersetzung und ihre Rolle im Prozess der interkulturellen Kommunikation erörtert.

Refine search results

Przestrzenie migracji. Przypadek kina niemieckiego

Figurowanie autofikcyjnej podmiotowości: hybrydowej, nomadycznej, transkolonialnej? Charakterystyka strategii pisarskich Niny Bouraoui na przykładzie powieści Mes mauvaises pensées

Binarny i spektralny model tożsamości

Odpowiedzialność edukacji za kreowanie dialogu międzykulturowego

The Transcultural Concepts in Hari Kunzru’s Short Fiction and Their Impact on the Later Works of the Author

eTwinning – narzędzie do budowania społeczeństwa transkulturowego

COMMENT LA RÉFLEXION SUR LE TRANSCULTURING CONDUIT À REPENSER LA COMPÉTENCE INTERCULTURELLE

Doświadczenie rodzicielstwa w warunkach transkulturowych – wyniki badań metodą IPA (Londyn)

Transkulturowy potencjał współczesnego kina europejskiego. O roli filmu w edukacji międzykulturowej dorosłych

Kim jest, może i powinien być Europejczyk? Kosmopolakiem? Z Arturem Beckerem* rozmawia Monika Wolting

Wytrzymać niejednoznaczność - co to jest: literatura europejska? Matthias Nawrat w rozmowie z Moniką Wolting

Transkulturowość oryginału w przekładzie (na przykładzie powieści "Derviš i smrt" Mešy Selimovicia)

Identyfikacja i tożsamość kulturowa w różnych skalach przestrzennych

Transcultural Congo as the Periphery of Europe or a Hybrid and Networked Archipelago: Transculturality within the Visual Culture Studies

Diagnostyka psychopedagogiczna problemów przystosowawczych i(e)migrantów o charakterze transkulturowym

Dubravka Ugrešić. Pisarka i literatura zdeterytorializowana

Wielokulturowość - międzykulturowość - transkulturowość w kontekście pedagogicznym

W poszukiwaniu korzeni. Współczesna polsko- -niemiecka literatura migracyjna i dylematy tożsamości (Sabrina Janesch, Alexandra Tobor, Matthias Nawrat)

Edukacja wielokulturowa wczoraj, międzykulturowa dziś, transkulturowa jutro

Literatura – kultura – dialog. Problemy i dylematy współczesnej komparatystyki literackiej