Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The main objective of this article is to prepare a hierarchy and typology of rural areas in Poland showing the level of the human capital indicator and his spatial disparities in the context of educational factors. Selected methods of multivariable objects hierarchy and classification were used in the study. In order to measure the level of human capital in rural areas the linear Indicators ordering has been applied based on the standardized sums method. As a result a relative level indicator of Human Capital has been assigned to each area. As a part of the research analysis will be carried out in spatial dimension. Studies confirm that: generally, the level of human capital on rural areas is low; the diversification of the rural space is relatively strong, the polarization has a dual character (center – periphery), the high quality sphere of education and the availability dominate still in the growth centers, and the radius of diffusion does not go in principle outside the ring suburban zone. The subject of the spatial analysis will be rural areas in Poland, in particular their human capital indicators. GUS BDL, NSP, OKE were the main data source.
PL
Celem artykułu jest określenie i ocena przestrzennego rozmieszczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich w Polsce i dokonanie klasyfikacji badanych gmin pod względem zasobów kapitału ludzkiego. Podjęto również próbę zbadania kierunków i zidentyfikowania głównego czynnika odpowiedzialnego za to zróżnicowanie. Analizę oparto na wybranych cechach opisujących jakość systemu edukacji. W badaniu wykorzystano wybrane metody hierarchizacji i klasyfikacji obiektów wielocechowych. W celu określenia osiągniętego poziomu zasobów KL obszarów wiejskich zastosowano porządkowanie liniowe w oparciu o metodę sum standaryzowanych wartości. W efekcie przyporządkowano każdemu z krajów względny wskaźnik zasobów KL. Badania potwierdzają, że: poziom kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich jest ogólnie niski, zdywersyfikowanie przestrzeni wiejskiej jest silne, polaryzacja ma charakter dualny w układzie centrum – peryferia, wysoka jakość sfery edukacyjnej i jej dostępność dominuje nadal w ośrodkach wzrostu, a promień dyfuzji nie wykracza w zasadzie poza pierścień strefy podmiejskiej. Głównym źródłem danych były: GUS BDL, OKE, NSP.
EN
The objective of the article is to determine the level and asses the spatial differentiation of human capital defined in the area of health quality and expenses for health per capita. The analysis was carried out in spatial terms at the NUTS 2 level for the years 2013-2015; the main source of data was the Local Data Bank of Statistics Poland. Taxonomic hierarchization methods (model-free) and classification of multi-feature objects were used. As a result, each object has been assigned a synthetic measure - relative indicator of the level of human capital defined in the area of health quality and a relative indicator of the level of expenses on health per capita. It has been assumed that the distribution of human capital is uneven and remains in relation to the amount of expenses on health care and that higher expenses on health care are borne in regions with a relatively lower human capital. The results of the analyses positively verify the existence of spatial diversity of human capital and expenses on health care, both in relation to individual diagnostic variables and to synthetic measures. However, they did not confirm the relationship between the spatial distributions of the analyzed features.
PL
Celem badania przedstawionego w artykule jest określenie poziomu i ocena rozkładu przestrzennego kapitału ludzkiego definiowanego w obszarze jakości zdrowia oraz wydatków na ochronę zdrowia per capita. Analizę przeprowadzono w ujęciu przestrzennym na poziomie NUTS 2 dla lat 2013-2015; głównym źródłem danych był Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego (BDL GUS). Wykorzystano taksonomiczne metody hierarchizacji (bezwzorcowe) i klasyfikacji obiektów wielocechowych. W rezultacie każdemu obiektowi przypisano miary syntetyczne - względny wskaźnik poziomu kapitału ludzkiego definiowanego w obszarze jakości zdrowia oraz względny wskaźnik poziomu wydatków na ochronę zdrowia per capita. Przyjęto założenie, że rozkład kapitału ludzkiego jest nierównomierny i pozostaje w związku z wielkością wydatków na ochronę zdrowia oraz że wyższe wydatki na ochronę zdrowia są ponoszone w regionach o relatywnie niższym kapitale ludzkim. Wyniki analiz pozytywnie weryfikują występowanie przestrzennego zróżnicowania kapitału ludzkiego i wydatków na ochronę zdrowia, zarówno w odniesieniu do poszczególnych zmiennych diagnostycznych, jak i do miar syntetycznych. Nie potwierdziły jednak związku pomiędzy rozkładami przestrzennymi analizowanych cech.
PL
Artykuł ma charakter badawczy, zasadniczym celem było dokonanie hierarchizacji i typologii obszarów wiejskich w Polsce na podstawie syntetycznego wskaźnika zasobów kapitału ludzkiego. Oszacowanie wskaźnika stanowiło podstawę do analizy oraz dyskusji nad poziomem i kierunkami zdywersyfikowania przestrzeni wiejskiej pod względem zasobów kapitału ludzkiego. Podjęto także próbę zidentyfikowania czynników szczególnie silnie determinujących poziom zasobów kapitału ludzkiego oraz określenia prawidłowości w jego przestrzennym rozmieszczeniu. W ramach podjętych badań przeprowadzono analizy w wymiarze przestrzennym. Podstawową jednostką, na poziomie której prowadzono analizy, był powiat. Źródłem danych był Główny Urząd Statystyczny − Bank Danych Lokalnych oraz wyniki Narodowego Spisu Powszechnego 2011.
EN
The empirical article aims to prepare a hierarchy and typology of rural areas in Poland. Based on the human capital indicator, the article shows the spatial diversification of rural areas. The linear indicators ordering has been applied based on the standardised sums method. As a part of the research, an analysis was carried out in spatial dimension. Studies confirm that, generally, the level of human capital in rural areas is low; the diversification of the rural space is relatively strong, the polarisation has a dual character (centre - periphery), the radius of diffusion does not go in principle outside the ring suburban zone. The available literature, statistical data of the Central Statistical Office, the Bank of Local Data, the 2011 census data were the main data sources.
RU
Статья имеет исследовательский характер; основная цель ее – провести иерархизацию и типологию сельских районов в Польше на основе синтетического показателя ресурсов человеческого капитала. Оценка показателя представляла собой основу для анализа и дискуссии об уровне и направлениях диверсификации сельского пространства с точки зрения ресурсов человеческого капитала. Предприняли тоже попытку выявить факторы, особенно сильно предопределяющие уровень ресурсов человеческого капитала, а также определить закономерности в его пространственном измерении. Основной единицей, на основе которой проводили анализы, был повят. Источником данных были ЦСУ – Банк локальных данных и результаты Национальной переписи населения 2011 г.
EN
The aim of the article is to measure the human capital resources defined in the area of health and to diagnose its structure. It was attempted also to assess its spatial distribution, as well as to examine the relationship between the health capital and the level of socio‑economic development. The selected taxonomic hierarchisation methods (pointless) and classification of multi‑feature objects were used. The assumption about spatial disproportions in the level of health capital (HCSIH) was verified, as well as the positive relation between the level of health capital (HCSIH) and the level of socio‑economic development (LHDI) was also examined. The results confirm the spatial disproportions of the health capital in Poland, and the differentiation its structure, visible between regions. Also noticeable are the effects of polarization: center‑periphery. The results of statistical tests positively verify the tested hypothesis about the existing positive relation between the level of health capital of the (HCSIH) and the level of development (LHDI) of a given unit, whereby the strength of the relationship is assessed at the level at most medium. The analysis was carried out at the poviat level in Poland. The Central Statistical Office Local Data Bank, National Census 2011 (NSP) and data on LHDI from the National Report on Social Development Poland 2012 UNDP were the main data source.
PL
Celem artykułu jest pomiar i diagnoza struktury zasobów kapitału ludzkiego definiowanego w obszarze zdrowia. Podjęto próbę oceny jego przestrzennego rozmieszczenia, a także zbadano związek między kapitałem zdrowotnym a poziomem rozwoju społeczno‑gospodarczego. W badaniu wykorzystano wybrane taksonomiczne metody hierarchizacji (bezwzorcowe) oraz klasyfikacji obiektów wielocechowych. W efekcie każdemu obiektowi (jednostce terytorialnej) przypisano miarę syntetyczną – tzw. względny wskaźnik poziomu kapitału ludzkiego definiowanego w obszarze jakości zdrowia (WSKLz). Weryfikacji poddano założenie o występujących dysproporcjach w poziomie kapitału zdrowotnego WSKLz i o jego zróżnicowanej strukturze oraz o istniejącym dodatnim związku między poziomem kapitału zdrowotnego WSKLz a poziomem rozwoju społeczno‑gospodarczego danej jednostki wyrażonego miarą LHDI. Wyniki badań potwierdzają, że przestrzeń społeczno‑ekonomiczna w Polsce wykazuje cechy zróżnicowania zarówno pod względem samego poziomu kapitału zdrowia, jak i jego cech strukturalnych. Zauważalne są pewne prawidłowości w rozkładzie przestrzennym tego zasobu w układzie międzyregionalnym i w układzie centrum–peryferie. Wyniki testów statystycznych pozytywnie weryfikują hipotezę o istniejącym dodatnim związku między poziomem kapitału zdrowia WSKLz a poziomem rozwoju danej jednostki LHDI, przy czym siłę związku ocenia się na poziomie co najwyżej średnim. Analizę empiryczną przeprowadzono na poziomie powiatów w Polsce. Główne źródła danych to: Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Lokalnych, Narodowy Spis Powszechny 2011 (NSP) oraz dane dotyczące poziomu rozwoju lokalnego LHDI pochodzące z Krajowego Raportu o Rozwoju Społecznym. Polska 2012.
PL
Niniejszy artykuł ma charakter badawczy, a jego zasadniczym celem jest oszacowanie oraz analiza i ocena zróżnicowania przestrzennego zasobów kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i miejskich w Polsce. Zastosowano syntetyczny wskaźnik zasobów kapitału ludzkiego (WZKL), na podstawie którego dokonano hierarchii województw, określając także stopień zróżnicowania badanych obszarów pod względem zasobów kapitału ludzkiego. Wyniki badań wskazują na silne zróżnicowanie przestrzenne zarówno obszarów wiejskich, jak i miejskich. Ponadto zaobserwowano większy dystans dzielący jednostki badanych województw dla obszarów miejskich niż wiejskich. Analizę zasobów kapitału ludzkiego przeprowadzono w ujęciu przestrzennym wykorzystując dane Banku Danych Lokalnych GUS, Narodowego Spisu Powszechnego oraz studia literaturowe.
EN
This article is of the research nature and its basic objective is to estimate and to analyse and assess the spatial differentiation of human capital in the rural and urban areas in Poland. There was applied the synthetic index of resources of human capital on which basis there was made the hierarchy of provinces (voivodeships), also determining the degree of differentiation of areas in terms of human capital resources. The research findings indicate the strong spatial differentiation both of rural areas and urban ones. Moreover, there was observed a bigger distance between the units of the provinces in question for urban areas than for rural ones. The analysis of human capital resources was carried out in terms of spatial profile making use of the data from the CSO’s Local Data Bank, the Polish census as well as literature studies.
RU
Статья имеет исследовательский характер, а ее основная цель – расценка, а также анализ и оценка пространственной дифференциации ресурсов человеческого капитала в сельских и городских районах в Польше. Применили синтетический показатель ресурсов человеческого капитала, на основе которого провели иерархию воеводств, определяя также степень дифференциации исследуемых районов по ресурсам человеческого капитала. Результаты исследований указывают сильную пространственную дифференциацию как сельских, так и городских районов. Кроме того, заметили большее расстояние, разделяющее единицы обследуемых воеводств, для городских районов, нежели сельских. Анализ ресурсов человеческого капитала провели в пространственном разрезе, используя данные Банка местных данных ЦСУ. Национального банка Польши, Национальной переписи населения, а также результаты изучения литературы.
EN
The main aim of the article is to analyze the spatial disparities on the local labour market and evaluate how the local labour market have changed in the last decade. The seasonality is a signifi cant issue considered in this article, as well. The questions to which the answers were looked for are: how the local markets differ in respect of seasonality, and how much the researched communities are differentiated. In order to do it, the unemployment rate was applied. The time taken for the analysis are the years 2001–2012. The available literature, statistical data of the Central Statistical Offi ce, of the BDL (the Bank of Local Data) and data of the Szczecin WUP (Voivodeship Labour Offi ce) sources were used to reach the assumed goal. The subject of the research are rural communities of the Koszalin county: Będzino, Biesiekierz, Manowo, Mielno, Polanów, Sianów and Świeszyno and the town of Koszalin.
EN
The main aim of this article is to analyse and asses spatial diversity and seasonality of unemployment rate on labour market in selected seaside districts (rural, urban and rural-urban) in the Zachodniopomorskie voivodeship in Poland. The following thesis was formulated: the location of the examined districts in the coastal zone determines their nature tourism and similar behaviour in the observed seasonal unemployment changes. Seasonal changes of the monthly unemployment rate were studied in the period 2001--2012. Data from the Central Statistical Office, Regional Data Bank and the Regional Labour Office in Szczecin were used in research process. The results confirm the authors’ assumptions about a relatively high sensitivity of the surveyed markets to seasonal changes, which is determined by the tourist nature of the area of the surveyed districts. There is no reason to assess that all the coastal districts react in a similar way. It has been observed that rural markets are more sensitive to seasonal unemployment changes in relation to the urban markets.
PL
Celem artykułu jest analiza i ocena przestrzennego zróżnicowania sezonowych wahań bezrobocia na rynkach pracy w nadmorskich gminach wiejskich, wiejsko-miejskich i miejskich województwa zachodniopomorskiego. Przyjęto hipotezę, że położenie badanych gmin w pasie nadmorskim determinuje ich turystyczny charakter, oraz że obserwowane lokalne rynki pracy wykazują podobne wahania sezonowości bezrobocia. Przedmiotem badań były zmiany sezonowości miesięcznego natężenia bezrobocia w latach 2001-2012. Do badania wykorzystano dane pochodzące głównie z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie oraz Głównego Urzędu Statystycznego, Banku Danych Regionalnych. Otrzymane wyniki badań wskazują na stosunkowo duże przestrzenne zróżnicowanie natężenia bezrobocia w badanych gminach. Brak jednak podstaw, by przyjąć za słuszne, iż wszystkie gminy nadmorskie reagują podobnie na wahania sezonowe. Zaobserwowano wyraźną większą wrażliwość rynków wiejskich na zmiany sezonowe względem rynków miejskich.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.