Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

(Post)awangardowe style produkcji translatorskiej

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przekłady Literatur Słowiańskich
|
2020
|
vol. 10
|
issue 1
7-28
RU
В статье рассматриваются проблемы постмодернистического экспериментального перевода как подделки исторических авангардных стилей литературного творчества. Пост-aвангардные стили переводческого производства, cохраняя относительную автономию на периферии искусства перевода, позволяют выделить главные теоретические проблемы основных направлений современного литературного переводоведения после „творческого поворота”
EN
The analysis of stylistic, compositional, and typographic devices used in postmodernist translational experiments shows that they predominantly rely on repetition and reminiscence of artistic ideas of the historical avant-garde as a source of their innovativeness. This paper examines the creative potential of (post) avant-garde styles of translational production, associated not merely with applying, adapting, and improving the various avant-garde techniques of disillusion but rather with transferring the avant-garde disillusion into the environment of translation with all its norms, conventions, semantics, and pragmatics of interlingual and intercultural communication.
PL
Artykuł podejmuje problemy postmodernistycznego przekładu eksperymentalnego jako pastiszu historycznych awangardowych stylów twórczości. Post-awangardowe style produkcji translatorskiej, sytuując się na peryferiach sztuki przekładu, pozwalają wyeksponować podstawowe problemy teoretyczne głównych nurtów współczesnego przekładoznawstwa literacko-kulturowego spod znaku „zwrotu twórczego”.
2
Publication available in full text mode
Content available

Sztuka post-przekładu

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przekłady Literatur Słowiańskich
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
PL
The Art of Post-translation This article addresses meta-theoretical issues. Its core concern is to find a coherent conceptual language and an integrated research perspective which would allow to describe various experimental forms of artistic expression claiming the name of “translation”. Particular attention is paid to those literary and non-literary artistic experiments which obligatorily activate the interpretive context of translation proper and therefore require translational analytical tools. The methodological framework for research is provided by the ongoing “outward turn” in western European “post-translation studies”. KEY WORDS: experimental translation, post-translation, outward turn, translation studies
3
Publication available in full text mode
Content available

Komparatystyka literacka wobec translatologii. Przegląd stanowisk badawczych

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przestrzenie Teorii
|
2004
|
issue 3-4
279-321
EN
Researches on the previous styles of conducting literary comparative studies on the one hand and on the essentialist source-oriented translatology on the other demonstrate their incommensurability with literary theory discourse and its critical conceptual apparatus. Any interference of their languages representing diverse methodological options has long been precluded. The article includes a brief survey of the historical development and mutual relationships between successive methodological approaches within comparative literature and translatology, from the split between the positivist philology of influences and dependences and hermeneutic translational thought to their final reunion in the culture-oriented Translation Studies of the 1990s. The references to the main trends of the 20th century translatology are supported by their concise characteristics. Translation-oriented comparative literature is viewed as a discipline fit for centering the (post)modern humanities, provided that it will be reoriented in accordance with the main directions of the contemporary theory of literature.
4
Publication available in full text mode
Content available

Grzmiące głosy tłumaczy. Nasz marsz Władimira Majakowskiego w przekładach polskich i angielskich

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przegląd Rusycystyczny
|
2012
|
issue 3
PL
Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, Poland tamara_brzostowska@wp.pl   GRZMIĄCE GŁOSY TŁUMACZY. NASZ MARSZ WŁADIMIRA MAJAKOWSKIEGO W PRZEKŁADACH POLSKICH I ANGIELSKICH Streszczenie Przedmiotem artykułu jest analiza porównawcza polskich i angielskich przekładów wier-sza Наш марш Władimira Majakowskiego w kontekście translatologicznych ustaleń tzw. szkoły manipulacyjnej. Konfrontacja poszczególnych przekładów rewolucyjnego utworu rosyjskiego kubofuturysty unaocznia nieuchronne zderzenia politycznych i poetyckich ide-ologii reprezentowanych przez tłumaczy oraz różne historyczne strategie „konstruowania” wizerunku Majakowskiego w kulturze docelowej. ГРЕМЯЩИЕ ГОЛОСА ПЕРЕВОДЧИКОВ. НАШ МАРШ ВлаДиМиРа МАЯКОВСКОГО В ПЕРЕВОДАХ НА ПОЛЬСКИЙ И АНГЛИЙСКИЙ Резюме Предметом настоящей статьи является сравнительный анализ польских и английских переводов стихотворения Наш марш Владимира Маяковского в методологических рамках т.н. школы манипуляции в западноевропейском переводоведении. конфрон-тация нескольких переводов революционного сочинения русского кубофутуриста показывает неизбежные столкновения политических и поэтических идеологий пере-водчиков, а также разные исторические приемы конструирования образа Маяковского в принимающей культуре.
5
Publication available in full text mode
Content available

Opyt - essai. Z problemów genologii komparatystycznej

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przegląd Rusycystyczny
|
2014
|
issue 1
PL
Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa, Poland tamara_brzostowska@wp.pl   ОПЫТ - ESSAI ПРОБЛЕМЫ СРАВНИТЕЛЬНОЙ ГЕНОЛОГИИ Резюме Предметом статьи являетса попытка дискуссии с популярной переводческой тенден-цией к отождествлению опыта как названия жанра с западноевропейской формулой essai/essay. В предлагаемой статье опыт рассматривается не как локальная мутация или реплика essai, а как своеобразный эндемический жанр характерный для дис-курса русской культуры. Особый характер жанровой формулы опыта определяется амбивалентностью его семантики (опыт как эксперимент и совокупность знаний и практически усвоенных навыков, умений). В этом отношении опыт является чрез-вычайно симптоматичным для биологистически ориентированной интелектуальной культуры русского модернизма. OPYT - ESSAIPROBLEMS OF COMPARATIVE GENOLOGY Summary The article is an attempt to encounter the popular tendency among translators to treat the Russian opyt and the Western-European essai/ essay as mutually equivalent and substitut-able genre names. Opyt is viewed not as a local mutation or replique of essai but as a genre endemic to the Russian cultural discourse. Its unique character is predominantly determined by ambiguous semantics of experience and experiment pertaining to natural sciences. This, in turn, makes the genre of opyt particularly symptomatic of the biologist orientation of modern Russian intellectual culture.
6
Publication available in full text mode
Content available

Co widzi „burlucze oko”? Przekład literacki jako zdarzenie percepcyjne

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Porównania
|
2020
|
vol. 26
|
issue 1
39-60
EN
The article discusses the problems of artistic representation of the monocular perception in David Burliuk’s cubo-futurist works characterised as the effect of the “spell cast by Burliuk’s dead eye” by Velimir Khlebnikov. The comparative analysis of the sensual poetics of Burliuk’s poetic miniature Kartina [A Picture] (1932) and its Polish translation by Edward Balcerzan (1967) embraces several aspects: the linguistic-stylistic representation of subjective perceptual experience, literary thematisation of human corporeality, in-text indicators of the translator’s creative activity, the translational transformation of perceptual experience and, finally, the sensory perception of a literary work in source and target cultures.
PL
Przedmiotem artykułu są problemy artystycznej reprezentacji widzenia jednoocznego w kubofuturystycznej twórczości Dawida Burluka, którą Wielimir Chlebnikow scharakteryzował jako „czary martwego burluczego oka”. Analiza porównawcza poetyckiej miniatury Dawida Burluka „Kartina” (1932) i jej polskiego przekładu autorstwa Edwarda Balcerzana (1967) obejmuje aspekty językowo-stylistycznej reprezentacji podmiotowego doświadczenia percepcyjnego, literackiej tematyzacji ludzkiej cielesności, wewnątrztekstowych sygnałów aktywności twórczej tłumacza, translatorskiej transformacji doświadczenia percepcyjnego oraz sensorycznej percepcji utworu literackiego w kulturach źródłowej i docelowej.
7
Content available remote

Parateksty w przekładzie literaturoznawczym

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Między Oryginałem a Przekładem
|
2011
|
vol. 17
217-229
EN
The article concerns functions of paratexts in literary theory translation. The author analyses the particular cases when an essential change of original paratexts entails marginalizing the nowadays illegible indicators of source intellectual contexts and reducing the original terminology. Remarkably, it often results in depriving a source text of its original interpretive environment and activating thoroughly different fields of theoretical discourse: changing the genre of literary theory discourse, misrepresenting methodological genealogy of original concepts, and reorienting the worldview of an original author.
8
Publication available in full text mode
Content available

Troublesome epiphany in a snowstorm Alexandr Blok’s Dvenadtsat’ in Polish and English rewriting

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przegląd Rusycystyczny
|
2011
|
issue 3
PL
NIEPOKOJĄCA EPIFANIA W ŚNIEŻYCY. DWUNASTU ALEKSANDRA BŁOKA W PRZEKŁADACH POLSKICH I ANGIELSKICH Streszczenie Przedmiotem artykułu jest interpretacja ideologicznie ambiwalentnego zwieńczenia poematu Aleksandra Błoka Двенадцать zarówno w macierzystym porewolucyjnym kontekście literackо-ideologicznym, jak w kolejnych przekładach polskich i angielskich. Metodologicznym układem odniesienia analizy serii translatorskiej Dwunastu i The Twelve są translatologiczne rozpoznania tzw. „Szkoły Manipulacyjnej”. Konfrontacja poszczególnych przekładów rewolucyjnego poematu rosyjskiego symbolisty-sofiologa unaocznia nieuchronne ideologiczne ujednoznacznienie finałowego obrazu Chrystusa zgodne z aktualnymi history­czno-ideologicznymi i literackimi parametrami kultury docelowej. БЕСПОКОЯЩЕЕ ВЬЮЖНОЕ БОГОЯВЛЕНИЕ. ПОЛЬСКИЕ И АНГЛИ\ЙСКИЕ ПЕРЕВОДЫ ДВЕНАДЦАТИ АЛЕКСАНДРА БЛОКА Резюме Предметом настоящей статьи является интерлретация идеологически неоднозначного завершения поэмы Александра Блока Двенадцать как в литературно-идеологическом контексте пореволюционной России так и в очередных польских и английских перево­дах. Аналитические исследования переводческих серий основываются на методологи­ческих принципах  т.н. школы манипуляции в западноевропейском переводоведении. Сравнительный анализ нескольких польских и английских переводов революционной поэмы русского символиста-софиолога показывает неизбежную идеологическую дисамбигуацию финального представления Христа в зависимости от исторически-идеологических и литературных параметров принимающей культуры.
9
Publication available in full text mode
Content available

Od sjużetu do plotu (i z powrotem)

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przegląd Rusycystyczny
|
2010
|
issue 2
PL
FROM SYUZHET TO PLOT (AND BACK AGAIN) Summary The subject of the present paper is the evolution of the Russian Formalists’ ‘syuzhet/fabula’ opposition in Polish and Anglo-American literary studies. A comparative analysis of a number of Polish and English translations shows that the transference of original terminology across interlingual and interdiscursive borders resulted in theoretical shifts, methodological aber-rations and historical misinterpretations of the source concept. The discussed translations not only contributed to constructing the one-sided image of the “Russian Formalist School” in target discourses, but also established new lexicons of literary studies. Terminological translocations are treated as exponents and factors of  the evolution of literary theory.   ПРЕОБРАЗОВАНИЕ CЮЖЕТА В PLOT (И ОБРАТНО) Резюме Предметом настоящей статьи является эволюция формалистической оппозиции „фабулы” и „сюжета” в польском и англо-американском литературоведении. Сравнительный анализ нескольких польских и английских научных переводов показывает, что перемещение оригинальной терминологии через междуязычные и междискурсивные границы вызвало теоретические сдвиги, методологические аберрации и исторически неправильное толкование источника. Рассматриваемые тексты не только способствовали формированию одностороннего образа „русской формальной школы” в воспринимающих дискурсах, но даже устанавливали новые литературоведческие лексиконы. Терминологические смещения рассматриваются как показатели и факторы литературоведческой эволюции.  
10
Publication available in full text mode
Content available

Wyobraźnia wyzwolona. Kubistyczny model przekładu literackiego

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2014
|
issue 23
79-98
EN
The subject of the present discussion is the cubist model of literary translation, which assumes a multilateral perspective in simultanism, expressed in rotation of the original text through various historical timespaces, styles, poetics, conventions, registers, and varieties of an ethnic language (or several languages) in the field of target text, nullification of the oppositions between domestication and exoticisation, archaising and modernising, and maximisation of reader’s reception: reader’s multilingual and multicultural competences. The “eclipticity” of relation between source and target text, peculiar to the cubist model, as well as the nonlinear (stereometric) approach to original, metonymic and juxtapositional translation technique, and ironic modality, all lead, in cubist translation, to the requirement of intertextual confrontation with the original, which is necessary of an assessment of scale, value, and range of a translation experiment.
11
Publication available in full text mode
Content available

Sztuka post-przekładu

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przekłady Literatur Słowiańskich
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
77-97
EN
The article is devoted to meta-theoretical problems concerning the possibilities of an integrated description of experimental translation in various domains of artistic creation. A generał framework for discussion is provided by the latest meth- odological tendencies in the western European cultural transłation studies incłuding the creative turn” and the “outward turn” in the English-language “post-translation studies” of recent years. The material for analysis includes Clive Scott’s conceptual translations, Elise Aru’s translational assemblages, as well as Ewa Partum’s metapoetic installations and performances.
12
Publication available in full text mode
Content available

Przekład modernistyczny i czas

100%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Przekłady Literatur Słowiańskich
|
2023
|
vol. 13
1-28
RU
В статье рассматривается категория времени как одна из определяющих черт модернистского художественного перевода. Автор рассуждает темпоральность межкультурной и межъязыковой встречи преимущественно с точки зрения исторической поэтики и интерстилистики на фоне западноевропейских высоких модернистских теорий перевода. Опираясь на центрально- и восточноевропейской концепции художественного перевода как сдвига в пространственном времени, статья рассматривает интертекстуальные операции переводчиков как важное средство путешествия по историческим литературным традициям.
EN
This article addresses the category of time as one of defining features of modernist literary translation. Against the background of Western European high modernist theories of translation, the temporality of an intercultural and interlingual encounter is viewed predominantly in terms of historical poetics and interstylistics. Drawing from Central and Eastern European conceptualisations of literary translation as a shift in spatialized time, the article considers the translators’ intertextual operations as important means to travel through historical literary traditions.
PL
Artykuł dotyczy kategorii czasu jako jednej z cech definiujących modernistycznego przekładu literackiego. czasowość spotkania międzykulturowego i międzyjęzykowego rozpatrywana jest przede wszystkim w kategoriach poetyki historycznej i interstylistyki. Kontrastowe tło rozważań stanowią zachodnioeuropejskie wysokomodernistyczne teorie przekładu. Opierając się na środkowo-i wschodnioeuropejskich koncepcjach przekładu literackiego jako przemieszczenia w uprzestrzennionym czasie, artykuł prezentuje intertekstualne operacje tłumaczy jako wędrówkę przez historyczne tradycje literackie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.