Search results

1

Terapeutyczny wymiar wywiadu socjologicznego: praktyka badawcza w kontekście wyzwań etycznych

100%

Łuczaj K.

Studia Socjologiczne

|

2024

|

issue 1

81-105

PL

Artykuł omawia problematykę prowadzenia wywiadów jakościowych w kontekście ich potencjału terapeutycznego oraz potrzeby przygotowania zespołu badawczego do ich realizacji. Opierając się na przykładzie badań własnych z awansującymi społecznie akademikami (2020-2022) oraz projektu dotyczącego biograficznego doświadczenia posttransformacji (2022-), w artykule odpowiadam na następujące pytania: Dlaczego wywiady biograficzne mają potencjał do przeistoczenia się w rozmowę terapeutyczną? W jaki sposób można przygotować się do jego prowadzenia? Kto powinien wydawać zgodę lub rekomendacje dotyczące prowadzenia takiego wywiadu? Ze względu na poruszaną w obu projektach tematykę, wywiad może przekształcić się z typowo socjologicznej formy pomiaru rzeczywistości społecznej w rozmowę o charakterze terapeutycznym lub quasi-terapeutycznym, która zaspokaja potrzeby emocjonalne rozmówców i umożliwia zmianę ich zachowań (m.in. dzięki zwiększonej autorefleksyjności).

2

Przydatność perspektywy biograficznej w badaniu grup dyspozycyjnych

100%

Fiternicka-Gorzko M.

Forum Socjologiczne

|

2019

|

vol. 10

65-77

PL

Artykuł jest próbą oceny przydatności wywiadów biograficznych w badaniu funkcjonowania grup dyspozycyjnych. Przedstawiono w nim argumenty ogólnoteoretyczne na rzecz stosowania perspektywy biograficznej w tego rodzaju analizach oraz ich ilustrację empiryczną odwołującą się do konkretnego wywiadu. Rekomendowana perspektywa pozwala pozyskać dane trudne do uzyskania w inny sposób, pozwala zneutralizować niektóre trudności związane z badaniem w trudnym terenie badawczym i dostarcza materiału do formułowania płodnych hipotez.

EN

The article is an attempt to assess the usefulness of biographical interviews in the study of dispositional groups’ functioning. General theoretical arguments for the use of a biographical perspective and their empirical illustration referring to a specific interview are presented. The recommended perspective allows us to obtain data which are difficult to be found in any another way, neutralizes some of the obstacles associated with ‘difficult research fields,’ and provides material for formulating fertile hypotheses.

3

Olga Czerniawska „Dobrym Duchem” Letniej Szkoły Młodych Andragogów

100%

Kargul J.

Edukacja Dorosłych

|

2021

|

vol. 1(84)

PL

W tekście przedstawiony jest w syntetycznym skrócie udział Prof. Olgi Czerniawskiej w konstruowaniu mikrospołeczności andragogicznej. Przypo- mniana została treść Jej wystąpień podczas kolejnych edycji Letniej Szkoły Młodych Andragogów oraz ukazana ich rola w andragogicznym dyskursie.

4

Od redaktorki: Badania biograficzne – metoda, etyka, praktyka

89%

Kaźmierska K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 2

6-11

EN

Contemporary social sciences are dominated by specific style of doing research based on project frames and expectation of quick and measurable achievements. These circumstances limit the space (in terms of time and relationships) for discussions, reflections, and exchange of experiences considering theoretical, ethical, practical aspects. Papers presented in the volume can be considered both as results of such meetings and reciprocity of perspectives and they encourage to continue the discussion with their authors.

PL

Współczesny styl uprawiania nauki, zdominowany na przykład przez działania projektowe i oczekiwania szybkich i wymiernych rezultatów, ogranicza przestrzeń (w wymiarze czasowym i relacyjnym) do dyskusji, refleksji i wymiany doświadczeń w odniesieniu do zagadnień teoretycznych, etycznych i doświadczeń badawczych. Zawarte w tym tomie teksty są z jednej strony efektem zbudowania takiej przestrzeni i spotkań służących debacie nad współczesnym stanem badań biograficznych, z drugiej strony przedstawione w nich stanowiska autorów zachęcają do podjęcia takiej dyskusji.

5

Prospective teachers’ motivations for choosing teaching as a career

88%

Dróżka W., Madalińska-Michalak J.

Kwartalnik Pedagogiczny

|

2016

|

vol. 61(1 (239))

83-101

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce wyboru zawodu nauczyciela, a zwłaszcza jego motywom wyboru tego zawodu. Prezentowane w artykule badania zostały podjęte w sytuacji, gdy widoczny jest niedostatek jakościowych, autobiograficznych analiz i interpretacji doświadczeń oraz refleksji przyszłych nauczycieli na ich drodze do tego zawodu. Celem badań było zdobycie wiedzy na temat motywacji wyboru zawodu u kandydatów na nauczycieli oraz ukazanie szerszego kontekstu biograficznego i społeczno-kulturowego (ekonomicznego) jej kształtowania się i rozwoju. Przedstawione w artykule badania mają istotny walor poznawczy, gdyż motywacja wyboru zawodu stanowi ważny składnik tożsamości oraz identyfikacji zawodowej nauczycieli – jej poznanie może przyczynić się do wzbogacenia wiedzy o zawodzie nauczyciela oraz o rozwoju zawodowym nauczycieli we współczesnych uwarunkowaniach. Omawiane w niniejszym tekście badania mają też znaczenie praktyczne, bowiem wnioski, jakie z nich wypływają, mogą być pomocne w doskonaleniu jakości kształcenia wstępnego kandydatów na nauczycieli, a także opracowywania programów wspierania ich w dalszym rozwoju zawodowym, na kolejnych etapach kariery. Podstawowym źródłem danych na temat motywów wyboru zawodu nauczyciela oraz ich uwarunkowań były badania jakościowe. Zostały one przeprowadzone na przełomie 2013/14 r. na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach, na Wydziale Pedagogicznym i Artystycznym. Objęto nimi kandydatów na nauczycieli, wszystkich studentów ostatniego – V roku magisterskich studiów pedagogicznych o specjalności edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna z nauczaniem języka angielskiego – łącznie 65 osób. W badaniach zastosowano metodę swobodnej wypowiedzi autobiograficznej „Moja droga do zawodu nauczycielskiego. Kontekst autobiograficzny i społeczno-kulturowy”, w wyniku której otrzymano 65 tekstów o objętości od kilku (5–6) do kilkunastu (11–15) znormalizowanych stron komputerowych. Zebrane dane zostały poddane jakościowej analizie tematycznej. Uzyskane rezultaty badań zostały zestawione z dostępnymi w literaturze przedmiotu wynikami nad motywacją wyboru zawodu nauczyciela. Badania pokazują, że choć w Polsce w ciągu ostatnich 25 lat zmienił się kontekst pracy nauczyciela, to kluczowe motywy wyboru zawodu nauczyciela pozostają wciąż te same. Nadal dominują motywy o charakterze wewnętrznym, jak zamiłowanie do pracy z dziećmi, powołanie, zainteresowanie pracą w szkole. Na dalszych miejscach, lecz nie mniej ważne, są motywy związane z tradycją rodzinną oraz wpływem pozytywnych wzorców osobowych nauczycieli i wychowawców z wcześniejszej edukacji, a także chęć pracy w zawodzie prestiżowym o wysokiej randze społecznej. Obecnie przy wyborze zawodu brane są częściej pod uwagę takie jego atrybuty, jak możliwość samorealizacji, ciągłego rozwoju intelektualnego, autokreacji, kreatywności. Wciąż utrzymuje się ponadto, co nie jest korzystne, poleganie przez przyszłych nauczycieli na potocznych wyobrażeniach zawodu jako łatwego, z licznymi przywilejami oraz pewnością pracy i zatrudnienia, co w dzisiejszych realiach prowadzi do znacznych rozczarowań. Swoistym novum w obecnych badaniach jest spora liczba motywów pragmatycznych, związanych z walorami studiów (np. z potrójną specjalnością oraz dążenie do zakładania własnych placówek edukacyjnych lub opiekuńczo-wychowawczych).

6

Dydaktyka biograficzna w ujęciu Profesor Olgi Czerniawskiej

88%

Woźnicka E.

Edukacja Dorosłych

|

2021

|

vol. 1(84)

PL

Prezentowany artykuł jest próbą opisania dydaktyki biogra- ficznej Olgi Czerniawskiej w oparciu o Jej dorobek naukowy oraz doświad- czenie badawcze. Profesor Olga Czerniawska była prekursorką badań bio- graficznych w polskiej andragogice i gerontologii, a tym samym i dydaktyki biograficznej. W ostatnich latach swojej aktywności naukowej dużo miejsca i uwagi poświęciła badaniom biograficznym oraz wykorzystaniu w oświacie dorosłych dydaktyki biograficznej. Biografię i badanie biografii uczyniła przedmiotem swoich dociekań naukowych. Swoje doświadczenia badawcze Olga Czerniawska oparła na międzynarodowych badaniach biograficznych, które również są elementem niniejszego artykułu.

7

Usamodzielnienie wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych — podstawowe problemy, implikacje dla praktyki

75%

Golczyńska-Grondas A.

Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje

|

2015

|

issue 30(3)

77-95

XX

Tekst przedstawia częściowe wyniki socjologicznych badań biograficznych przeprowadzo- nych w zbiorowości dorosłych (urodzonych w latach 1959–1980) wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Opisano trzy tranzycje w dorosłość oraz problemy adapta- cyjne związane z usamodzielnianiem absolwentów instytucji w szerszym kontekście biogra- ficznym. Założono, że faza usamodzielnienia stanowi krytyczny punkt zwrotny w biogra- fiach wychowanków, decydujący w znacznej mierze o przebiegu ich dalszych losów. Tłem przedstawionych analiz jest dyskusja na temat braku efektywności zreformowanych pro- cedur usamodzielniania. W końcowym fragmencie tekstu zamieszczono wnioski dotyczące zasadności wprowadzenia w praktykę instytucjonalną innowacyjnego modelu usamodziel- nienia opartego na pracy asystenta usamodzielnienia.

8

Biografie pomocy domowych jako tworzywo tożsamościowe ich pracodawców - podejście alterbiograficzne

75%

Kordasiewicz A., Ośrodek Badań nad Migracjami U. W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

PL

Badania biograficzne w naukach społecznych to niezwykle zróżnicowany zbiór podejść badawczych, charakteryzujący się odmiennymi metodami i problemami badawczymi. Wspólna jest im koncentracja na rekonstrukcji biografii pewnego ego, jednostki, której losy warte są poznania jako takie. Wydaje się, że ciekawym poszerzeniem pola badań biograficznych mogłaby być analiza sposobów wykorzystywania w narracji elementów cudzych biografii, biografii Innego. Proponowane w tym artykule podejście alterbiograficzne 1 miałoby na celu określenie, jakiego rodzaju zasobem tożsamościowym i narracyjnym jest biografia. W niniejszym tekście zaprezentowana zostanie analiza sposobów wykorzystywania elementów biografii pomocy domowych w narracjach ich pracodawców.

9

Analiza hermeneutyczna narracji autobiograficznych w badaniach noetycznego poziomu rozwoju człowieka

75%

Mróz A.

Rocznik Lubuski

|

2015

|

vol. 41

|

issue 1

107-116

EN

Hermeneutics has numerous meanings. One of them is the understanding of it as the art of interpreting spoken or written text. It has also gained the status of methodology within humanistic science. The applications of hermeneutics interpretation to analyse philosophy or literary texts is widely known. The question is whether it may be applied in the research carried out on the ground of empirical science about a human; namely psychology. In psychology, the understanding of a human as ‘projecting existence’ representative for the personal – existential approach, is the closest to the humanistic sciences. Due to these reasons, hermeneutics as understanding methodology may find application in the research on the noetic level of human development which is not subject to biological or environmental determination, being the area where axiological motivation is executed. The historic and contextual conception of developmental experiences by means of the methodology which understands and not only explains human behaviour, allows to discover new areas of functioning of the human psyche. The article also presents the rules applied while making use of hermeneutics interpretation of autobiographical narration on the ground of psychology backed up with their philosophical basis.

PL

Hermeneutyka posiada wiele znaczeń. Jednym z nich jest jej rozumienie jako sztuki interpretowania tekstu mówionego lub pisanego. Zyskała również status metodologii w zakresie nauk humanistycznych. Znane są zastosowania interpretacji hermeneutycznej do analiz tekstów filozoficznych i literackich. Czy jednak można ją stosować w badaniach prowadzonych na gruncie empirycznej nauki o człowieku jaką jest psychologia? W psychologii najbliższe naukom humanistycznym wydaje się być rozumienie człowieka jako „projektującej się egzystencji”, reprezentatywne dla podejścia personalistyczno-egzystencjalnego. Z tego powodu hermeneutyka jako metodologia rozumiejąca może znaleźć zastosowanie w badaniach nad noetycznym poziomem rozwoju człowieka, który to poziom nie podlega determinacji biologicznej i środowiskowej, stanowiąc obszar realizowania się motywacji aksjologicznej. Historyczne i kontekstowe ujęcie doświadczeń rozwojowych przy pomocy metodologii rozumiejącej, a nie wyłącznie wyjaśniającej ludzkie zachowania, pozwala odkrywać nowe obszary funkcjonowania ludzkiej psychiki. W artykule przedstawione zostały zasady obowiązujące przy stosowaniu hermeneutycznej interpretacji narracji autobiograficznych na gruncie psychologii wraz z ich filozoficzną podstawą.

10

Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL i NRD.

75%

Kaźmierska K., Schütze F.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2013

|

vol. 9

|

issue 4

122-139

EN

The paper shows how to apply biographical research, strictly speaking autobiographical narrative interview, in research on the past. The problem is analyzed in relation to a particular research project. The aim of the paper is neither to present the project as such nor to discuss its results but to show methodological and theoretical assumptions which enabled to conceptualized problems and design initial frames of interpretation related to specific social processes and phenomena. The authors want to show that in this perspective biographical research is not only the method of collecting and analyzing empirical data but it also designs a specific way of thinking about problems under the study. The aim of the Polish-German project was to analyze memory and biographical experiences of people born between 1945-55 in The People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic.

PL

Przedmiotem artykułu jest pokazanie możliwości zastosowania badań biograficznych, a ściślej wywiadu autobiograficzno-narracyjnego, w badaniach nad biograficznym i społecznym obrazem przeszłości. Zostanie to ukazane na konkretnym przykładzie projektu badawczego. Przy czym nie są tu prezentowane ani przebieg, ani wyniki badań, ale założenia teoretyczne i metodologiczne, które umożliwiły konceptualizację problematyki i zarysowanie wstępnych ram interpretacyjnych związanych z projektem badania konkretnych zjawisk i procesów społecznych. Autorzy chcą w ten sposób pokazać możliwość wykorzystania badań biograficznych, które w tej perspektywie nie są jedynie metodą gromadzenia i analizy materiałów empirycznych, ale wyznaczają określony sposób myślenia o interesującej autorów problematyce. Celem projektu jest zbadanie polskiego i niemieckiego doświadczenia socjalizmu obejmującego lata 1945–1989.

11

How to Study the Childhood of the Prominent? The Conceptual Framework of the Project

75%

Czaja-Chudyba I.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2023

|

vol. 16

|

issue 1

92-107

PL

W artykule przedstawiono koncepcję badań biograficznych nad dzieciństwem 114 wybitnych Polaków. Przedstawiono dylematy metodologiczne związane z wykorzystaniem biografii w rekonstrukcji przeszłości oraz scharakteryzowano własną procedurę badawczą i kategorie opisu dzieciństwa, polskiego kontekstu historycznego i środowiska, w którym przebiegała młodość Wybitnych.

EN

The article presents the conceptual framework of descriptive biographical studies on childhood among 114 prominent Poles. It discusses the methodological dilemmas related to the use of biography in the reconstruction of the past, and characterizes the applied research procedure as well as the categories for describing childhood, the Polish historical context, and the environment of the outstanding youth.

12

Czynnik chroniący czy ryzyka?- religia w indywidualnych doświadczeniach byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych

75%

Jaros A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2022

|

vol. XIII(3 (40))

181-196

PL

Artykuł poświęcony jest znaczeniu religii w indywidualnych doświadczeniach kobiet, które w okresie dorastania podlegały formalnej kontroli instytucji systemu zapobiegania demoralizacji dzieci i młodzieży. Podstawą teoretyczną analiz uczyniono koncepcję resilience. Główny problem badawczy ujęto w postaci pytania: Jaką wartość przyjmuje religia dla procesu rozwoju demoralizacji oraz readaptacji społecznej kobiet w perspektywie ich indywidualnych doświadczeń biograficznych. Najważniejszy wniosek jest taki, że system normatywny religii ma protekcyjny potencjał i sprzyja pozytywnej adaptacji społecznej. Z perspektywy całożyciowych doświadczeń badanych kobiet można stwierdzić, że doświadczenia religijne na przestrzeni lat ulegają transformacji. W badaniach wyłoniono także istotny czynnik ryzyka sprzyjający rozwojowi demoralizacji kobiet, jakim był kryzys wiary.

13

Narracja a biograficzna perspektywa badawcza

71%

Urbaniak-Zając D.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2017

|

vol. 4

|

issue 1

47-62

EN

Biography researchers notice an increase in the number of works referring to biographical research and a simultaneous decrease in their cognitive value. One of the reasons for this state of affairs is the misjudged conviction about their simplicity emerging from transferring obviousness of natural attitudes into the ground of scientific research. The author of this paper seeks for sources of inspiration for more careful reflection on pedagogical biographical research in concepts of narration and in works of literary critics. The author presents two various ways of understanding narration. The first one acknowledges the assumptions of structuralism (narration as feature codes of prose statements). The second one – being a consequence of the theoretical expansion of the concept on the whole area of human sciences and a part of social sciences – perceives narration as a human ability to organize events and actions into comprehensive structures that evolve in time. This understanding of narration is linked to life course and its reporting and thus to biographical research.

PL

Badacze biografii zauważają wzrost liczby prac odwołujących się do badań biograficznych, przy jednoczesnym spadku ich wartości poznawczej. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest nietrafne przekonanie o ich łatwości, wynikające z przenoszenia na grunt badań naukowych oczywistości naturalnego nastawienia. Źródeł inspiracji do staranniejszego namysłu nad pedagogicznymi badaniami biograficznymi autorka artykułu poszukuje w koncepcjach narracji, w pracach literaturoznawców. Autorka przedstawia dwa odmienne sposoby rozumienia narracji. Pierwsze – przyjmujące założenia strukturalizmu (narracje jako kody fabularne wypowiedzi prozatorskich). Drugie – będące konsekwencją teoretycznej ekspansji pojęcia na całą dziedzinę nauk humanistycznych i część nauk społecznych – ujmujące narrację jako ludzką zdolność organizowania zdarzeń i działań w całościowe, rozwijające się w czasie struktury. Takie rozumienie narracji wiąże się z przebiegiem życia i jego relacjonowaniem, a tym samym z badaniami biograficznymi.

14

Narracyjne uczenie się człowieka dorosłego. Założenia teoretyczne

71%

Mazurek E.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2017

|

vol. 4

|

issue 1

106-117

EN

The paper presents the main assumptions of the narrative learning theory developed by M. Carolyn Clark and Marsha Rossiter. The theory is based on the idea that people understand themselves as well as the changes over the course of their lives narratively. Narratives are a uniquely human way of giving meaning to life experience. According to the authors, narrative learning is a twofold concept: 1) learning through stories (listening to stories, telling stories, recognizing stories), 2) conceptualizing learning as a narrative process.

PL

W tekście przedstawiono zarys teorii narracyjnego uczenia się opracowanej przez M. Carolyn Clark i Marshę Rossiter. Teoria oparta jest na założeniu, że ludzie rozumieją nie tylko siebie, ale także zmiany zachodzące w biegu ich życia w sposób narracyjny. Narracje są unikalnym sposobem nadawania znaczenia doświadczeniom życiowym. W ujęciu autorek narracyjne uczenie się stanowi ramę do rozważań w dwojakim sensie: 1) uczenie się poprzez historie (tj. słuchanie historii, opowiadanie historii i rozpoznawanie historii), 2) konceptualizacja uczenia się jako procesu narracyjnego.

15

Badacz wobec doświadczeń dorosłych w kontekście biograficznej perspektywy badawczej

71%

Golonka-Legut J., Pryszmont-Ciesielska M.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2017

|

vol. 4

|

issue 1

88-105

EN

Looking at today’s research practices applied in the area of social sciences one can notice a clear interest in biography. Observation of the lives of individuals, (re)cognition of social micro worlds from the perspective of individual biographies and analysis of and searching for meanings of individual life experiences are the subjects of great interest as well as confidence among researchers. It is also noticeable that researchers, with even greater attention and concern, contemplate the methodological legitimacy and correctness of the projects they carry out. This is especially important when there is a necessity to problematize and further specify the methodological identity of the biographical approach. This text is a voice in the discussion about the types and nature of the so-called biographical research conducted in the area of andragogy. Its starting point is viewing the research that uses biography through the lens of the biographical research perspective, which may adopt at least three forms: biographical approach, auto/biographical approach and autobiographical approach. The considerations revolve around reflections about specifying the individual approaches in relation to certain research projects taking into account the specific role/roles played in them by the researcher-andragogue. The text also addresses the topic of understanding the research process from the perspective of the learning process. The reflections are based on the individual experiences of the researchers acquired during the project in which the auto/biographical approach was applied.

PL

Przyglądając się współczesnym praktykom badawczym realizowanym w obszarze nauk społecznych, można dostrzec wyraźne zainteresowanie biografią. Obserwacja losów jednostek, (roz)poznawanie mikroświatów społecznych z perspektywy indywidualnych biografii, a także analiza i poszukiwanie znaczeń indywidualnych doświadczeń życiowych człowieka cieszy się dużym zainteresowaniem, ale również zaufaniem wśród badaczy. Można także dostrzec, iż badacze z coraz większą uwagą i rozwagą zastanawiają się nad prawomocnością i poprawnością metodologiczną realizowanych przez siebie projektów, co jest szczególnie ważne w sytuacji konieczności problematyzowania i dookreślania tożsamości metodologicznej podejścia biograficznego. Niniejszy tekst jest głosem w dyskusji na temat rodzajów tzw. badań biograficznych realizowanych w obszarze andragogiki oraz ich istoty. Punktem wyjścia jest postrzeganie badań z wykorzystaniem biografii przez pryzmat biograficznej perspektywy badawczej, która przyjmować może przynajmniej trzy formy. Są nimi: podejście biograficzne, podejście auto/biograficzne i podejście autobiograficzne. Osią rozważań staje się refleksja związana z dookreśleniem poszczególnych podejść w odniesieniu do konkretnych projektów badawczych, z uwzględnieniem specyficznej roli/ról, jaką pełni w nich badacz. W tekście zostaje również zasygnalizowany wątek odnoszący się do rozumienia procesu badawczego z perspektywy procesu uczenia się. Źródłem podejmowanych rozważań są indywidualne doświadczenia badaczek, płynące z realizacji projektu, w którym wykorzystano podejście auto/biograficzne.

16

Recenzja: Robert Kreitz, Ingried Miethe, Anja Tervooren (red.), Theorien in der qualitativen Bildungsforschung – Qualitative Bildungsforschung als Theoriegenerierung, Opladen Berlin Toronto 2016, Verlag Barbara Budrich, ss. 256

71%

Urbaniak-Zając D.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2021

|

vol. 12

|

issue 1

277-284

EN

The text is a review of a monograph edited by Robert Kreitz, Ingried Miethe and Anja Tervooren, published by Kommision für qualitative Bildungs- und Biographieforschung Deutsche Gesellschaft für Erziehungswissenschaf. The 12 articles included in the book concern: 1) empirical consequences of theoretical positions taken by researchers; 2) theoretical innovations in qualitative research; 3) innovations in research methodology resulting from theoretical orientations.

PL

Tekst jest recenzją monografii pod redakcją Roberta Kreitza, Ingried Miethe, Anji Tervooren, wydanej przez Kommision für qualitative Bildungs- und Biographieforschung Deutsche Gesellschaft für Erziehungswissenschaf. 12 artykułów zamieszczonych w książce dotyczy: 1) empirycznych konsekwencji teoretycznych stanowisk przyjmowanych przez badaczy; 2) teoretycznych innowacji w badaniach jakościowych; 3) innowacji w metodyce badań będących konsekwencją teoretycznych orientacji.

17

Problemy etyczne w relacji badacza z osobami badanymi (na przykładzie badań biograficznych z osobami starymi)

71%

Świątek-Młynarska P.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 4

204-223

EN

Ethical problems are an integral part of social researchers’ work within both qualitative and quantitative approaches. Some of them are common to all research methods, while others depend on a particular research method, group, or question. This article discusses ethical problems appearing in biographically-oriented research. Based on the example of her own research on gender identity in elderly people, the author examines the problems that are likely to arise in the researcher’s relationship with a given researched group; she considers her own experiences and ways to cope with them. The difficulties include sampling, the problem of informed consent, the content of the autobiographical narrative, the researcher’s responsibility for the emotions evoked in the respondents, and the influence of the traits and emotions of the person conducting the research on its course. Therefore, the article serves as a contribution to a broader discussion about the difficulties and ethical problems which both male and female researchers have to face in the research field, but which they rarely disclose and discuss.

PL

Problemy etyczne są nieodłączną częścią pracy badaczy społecznych, zarówno w badaniach zorientowanych jakościowo, jak i ilościowo. Część z nich jest wspólna wszystkim metodom badawczym, część zaś zależna od specyfiki konkretnej metody, badanej grupy czy problemu badawczego. W niniejszym tekście omówione zostały problemy etyczne pojawiające się w badaniach zorientowanych biograficznie – autorka na przykładzie własnych badań nad tożsamością płciową osób starych omawia problemy, jakie mogą pojawić się w relacjach badacza z badanymi osobami, omawiając własne doświadczenia oraz sposoby poradzenia sobie z występującymi w terenie napięciami. Trudności obejmują między innymi dobór próby, problematykę świadomej zgody na udział w badaniach, treść narracji autobiograficznej, odpowiedzialność badacza za wywołane u respondentów emocje oraz wpływ cech i emocji osoby prowadzącej badania na ich przebieg. Tekst stanowi przyczynek do szerszej dyskusji na temat (rzadko ujawnianych przez badaczki i badaczy) trudności i problemów etycznych, z jakimi muszą sobie radzić, wyruszając w teren.

18

Etyczne dylematy badań biograficznych z wykorzystaniem fotografii: perspektywa badaczy i badanych

71%

Rogowski Ł.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 2

58-74

EN

The paper presents basic assumptions concerning ethical dilemmas in biographical research using photography. The starting point is the indication of tradition of using photography in biographical research and the specification of features of visual culture in the context of biographical research. Then the main ethical dilemmas of visual research are described – informed consent and anonymisation processes. They are confronted with dilemmas based on empirical research results that arise from the users of photography as a medium for preserving and communicating biography.

PL

Artykuł prezentuje podstawowe założenia dotyczące dylematów etycznych w wykorzystujących fotografię badaniach biograficznych. Punktem wyjścia jest wskazanie na tradycję wykorzystania fotografii w badaniach biograficznych oraz wyszczególnienie specyficznych cech kultury wizualnej w kontekście badań biograficznych. Następnie opisane zostają główne dylematy etyczne badań wizualnych – świadoma zgoda oraz procesy anonimizacji. Zostają one skonfrontowane z opartymi na wynikach badań empirycznych dylematami użytkowników fotografii jako medium zachowywania i komunikowania biografii.

19

Badania wśród uchodźców i przymusowych migrantów – rozważania metodologiczne i etyczne

71%

Jaworska D., Alieva K., Boryczko M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 2

202-227

EN

The aim of the article is to identify ethical tensions between the cognitive function of science, humanitarian reasons for undertaking research work, and its practical goals in research conducted among forced migrants. Differences between researchers and respondents in the dimensions of social, economic, and political status determine the challenges of building ethical relationships, not only as meeting the imperative of “do no harm” by ensuring the safety of the subjects and protecting them from abuse. In a team composed of researchers with an external and internal status towards the studied group, we consider the possibilities of equalizing asymmetrical relationships, creating relationships based on mutual benefits, and the involvement of respondents in the research process. The source of reflection is the analysis of research reports and the experience of own research work carried out among forced migrants by co-authors of this text.

PL

Celem artykułu jest identyfikacja etycznych napięć pomiędzy poznawczą funkcją nauki, humanitarnymi przyczynami podejmowania pracy badawczej i jej praktycznymi celami w badaniach prowadzonych wśród przymusowych migrantów. Różnice pomiędzy badaczami i badanymi w wymiarach statusu społecznego, ekonomicznego i politycznego wyznaczają wyzwania budowania relacji etycznych, rozumianych nie tylko jako spełnienie imperatywu „nie szkodzić” poprzez zapewnienie bezpieczeństwa osobom badanym i ochronę ich przed nadużyciami. W zespole złożonym z badaczy o statusie zewnętrznym i wewnętrznym wobec badanej grupy rozważamy możliwości wyrównywania niesymetrycznych relacji, tworzenia relacji opartych na wzajemnych korzyściach oraz zaangażowania badanych w proces badawczy. Źródłem refleksji jest analiza raportów badawczych oraz doświadczenia własnej pracy badawczej prowadzonej wśród przymusowych migrantów przez współautorów niniejszego tekstu.

20

Single, but not by Choice – On Deprivation of Relationships among Polish Corporate Employees

63%

Rosińska A., Gońda M.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 4

34-68

PL

W badaniach współczesnych przemian relacji społecznych i życia rodzinnego uwaga badaczy i teoretyków koncentruje się na zwiększonej różnorodności form łączenia się w pary i inne układy interpersonalne. Jednocześnie jeśli mówi się o osobach samotnych, to ich sytuację relacyjną opisuje się bądź jako objaw rozpadu więzi i kryzysu rodzinnego, bądź jako wybór tożsamościowy. Celem tego tekstu jest przyjrzenie się doświadczeniu samotności wśród współczesnych pracowników korporacyjnych w Polsce i próba ujęcia tego doświadczenia w szerszym kontekście społecznym, a zwłaszcza w kontekście pracy zawodowej. Analizowany jest również związek między formami relacyjnymi (w tym bycie singlem) a systemem społecznym w późnym kapitalizmie. Przedmiot rozważań stanowią doświadczenia osób, które są singlami nie z wyboru, co pozwala wyróżnić kontrastowe ich warianty, na przykład posiadanie niskich kompetencji interpersonalnych wraz z wysokim poziomem umiejętności interakcyjnych. W podsumowaniu zostają zarysowane wzory powiązań między byciem singlem nie z wyboru a funkcjonowaniem na późno kapitalistycznym rynku pracy.

EN

In studying contemporary transformations of social relations and family life, researchers and social theorists have been focused on the increased diversity of forms of bonding, coupling and other interpersonal connections. When single people are discussed, either it is to emphasize the disintegration of their ties and the crisis of the family, or their single life is considered as an identity choice. The aim of this text is to look at the experience of singleness not by choice among contemporary corporate employees in Poland and to try to set this experience against the background of a broader social reality, especially the reality of professional work. The text also examines the relationship between relational forms (including being single) and the social system in late capitalism. The experiences of people who are not single by choice are discussed and contrasting variants for people whose single situation is associated with low interpersonal skills and for those with an interactional proficiency are distinguished. In the conclusion, the authors are looking for patterns of connection between being unwillingly single and operating on the late capitalist labour market.

Refine search results

Terapeutyczny wymiar wywiadu socjologicznego: praktyka badawcza w kontekście wyzwań etycznych

Przydatność perspektywy biograficznej w badaniu grup dyspozycyjnych

Olga Czerniawska „Dobrym Duchem” Letniej Szkoły Młodych Andragogów

Od redaktorki: Badania biograficzne – metoda, etyka, praktyka

Prospective teachers’ motivations for choosing teaching as a career

Dydaktyka biograficzna w ujęciu Profesor Olgi Czerniawskiej

Usamodzielnienie wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych — podstawowe problemy, implikacje dla praktyki

Biografie pomocy domowych jako tworzywo tożsamościowe ich pracodawców - podejście alterbiograficzne

Analiza hermeneutyczna narracji autobiograficznych w badaniach noetycznego poziomu rozwoju człowieka

Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL i NRD.

How to Study the Childhood of the Prominent? The Conceptual Framework of the Project

Czynnik chroniący czy ryzyka?- religia w indywidualnych doświadczeniach byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych

Narracja a biograficzna perspektywa badawcza

Narracyjne uczenie się człowieka dorosłego. Założenia teoretyczne

Badacz wobec doświadczeń dorosłych w kontekście biograficznej perspektywy badawczej

Recenzja: Robert Kreitz, Ingried Miethe, Anja Tervooren (red.), Theorien in der qualitativen Bildungsforschung – Qualitative Bildungsforschung als Theoriegenerierung, Opladen Berlin Toronto 2016, Verlag Barbara Budrich, ss. 256

Problemy etyczne w relacji badacza z osobami badanymi (na przykładzie badań biograficznych z osobami starymi)

Etyczne dylematy badań biograficznych z wykorzystaniem fotografii: perspektywa badaczy i badanych

Badania wśród uchodźców i przymusowych migrantów – rozważania metodologiczne i etyczne

Single, but not by Choice – On Deprivation of Relationships among Polish Corporate Employees