Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dzieci zdolne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł przedstawia wyniki badań, dotyczące sposobu nazywania (etykietowania) przez rodziców predyspozycji dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Narracje rodziców dzieci uzdolnionych kierunkowo, uzyskane w toku wywiadów, zostały poddane analizie pod kątem nadawanych przez nich znaczeniom takim pojęciom jak zdolności, uzdolnienia, talenty oraz stosowanym opisom możliwości dziecka i związku stosowanych etykiet z nastawieniem wobec dziecka.
PL
Nagrody i kary są nieodłącznym elementem wychowania w rodzinie. Kształtują postawy pożądane wychowawczo i ograniczają te, które są niepożądane. Prezentowany artykuł pokazuje, jaką rolę odgrywają nagrody i kary w wychowywaniu dzieci zdolnych. Na podstawie narracji rodziców uznających swoje dzieci za zdolne, dokonano analizy strategii wychowawczych rodziców związanych z nagradzaniem i karaniem. Wyniki badań pokazały, że rodzice dzieci zdolnych najczęściej stosują nagrody i kary w sytuacjach domowych, gdy chcą kształtować określoną postawę, uzyskać konkretny efekt w działaniu lub docenić starania i osiągnięcia dzieci. Okazało się, że rodzice nie stosują kar, aby wzmacniać rozwój dziecięcych zdolności. Nagrody, głównie pochwały i aprobata, są wykorzystywane wtedy, gdy rodzic czuje się dumny z wysiłku lub sukcesów swojego dziecka.
PL
W artykule podjęto problem poczucia samotności u niektórych dzieci zdolnych. Jej przyczyną są ich unikalne cechy indywidualne, np. wysoki poziom intelektu, silna wrażliwość i intensywność przeżywania, niepowtarzalne spojrzenie na zjawiska otaczającego świata, głęboka samoświadomość (samorefleksja i wgląd w siebie), większy zakres wiedzy, odmienne niż u rówieśników sposoby myślenia i wiele innych cech. Wszystkie te właściwości wraz z odmiennymi doświadczeniami społeczno-emocjonalnymi odróżniają te dzieci od rówieśników i powodują wewnętrzne napięcie (jestem „inny”, „obcy”, „odmienny”, „nie pasuję” do grupy). Prowadzi ono do izolacji i osamotnienia. Świadome własnej odmienności dzieci zdolne przeżywają ją bardzo silnie i albo ją ignorują, albo od niej „uciekają w twórczość”. Poczucie niedopasowania do tradycyjnego systemu edukacyjnego, problemy wynikające ze stereotypów w myśleniu nauczycieli o uczniach zdolnych (trudni, kłopotliwi), czasem społeczne upokarzanie z powodu bycia zdolnym wskazują, że część tych dzieci nie ma wsparcia i dobrych warunków do zaspokojenia unikalnych potrzeb edukacyjnych i ma prawo czuć się osamotniona. Ponadto często występujący silny perfekcjonizm prowadzi do trudności adaptacyjnych, do których poza nieśmiałością należą także strach przed negatywną oceną, spadek samooceny, silny lęk społeczny. Warto jednak podkreślić, że takie stany jak: refleksja w samotności, smutek, wycofanie, samotność z wyboru, a nawet nastroje depresyjne mogą również wspomagać rozwój zdolności bądź/i być niezbędne w niektórych fazach procesu twórczego.
EN
The article discusses the problem of loneliness of some gifted children. It is caused by their unique individual characteristics, e.g. their high level of intellect, a strong sensitivity and intensity of living, unique look at the phenomena of the surrounding world, a deep self-awareness (self-reflection and insight into each other), a wider range of knowledge, different than their peers’ ways of thinking and many other features. All of these properties together with different social-emotional experiences distinguish these children from their peers and cause internal tension (I’m “different”, “alien”, “weird”, “I do not fit” to the group). It leads to isolation and loneliness. Gifted children, being aware of their otherness, are going through it very strongly and either ignore it or “flee it to creativity.” The feelingof mismatch to the traditional system of education, problems arising from stereotypes in teachers’ thinking of gifted students (difficult, troublesome), sometimes social humiliation because of being gifted, show that some of these children do not have the support and good conditions to meet the unique educational needs and have the right to feel lonely. In addition, severe perfectionism, frequently appearing, leads to difficulties of adaptation, which are beyond shyness also the fear of negative evaluation, decline of self-esteem, and strong social anxiety. It should be noted, however, that states such as the reflection in solitude, sadness, withdrawal, loneliness of choice and even depressive mood can also help develop the abilities or/ and be necessary in certain phases of the creative process.
EN
The article relies on K. Dąbrowski’s theory of positive disintegration (1979) to explain the difficulties which talented early school-age children face in social adaptation. We briefly explain the choice of theoretical concepts underpinning our research study and outline selected researchers’ views which corroborate or reject the claim that talented children are socially maladapted. We discuss two case studies of talented children and address their difficulties in social adaptation as the first symptoms of positive disintegration.
PL
Artykuł stanowi próbę wyjaśnienia trudności społecznej adaptacji dzieci zdolnych w młodszym wieku szkolnym, w świetle teorii dezintegracji pozytywnej K. Dąbrowskiego(1979). W artykule krótko uzasadniamy wybór koncepcji teoretycznych, stanowiących podstawę podjętych badań oraz przedstawiamy poglądy wybranych badaczy, potwierdzające bądź zaprzeczające twierdzeniom o nieprzystosowaniu społecznym dzieci zdolnych. Prezentujemy dwa studia przypadków badanych dzieci, następnie podejmujemy dyskusję nad trudnościami w ich przystosowaniu społecznym jako pierwszymi objawami dezintegracji pozytywnej.
5
Content available remote

Kierunki pracy poradniczej z rodzinami dzieci zdolnych

63%
EN
Counseling directed at gifted youth has enjoyed great interest in recent years. This article highlights the need to include parents into counseling activities. The author discusses key directions of counseling work with families raising talented daughters and sons.
PL
Zagadnienie poradnictwa skierowanego do dzieci i młodzieży zdolnej cieszy się w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem teoretyków i praktyków. Intencją niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na potrzebę uwzględnienia w działalności poradniczej działań adresowanych do rodziców. W kolejnych częściach tekstu omówiono kluczowe kierunki pracy poradniczej z rodzinami wychowującymi zdolne córki i synów.
PL
Pracując w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej najczęściej spotykam się z dziećmi, które mają kłopoty w szkole lub swoim aspołecznym zachowaniem próbują zwrócić na siebie uwagę opiekunów i rówieśników. Na badania diagnostyczne i różnego rodzaju terapie w poradni trafiają uczniowie, których postępami w nauce, lub zachowaniem pedagodzy i rodzice są zaniepokojeni. Dzieci o wysokim ilorazie inteligencji zazwyczaj nie wpisują się w ten schemat. Osoby pracujące z dziećmi zazwyczaj nie kojarzą uczniów zdolnych jako jednostki wymagające wsparcia. Jednak odpowiednie podejście i stymulowanie konkretnych funkcji może przyczynić się do pełniejszego wykorzystania ich wrodzonego potencjału i zwiększenia możliwości osiągania sukcesów wyższych niż przeciętne. W pracy przedstawię przekrojowo teorie zdolności, ostatecznie opierając się na teorii Czesława Nosala. Następnie opiszę wybrane modele funkcjonowania zdolności i na podstawie Triadycznego Modelu zdolności Franza Monksa zaprezentuję mechanizm powstawania wybitnego talentu. Wybrane koncepcje teoretyczne osadzę w warunkach szkolnych, przedstawiając proces selekcji uczniów do grupy dzieci zdolnych i opiszę przebieg prowadzonych z nimi warsztatów dotyczących ćwiczenia umiejętności twórczego myślenia, i nauki technik zapamiętywania. Przedstawię również wyniki przeprowadzonej ewaluacji po przeprowadzonym autorskim programie tychże warsztatów. Wszystkie podjęte kroki ujmę jako badanie w działaniu, według teorii Kurta Lewina, zaprezentowanej przez Krzysztofa Konarzewskiego. Na koniec opiszę ciekawe zjawiska, które zaistniały po zakwalifikowaniu uczniów do grupy dzieci zdolnych i efekty naszej pracy.
EN
During my work in a Psychological-and-Didactic Consultancy I mostly encounter children who have trouble at school or who try to attract attention of their supervisors and peers through their asocial behavior. Children who are sent to the Consultancy for diagnostic evaluation or various therapies are those whose parents and teachers worry about their academic achievements or attitude. Highly intellectual children do not fit into this pattern. Professionals working with such children mostly do not associate them with the kids who need any aid. However, an adequate approach and stimulation of specific functions may contribute to better use of their inborn potential and increase possibility of outstanding success. The present paper presents a range of talent theories based on Czesław Nosal’s theory. Subsequently, selected models describe how talents function. Further, a mechanism of creating an outstanding talent are presented on the basis of the Franz Monks’ Triadic Model of Talent. The theoretical concepts are embedded in a context of school and show a talented pupil selection process. Afterwards there is a description of workshops and trainings of creative thinking and memory techniques. Results of evaluation of the authorial workshops are presented. The present research is based on Kurt Lewin’s theory as presented by Krzysztof Konarzewski. Finaly, there is description of interesting phenomena that occurred after the talented pupil selection process took place.
PL
Problematyka dzieci zdolnych dorastających w naturalnym środowisku rodzinnym podejmowana jest dość powszechnie. Zauważalna jest natomiast niewielka ilość badań dotyczących dzieci uzdolnionych przebywających w środowisku pieczy zastępczej. Jednocześnie kwestia posiadania, rozwijania oraz wspierania zdolności jest bardzo istotna zwłaszcza w odniesieniu do wychowanków środowisk zastępczych pozbawionych podstawowego środowiska rozwojowego, jakim jest rodzina. Środowiska zastępcze również mogą skutecznie wspierać potencjał swoich podopiecznych. Publikacja stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, jakie działania wspierające są podejmowane w środowisku zastępczym w odniesieniu do zdolnych podopiecznych. Metodą badawczą wykorzystaną w badaniach są studia przypadków. Badania wskazują na zróżnicowane formy wsparcia zdolnych wychowanków, tj. organizacja dodatkowych zajęć, uzależnionych od zainteresowań czy posiadanych zdolności podopiecznego; pomoc finansową jako tę, która jest im niezbędna do przyszłego procesu usamodzielnienia, wsparcie emocjonalne i wiele innych. Przy czym widoczne są pewne różnice między działaniami pieczy instytucjonalnej i rodzinnej, te drugie bowiem zdecydowanie częściej korzystają z pomocy poradni psychologiczno-pedagogicznych czy organizacji wspierających zdolnych uczniów, chociażby w formie finansowanych stypendiów.
EN
The issue of gifted children growing up in a natural family environment has been addressed quite widely. However, small amount of research regarding gifted children residing in the foster care environment is noticeable. At the same time, the issue of having, developing and supporting abilities is extremely significant, especially with regard to pupils of foster care environments deprived of their primary developmental environment, which is the family. Foster care environments can also effectively support the potential of their pupils. The publication is an attempt to answer the question of what support activities are undertaken in the foster care environment in relation to gifted pupils? The research method is case studies. The research indicates various forms of support for gifted pupils: the organization of additional activities, depending on the interests or abilities of the pupil or the financial support as the one they need for the future process of independence, as well as emotional support and others. At the same time, some differences are visible between the activities of institutional and family care, as the latter definitely more often uses the help of psychological and pedagogical counseling centers or organizations supporting gifted students, even if in the form of funded scholarships.
PL
Dla osób niepełnosprawnych zostało stworzone wiele udogodnień, w tym edukacyjnych, począwszy od lat 60-tych XX w. Natomiast sprawą specyficznych potrzeb edukacyjnych osób zdolnych zajęto się w rozwiniętych krajach europejskich dopiero w latach 90-tych XX w., a w naszym kraju mniej więcej od 2000 r. Obecnie prawo do rozwoju ich zdolności jest jasno określone w prawodawstwie (a tym samym obowiązki spoczywające na szkole i nauczycielach). Zostały wypracowane bardziej odpowiednie metody pracy z tymi uczniami oraz przyjęto właściwe procedury badawcze. Ponadto diagnoza uczniów zdolnych nadal stanowi często podejmowany i wartki temat wśród pedagogów, psychologów i nauczycieli. Podkreśla się, że dalsza edukacja ucznia zdolnego jest zależna od efektywnej diagnozy jego zdolności. Niewłaściwa diagnoza (zawyżone lub zaniżone wyniki zdolności, bezcelowość diagnozy) może zaszkodzić uczniom zdolnym. Diagnoza uczniów zdolnych jest integralnym elementem ich edukacji. Obserwuje się, że jest ona coraz częściej stosowana również w młodszym wieku szkolnym. Znajomość procedur jej przeprowadzania, metod i narzędzi diagnostycznych ułatwia jej zastosowanie oraz pozwala uniknąć pewnych błędów diagnostycznych. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie złożoności procesu diagnozy uczniów zdolnych w młodszym wieku szkolnym ze specjalnym uwzględnieniem wagi kompetencji diagnostycznych nauczycieli, właściwego doboru koncepcji zdolności jako bazy do dalszej diagnozy i dostosowania narzędzi diagnostycznych do danego ucznia.
EN
From the 1960s on, many improvements to the everyday lives of the disabled – in respect of convenience, etc. – have been introduced into society. However, the matter of their specific educational needs has only been taken up in developed European countries since the 1990s, and in our country from around 2000. Nowadays, their right to develop their abilities is clearly defined in legislation (so that it corresponds to a set of obligations placed on schools and teachers). Some more suitable methods of working with these students have been developed, and some appropriate procedures for testing their ability-levels have been adopted. At the same time, the diagnostic assessment of giftedness remains a frequently and energetically pursued topic amongst educators, psychologists and teachers. It is generally emphasized that the ongoing education of talented learners will depend on an effective diagnostic assessment of their abilities being conducted. Inappropriate assessment (such as overestimating or underestimating their capabilities, or a lack of any proper diagnostic focus) can do such gifted pupils a real disservice. Diagnosing talented learners is, after all, an integral part of their education, and one may observe its increasing use at the early stages of schooling. Knowledge of the right procedures, methods and diagnostic tools will tend to ensure that it is correctly employed, and that mistaken diagnoses are avoided. The purpose of this article is to show the complexity of what is involved in diagnostic assessment of talented young learners, paying special attention to the importance of the diagnostic competences of the teachers involved, and to the selection of the right conception of ability, both as a basis for further assessments and for adjusting the diagnostic tools to suit individual learners.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.