Search results

1

Alcuni casi di «enantiosemia» nell’italiano medico in quanto difficoltà nella didattica

100%

Szpingier B. K.

Studia Romanica Posnaniensia

|

2020

|

vol. 47

|

issue 2

111-122

PL

This study examines some formulations which raise doubts as they allow themselves to be interpreted in an equivocal mode in the course of learning and teaching of specialist Italian. To illustrate the complexity of these lexical/terminological solutions based on consultations and opinions, managed by doctors and professionals in medicine with free access on the website of www.corrieredellasera.it, in the Medicine section: Health. The classification of the examples is based on the subdivision established by Lepschy on enantiosemy. The description completes the clarifications adapted to the concepts of signification, meaning and comprehension.

2

Энантиосемические явления в процессе формирования номинаций здоровья в диалектной речи

89%

Kozhinowa A.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2022

|

vol. 2

333-343

EN

The article presents selected examples of enantiosemy which take place in the process of developing names denoting health in Russian dialects compared with Common Slavic units. Primarily, the history of the Russian kreiat’ and derived words with the same root are studied, alongside some other words with the same meaning. It is stated that auto-antonymous meanings can be detected through the existence of a lexeme originating from the primary motivation to a later attestation. The complexity of the historical development of a name often results in a discrepancy between its proposed etymologies.

3

Enantiosémie jako výsledek vývojových procesů

76%

Nejedlý P.

Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)

|

2014

|

vol. 75

|

issue 3

181-193

EN

Enantiosemy describes a situation in which a lexical unit acquires opposing meanings as a result of long-term semantic development. In this article, using several examples from Old Czech, I show how the enantiosemic status of words results from the development of lexical units or (sub-)systems. In the first example, the verb ublížit (to harm) has gained (on the background of words blízký, bližní, přiblížit, etc.) negative conceptual content through the systemic usage of the directional meaning of the prefix u-. In another example, the verb odpravit has changed its meaning from ‘to arrange regularly’ to ‘to murder’ during its own complicated semantic development (‘to make sth rightly’→‘to punish sb rightly’→‘to put sb to death’→‘to murder’). Finally, it is shown that the meanings ‘to love’ and ‘to hate’ of the Old Czech verb náviděti have become the result of a double progressive artificially-created opposition to the initial common Slavic nenáviděti – the previous concept, presented both in linguistic and in popular literature on its polysemy, is thus incorrect.

4

Феномен синтаксической семиоимпликации

76%

Меликян [Melikian] В. V. Ю. I. e., Меликян [Melikian] А. A. В. V. e.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2018

|

vol. 53

EN

The phenomenon of syntactic semioimplicationSemioimplicative meaning is a “derived,” secondary meaning. The typical example of a semioimplicative meaning in syntax is the use of the positive constructions in the meaning of the negative ones and vice versa (converted meaning). The semioimplicative sentence interpretation scarcely has logical limitations. Most sentences, given the right intonation, can undergo an enantiosemic conversion. The ironical negation can be hidden in practically each sentence. In this article we single out and parameterize the main conditions of such semioimplication and the kinds of language means triggering the semioimplicative mechanism. Besides, we draw attention to the ways of expressing diverse connotations organically linked with the very process of syntactic constructions semioimplication and consistently caused by it. The core of semioimplicative structures is constituted by constructions that are able to express two meanings: direct and transferred (in this case, opposite) meaning. We have termed them “symmetrical” constructions. The sentence models with one meaning opposite to the form expressing it and also the models opposite in sign but not correlated according to some morphological characteristics serve as the periphery of semioimplication (“nonsymmetrical” constructions). The models that possess any language means facilitating their reconsideration as their own opposites are called the “specialized” models in the research. The “non-specialized” models do not have such qualities. The ability to express two opposite meanings can potentially take place on different levels of the sentence model concretization: abstract (syntactic), morphological, general lexical and concrete lexical (i.e., on the level of speech model realization). Each of the types of opposition, both objective and evaluative ones, has its own means of specialization. In the sphere of enantiosemical and evaluative opposition of the sentence meaning the dominating development line of the semioimplication phenomenon is the pursuit of maximal language expressivity, on the one hand, and of monosemanticity, accuracy, and effectiveness, on the other hand. The tendency toward language means economy turns out to be weak in this case. The reason for this process consists in the desire to assign these sentences to the sphere of the expressive syntax by using them exclusively in the secondary, ironical and most expressive meaning. As a result, the nonsymmetrical (the maximally specialized) constructions are 1.5 times more numerous than the symmetrical constructions (ones with moderate specialization). We find research of this subject-matter in its functional-communicative, cognitive, discoursive and pragmatic-linguistic aspects to be to a topical and worthwhile endeavor. Zjawisko semioimplikacji składniowejZnaczenie semioimplikacyjne to znaczenie „pochodne”, wtórne. Typowym przykładem występowania znaczenia semioimplikacyjnego w składni jest używanie konstrukcji pozytywnych w znaczeniu negatywnym i vice versa (konwersja znaczenia). Semioimplikacyjna analiza zdania praktycznie nie napotyka na logiczne ograniczenia. Większość zdań, jeśli towarzyszy im odpowiednia intonacja, w określonych kontekstach może ulegać enantiosemantycznej konwersji: ironiczne zaprzeczenie może skrywać się w praktycznie każdym zdaniu. W tym artykule identyfikujemy i parametryzujemy podstawowe warunki takiej semioimplikacji oraz rodzaje środków językowych, jakie inicjują mechanizm semioimplikacyjny. Zwracamy także uwagę na sposoby wyrażenia różnorakich konotacji związanych organicznie z samym procesem semioimplikacji struktur składniowych i regularnie przez nią wywoływanych. Rdzeniem struktur semioimplikacyjnych są konstrukcje mogące wyrażać oba znaczenia: dosłowne i przenośne (tu: przeciwstawne). Określiliśmy takie konstrukcje mianem „symetrycznych”. Za peryferia zbioru konstrukcji semioimplikacyjnych (za konstrukcje „niesymetryczne”) można uznać modele zdań mających tylko jedno znaczenie, które jednak jest przeciwstawne w stosunku do wyrażającej go formy, oraz modele o przeciwnym znaku, ale nieskorelowane pod względem niektórych parametrów morfologicznych. Modele zdań dysponujące środkami językowymi ułatwiającymi zmianę ich znaczenia na przeciwstawne nazywamy „wyspecjalizowanymi”. Modele „niewyspecjalizowane” nie dysponują takiego rodzaju środkami. Zdolność wyrażania dwóch przeciwstawnych znaczeń może potencjalnie zachodzić na różnych poziomach konkretyzacji modelu: abstrakcyjnym (składniowym), morfologicznym, leksykalnym ogólnym i leksykalnym konkretnym (tzn. na poziomie językowej realizacji modelu). Każdy z typów przeciwstawności, czy to przedmiotowej czy wartościującej, dysponuje własnymi środkami specjalizacji. W sferze enantiosemicznej i wartościującej przeciwstawności znaczeń zdania dominującym kierunkiem rozwoju zjawiska semioimplikacji jest dążenie, z jednej strony, do maksymalnej wyrazistości języka, z drugiej zaś – do jego jednoznaczności, precyzji, efektywności. Tendencja do zwiększania ekonomii środków językowych okazuje się w badanym przypadku słabsza. Przyczyną tego procesu jest dążenie do trwałego przypisania takich zdań ekspresyjnej sferze składni za sprawą używania ich wyłącznie w drugim, ironicznym, a zarazem bardziej ekspresyjnym znaczeniu. W rezultacie konstrukcji niesymetrycznych (maksymalnie wyspecjalizowanych) jest w przybliżeniu 1,5 raza więcej niż konstrukcji symetrycznych (umiarkowanie wyspecjalizowanych). Uważamy za wskazane dalsze badania nad zarysowaną tu tematyką w jej aspekcie funkcjonalno-komunikacyjnym, kognitywnym, dyskursywnym i pragmalingwistycznym.

5

Об этимологических и семантических соответствиях русской лексемы "гордость" в славянских языках

64%

Стефанский Е.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

|

2021

|

issue 20

107-120

EN

The article analyses the Slavic vocabulary denoting “pride”. The author examines lexemes that convey this notion in different Slavonic languages along with their value characteristics; next, the author looks at the semantic processes which caused the words ascending to the Proto-Slavic root *gr̥d- to change their meaning in a number of Slavic languages. The material for the study was collected from parallel texts (originals and translations) and national corpora of Slavic languages. Comparative, comparative-historical, and system-structural methods were used. The analysis showed that only in the Russian and Bulgarian literary languages the root *gr̥d-did not develop enantiosemy. In West Slavonic languages, the enantiosemy of the root *gr̥d- has developed towards the semantics of disdain, but this root continues to be actively used to denote positive pride. At the same time, the root *pych- is used in these languages to convey negative pride. Ukrainian and Belarusian languages have developed an enantiosemy similar to West Slavic languages and adopted the root *pych- as a central means of denoting negative pride, but retained, as in Russian, the root *gr̥d- to convey both negative and positive pride. The Serbian, Croatian and Slovene languages have developed the enantiosemy of the root *gr̥d- towards the meaning of “ugly”; they use the lexeme ponos and its derivatives to indicate positive pride; negative pride is expressed using the root borrowed from Russian -gord-.

RU

В статье анализируется славянская лексика, обозначающая ‘гордость’. При этом, с одной стороны, рассматриваются лексемы, передающие данное понятие в разных славянских языках, и их ценностные характеристки. С другой – анализируются семантические процессы, которые привели к тому, что слова, восходящие к праславянскому корню *gr̥d-, в ряде славянских языков изменили свое значение. Материал для исследования собирался на основе параллельных текстов (оригиналов и переводов) и национальных корпусов славянских языков. Применялись сопоставительный, сравнительно-исторический, системноструктурный методы. Анализ показал, что только русский и болгарский литературные языки не развили энантиосемию корня *gr̥d-. В западнославянских языках энантиосемия корня *gr̥d- развилась в сторону семантики презрения, однако данный корень активно продолжает использоваться для обозначения позитивной гордости. Одновременно для передачи негативной гордости в этих языках употребляется корень *pych-. Украинский и белорусский языки развили аналогичную западнославянским языкам энантиосемию и получили в качестве центрального средства обозначения негативной гордости корень *pych-, но сохранили, как в русском языке, корень *gr̥d- для передачи как негативной, так и позитивной гордости. Сербский, хорватский и словенский языки развили энантиосемию корня *gr̥d- в сторону значения ‘уродливый’, для обозначения положительной гордости в них используется лексема ponos и ее дериваты, негативная гордость выражается с помощью заимствованного из русского корня -горд-.

6

Enantiosémie z perspektivy lingvistických teorií intersubjektivity

64%

Beneš M.

Studie z aplikované lingvistiky - Studies in Applied Linguistics

|

2018

|

vol. 9

|

issue Special Issue 2018

124-134

EN

This paper deals with two rather under-researched aspects of enantiosemy, i.e. the state in which one word in a given language has two opposite meanings. First, the paper investigates how is it possible for the second, opposite meaning to emerge (= individual-psychological aspect); second, it focuses on the processes of spreading throughout the language community (= social-psychological aspect). As far as the first aspect is concerned, this paper is based on the Vygotskian trends in SLA (FLT, FLL; see e.g. van Compernolle, 2015; Wertsch, 1994) and conceives enantiosemy as result of an inferring false hypothesis about the meaning of the given word from the input. It shows that these false hypotheses, if not disproved, subsequently transform into rules constituting the new, opposite meanings. As far as the second aspect is concerned, this paper is based on the linguistic theories of intersubjectivity, where meanings are conceptualized as rules, i.e. normative social facts, existing in the so-called intersubjectivity of the language users’ minds (see e.g. Itkonen, 2003; 2008a; Zlatev et al., 2008; Zlatev, 2016; Verhagen, 2015). The spreading of the second, opposite meaning is perceived as a series of consequent individual-psychological acquisitions of the new rule with the new, opposite content (i.e. false hypothesis > new, opposite rule) by the first, second, third etc. language users. From this perspective, it is possible to demonstrate the difference between enantiosemy from the language’s point of view (one part of a language community knows the old meaning only, while the second knows only the new, opposite meaning) and enantiosemy from the user’s point of view (some members of a community knowing both the old and the new, opposite meaning).

7

Kiedy swój staje się obcym

45%

Chlebda W.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2007

|

vol. 19

89-98

PL

W teorii stereotypów „obcy” z reguły wiązany jest z przeciwstawieniami międzyetnicznymi, ale obcość może się pojawiać także w ramach jednej i tej samej grupy etnicznej. Polactwo pochodzący z gwary rzeczownik zbiorowy upowszechniany był w latach 30. przez Edmunda Osmańczyka jako nazwa „wspólnoty walczącej o jedną sprawę gromady”. Kilkadziesiąt lat później za sprawą książki Rafała Ziemkiewicza ten sam wyraz rozpowszechnił się w polszczyźnie jako pogardliwa nazwa biernej, nieufnej, wstecznej części polskiego społeczeństwa postpeerelowskiego. Wyraz Polactwo stał się więc przykładem enantiosemii: semantyczno-funkcjonalnego rozszczepienia jednego i tego samego wyrazu na dwa przeciwstawne sobie warianty leksykalno-semantyczne i aksjologiczne. Analiza innych pochodnych od onimów Polska, Polak (polskość, polackość, polskojęzyczny), pokazuje, że cecha enantiosemiczności zdaje się przenikać cały dzisiejszy dyskurs polski, ujawniając głębokie podziały w tożsamości Polaków.

EN

In the theory of stereotypes, the “us-them” opposition is usually associated with inter-ethnic relations, but the conception of foreignness may also appear within a single ethnic group. The peasant-dialectal collective noun Polactwo ‘Polishness’ was in the 1930’s popularized by Edmund Osmańczyk as the name of a “community fighting for a single cause”. Several decades later, through a book by Rafał Ziemkiewicz, the same word gained currency as a contemptuous term for a passive, distrustful, backward portion of the Polish post-socialist society. The word thus became an example of enantosemy: a semanticfunctional split of one and the same word into two opposite lexicalsemantic and axiological variants. The analysis of other words derived from Polska ‘Poland’, Polak ‘Pole’ (polskość, polackość ‘Polishness’, polskojęzyczny ‘Polish-speaking’) shows that the enantosemy seems to infiltrate the whole contemporary Polish discourse, revealing deep divisions in the identity of Poles.

8

Enantiosémie jako výsledek vývojových procesů:

45%

Nejedlý P.

Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)

|

2014

|

vol. 75

|

issue 3

181-192

EN

Enantiosemy describes a situation in which a lexical unit acquires opposing meanings as a result of long-term semantic development. In this article, using several examples from Old Czech, I show how the enantiosemic status of words results from the development of lexical units or (sub-)systems. In the first example, the verb ublížit (to harm) has gained (on the background of words blízký, bližní, přiblížit, etc.) negative conceptual content through the systemic usage of the directional meaning of the prefix u-. In another example, the verb odpravit has changed its meaning from ‘to arrange regularly’ to ‘to murder’ during its own complicated semantic development (‘to make sth rightly’ → ‘to punish sb rightly’ → ‘to put sb to death’ → ‘to murder’). Finally, it is shown that the meanings ‘to love’ and ‘to hate’ of the Old Czech verb náviděti have become the result of a double progressive artificially-created opposition to the initial common Slavic nenáviděti – the previous concept, presented both in linguistic and in popular literature on its polysemy, is thus incorrect.

Refine search results

2 Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Przegląd Wschodnioeuropejski

1 Studia Romanica Posnaniensia

1 Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

1 Studie z aplikované lingvistiky - Studies in Applied Linguistics

2 Nejedlý P.

1 Beneš M.

1 Chlebda W.

1 Kozhinowa A.

1 Szpingier B. K.

1 Меликян [Melikian] А. A. В. V. e.

1 Меликян [Melikian] В. V. Ю. I. e.

1 Стефанский Е.

1 2022

1 2021

1 2020

2 2018

2 2014

1 2007