Search results

1

Rola rodziców w rozwĳ aniu poczucia podmiotowości dzieci

100%

Zubrzycka-Maciąg T.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2020

|

vol. 586(1)

70-80

PL

Podmiotowość dziecka oznacza jego prawo do budowania swojej tożsamości oraz samorealizacji, wynikającej z osobistych potrzeb i zainteresowań, a nie z woli dorosłych. Oddziaływania rodziców mogą się przyczynić do przeżywania przez dzieci własnej podmiotowości lub ją ograniczać. W artykule wskazano na wybrane uwarunkowania i możliwości rozwijania dyspozycji podmiotowych dzieci w interakcjach z rodzicami. Przedstawiono w nim także wyniki sondażu ukazujące efektywność warsztatu dla rodziców służącego rozwijaniu ich kompetencji jako partnerów dzieci w relacjach dwupodmiotowych.

2

Wychowanie w ujęciu Profesora Mieczysława Łobockiego oraz kierunki zainteresowań badawczych pracowników Katedry Teorii Wychowania UMCS – jubileusz pięćdziesięciolecia

86%

Zubrzycka-Maciąg T., Wosik-Kawala D.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2022

|

vol. 41

|

issue 3

179-194

EN

Introduction: Educating children and young people is an investment in the future of societies and the world. According to Professor Mieczysław Łobocki, the first head of the Department of Educational Theory at the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, education should be aimed at supporting pupils in their development, respecting their personal dignity, addressing their emotions and needs, and ensuring their right to freedom and taking responsibility for their actions. Research Aim: This is a review article showing how Professor Mieczysław Łobocki’s theory of education is developed on the 50th anniversary of the Department of Educationa Theory in the research work of its current employees. Evidence-based Facts: The keynote of professor Łobocki’s idea of upbringing is his deep conviction that every pupil, just like every adult, is a human being with all their rights. Employees of the Department of Educational Theory try to develop this idea by undertaking research related to the educational process. Summary: Despite the various directions of research undertaken in the Department, the most important thing is not to lose sight of the key value, which is respect for the personal dignity of children and young people.

PL

Wprowadzenie: Wychowanie dzieci i młodzieży to inwestycja w przyszłość społeczeństw i świata. Zgodnie z poglądami Profesora Mieczysława Łobockiego, pierwszego kierownika Zakładu Teorii Wychowania UMCS w Lublinie, celem wychowania powinno być wspieranie wychowanków w rozwoju z poszanowaniem ich godności osobistej, liczeniem się z ich emocjami i potrzebami, a także zapewnieniem im prawa do poczucia wolności oraz brania odpowiedzialności za swoje postępowanie. Cel badań: Artykuł ma charakter przeglądowy. Jego celem jest ukazanie, w jaki sposób idea wychowania głoszona przez Profesora Mieczysława Łobockiego jest rozwijana, po 50 latach działalności Katedry Teorii Wychowania, w pracach badawczych jej obecnych pracowników. Stan badań: Myślą przewodnią idei wychowania Profesora Łobockiego jest jego głębokie przekonanie, że każdy wychowanek, tak samo jak każdy dorosły człowiek, zasługuje na miano osoby ludzkiej z wszystkimi przysługującymi jej prawami. Tę myśl starają się rozwijać pracownicy Katedry Teorii Wychowania, podejmując badania związane z procesem wychowania. Podsumowanie: Mimo różnych kierunków prac badawczych podejmowanych w Katedrze najważniejsze jest to, by nie stracić z oczu wartości nadrzędnej, jaką jest poszanowanie godności osobistej dzieci i młodzieży.

3

Dziecko w doświadczeniu maternalnym. O wierszach Joanny Mueller

72%

Morzyńska-Wrzosek B.

Porównania

|

2023

|

vol. 33

|

issue 1

225-243

EN

A significant theme in the neo-linguistic poetry of Joanna Mueller is the individual dimension of maternity. Its poetic expressions are characterized by deepened self-reflection, search for a personal poetics, and point to transformations of postmodern aesthetics. As the poet explores the possibilities offered by language and attempts to express maternal experience, she focuses not only on the mother’s identity but also on the subjectivity of the unborn child or the infant. Describing its status, opening herself to experimenting with the phonetic and semantic wealth of language, she notes joy and care, but also uncertainty and fear that are a part of maternal experience. She reveals the potentiality of the new being, its infinitesimality, which requires concentration and permission as well as subtle gestures to ease the tensions that accompany growth. In her portrayal of building a relation with the child, Mueller emphasizes co-dependency, experiencing the child’s pricelessness and distinctiveness, gradual familiarization with what is unknown and hidden, yet so very close.

PL

W neolingwistycznej poezji Joanny Mueller istotnym zagadnieniem jest indywidualny wymiar macierzyństwa. Jego liryczne konkretyzacje odznaczają się pogłębioną autorefleksyjnością, poszukiwaniem własnej poetyki, wskazywaniem na przemiany ponowoczesnej estetyki. Poetka, eksplorując możliwości języka, próbując wypowiedzieć doświadczenie maternalne, skupia się nie tylko na tożsamości matki, ale też na podmiotowości dziecka w okresie prenatalnym i niemowlęcym. Charakteryzując jego status, otwierając się na eksperymentowanie z dźwiękową i semantyczną zasobnością języka, w matczynym doświadczeniu wskazuje na radość, troskę, ale też niepewność i lęk. Odsłania potencjalność nowego bytu, znikomość jego istnienia, która wymaga skupienia i przyzwolenia, subtelnych gestów, by załagodzić napięcia towarzyszące wzrastaniu. Mueller, przedstawiając budowanie relacji z dzieckiem, podkreśla współzależność, doznawanie jego bezcenności, odrębności, stopniowe oswajanie się z tym, co nieznane, ukryte, a niezwykle bliskie.

4

Spory o pojęcie dzieciństwa i podmiotowość dziecka od średniowiecza do czasów nowożytnych

72%

Doliwa K.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2020

|

vol. 19

|

issue 1

23-39

EN

The article presents the controversy around the concept of childhood and subjectivity of a child in past centuries - in the Middle Ages and the early modern period. One of the analyzed issues concerns the existence in medieval culture of understanding the child as a being different from an adult. According to the widespread view, formulated in the 1960s and 1970s by Philipp Ariés, childhood in the Middle Ages was not noticed, it was not considered a separate, important stage in human life, a period governed by specific rules, different from important principles of the adult community. The child entered the adult world very early and assumed the role assigned to him. The discovery of childhood did not take place until the 16th and 17th centuries, when it began to be recognized that the child was and should be the subject of special treatment. Ariés' view of the non-existence in the Middle Ages of the sense of separateness of childhood is criticized by some medievalists - they accuse the French researcher of technical defects and an analysis of unrepresentative, too scarce source materials. According to the adversaries of Ariés, the analysis of childhood in the Middle Ages cannot be based on the modern definition of this term, just as considering the relationship "children - adults" in the Middle Ages cannot refer to contemporary categories. Opponents of the thesis about the non-existence of the concept of childhood in the Middle Ages argue that this epoch had its own vision of it, but it was a vision definitely different from the present one. The early modern period bring a new approach to childhood and the subjectivity of a child - the seventeenth century, in addition to the approach that the child placed at the center of family life, promotes an attitude that places particular emphasis on the child's development and fulfilment of its mental needs, while the eighteenth century brings a "romantic" vision of the child when it becomes - as a bearer of exceptional qualities and a creature of extraordinary sensitivity - a role model for adults. The development of education has certainly contributed to the formation of a subjective approach to children; the evolution of the attitude towards children in the human mentality finds its fullest reflection in the development of education and school institutions. Today, the concepts of childhood and the subjectivity of a child are the subject of complex interdisciplinary research - scientists from various fields of science combine their efforts to develop the most complete concept of childhood, corresponding to the challenges of modern times.

PL

Artykuł przedstawia kontrowersje wokół pojęcia dzieciństwa i podmiotowości dziecka w epokach minionych – w średniowieczu i czasach nowożytnych. Jedno z analizowanych zagadnień dotyczy kwestii istnienia w kulturze średniowiecza rozumienia dziecka jako istoty różnej od dorosłego. Według rozpowszechnionego poglądu, sformułowanego w latach 60-tych i 70-tych ubiegłego stulecia przez Philippa Ariés, dzieciństwo w wiekach średnich nie było dostrzegane, nie uznawano go za odrębny, ważny etap w życiu człowieka, okres którym rządziły szczególne reguły, różne od zasad ważnych w społeczności dorosłych. Dziecko wchodziło bardzo wcześnie w świat dorosłych i przyjmowało wyznaczoną mu w nim rolę. Odkrycie dzieciństwa nastąpiło dopiero w wieku XVI i XVII, kiedy zaczęto pojmować, że dziecko jest i powinno być podmiotem szczególnego traktowania. Pogląd Ariésa o nieistnieniu w średniowieczu poczucia odrębności dzieciństwa jest przez część mediewistów krytykowany – zarzucają oni francuskiemu badaczowi wady warsztatowe i analizę niereprezentatywnych, zbyt skąpych materiałów źródłowych. Według adwersarzy Ariés analiza dzieciństwa w średniowieczu nie może być prowadzona w oparciu o współczesną definicję tego terminu, podobnie jak rozpatrywanie relacji „dzieci – dorośli” w wiekach średnich nie może odwoływać się do kategorii współczesnych. Przeciwnicy tezy o nieistnieniu w średniowieczu koncepcji dzieciństwa dowodzą, że epoka ta miała swoją własną jego wizję, tyle że była to wizja zdecydowanie różna od współczesnej. Czasy nowożytne przynoszą nowe podejście do dzieciństwa i podmiotowości dziecka – wiek siedemnasty obok podejścia, które dziecko stawiało w centrum życia rodzinnego, promuje postawę, która nacisk szczególny kładzie na rozwój dziecka i zaspokojenie jego potrzeb psychicznych. Wiek XVIII z kolei przynosi „romantyczną” wizję dziecka, kiedy staje się ono – jako nosiciel wyjątkowych cech i istota o niezwykłej wrażliwości – wzorem do naśladowania dla dorosłych. Do ukształtowania się podmiotowego podejścia do dzieci przyczynił się z pewnością rozwój szkolnictwa; ewolucja postawy wobec dziecka w ludzkiej mentalności znajduje swoje najpełniejsze odbicie właśnie w rozwoju edukacji i instytucji szkoły. Dzisiaj pojęcia dzieciństwa i podmiotowości dziecka są przedmiotem złożonych badań interdyscyplinarnych – uczeni z zakresu różnych dziedzin nauki łączą wysiłki by wypracować jak najpełniejszą, odpowiadającą wyzwaniom współczesności koncepcję dzieciństwa.

5

Między dominacją a „zbanalizowanym partnerstwem”. Koncepcja dziecka i wychowania w rodzinie egalitarnej

72%

Ostrouch-Kamińska J.

Problemy Wczesnej Edukacji

|

2013

|

vol. 9

|

issue 3(22)

17-28

EN

In contemporary social sciences, including educational ones, the situation of children in working parents’ families, especially in families from the so-called Polish middle class, is presented in terms of a number of risks in the children’s development. Parents’ individualism, egocentrism, focus on self-realization, and development of their professional careers on the one hand, and on the other hand – „possession” of children as an inherent „attribute” of contemporary success are the frame of most narratives about childhood and a child’s place in the contemporary family. The aim of this article is to look at the situation of a child in a dual-career family in terms of changes in the child’s situation/ position and childhood as well as development opportunities that this change may create. The purpose of this article is to complete the discourse of „childhood crisis” of reflections from the discourse of „childhood transformation”; of reflections based on the results of research on constructing and implementing egalitarian reality and equality in a dual- career family, including egalitarian relations with children; of reflections, in which a concept of a child as a partner, a subject, a person with his/her own dignity and respect (as for example in the conception of Janusz Korczak) is significantly different from the concept of a child as an object of parental interaction, and is located between the domination of both parents and parental aspirations in education and a „trivialized partnership”, that is an escape by parents from taking a real responsibility for the education and upbringing of their children in the direction of building “friendly” relationships with them.

6

Indywidualność dziecka w obliczu obowiązku szkolnego

72%

Dmitruk-Sierocińska K.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2016

|

vol. 11

|

issue 2(40)

25-40

PL

Artykuł jest próbą sprowokowania czytelnika do innego niż zwykle spojrzenia na sytuację pierwszoklasisty. A mianowicie, spojrzenia na szkołę z perspektywy indywidualnej autonomiczności dziecka. Prawo polskie nakłada na rodziców obowiązek edukacji szkolnej ich dzieci i daje im pewną wolność wyboru. Obowiązkiem szkolnym od 2016 roku objęte są dzieci w wieku siedmiu lat. Natomiast, jeśli rodzice wyrażą potrzebę, mogą posłać do klasy pierwszej dziecko sześcioletnie. W tym drugim przypadku bardzo istotna jest trafna diagnoza dojrzałości i gotowości szkolnej, której werdykt będzie decydować o przyszłej edukacji dziecka. Nie można podejmować zbyt pochopnych decyzji będących wynikiem nacisku społecznego lub przeświadczenia, że jakoś to będzie. Opinia nauczyciela wychowania przedszkolnego, odpowiedzialne podejście rodziców i kondycja dziecka – to powinno pomóc sformułować pełną diagnozę. Wiedza na temat aktualnego stanu rozwoju dziecka, jego możliwości, kompetencji, a także potrzeb pozwoli nauczycielowi zindywidualizować proces kształcenia. Już od 1 września każdy uczeń klasy pierwszej powinien być traktowany podmiotowo, jako niepowtarzalna i wyjątkowa jednostka zdobywająca własne doświadczenie przez swobodną aktywność. Należy pamiętać, że u dziecka w tym wieku priorytetem jest zabawa i eksploracja najbliższego otoczenia. Chcąc mądrze kierować procesem edukacyjno-wychowawczym, trzeba uszanować prawa rozwojowe dziecka, dostosowywać się do aktualnej rzeczywistości i pamiętać o współpracy z rodzicami. W dobie szybko zmieniających się realiów, program nauczania musi być elastyczny, szkoła winna stwarzać odpowiednie warunki do zabawy i nauki, a pedagodzy powinni poszukiwać nowych, często alternatywnych metod pracy z dziećmi.

EN

This article is an attempt to provoke the reader to consider the situation of a first-grade pupil from another perspective, namely from the individual autonomy of a child. Polish law requires the compulsory schooling of children of their parents and gives them a certain freedom of choice. Since 2016, children from the age of seven are in the compulsory schooling system. However, if parents agree, they can send children to school at the age of six. It is in this case that the accurate diagnosis of maturity and school readiness is very important since it will determine the future education of the child. Hasty decisions resulting from social pressure or the belief that it will all be alright somehow should not be taken. The opinion of the preschool teacher, a responsible approach on the part of the parents and the health of the child should help in formulating a complete diagnosis. The knowledge of the current state of the child’s development, its capabilities, competence and needs will allow the teacher to personalize the education process. From the 1st of September, every first-grade pupil should be treated subjectively, as a unique and exceptional individual obtaining own experience through free activity. It should be kept in mind that fun and exploration of the immediate environment are priorities at this age. It is in order to manage the education and upbringing process wisely that the principles of child development, the current reality and cooperation with parents should be taken into account. In the times of rapidly changing realities, the teaching program must be flexible, the school has to create appropriate conditions for fun and learning, and teachers should look for new, often alternative methods of working with children.

7

Relacje rodzice – dziecko i ich prawne konteksty

51%

DYRDÓŁ M.

Wychowanie w Rodzinie

|

2014

|

vol. X (2/2014)

271-296

PL

Przedmiotem rozważań w artykule są prawne regulacje relacji pomiędzy rodzicami a ich dziećmi, odnoszące się do władzy rodzicielskiej, z jednej strony, i praw dziecka – z drugiej. Punktem wyjścia dla tych rozważań jest charakterystyka relacji: rodzice – dziecko, obejmująca ich przejawy i rodzaje, kulturowe zróżnicowanie oraz przemiany, jakim te relacje ulegały. W artykule pokazano jak zmieniło się postrzeganie władzy rodzicielskiej i jak rozumie się ją we współczesnym świecie (głównie w Polsce); opisane zostały podstawowe zasady sprawowania władzy rodzicielskiej, w tym zasada dobra dziecka i interesu społecznego, konieczności poszanowania podmiotowości dziecka i uwzględniania jego wieku oraz dojrzałości w podejmowaniu decyzji, które go dotyczą. Wymienione zostały atrybuty władzy rodzicielskiej i opisano pieczę nad osobą dziecka. W omówieniu instytucji władzy rodzicielskiej podkreślono znaczenie występującego często błędnego jej rozumienia, jak również niejasności w rozumieniu „dobra dziecka”. Z władzą rodzicielską – szczególnym stosunkiem prawnym łączą się prawa dziecka jako prawa naturalne, a nie dziecku nadane. W tekście ukazano historyczny kontekst tych praw i wyeksponowano prawa osobiste dziecka. W omówieniu prawnych kontekstów relacji rodzice – dziecko podkreślono służebną rolę prawa w regulacji tych relacji. Opisano jak przepisy prawa odnoszą się do wychowania i partnerstwa w interakcjach dorosłych z dzieckiem. Tekst kończy się wskazaniem na znaczenie, jakie dla kształtowania relacji rodzice – dziecko mają: wiedza i przekonania (rodziców i ich dzieci), dotyczące praw dziecka i władzy rodzicielskiej oraz wynikająca z tego znaczenia konieczność poznania: tej wiedzy i tych przekonań.

EN

The subject of the dissertations in the article is law regulations relating to parents and their children, referring to parental authority on one hand and children’s rights on the other. The starting point for these dissertations is study of the parent–child relationship, including its types and ways of expression, cultural diversity and transformations through which this relationship has undergone. It is pointed out in the article how the perception of parental authority has changed and how it’s understood in the modern world (mainly in Poland). Basic principles on exercising parental authority are described including the principle of children’s sake and the public interest, the necessity of respecting children’s subjectivity and taking into account children’s age and maturity when making decisions which concern them. Attributes of parental authority were listed and custody over the child described. When discussing on institution of parental authority it was emphasized that this term is often misunderstood as well as the term “children’s sake” causing ambiguities. Parental authority is linked legally with children’s rights as natural rights, not given rights. The historical context of those rights is shown in the text with the emphasis put on children’s personal rights. In discussing the legal contexts of parent-child relationship it was highlighted that the law is only of ancillary importance for the adjustment of these relations. It is described how regulations refer to upbringing and partnership in interactions between adults and children. The text ends by pointing out the significance of knowledge and beliefs (of parents and their children) on children’s rights and parental authority for developing a parent– child relationship. Consequently, this significance results in the need to study this knowledge and these beliefs.

Refine search results

1 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

1 Lubelski Rocznik Pedagogiczny

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Porównania

1 Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

1 Problemy Wczesnej Edukacji

1 Wychowanie w Rodzinie

2 Zubrzycka-Maciąg T.

1 DYRDÓŁ M.

1 Dmitruk-Sierocińska K.

1 Doliwa K.

1 Morzyńska-Wrzosek B.

1 Ostrouch-Kamińska J.

1 Wosik-Kawala D.

1 2023

1 2022

2 2020

1 2016

1 2014