Search results

1

Potencjał ewolucyjny metakrytyczności na przykładzie powieści graficznej „Strażnicy” Alana Moore’a i Dave’a Gibbonsa

100%

Wróblewski M.

Przestrzenie Teorii

|

2013

|

issue 19

115-130

EN

This article discusses the impact of self-awareness and metacritical tendencies within the texts of popular culture on the development of genres in the politypical chain. The preliminary analysis proposed in the second part of this paper concerns the contemporary comics, which represent the blurring of boundaries between “high” and “low” culture. The author chose Moore’s graphic novel Watchmen as the subject of this brief study. The novel exemplifies evolutionary changes associated with a metacritical attitude introduced in the area of schematic, American superhero graphic stories.

2

Gdy ludzi nie ma, zwierzęta harcują. Motywy zwierzęce w polskim komiksie dziecięcym

63%

Wrzeszcz K.

Paidia i Literatura

|

2022

|

issue 4

1-10

EN

Comics for children are a significant part of the book market, not only in Poland. These titles are important because they prepare young readers for active participation in culture. The article’s author analyzed and interpreted in detail the most recent Polish comic books addressed to the youngest readers regarding animalistic themes. First, he divided the selected works into two groups: those in which animals accompany humans and those in which animals are the main characters (classic and hybrid, combining comics with other forms of expression). The researcher cited examples such as: Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych [Which way to Yellowstone? A wild journey through the national parks] (Aleksandra and Daniel Mizielińscy), the series “Umarły las” [Dead forest] (Adam Wajrak, Tomasz Samojlik), “Detektyw Miś Zbyś na tropie” [Detective Zbyś the Bear on the trail] (Maciej Jasiński and Piotr Nowacki) and “Rysiek i Królik” [Rysiek and Królik] (Łukasz Piotrkowicz, Krzysztof Budziejewski, Katarzyna Urbaniak). When presenting selected works, the author uses the approaches of Polish comics researchers (Wojciech Birek, Jerzy Szyłak, Michał Traczyk), but he also refers to the researchers specializing in Animal Studies (Anna Wąs, Piotr Skubała, Mirosław Twardowski). The article is a review of various formal solutions utilized by the authors (cards, stylistics of frames, genre hybrids).

PL

Komiksy dla dzieci są znaczącą częścią rynku książki nie tylko w Polsce. Pozycje te są istotne, ponieważ przygotowują młodych odbiorców do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Autor artykułu szczegółowo przeanalizował i zinterpretował najnowsze polskie komiksy adresowane do najmłodszych czytelników pod kątem wątków animalistycznych. W pierwszej kolejności podzielił wybrane utwory na dwie grupy: te, w których zwierzęta towarzyszą człowiekowi oraz takie, gdzie zwierzęta są głównymi bohaterami (klasyczne oraz hybrydowe – łączące komiks z innymi formami wypowiedzi). Badacz przywołał przykłady takie jak: Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych (Aleksandra i Daniel Mizielińscy), cykl „Umarły las” (Adam Wajrak, Tomasz Samojlik), „Bardzo dzika opowieść” (Marcin Podolec, Tomasz Samojlik), „Detektyw Miś Zbyś na tropie” (Maciej Jasiński oraz Piotr Nowacki) czy „Rysiek i Królik” (Łukasz Piotrkowicz, Krzysztof Budziejewski, Katarzyna Urbaniak). Przedstawiając wybrane dzieła, autor tekstu posłużył się stanowiskami polskich badaczy komiksu (Wojciech Birek, Jerzy Szyłak, Michał Traczyk), ale powołał się także na naukowców specjalizujących się w dziedzinie Animal Studies (Anna Wąs, Piotr Skubała, Mirosław Twardowski). Artykuł stanowi przegląd różnych rozwiązań formalnych zastosowanych przez autorów (karty, stylistyka kadrów, hybrydy gatunkowe).

3

Telling images? The self-reflexive turn in contemporary American graphic novels

63%

Olsza M.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2015

|

vol. XVII (XXVI)

273-290

EN

This article proposes to see graphic novel as the epitome of a twofold turn. First, as the genre of the pictorial turn, a form that demonstrates the transition from the verbal to the visual. Indeed, the graphic novel can be described as a verbal-visual compound whose power of expression arises from the tension between text and image. The burden of advancing the plot is primarily placed on the visual sequence: images in graphic novels serve to “tell” of the events. With its roots in the popular medium of the comics, the graphic novel embraces unequivocalness of the image as its main principle. This rule, however, is being increasingly violated. This development signals the second turn: the so-called “self-reflexive” turn, where the image is emancipated from the referent. This article examines instances of a play with the image and its representational status. I will analyze selected sequences from contemporary American graphic novels, including David Mazzucchelli and Paul Karasik’s City of Glass (1994), Chris Ware’s Jimmy Corrigan (2000), and Craig Thompson’s Blankets (2003), describing the strategies employed to render the narrative less straightforward. Such strategies as the use of color fields, non-standard page layout, or emphasis on the abstract character of the portrayed shapes and forms constitute significant additions to graphic tales. I will demonstrate how this subversive visual language enriches the medium of the graphic novel – a primarily self-reflexive form.

PL

Artykuł rozpatruje powieść graficzną w kontekście dwojakiego zwrotu. Po pierwsze, powieść graficzna to gatunek, którego narodziny i rozwój są ściśle związane ze zwrotem obrazowym, demonstrując przejście od opowiadania do obrazowania. Powieść graficzną można zdefiniować jako zespolenie słowa i obrazu: jej siła wyrazu leży w napięciu pomiędzy sferą werbalną a wizualną. Akcję „prowadzi” jednak głownie sekwencja wizualna; obrazy w powieści graficznej mają „opowiedzieć” o wydarzeniach. Czerpiąc z tradycji obrazowania komiksowego, powieść graficzna opiera się na obrazach figuralnych i jednoznacznych w odczytaniu. Jednak coraz więcej autorów powieści graficznych świadomie porzuca jednoznaczność i czytelność narracji wizualnej na rzecz eksperymentów w tej sferze. Jest to sygnał dokonującego się drugiego zwrotu – tzw. zwrotu „autotematycznego” – w ramach którego obraz oddziela się od referenta. Artykuł opisuje gry z obrazem i jego reprezentacyjnym charakterem we współczesnych amerykańskich powieściach graficznych: City of Glass (1994) D. Mazzucchelli’ego i P. Karasika, Jimmy Corrigan (2000) C. Ware’a, oraz Blankets (2003) C. Thompsona. Analizie zostają poddane wybrane sekwencje poszczególnych powieści, ukazując jakie strategie graficzne czynią narrację wizualną formą opierającą się jednoznacznemu odczytaniu. Płaszczyzny koloru, niestandardowy układ strony oraz abstrakcyjne obrazowanie wzbogacają język powieści graficznych – medium w swojej istocie autotematyczne.

4

Autofikcja we współczesnym komiksie włoskim. Przypadek Toffola i Gipiego

63%

Wielgosz A.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2019

|

vol. 12

|

issue 1

195-209

EN

The article analyses two works belonging to the genre of autofiction in contemporary Italian comics: Pasolini by Davide Toffolo from 2012 and La Mia Vita Disegnata Male (LMVDM) by Gipi. According to Gillian Whitlock, an American researcher of autobiographical texts, in comic books the author always has to draw themselves, creating their own “graphic avatar”. Consequently, cartoon autobiographies rarely aspire to realism, and representation becomes inseparable from manipulation. Gipi in LMVDM decides to tell two parallel stories, using a completely different graphic style for each of them. He tells a retrospective, oneiric story about his childhood and youth, using simple, offhand drawings (the title of this comic book can be translated as “My badly drawn life”). On the other hand, with the help of watercolours typical of his previous comic books, he develops an adventure narrative about a poet imprisoned on a pirate ship. Paradoxically, in this comic book, real events are presented like fiction or dreams, while fantastic events are rendered in a more realistic style. Pasolini by Davide Toffolo tells the story of the multiple meetings between two characters who, due to chronology, could have never met: the book’s author, Davide Toffolo, and the renowned Italian writer and director, Pier Paolo Pasolini. The author uses a realistic drawing style to capture these unbelievable events. This is another example of the blurring of the boundary between fiction and reality. According to Raffaele Donnarumma, autofiction is characterised by the fact that the author, hero and narrator are the same person, but events that are recognizable as having happened are mixed with events that clearly never happened. In the graphic novel, the issue of probability and improbability of events is further complicated by the fact that the figure of the author/hero/narrator is represented by a drawing which, in itself, distances this medium from seemingly realistic representation. In addition, the authors of the autobiographical comics discussed in this article decide to play with different graphic styles in order to further blur the boundary between fiction and reality.

PL

W artykule przeanalizowane zostają dwa dzieła będące przykładem autofikcji we współczesnym włoskim komiksie: Pasolini Davidego Toffola z 2012 roku i La Mia Vita Disegnata Male (LMVDM) Gipiego. W komiksach autor zawsze musi narysować siebie samego, stworzyć swój „awatar graficzny”, a – co za tym idzie – komiksowe autobiografie rzadko dążą do realizmu, a reprezentacja nierozłącznie wiąże się w nich z manipulacją. Gipi w LMVDM decyduje się na opowiedzenie dwóch paralelnych historii, używając dla każdej nich zupełnie odmiennego stylu graficznego. Pasolini Davidego Toffola opowiada o wielokrotnych spotkaniach dwóch postaci, które ze względu na czas życia nie mogły nigdy się zetknąć: sobie samym i słynnym włoskim pisarzu i reżyserze Pierze Paolu Pasolinim. Jest to kolejny przykład zacierania granicy między fikcją a rzeczywistością. W powieści graficznej kwestię prawdopodobieństwa i nieprawdopodobieństwa wydarzeń komplikuje fakt, że postać autora/bohatera/narratora jest przedstawiona poprzez rysunek, który sam w sobie oddala to medium od pozorów realistycznej reprezentacji. Dodatkowo, autorzy komiksów autobiograficznych omawianych w tym artykule decydują się na granie różnymi stylami graficznymi w celu dalszego zacierania granicy między fikcją a rzeczywistością.

5

Obrazy i słowa z historią w tle. Kilka uwag krytycznych o polskim przekładzie powieści graficznej „Kinderland”

63%

Tymoszuk K. B.

Rozprawy Społeczne

|

2019

|

vol. 13

|

issue 3

70-83

EN

This article presents the results of a critical translational analysis of the translation of the German graphic novel “Kinderland” by Grzegorz Janusz into Polish. The necessary background for analytical considerations is provided by: a brief outline of the reception of the comic, its most important features from a perspective of a translator, the characteristics of graphic novel as one of the types of comic book narrative, which is represented by “Kinderland”. Later in the article, translation problems will be presented, both in the visual and linguistic layers of selected fragments of the comic. Also, the translation solutions used by the Polish translator will become the subject of the author’s critical considerations.

PL

Niniejszy tekst prezentuje wyniki krytycznej analizy translatorycznej przekładu niemieckiej powieści graficznej „Kinderland” autorstwa Grzegorza Janusza na język polski. Skrótowy zarys recepcji komiksu, jego cech najistotniejszych z perspektywy translatorycznej oraz charakterystyka powieści graficznej, jako jednego z typów narracji komiksowej, którego reprezentantem jest również Kinderland, stanowią niezbędne tło dla rozważań analitycznych. W dalszej części artykułu zostaną przedstawione problemy przekładowe, mające swoje podłoże zarówno w warstwie wizualnej jak i językowej wybranych fragmentów komiksu, a zastosowane przez polskiego tłumacza rozwiązania translatorskie staną się przedmiotem krytycznych rozważań autorki.

6

Political Monologue vs. Political Dialogue in Graphic Novels

51%

Lewandowski W.

Przegląd Europejski

|

2016

|

issue 4(42)

76-86

EN

Can a comic book communicate support to political status quo and strive to educate a society of obedient citizens who share common conservative values? Can it, in other cases, encourage tough questions and sound rebellious? And why are graphic novels so efficient as means of propaganda and ideological impact? Selected stories from “Commando” and “Battle” war comic series are discussed along with Alan Moore’s and David Lloyd’s V for Vendetta in order to look at hierarchical versus anarchistic political communication in British graphic novels. Special attention is paid to uniqueness of comic books as a medium.

PL

Czy komiks może być wyrazem poparcia dla politycznego status quo i próbą edukacji uległych konserwatywnych obywateli? A w innym wypadku, czy może mieć wywrotową wymowę i zachęcać do stawiania trudnych pytań? Z jakiego powodu powieści graficzne sprawdzają się tak dobrze jako środek propagandowy, kształtujący podejście do ideologii? Analizie ukierunkowanej na odkrycie hierarchicznej lub anarchistycznej komunikacji politycznej poddane są wybrane historie z serii komiksowych „Commando” oraz „Battle”, obok V jak Vendetta Alana Moore’a i Davida Lloyda. Uwagę zwrócono na unikalny charakter komiksu jako medium.

7

„Am Ende hat es mir das Herz zerrissen“1. Polonskys Adaption des Tagebuchs der Anne Frank als Graphic Diary

51%

Kölker L.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2021

|

issue 5

1-24

PL

Powieść graficzna autorstwa Ari Folmana i Davida Polonsky’ego jest pierwszą adaptacją dziennika autoryzowaną przez Anne Frank Fonds. Za wyborem takiego gatunku literackiego kryła się intencja zainicjowania dyskusji o historii Anne Frank wśród młodych ludzi, odbierających dzieło literackie za pośrednictwem mediów innych niż tradycyjne. Dziennik Anne Frank jest jednym z ważniejszych dzieł literackich poświęconych II wojnie światowej oraz jej skutkom, posiadającym wysokie walory literackie oraz charakteryzującym się złożonością i wieloaspektowością. Celem artykułu jest omówienie strategii, które zastosowali autorzy powieści graficznej w procesie adaptacji dzieła literackiego, oraz wskazanie na podobieństwa i różnice między oryginałem a adaptacją. Obok skrótów, mających umożliwić zrozumienie głównego wątku, przerysowanych i częściowo komicznych postaci adaptacja dziennika charakteryzuje się odniesieniami intra- oraz intermedialnymi. Te ostatnie są nośnikiem wielowarstwowych treści historycznych oraz informacji związanych z postaciami. Skoncentrowanie się na empatycznym ukazywaniu uczuć oraz skorelowanie grafiki z problematyką utworu ułatwiają młodym odbiorcom zapoznanie się z tematyką dzieła. Powieść może zostać wykorzystana w procesie kształcenia na poziomie szkolnym, jak i akademickim, gdyż otwiera przed odbiorcami nowe możliwości interpretacji kanonicznego dziennika.

EN

Folman’s and Polonsky’s Graphic Diary based on the Diary of Anne Frank is the first adaptation authorised by the Anne Frank Fund. The rationale for the genre choice was the intention of instigating a discussion among young people about the story of Anne Frank by means of employing a medium more compatible with contemporary trends in the reception of literary works. Due to the diary‘s relevance for the examination of the devastating events of the Second World War and the difficulties inherent in adapting this multifaceted source of high literacy value, the article addresses strategies of adaptation as well as similarities and differences to the original text. The graphic diary is characterized by abbreviations, which facilitate a better understanding of the core plot, an exaggerated and sometimes comical depiction of characters as well as intra- and intermedial references. These transport multi-layered contents in terms of historicization and figure representation. A focus on the empathic portrayal of emotions, together with a graphic design that supports the content, makes accessing the subject matter easier for young recipients. Thus, the Graphic Diary also offers opportunities for use in schools and universities, where the original diary is part of the literacy canon. Here it can be used to enrich the original diary by, for example, creating new possibilities for interpretation.

DE

Folmans und Polonskys Graphic Diary zum Tagebuch der Anne Frank ist die erste vom Anne Frank Fonds autorisierte Adaption. Das Genre wird in der Intention gewählt, eine Auseinandersetzung Jugendlicher mit der Geschichte um Anne Frank infolge sich verändernder Rezeptionsmedien zu initiieren. Aufgrund der Relevanz, die das Tagebuch für die Auseinandersetzung mit den verheerenden Geschehnissen des Zweiten Weltkrieges besitzt, und aufgrund der Schwierigkeit, die mit einer Adaption der facettenreichen und literarisch hochwertigen Quelle einhergeht, widmet sich der Artikel Adaptionsstrategien sowie Gemeinsamkeiten und Unterschieden zum Prätext. Neben Kürzungen zum leichteren Erfassen der Kernhandlung, einer überspitzten und teils komischen Figurendarstellung kennzeichnen intra- und intermediale Bezüge das grafische Tagebuch. Letztere transportieren vielschichtige Inhalte in Bezug auf die Historisierung und Figurendarstellung. Ein Fokus auf die empathische Darstellung der Emotionen erleichtert zusammen mit einer den Inhalt unterstützenden grafischen Gestaltung den Einstieg junger Rezipierender in die Thematik. Somit birgt das Graphic Diary auch Möglichkeiten zum schulischen und universitären Einsatz, da es die Thematisierung des zum Literaturkanon gehörigen originalen Tagebuchs beispielsweise durch neu geschaffene Interpretationsspielräume bereichern kann.

8

Two Tales Of One City: Neo-Victorian London In Alan Moore’s From Hell And Peter Ackroyd’s Dan Leno And The Limehouse Golem

51%

Sulmicki M.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 58(1) Filologia

31-43

EN

The article presents an analysis of two neo-Victorian Londons: that of Peter Ackroyd in the novel Dan Leno and the Limehouse Golem and that of Alan Moore and Eddie Campbell in the graphic novel From Hell. Particular attention has been given to the representation of the city in terms of the most characteristic elements of London and its mode of portrayal in each work. The article also presents how the British capital is personified or at least treated as a driving force behind human actions, as well as the subjectification of the city and its functioning as a text. Finally, the article focuses on the superposition of the late 19th and late 20th centuries, i.e. the times of action and writing of both works, and how relevant these texts are at the present time.

PL

Artykuł zawiera analizę dwóch wizji neowiktoriańskiego Londynu: Petera Ackroyda w powieści pt. Golem z Limehouse oraz Alana Moora i Eddiego Campbella w powieści graficznej pt. Prosto z piekła. Szczególną uwagę poświęcono sposobom przedstawienia angielskiej stolicy i jej najbardziej charakterystycznych elementów. Ponadto, artykuł traktuje o uosobieniu miasta bądź jego traktowaniu jako siły napędowej ludzkich czynów, a także subiektywizacji miasta i traktowaniu go jako tekstu. Zwrócono również uwagę na superpozycję późnego wieku XIX z późnym wiekiem XX, tj. czasu akcji obu tekstów i czasu, w którym powstały, co stanowi punkt wyjścia do refleksji nad ich znaczeniem w drugiej dekadzie XXI wieku.

9

STUDIES IN MADNESS: REALITY AND SUBJECTIVITY IN ALAN MOORE’S PROVIDENCE, AMBROSE BIERCE’S “AN INHABITANT OF CARCOSA” AND ROBERT W. CHAMBERS’ “THE REPAIRER OF REPUTATIONS”

51%

Sulmicki M.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2019

|

issue 65(2) Filologia

36-45

EN

The paper presents an analysis of three texts pertaining to the H.P. Lovecraft mythos: two stories from the end of the nineteenth century which inspired Lovecraft (Ambrose Bierce’s “An Inhabitant of Carcosa” and Robert W. Chambers’ “The Repairer of Reputations”) and a graphic novel inspired by the author from Providence, Rhode Island, his works and his inspirations (Alan Moore’s and Jacen Burrows’ Providence). Through analysis of the texts (and images) and setting them both against each other and against critical approaches, the paper demonstrates the differences in the portrayal of alternative worlds as elements of (possibly skewed) perception rather than an objective external reality. The case study serves as the basis for demonstrating what the analyzed texts imply to be the social and practical implications of changes, partly resulting from the reception of literature, in subjective perception.

PL

Artykuł służy analizie trzech tekstów istotnych z punktu widzenia mitologii opartej na twórczości H.P. Lovecrafta: dwóch opowiadań z końca dziewiętnastego wieku, którymi Lovecraft się inspirował („Mieszkańca Carcosy” Ambrose’a Bierce’a i „Naprawiacza reputacji” Roberta W. Chambersa) oraz powieści graficznej zainspirowanej przez autora pochodzącego z Providence w stanie Rhode Island, jego twórczość i jego inspiracje (Providence Alana Moore’a i Jacena Burrowsa). Poprzez analizę tekstów i obrazów oraz zestawienie ich ze sobą i podejściami krytycznymi, artykuł wykazuje różnice w reprezentacji światów alternatywnych jako elementów (potencjalnie wypaczonego) postrzegania, a nie obiektywnej rzeczywistości. Studium przypadku służy jako podstawa do wykazania, jakie wynika z analizowanych tekstów praktyczne i społeczne znaczenie zmian w subiektywnym postrzeganiu świata, częściowo będących skutkiem odbioru tekstów literackich.

10

The poetics of modernism in the graphic novel. Chris Ware’s Jimmy Corrigan as a neomodernist text

51%

Olsza M.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2016

|

vol. XVIII (XXVII)

199-218

EN

The present article seeks to analyze aspects of modernist poetics contributing to the unique, essentially neomodernist, aesthetics in Chris Ware’s 2000 graphic novel Jimmy Corrigan: The Smartest Kid on Earth. Particular emphasis is placed on three aspects: (i) the status of the graphic novel as mass product/work of art in the context of Walter Benjamin’s concept of “aura”; (ii) modernist architecture, and (iii) the modernist concept of time as non-linear and “subjective.” First, I will address Benjamin’s notion of “aura” and its importance for modernist aesthetics, which will allow me to analyze Chris Ware’s explorations of the tensions between the mechanic and the unique. Next, I will turn to the role of modernist architecture in Jimmy Corrigan, which functions in the story as a sign of progress and is incorporated into the graphic novel’s sequential structure. Finally, I will examine the notion of time present in the graphic novel and its links with modernist Bergsonian ideas of “duration.” Ultimately, it will be demonstrated how Chris Ware adapts modernist techniques and themes into the genre of the graphic novel and thus complicates the graphic novel’s postulated status of a postmodern text, proving that the poetics of modernism is a vital component of the contemporary poetics of the graphic novel.

PL

Artykuł skupia się na analizie aspektów modernistycznej poetyki w powieści graficznej Chrisa Ware’a pt. Jimmy Corrigan: The Smartest Kid on Earth (2000). Poruszone zostaną w szczególności trzy problemy: (i) status powieści graficznej jako produktu kultury masowej / dzieła sztuki w kontekście koncepcji „aury” dzieła sztuki Waltera Benjamina; (ii) modernistyczna architektura; oraz (iii) modernistyczna koncepcja subiektywnego postrzegania czasu. Punktem wyjścia dla pierwszego problemu jest omówienie pojęcia „aury” Benjamina oraz jego znaczenia dla modernistycznej estetyki, co pozwoli na analizę eksperymentów Chrisa Ware’a ze statusem powieści graficznej jako dzieła kultury popularnej i elitarnej, w szczególności pod względem formatu książki i stylu rysowania. Następnie opisana zostanie rola architektury modernistycznej w Jimmym Corriganie. Architektura w analizowanej powieści graficznej jest prezentowana jako symbol nowoczesności oraz internalizowana jako struktura organizująca sekwencyjnej sztuki opowiadania. Ostatnim z analizowanych aspektów jest pojęcie czasu i jego prezentacja w powieści graficznej, która jest ściśle związana z modernistyczną ideą durée Henri Bergsona. Analiza powyższych trzech aspektów wykaże, jak Chris Ware adaptuje techniki modernistyczne na pożytek powieści graficznej, a tym samym problematyzuje postulowany status powieści graficznej jako tekstu postmodernistycznego, dowodząc, że poetyka modernizmu jest istotnym elementem współczesnej poetyki powieści graficznej.

11

Poradziecka prawnuczka: (auto)biograficzna narracja międzypokoleniowa w powieści graficznej Soviet Daughter Julii Alekseyevej

51%

Krasuska K.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2020

|

vol. 14

|

issue 1

217-233

EN

The article analyzes the graphic novel Soviet Daughter: A Graphic Revolution (2017), a literary text that belongs to a dynamically developing post-Soviet Jewish American writing, as a transgenerational (auto)biographical narrative of a great grandmother and a great granddaughter. The titular “Soviet daughter” refers primarily to the great grandmother and her political genealogy; yet because of the shared migration trajectory, ideological affinities, and the construction of the text itself, it can be also read as describing the leftist great granddaughter. The novel focuses on the flight survivors who lived through the war in the Soviet hinterland; moreover, because of the genealogical distance of it protagonists, it allows us for “adoptive witnessing” of the Soviet Russia, as well as the great grandmother’s communist past. In this way, the texts displaces American literary memory of the Holocaust that here intersects with the memory of the (pre-war) communism.

PL

Artykuł analizuje powieść graficzną Soviet Daughter: A Graphic Revolution (2017) Julii Alekseyevej jako międzypokoleniową narrację (auto)biograficzną prababci i prawnuczki – tekst literacki należący do dynamicznie rozwijającej się współcześnie w Stanach Zjednoczonych anglojęzycznej poradzieckiej literatury żydowskiej. Tytułowa „radziecka córka” wskazuje na rodowód polityczny i przede wszystkim odnosi się do prababci; jednak poprzez wspólne im trajektorie imigracji do USA, powinowactwo idei oraz konstrukcję tekstu może być również określeniem lewicowo zaangażowanej prawnuczki. Prócz poruszenia tematu ocalałych dzięki ewakuacji w głąb Rosji powieść – z uwagi na dystans genealogiczny czterech pokoleń – daje nam możliwość „świadkowania poprzez adopcję” Rosji Radzieckiej przed II wojną światową i zaangażowania prababci w komunizm. Dzięki temu tekst ten wprowadza istotne przesunięcie w literackie tworzenie pamięci o Zagładzie w USA, która tutaj przecina się z pamięcią (przedwojennego) komunizmu.

12

Przekształcenia klasyki literackiej w XXI wieku: przypadek Anne of Green Gables L.M. Montgomery

51%

Zabawa K.

Perspektywy Kultury

|

2024

|

vol. 45

|

issue 2

313-326

EN

The literary classics is timeless by definition but paradoxically it changes in time in its countless adaptations into different media. One of the interesting phenomena of the 21st century is the popularity of graphic novels which are based on the classic. Examples can be multiplied. If the English classic is taken into account, several adaptations of the novels by Jane Austen, Joseph Conrad, Charles Dickens, C.S. Lewis, Virginia Woolf may be mentioned among the others. My research is focused on one of the classical novels by the Canadian writer L.M. Montgomery Anne of Green Gables (1908) and the graphic novel (with the same title) based on it (with the same title) by M. Marsden and B. Thummler (2017). This is a case study presenting the transformation of the classic novels into graphic ones and taking into consideration especially times when the novels were written and what has been changed in their graphic adaptations of the 21st century. The main research questions are: how the times are represented both in the original novel and its contemporary transformation? How the setting, characters and plot are transformed (if they are)? The aim of the paper is to analyse all these transformations, define their main features and to find out their influence on the original message of the novel.

PL

Klasyka literacka jest ponadczasowa z definicji, ale paradoksalnie również przechodzi przemiany w czasie dzięki niezliczonym adaptacjom. Jednym z interesujących zjawisk kultury XXI w. jest popularność powieści graficznych opartych na tekstach klasyki. Przykłady można mnożyć. W kręgu literatury anglojęzycznej swoich adaptacji doczekały się m.in. powieści Jane Austen, Josepha Conrada, Charlesa Dickensa, C.S. Lewisa, Virginii Woolf. Moje analizy w tym artykule skupiają się na klasycznej powieści Anne of Green Gables (1908) kanadyjskiej pisarki L.M. Montgomery i opartej na niej powieści graficznej pod tym samym tytułem, stworzonej przez M. Marsden i B. Thummler (2017). W tym studium przedstawione zostały sposoby, w jaki klasyka literacka sprzed wieku jest przekształcana we współczesną powieść graficzną oraz główne kierunki zmian. Podstawowe problemy badawcze brzmią: W jaki sposób kształtowany jest czas akcji w oryginale oraz w powieści graficznej? W jaki sposób zmienia się (jeśli się zmienia) kreacja miejsca akcji, bohaterowie, fabuła? Celem artykułu jest analiza tych wszystkich przekształceń, ustalenie rządzących nimi zasad oraz ich wpływu na wymowę utworu.

13

Grenzüberschreitungen in intersemiotischer Translation: Dieter Jüdts Graphic novel Heimsuchung und andere Erzählungen von Bruno Schulz

45%

LUKAS K.

Transfer. Reception studies

|

2018

|

vol. 3

PL

W artykule omówiono powieść graficzną niemieckiego rysownika Dietera Jüdta (1995), która stanowi adaptację prozy Brunona Schulza w postaci komiksu. Komiks literacki potraktowano tu jako rodzaj przekładu intersemiotycznego oraz jako gatunek hybrydyczny i transgresyjny, przekraczający granice między kodami i mediami, między sztuką „wysoką” a popkulturą. Ponieważ komiks D. Jüdta bazuje nie bezpośrednio na opowiadaniach Schulza, lecz na ich niemieckim przekładzie pióra Josefa Hahna, transgresja polega tu dodatkowo na przekroczeniu granic między językami. Współczesne artystyczne nawiązania do twórczości Schulza, tzw. rewritings o formach hybrydycznych i transgresyjnych, inspirowane są „po-granicznym” charakterem życia i twórczości samego Schulza, przekraczającego granice między kulturami i językami, między literaturą a sztukami wizualnymi. Celem artykułu jest pokazanie różnych form transgresji w powieści graficznej D. Jüdta: zarówno tych, które sam Schulz tematyzuje w swej prozie, a rysownik unaocznia środkami wizualnymi (transgresje przestrzeni i materii), jak również tych, które są efektem własnej kreatywności autora ko-miksu (motywy dalekowschodnie jako tematyczne „przekroczenie granic” oryginału). Transgresje, które są immanentną cechą twórczości Schulza, stanowią dominantę przekładu intersemiotycznego i uzasadniają fakt, że D. Jüdt w swojej adaptacji wykracza poza granice dotychczasowych odczytań prozy Schulza.

EN

The paper deals with the graphic novel by the German illustrator Dieter Jüdt which is an adaption of short stories by the Polish author Bruno Schulz. Graphic novel or literary comic (i.e., literary work adapted into comic book) is viewed as an intersemiotic translation and as a hybrid, transgressive genre crossing the borders between codes and media, between “highbrow” art and popular culture. Since the source text of Jüdt’s comic book is not the Polish original by Schulz but its German translation by Josef Hahn, transgression means here, additionally, crossing the language border. Remarkably enough, contemporary rewritings of Bruno Schulz’ work, often taking on hybrid and transgressive forms, are inspired by the “in-betweenness” of the Polish writer himself who used to cross the boundaries between languages and cultures, between literature and visual arts. The aim of the paper is to show different forms of transgression in Dieter Jüdt’s graphic novel. These are transgressions described by Schulz in his short stories and illustrated in the comic book by visual means (transgressions of space and matter), as well as transgressions arising out of Dieter Jüdtʼs own creativity (Japanese motifs which exceed the subject matter of the source text). Transgressions which are an immanent feature of Schulz’ work constitute the dominant of the intersemiotic translation and justify the fact that the German artist goes far beyond the established interpretations of Schulz’ prose.

DE

Im Beitrag wird die Graphic novel des deutschen Grafikers Dieter Jüdt untersucht, der 1995 die Prosa von Bruno Schulz in Form eines Comics adaptierte. Ein Lite-raturcomic wird als eine intersemiotische Translation und ein transgressives, hybrides Genre angesehen, in dem Grenzen zwischen Codes und Medien, zwischen „hoher“ Kunst und „trivialer“ Popkultur überschritten werden. Da Jüdts Literaturcomic auf der deutschen Übersetzung von Josef Hahn basiert, wird darin zusätzlich die sprachliche Grenze übertre-ten. Die These lautet, dass Schulzʼ Wandeln zwischen Kulturen, Sprachen sowie der Wort- und der Bildkunst hybride, transgressive rewritings seines OEuvres bis heute inspiriert. Der Beitrag setzt sich zum Ziel, verschiedene Formen von Transgressionen in Jüdts Graphic novel zu beleuchten: diejenigen, die Schulz in seiner Vorlage selbst thematisiert und die vom Comic-Autor mit visuellen Mitteln veranschaulicht werden (die Transgressionen des Raums und der Materie), sowie diejenigen, die der eigenen Kreativität des Zeichners entspringen (die Verwendung fernöstlicher Motive als thematische Überschreitung der Vorlage). Die Transgressionen, die dem Werk von Schulz immanent sind, bilden – so die Schlussfolgerung – die Dominante der intersemiotischen Translation und rechtfertigen die Überschreitung der bisherigen Interpretationskontexte durch den Comic-Autor.

14

Sztuka komiksu i problematyka sytuacji granicznej. Estetyka, forma, treści

45%

Jaworski M.

Transfer. Reception studies

|

2021

|

vol. 6

189-218

EN

The issue of border experience has been, and still is, a very important topic in ancient and contemporary art. The themes of death, guilt, loss and suffering have attracted the attention of artists representing various art disciplines, aesthetics and modes of artistic expression: literature and poetry, visual arts, film as well as multimedia arts. The aim of this article is to draw attention to an area which is rarely discussed in relation to the theme of a border situation. Contrary to common opinions, contemporary comic books (especially graphic novels) are a kind of contemporary art in which important and difficult issues are discussed, and their authors search for such means of artistic expression (based on the symbiosis of word and image) in order to present those difficult issues in a remarkable and visually attractive way. On the example of the comic strip by Fabien Grolleau and Jérémie Royer, Audubon. On the Wings of the World, describing the life and work of J.-J. Audubon, a pioneer of American ornithology and an outstanding illustrator of nature, an attempt will be made to analyse aesthetics, form and content in the face of the problem of limits and relations between the human and the non-human.

DE

Die Frage der Grenzerfahrung war und ist ein sehr wichtiges Thema in der antiken und zeitgenössischen Kunst. Die Themen Tod, Schuld, Verlust und Leid haben die Aufmerksamkeit von Künstlern aus verschiedenen Kunstdisziplinen, Ästhetiken und künstlerischen Ausdrucksformen auf sich gezogen: Literatur und Poesie, bildende Kunst, Film und Multimedia-Kunst. Ziel dieses Artikels ist es, die Aufmerksamkeit auf einen Bereich zu lenken, der im Zusammenhang mit dem Thema einer Grenzsituation selten diskutiert wird. Entgegen der landläufigen Meinung sind zeitgenössische Comics (insbesondere Graphic Novels) eine Art zeitgenössischer Kunst, in der wichtige und schwierige Themen behandelt werden und deren Autoren nach solchen künstlerischen Ausdrucksmitteln (aufgrund der Symbiose von Wort und Bild) suchen, um diese schwierigen Themen auf bemerkenswerte und visuell ansprechende Weise darzustellen. Am Beispiel des Comics von F. Grolleau, J. Royer, Audubon. On the Wings of the World, die das Leben und die Arbeit von J.-J. Audubon, einem Pionier der amerikanischen Ornithologie und herausragenden Naturdarsteller, thematisiert, werden ästhetische, formelle und inhaltliche Aspekte der Grenzsituationen und die Beziehungen zwischen dem Menschlichen und dem Nicht-Menschlichen analysiert.

PL

Problematyka doświadczenia granicznego była i nadal jest bardzo ważnym zagadnieniem w sztuce dawnej i współczesnej. Tematyka śmierci, winy, utraty, cierpienia przykuwała uwagę artystów reprezentujących różne dyscypliny sztuki, różne estetyki i sposoby ekspresji artystycznej: literaturę i poezję, sztuki plastyczne, film, jak również sztuki multimedialne. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na obszar, który rzadko jest przedmiotem rozważań w odniesieniu do tematyki sytuacji granicznej. Współczesny komiks (szczególnie powieść graficzna) jest – w wbrew utartym opiniom – tym rodzajem sztuki współczesnej, w której poruszane są ważne i niełatwe treści, a ich autorzy szukają takich środków artystycznego wyrazu (opartego na symbiozie słowa i obrazu), aby te niełatwe zagadnienia w sposób niebanalny i atrakcyjny wizualnie przedstawić. Na przykładzie komiksu autorstwa F. Grolleau, J. Royera, Audubon. Na skrzydłach świata, opisującego dzieje życia i twórczości J.-J. Audubona, pioniera ornitologii amerykańskiej i wybitnego ilustratora przyrody, podjęta zostanie próba analizy estetyki, formy i treści wobec problematyki graniczności i relacji między tym, co ludzkie i co nie-ludzkie.

15

Angst als Textspur und Bildspur in Graphic Novels zum historischen Geschehen des 20. Jahrhunderts

32%

Schultze B.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2020

7-45

PL

Dla XX wieku, obok wielu innych określeń, jak np. ‘stulecie dyktatorów’, można uznać za właściwe sformułowanie ‘stulecie strachu’. Niniejszy artykuł jest pierwszą próbą opisu tematyki strachu w narracjach tekstowo-graficznych. Ślady tekstowe i graficzne dotyczące strachu – począwszy od politycznie wykorzystywanych technik wytwarzania strachu, a kończąc na doświadczeniu strachu prowadzącym do trwałej traumatyzacji – stanowią jedną z głownych treści znaczeniowych w powieściach graficznych na temat historii XX wieku. Będąc estetycznie i intelektualnie wymagającym zagadnieniem – jako oferta do przerabiania historii – temat strachu nie był do tej pory przedmiotem badań naukowych. Niniejszy artykuł dotyczy przeżywanej i doznawanej historii od I wojny światowej do przełomowego roku 1989. W dokonanym wyborze pięciu noweli graficznych autorstwa niemieckich, francuskich, polskich i czeskich twórców ślady graficzne oferują atmosferyczną zwartość, dokładność i pole do dalszych interpretacji.

EN

Next to many other characterizations, e.g. ‘century of dictators’, the wording ‘century of anxiety’ is probably likewise justified for the Twentieth century. This contribution is a first attempt at inquiring into the presentation of anxiety in verbal-pictorial narratives. Verbal and pictorial traces of anxiety (fear) – i.e. techniques of causing anxiety (fear) for political ends on the one hand and experience of anxiety (fear) on the other hand – are a substantial meaning making offer in many graphic novels on the history of the 20thcentury. Though esthetically and intellectually demanding, hence an offer of reappraisal of the past, so far, the topic of anxiety (fear) has escaped the attention of research projects. This study concerns history experienced and endured from World War One to the time of change around 1989. In a choice of five graphic novels by German, French, Polish and Czech experts of the genre, especially pictorial traces of Angst offer atmospheric density, precision and, at the same time, openness for further interpretation.

DE

Neben vielen anderen Charakterisierungen, etwa ‚Jahrhundert der Diktatoren‘, ist für das 20. Jahrhundert wahrscheinlich auch die Formulierung ‚Jahrhundert der Angst‘ gerechtfertigt. Dieser Beitrag ist ein erster Versuch, die Darstellung von Angst in verbal-piktoralen Narrativen zu erschließen. Text- und Bildspuren zu Angst – politisch genutzte Techniken der Angsterzeugung einerseits und bis zu dauerhafter Traumatisierung gehende Angsterfahrung andererseits – sind in vielen Graphic Novels zur Geschichte des 20. Jahrhunderts ein wesentliches Deutungsangebot. Obwohl ästhetisch und intellektuell anspruchsvoll, somit ein Angebot zur Aufarbeitung von Geschichte, ist diese Fokussierung von Angst der Forschung bislang entgangen. Diese Untersuchung betrifft erlebte und erlittene Geschichte vom Ersten Weltkrieg bis zur Wendezeit um 1989. In einer Auswahl von fünf Graphic Novels deutscher, französischer, polnischer und tschechischer Experten des Genres, bieten gerade die Bildspuren atmosphärische Dichte, Genauigkeit und zugleich Offenheit für weitere Interpretation.

Refine search results

Potencjał ewolucyjny metakrytyczności na przykładzie powieści graficznej „Strażnicy” Alana Moore’a i Dave’a Gibbonsa

Gdy ludzi nie ma, zwierzęta harcują. Motywy zwierzęce w polskim komiksie dziecięcym

Telling images? The self-reflexive turn in contemporary American graphic novels

Autofikcja we współczesnym komiksie włoskim. Przypadek Toffola i Gipiego

Obrazy i słowa z historią w tle. Kilka uwag krytycznych o polskim przekładzie powieści graficznej „Kinderland”

Political Monologue vs. Political Dialogue in Graphic Novels

„Am Ende hat es mir das Herz zerrissen“1. Polonskys Adaption des Tagebuchs der Anne Frank als Graphic Diary

Two Tales Of One City: Neo-Victorian London In Alan Moore’s From Hell And Peter Ackroyd’s Dan Leno And The Limehouse Golem

STUDIES IN MADNESS: REALITY AND SUBJECTIVITY IN ALAN MOORE’S PROVIDENCE, AMBROSE BIERCE’S “AN INHABITANT OF CARCOSA” AND ROBERT W. CHAMBERS’ “THE REPAIRER OF REPUTATIONS”

The poetics of modernism in the graphic novel. Chris Ware’s Jimmy Corrigan as a neomodernist text

Poradziecka prawnuczka: (auto)biograficzna narracja międzypokoleniowa w powieści graficznej Soviet Daughter Julii Alekseyevej

Przekształcenia klasyki literackiej w XXI wieku: przypadek Anne of Green Gables L.M. Montgomery

Grenzüberschreitungen in intersemiotischer Translation: Dieter Jüdts Graphic novel Heimsuchung und andere Erzählungen von Bruno Schulz

Sztuka komiksu i problematyka sytuacji granicznej. Estetyka, forma, treści

Angst als Textspur und Bildspur in Graphic Novels zum historischen Geschehen des 20. Jahrhunderts