Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Komeński
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Początki recepcji pedagogiki Komeńskiego sięgają drugiej połowy XVII wieku. Właściwa, naukowa recepcja rozpoczęła się w XIX wieku i w tym czasie zainteresowanie dominującą dotąd problematyką, czyli podręcznikami Komeńskiego, zmalało, a wzrosło w odniesieniu do jego myśli pedagogicznej. W Polsce powojennej najsilniej badania nad jego doktryną rozwijane były w Polskiej Akademii Nauk, a wraz ze zmianą systemu do głosu doszły także inne ośrodki badawcze – szczególnie środowisko siedleckie oraz leszczyńskie. Polska recepcja pedagogiki Komeńskiego jest bardzo rozbudowana, wielowątkowa, oparta na analizie źródeł oraz publikacji biodoksograficznych.a
PL
W artykule zwracam uwagę na pewne wspólne rysy myśli pedagogicznej Jana Amosa Komeńskiego oraz pedagogów Nowego Wychowania świadczące o tym, że istnieje ciągłość problemów i ich badań w kręgu kultury śródziemnomorskiej. Z historycznej perspektywy dzielącej czasy Komeńskiego i pedagogów Nowego Wychowania wyłania się wspólnota myślenia o człowieku i jego wychowaniu, ujawnia się jedność zasad budujących rdzeń europejskiej myśli pedagogicznej. Krąg wartości, problemów badawczych, postrzeganie człowieka w jego ontogenetycznym i filogenetycznym rozwoju, zakorzenienie edukacji w bezpośrednim kontakcie z otaczającym światem, traktowanie jej jako istotnego dobra, dobra, które czyni człowieka istotą wyjątkową, są to idee przewodnie myśli pedagogicznej, w pewien sposób ponadczasowe.AbstractIn the article I draw attention to some common aspects of the pedagogical thought of Jan Amos Comenius and pedagogues of the New Education which testify to the fact that there is a continuity of problems and their research in the Mediterranean culture. From the historical perspective dividing the time of Comenius and the pedagogues of the New Education emerges the common thinking about man and his upbringing, the unity of principles building the core of European pedagogical thought is revealed. The circle of values, research problems, perception of man in his ontogenetic and phylogenetic development, embedding education in direct contact with the surrounding world and treating it as a vital good, good that makes man an exceptional being, These are the guiding ideas of pedagogical thought which are in some way timeless.
PL
Artykuł podejmuje problematykę pansofii Komeńskiego w jego wykładni oraz w badaniach wybranych, współczesnych polskich uczonych. Jedną z istotnych różnic między autorem powyższej rozprawy a innymi współczesnymi badaczami jest traktowanie pansofii jako koncepcji pierwotnej wobec rozwiązań dydaktycznych. Przytoczona w rozprawie argu-mentacja uzasadnia znaczenie pansofii jako podstawy twórczości Komeńskiego. Charaktery-styka pansofii w sposób syntetyczny prezentuje bogactwo jej znaczeń, które nie są powszech-nie dostrzegane w literaturze przedmiotu. Autorzy podejmujący tę problematykę dostrzegli jej historyczną ewolucję. Nie jest jednak pansofia historycznym artefaktem, lecz niesie w sobie liczne konsekwencje, które przynajmniej w części bliskie są współczesnym tendencjom w badaniach naukowych.
PL
Artykuł jest próbą zestawienia uniwersalnej koncepcji J.A. Komeńskiego, jaką stanowi pansofia, z jedną ze współczesnych koncepcji psychologicznych. Jest nią transgresyjna koncepcja człowieka Józefa Kozieleckiego. Transgresja oznaczająca przekraczanie dotychczaso-wych granic materialnych, społecznych i symbolicznych ma swój osobowościowotwórczy wy-miar, niezależnie od kontekstów historycznych, kulturowych i społecznych, co potwierdza pan-sofia Komeńskiego. Analiza jej różnych wątków wskazuje na holistyczne, zintegrowane ujęcie wizji rozwoju człowieka poprzez kształcenie, które ma prowadzić do szeroko rozumianej aktywności i mądrości. Wiąże się to z przekraczaniem jego granic intelektualnych i społecz-nych najpierw w poznawaniu samego siebie. Ma służyć budowaniu świata i tworzeniu har-monii w życiu społecznym, ostatecznie przynosząc pozytywne konsekwencje społeczne. Opiera się to na „aktach tworzenia”, w których człowiek jawi się jako istota twórcza, zdolna do kreowania określonej kultury życia społecznego. Pansofia Komeńskiego jest uniwersalnym systemem, w którym człowiek poprzez swoją integralność, wynikającą z kształcenia i sprzyjających mu warunków społecznych, jest zdolny do naprawy świata. Liczne analogie między pansofią Komeńskiego i koncepcją transgresyjną Józefa Kozieleckiego pozwalają uznać XVII-wieczny system idei i wizji człowieka za aktualny współcześnie, niezależnie od dzielących obie koncepcje różnic społeczno-kulturowych.
PL
Rozważania o komunikowaniu w procesie edukacyjnym Jan Amos Komeński zawarł w wielu swoich pracach. Uważał, że system klasowo-lekcyjny umożliwiał uczniom zdobycie umiejęt-ności komunikowania się. Podkreślał, że praca w zespole, w dużej grupie dzieci daje wiele korzyści edukacyjnych i społecznych. Wymienił i opracował wiele sposobów i możliwości komunikowania się w edukacji. Do najważniejszych zaliczył: wzajemne uczenie się uczniów na lekcjach, wygląd estetyczny i wyposażenie klasy, relacje nauczyciela z uczniami, atmosferę współzawodnictwa uczniów w nauce i pracy, teatr szkolny i inscenizacje, zabawy, książki i podręczniki szkolne oraz komunikowanie się za pomocą mowy i języka.
EN
The article is an attempt to answer the question about the Comenius phenomenon and to determine the essence of the universalism of his pansophism. The universalism of Comenius' views and his vision of the world seem to be an acknowledgement of his genius. On the other hand, a question arises: is not the universalism of Comenius' pansophism a longing for a better world? It is understood as free from violence, safe, predictable, and bringing a sense of happiness, order, and social order, which were social paradigms for Comenius. In the context of comeniology, an assessment of contemporary education, its problems and threats was made. An attempt to reminisce the era of Comenius and a turn towards the future justify the importance and value of his work and its timeless dimension.
PL
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o fenomen Komeńskiego oraz istotę uniwersalizmu jego pansofii. Z jednej strony uniwersalizm poglądów Komeńskiego i jego wizja świata wydają się uznaniem dla jego geniuszu. Z drugiej strony powstaje pytanie: Czy uniwersalizm pansofii Komeńskiego nie jest tęsknotą za lepszym światem? Rozumianym jako wolny od przemocy, bezpieczny, przewidywalny oraz dający poczucie szczęścia, porządku i ładu społecznego – co u Komeńskiego stanowiło społeczne paradygmaty. W kontekście komeniologii dokonano oceny współczesnej edukacji, jej problemów i zagrożeń. Próba reminiscencji epoki Komeńskiego i zwrot ku przyszłości ukazują znaczenie i wartość jego twórczości oraz jej ponadczasowy wymiar.
PL
Artykuł przedstawia rozważania dotyczące księgi jubileuszowej dla Profesora Józefa Półturzyckiego. Autorka tekstu ukazuje wagę doceniania i odkrywania na nowo autorytetów w dzisiejszym świecie, których działania naukowo-dydaktyczne będą realizowane w świetle Pampaedii.
EN
The article presents considerations regarding Pampaedia created 400 years ago by John Amos Comenius and implemented today on the basis of pedagogy and Polish theory of teaching by Professor Joseph Półturzycki. The author of the text shows the importance of valuing and reinvention of authorities in today’s world whose educational and scientific research will be carried out in the light of Pampaedia.
EN
The aim of the conducted analyses was to determine the causes and effects of thinking about emendation in the concept of Comenius. Review studies have been carried out. Some of Comenius' texts on aspect of emendation were analysed. Then, they were compared with the basic assumption of Comenius’ concept in philosophical anthropology. In the analyses, the analytical-synthetic method was used. It must be concluded that the use of emendation in the education system results from Comenius's concept of anthropology. Comenius spoke about the double emendation, which concerned the repair of the humanity of man himself and the repair of the social system. Education is a emendation for Comenius in order to achieve harmony and unity with the transcendent dimension. Emendation is a necessary means to correct the social error and humanity in man. The Panpaedia in Comenius' concept is an emendation leading to Panorthosis.
PL
Celem prowadzonych analiz było określenie przyczyn i skutków myślenia o emendacji w koncepcji Jana Amosa Komeńskiego. Przeprowadzono badania przeglądowe. Przeanalizowano niektóre teksty czeskiego uczonego, uwzględniając aspekt emendacji, a następnie – dzięki zastosowaniu metody analityczno-krytycznej – zestawiono je z podstawą myślenia antropologicznego w jego koncepcji. Należy wnioskować, że przyjęta przez Komeńskiego antropologia była przyczyną użycia przez niego emendacji i jednocześnie była przyczyną jej zastosowania w procesie edukacji. Komeński mówił o emendacji, która dotyczyła naprawy człowieczeństwa samego człowieka i emendacji systemu społecznego. Dla Komeńskiego edukacja jest emendacją wprowadzoną w celu osiągnięcia harmonii i jedności z wymiarem transcendentnym. Emendacja jest koniecznym środkiem do naprawienia błędu społecznego i człowieczeństwa w człowieku. W koncepcji Komeńskiego dotyczy ona korekty człowieczeństwa, a nie samego człowieka, jest także narzędziem zmiany systemu społeczno-politycznego. Powszechna edukacja Panpaedpia w koncepcji Komeńskiego jest emendacją prowadzącą do Panorthosis.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.