Search results

1

Zdolność rozpoznawania potrzeb innych ludzi przez dzieci przedszkolne

100%

Meissner-Łozińska J.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2016

|

vol. 11

|

issue 4(42)

17-37

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy dzieci w wieku przedszkolnym potrafią rozpoznawać potrzeby innych osób, co jest koniecznym warunkiem do podejmowania zachowań prospołecznych. Literatura psychologiczna i pedagogiczna odpowiada twierdząco na te pytania, uważając, że jest to ważne zadanie w pracy opiekuńczo-wychowawczej zarówno dla rodziców, jak i placówek przedszkolnych. Dla zweryfikowania tego problemu przeprowadzono cząstkowe badania na populacji 72 przedszkolaków będących w wieku 5 i 6 lat. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, z użyciem kwestionariusza wywiadu, zawierającego test exempla ficta, składającego się z dwóch historyjek sytuacyjnych, ilustrowanych obrazkiem. Uzyskane wyniki potwierdziły zdolność do rozpoznawania potrzeb innych osób jako jednego ze składników postaw prospołecznych. Ustalono, że wpływają na to zarówno cechy indywidualne, jak i oddziaływania wychowawcze związane z funkcjonowaniem środowiska rodzinnego oraz przedszkola. Biorąc z kolei pod uwagę analizę motywacji, jakimi kierują się dzieci przedszkolne w podejmowaniu działań pomocowych, można stwierdzić, że największy procent dzieci działał z pobudek altruistycznych. Uzyskane wyniki pozwalają mieć zadowalające przeświadczenie, że dzieci 5- oraz 6-letnie są zdolne do niesienia pomocy innym, kierując się również dobrem drugiego człowieka.

EN

The aim of this article is to answer the question of whether kindergarten children are able to recognize other people’s needs, a prerequisite for social behavior. Psychological and pedagogical literature vouch for that ability and state that teaching children to recognize other people’s needs is an important pedagogical task for both parents and the institution of the kindergarten. To verify that claim, a survey of 72 kindergarten children aged 5 and 6 was conducted and the diagnostic survey method employed included the exemlaficta test with 2 illustrated situational stories.. The results of the survey confirmed the ability to recognize other people’s needs as one of the components of social behavior. It was determined that it is influenced by both individual characteristics as well as the pedagogical impact connected to the family and kindergarten environment. Taking under consideration the analysis of children’s motivation when helping, it can be stated that most of the children were taking action due to altruistic motivations. The results lead to a satisfying conclusion that children aged 5 and 6 are able to provide help as a reaction to other people’s needs.

2

„Dama w opałach” i „rycerz bez trwogi” – stereotypy genderowe w dyskursie biomedycznym i bioetycznym

99%

Alichniewicz A., Michałowska M.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

3

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

99%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 1 (13)

70-90

PL

Od rewolucji marginalistycznej ekonomia oddalała się od etyki. Skupienie się na działaniach człowieka, a nie jego motywacjach, spowodowało uproszczenie w postrzeganiu człowieka jako maksymalizatora użyteczności. W artykule pokazano problemy wynikające z przedstawienia ludzkiej natury jako walki altruizmu z egoizmem. Człowiek ma wzgląd na innych, ale jest wiele czynników powodujących, że im nie pomaga. Najlepiej widać to na przykładzie żyjących na świecie setek milionów głodujących. W artykule wykorzystano koncepcję efektywnego altruizmu, aby zaprezentować problemy dotyczące rozumu i emocji, które sprawiają, że nie pomagamy, mimo że chcemy to czynić. Wykorzystano przemyślenia Adama Smitha − filozofa moralnego, aby szerzej spojrzeć na ludzką naturę i pokazać, jak wiele w człowieku jest mechanizmów sprawiających, że bierze on pod uwagę innych, a robi to nie dla własnego zysku, lecz dlatego, że jest istotą moralną

4

Dziedzictwo etyczne Kazimierza Twardowskiego i jego współczesne znaczenie (z okazji 80. rocznicy śmierci)

85%

Skalets’ki M., Khvoynytska K.

Galicja. Studia i materiały

|

2019

|

issue 5: "Filozofia w Galicji II"

219-231

PL

Artykuł przedstawia poglądy K. Twardowskiego na naturę i pochodzenie moralności. Stwierdza, iż jako zwolennik etyki ewolucyjnej Twardowski argumentował, że nie istnieją żadne wrodzone normy moralne. Normy etyczne są produktem rozwoju ewolucyjnego, o czym świadczy ich względny i zmienny charakter. Dlatego, aby przekształcić etykę w pełną i kompletną naukę, należy ustalić uniwersalne normy moralne, które będą odgrywały rolę „praw etyki”.

EN

The article presents K. Twardowski’s views on the nature and origin of morality. As a supporter of evolutionary ethics, he states that here are no inborn moral norms. Ethical standards are a product of evolutionary development, as proven by their relative and changing nature. Consequently, to transform ethics into a complete science, it is necessary to establish universal moral norms that will play the role of “ethical laws”.

5

Rola postaw altruistycznych w cause-related marketing

85%

Kozłowski W., Sobotko E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia

|

2017

|

vol. 51

|

issue 2

EN

This study identified factors affecting the effects of cause-related marketing (CrM). An empirical verifiation of the hypotheses confimed that an altruistic attitude, evaluated through the willingness to help others, is a differentiating factor in purchase intentions of product supporting a social cause. It was assumed that a positive correlation between variables would not be amplifid by either the type of the product or the product-cause fi. The research also shows that the more altruistic attitudes, the more favourable attitude towards the CrM campaign and that marketing initiatives based on donation are more effective in stimulating a purchase than initiatives based on fiancial compensation (price discount, cash-back) when consumers are more, rather than less willing to help a social cause.

PL

Głównym celem eksperymentu była identyfikacja czynników wpływających na skuteczność marketingu ważnej sprawy (CrM: cause-related marketing). Empiryczna weryfikacja hipotez potwierdza, że altruistyczna postawa oceniana przez pryzmat skłonności do pomagania innym, różnicuje intencję zakupu produktu wspierającego sprawę społeczną. Zgodnie z założeniem, pozytywny związek między zmiennymi nie będzie wzmacniany ani typem produktu ani stopniem dostosowania sprawy do produktu. Z badań wynika również, że im w większym stopniu przyjmujemy altruistyczne wartości tym przychylnej będziemy nastawieni do kampanii CrM, a w stymulowaniu zakupów bardziej skuteczne będą inicjatywy marketingowe oparte na darowiźnie niż na rekompensacie finansowej (rabat cenowy, zwrot w gotówce), kiedy konsumenci będą raczej bardziej niż mniej chętni pomagać sprawie społecznej.

6

„Dama w opałach” i „rycerz bez trwogi” – stereotypy genderowe w dyskursie biomedycznym i bioetycznym

85%

Alichniewicz A., Michałowska M.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

7

Wolontariat – szansą na rehabilitację społeczną osób odbywających karę pozbawienia wolności

85%

Iwanicki H.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2019

|

vol. 585(10)

3-14

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie i omówienie wolontariatu jako szansy na rehabilitację społeczną osób odbywających karę pozbawienia wolności i ukazanie jego wpływu na proces resocjalizacji. Omówiono w nim podstawy prawne wolontariatu, jego specyfikę i charakter przede wszystkim w kontekście możliwości realizacji tej formy działalności społecznej przez więźniów. Skupiono się także na motywach skłaniających osadzonych do podjęcia działalności woluntarystycznej. Główna część publikacji skupia się na omówieniu korzyści wynikających z wolontariatu w kontekście przemiany osobowościowej i społecznej skazanych i podkreśleniu jego roli w oddziaływaniach resocjalizacyjnych.

8

Altruizm a racjonalność – badania z wykorzystaniem gry Dyktator i testu świadomego myślenia (CRT)

85%

Czerwonka M., Staniszewska A.

Nauki o Finansach

|

2017

|

issue 3(32)

56-76

XX

Artykuł porusza zagadnienie racjonalności ludzi w zestawieniu z ich postawami altruistycznymi. Badanie przeprowadzono na ponad 500 studentach. Składało się ono z trzech części: gier eksperymentalnych Dyktator, testu świadomego myślenia (CRT) oraz metryczki. Badano graczy pod kątem odruchów altruistycznych, poziomu ich racjonalności, płci oraz wiary. W ogólnym wyniku badania stwierdzono, że osoby bardziej racjonalne (wyższy wynik w teście CRT) zachowują się bardziej egoistycznie, pozostawiając sobie wyższe kwoty w grach Dyktator. Test świadomego myślenia okazał się dobrym estymatorem racjonalnego zachowania jednostek. Zaobserwowano również różnice międzypłciowe – kobiety dyktatorzy chętniej dzieliły się otrzymaną kwotą pieniędzy niż dyktatorzy mężczyźni. Artykuł zawiera także bardziej szczegółowe wyniki dotyczące różnic we wzorcu decyzji o podziale kwoty, stanowisku dyktatora czy jego stosunku do wiary

9

Altruizm i jego pomiar. Kwestionariusz A-N

85%

Śliwak J.

Roczniki Psychologiczne

|

2005

|

vol. 8

|

issue 1

121-144

PL

Treścią niniejszego artykułu jest zagadnienie związane z pomiarem intensywności zachowań altruistycznych. Zachowanie altruistyczne jest rozumiane jako działanie świadome i dobrowolne na rzecz innych ludzi, które przynosi korzyści innym, a osoba działająca nie oczekuje w zamian na zewnętrzne nagrody, gdyż działanie pomocne jest dla niej wartścią samą w sobie. Pomiar zachowań altruistycznych w literaturze przedmiotu ma dwie tradycje: jedna to badania eksperymentalne dotyczące sytuacji społecznych; druga to tradycja związana z badaniem testowym opartym na samoopisie. Odwołując się do tej drugiej tradycji oraz do już istniejących w literaturze przedmiotu wzorów (por. Karyłowski, 1982a; Szuster, 2002), skonstruowano skalę do mierzenia altruizmu, która została opisana w artykule. Kwestionariusz A – N składa się z dwóch części. W pierwszej jest 9 opowiadań; do każdego opowiadania dołączono zestaw sześciu gotowych odpowiedzi, wyrażających różne nasilenia postawy altruistycznej. Część druga zawiera 8 opowiadań (zadaniem osoby badanej jest wyrażenie opinii na 7-stopniowej skali typu Likerta, w jakim stopniu zgadza się lub nie zgadza się z decyzją podjętą przez bohatera opowiadania). Wynik ogólny jest łączną sumą punktów uzyskanych przez osobę badaną w części pierwszej i drugiej. Mieści się on w przedziale 17-110 pkt, gdzie wynik najniższy oznacza brak altruizmu, zaś wynik z drugiego bieguna – najwyższy poziom altruizmu. Na podstawie przeprowadzonych procedur stwierdzono, że skonstruowany test jest trafnym narzędziem do przewidywania szerokiego zakresu zachowań altruistycznych oraz poziomu jego natężenia, a obliczone współczynniki rzetelności dowodzą, że jest to również narzędzie odznaczające się bardzo wysoką rzetelnością.

EN

The paper focuses on the issue of the measurement of the intensity of altruistic behaviours. An altruistic behaviour is understood as a conscious and voluntary act for the benefit of other persons. The performer does not expect any external rewards since providing aid is a value itself. Measurement of altruistic behaviours has two traditions in the relevant literature. One is associated with experimental research concerning social situations, the other is connected with testing based on self-reports. This paper resorts to the latter tradition and describes the process of constructing a questionnaire to measure altruism. Before constructing the questionnaire other similar existing tools were reviewed (cf. Karyłowski 1982a; Szuster 2002). The Questionnaire A – N consists of two parts. Part one contains nine stories, each with six answers provided to reflect various degrees of intensity of the altruistic attitude. Part two contains eight stories. In part two, the examined person has to indicate on the 7-point Likert-type scale to what extent he/she agrees with the decision made by a character of each story. The total score is the sum of the scores obtained in both parts. It can range from 17 to 110, where the lower pole indicates lack of altruism and the higher pole – the highest level of altruism. The article presents psychometric properties of the questionnaire – its reliability and validity. The results show that this questionnaire is a valid tool in predicting a wide range of altruistic behaviours and reliability coefficients also prove its high reliability.

10

Altruistyczny wymiar konsumpcji kolaboratywnej - czy naprawdę istnieje? Na przykładzie wspólnego użytkowania sprzętu medycznego

71%

Małecka A.

Marketing i Rynek

|

2019

|

issue 5

21-27

EN

Collaborative consumption is considered in the literature through the prism of borrowing and reusing resources (Lessig, 2008), making products available on secondary markets (Young, Hwang, McDonald, Oates, 2010), or even in the context of anti-consumption (Ozanne and Ballantine, 2010). Since these phenomena, constitute a completely different ground for studying the determinants of the development of collaborative consumption itself, there appeared a need to clarify the semantic scope of the concept, in order to deliberately separate those activities that will constitute its manifestations, from those that are not. The author attempts to clarify the association between the level of consumer's altruism and the inclination to participate in collaborative consumption. The analysis did not show any relationship between the various manifestations of collaborative consumption and the level of consumer's altruism, apart from a weak correlation between the level of altruism and the willingness to be involved in collaborative consumption in the future.

PL

Konsumpcja kolaboratywna jest rozpatrywana w literaturze przez pryzmat m.in. pożyczania i ponownego wykorzystywania zasobów (Lessig, 2008), udostępniania produktów na rynkach wtórnych (Young, Hwang, McDonald i Oates, 2010) czy nawet w kontekście antykonsumpcji (Ozanne i Ballantine, 2010). Ponieważ zjawiska te stanowią zupełnie inne podłoże dla badania determinant rozwoju samej konsumpcji kolaboratywnej, pojawiła się potrzeba doprecyzowania zakresu znaczeniowego pojęcia, tak aby w sposób świadomy oddzielić te aktywności, które stanowić będą jej przejawy, od tych, które nimi nie są. Autorka niniejszego artykułu podejmuje próbę określenia zależności pomiędzy poziomem altruizmu konsumenta a skłonnością do uczestnictwa w konsumpcji kolaboratywnej1. Przeprowadzona analiza nie wykazała związku pomiędzy różnymi przejawami konsumpcji kolaboratywnej a poziomem altruizmu konsumentów, poza słabą korelacją pomiędzy poziomem altruizmu a deklaracją konsumentów do zaangażowania w konsumpcję kolaboratywną w przyszłości.

11

Floriana Znanieckiego idea uspołecznienia do altruizmu

71%

Hałas E.

Rocznik Pedagogiczny

|

2021

|

vol. 44

7-23

EN

Certain visionary threads of Florian Znaniecki’s thought present in his sociological theory of education merit our attention. They are associated with the concept of creating a grassroots movement of new sociality, capable of becoming a vehicle of reflexive social and cultural changes. These utopian threads related to the current of new humanism appear in all of Znaniecki’s works. The problem of altruism seems crucial in the light of Znaniecki’s axiology, but has not been properly examined until now. When Znaniecki names the new social tasks of education with the goal of shaping social changes, he considers the problem of social good from the perspective of intergroup relations. He searches for a new meaning of altruism, especially collective altruism, which would be the antithesis of collective egoism, and thus would transcend the limits of solidarity only with one’s own group. The issue of altruism, so important for Znaniecki, has only recently begun to regain its place in sociology. Znaniecki’s thought can be read in a connection with the contemporary anti-utilitarian movement and the newly revived discussion about the possibility of humanism after modernity.

12

Sprawiedliwi. Inspiracje dla edukacji

71%

Kochanowicz J.

Forum Oświatowe

|

2016

|

vol. 28

|

issue 2(56)

317-329

EN

The article examines what educational inspirations arise from the conduct and deeds of the Righteous, who risked their lives to save Jews during World War II. The author argues that their memory can contribute to the formation of collective human identity today. He reports and discusses the findings of selected studies by American scholars who have interviewed thousands of rescuers of Jews during the Holocaust. In conclusion, he emphasizes that the Righteous make us realize that, regardless of personality, background or context, every human being is capable of making uncompromising ethical choices and help others spontaneously, eschewing utilitarian calculations and overcoming fear for self and family. An important factor promoting such decisions is education that underscores common humanity shared by all people, which overrides all differences and dissimilarities.

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jakie inspiracje edukacyjne płyną z inicjatyw upamiętniania Sprawiedliwych, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej. Autor uważa, iż pamięć zbiorowa jest istotnym elementem kształtowania indywidualnej i zbiorowej tożsamości członków dzisiejszego społeczeństwa. W artykule dokonuje przeglądu wyników badań amerykańskich uczonych, którzy przeprowadzili wywiady z osobami ratującymi Żydów. W konkluzji stwierdza, że czyny Sprawiedliwych przypominają, iż każdy człowiek, niezależnie od uwarunkowań osobowościowych i środowiskowych, jest zdolny do podejmowania bezkompromisowych wyborów etycznych. Potrafi to czynić w sposób spontaniczny, odkładając na bok utylitarne kalkulacje, przezwyciężając lęk o siebie i najbliższych. Czynnikiem sprzyjającym takim wyborom jest wychowanie kładące nacisk na wspólne wszystkim ludziom człowieczeństwo, będące uprzednim wobec wszelkich różnic i odmienności.

13

Dochodzenia online, czyli o działaniach śledczych internautów

71%

Rychlewska R.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2016

|

issue 4(21)

PL

Artykuł ma na celu opis śledztw przeprowadzanych przez internautów w Polsce, jak i na świecie. Autor przedstawił kilka przykładów tejże działalności i na tej podstawie podjął próbę wyodrębnienia psychologicznych aspektów motywacyjnych, którymi kierują się ludzie uczestniczący w internetowych śledztwach, jak również ukazał różnorodność użytych przez nich metod śledczych. W dalszej części wskazano powiązanie omawianego zjawiska z teoriami działań kolektywnych oraz altruizmu z pojęciem „neoplemion” i zjawiskiem „kultury daru”. W ostatniej części artykułu autor omawia kwestię zagrożeń wynikających z aktywności dochodzeniowej internautów, a także zawiera krótką refleksję dotyczącą rozwoju opisanego zjawiska.

EN

The main purpose of this paper is to describe the investigations carried out by Internet users in Poland and around the world. The author presents several examples of such activities and on their basis attempts to identify psychological aspects of motivation of people participating in online investigations, as well as showing the variety of their investigative methods. The author also indicates the relationship between this phenomenon and the theories of collective action and with the notion of altruism and the “neotribe” concept and the phenomenon of “the gift culture.” In the last part of this paper the author discusses the risks of investigative activity on the Internet and also includes a brief reflection on the development of the aforementioned phenomenon

14

Uniqueness of Man in Nature and Some Examples of Its Questioning

71%

Słomka M.

Roczniki Filozoficzne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 3

39-57

PL

Podkreślając cechy charakterystyczne dla kultury i świadomości człowieka, zwykle wylicza się: refleksję metafizyczną, zdolność samoświadomości, etyczną wrażliwość sumienia, doświadczenie estetyczne i doświadczenie religijne. Za pomocą nierównoważnych sformułowań akcentuje się rolę nauk nowożytnych w rozwoju człowieka czy podkreśla wagę altruizmu w ludzkich zachowaniach, które przez „bycie dla innych” transcendują biologiczne prawo walki o byt i ukazują bogatą rzeczywistość kultury upoważniającą do wypowiedzi o wyróżnionej roli człowieka w przyrodzie. Z drugiej strony człowiek pozostaje nadal elementem przyrody, podporządkowanym przez swą cielesność jej prawom fizycznym i biologicznym. Uwzględnienie tego faktu nie pozwala mówić o absolutnej transcendencji człowieka wobec przyrody, lecz tylko o względnej. W tej ostatniej istotna jest zarówno biologiczna więź człowieka z resztą przyrody, jak i kulturowe otwarcie na wartości ponadprzyrodnicze. Stwierdzenie współistnienia ciągłości fizycznej z nieciągłością ontologiczną w ewolucyjnym tłumaczeniu przyrody nie budzi dziś większych oporów. Tezy ontologicznej nie sposób uzasadnić definitywnie, gdyż rozumowanie redukcyjne prowadzi jedynie do probabilistycznych tłumaczeń. Nowych zwolenników będzie mogła zyskiwać także i teza przeciwstawna. Jej sympatykami będą zarówno te środowiska, które nie uznają różnicy między ontologiczną a naukową wersją ewolucjonizmu, jak i te, które dopuszczają możliwość przyszłego wypracowania nowej wersji monizmu, w której bezprzedmiotowe okaże się dotychczasowe przeciwstawienie między materializmem a spirytualizmem. Niezależnie od wyżej wymienionych szczegółów toczącej się debaty podkreślanie wyróżnionej roli człowieka w przyrodzie ciągle znajduje krytyków w kręgach wielu nurtów zależnie od przyjmowanych przez nich założeń metodologicznych czy deklaracji ontologicznych. Podstawową trudność tych tłumaczeń stanowi jednak brak adekwatnego do współczesnych danych wyjaśnienia tych cech psychizmu ludzkiego, w których wyraża się względna autonomia treści psychiki ludzkiej w stosunku do determinant biologicznych.

EN

There are often mentioned specific features of human consciousness and culture: metaphysical reflection, ability of self-consciousness, moral sensitivity, aesthetical and religious experience. One can express the role of the similar contents, stressing the role of modern sciences in the human development or the worth of altruism in the acts of man, who—existing for others—transcends the biological struggle for existence revealing in such a way the rich world of culture that gives right to assert his unique role in the nature. On the other hand, man still remains the element of nature, by the corporeality subordinated to its physical and biological rules. Taking this fact into account, we are not permitted to speak about the absolute transcendence of man over nature but only about relative one. The latter consists in the biological bond of man with the rest of nature and his cultural openness toward supernatural values. There is also methodologically accepted confirmation for the thesis concerning the coexistence of physical continuity with ontological discontinuity in the evolutionary interpretation of nature. The ontological thesis surely can’t be definitively justified. Therefore, the opposite thesis will be also able to enlist new sympathisers. On the one hand, they would come from the groups that don’t acknowledge the difference between ontological and scientific form of evolutionism; on the other, they would occur among the thinkers capable of the future formulation of a new version of monism making the contemporary opposition between materialism and spiritualism totally pointless. Apart from above mentioned aspects of the debate, the statement emphasizing that man transcends nature is still being criticized by some intellectual circles depending on methodological presuppositions or ontological declarations. Nevertheless, the basic problem of these explanations consists in the lack of an interpretation of features of the human psyche, adequate to the actual data, that express the relative autonomy of the contents of the human psyche in reference to biological determinants.

15

Znaczenie czynników behawioralnych w zarządzaniu kryzysowym

71%

Czerwonka M., Siembida J., Staniszewska A.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów

|

2023

|

issue 192

187-203

EN

The recent events of the past two years indicate that effective crisis management cannot ignore behavioural factors. When analysing social reactions, it becomes clear that they are far from standard, rational behaviour in exceptional conditions such as a pandemic, a migration crisis, or the threat of an armed conflict. Effective economic and financial policies of a state should be based on predictions related to herd behaviour and the theory of nudge introduced by R. Thaler and C. R. Sunstein in 2017. According to this theory, the assumptions of behavioural economics can be utilised successfully in shaping public policies with appropriate tools (simplifications, default options, framing, approximation of consequences, design, or reference to social norms). The aim of this article is to review the use of behavioural economics tools in situations of extraordinary, unexpected, and large-scale crises. Examples of the use of behavioural innovations and herd behaviour in different contexts by the authorities from various parts of the world are presented. This review can serve as an inspiration for implementing new solutions based on the theory of nudges, herd behaviour, and the behaviour of altruistic individuals. The article uses theories from the field of behavioural economics (the prospect theory, nudge theory) and gift economy as well as media reports on methods to combat and mitigate the negative effects of crises in the healthcare system and forced migration in different countries, including those with different cultural backgrounds. This article provides an overview of such methods and presents the mechanisms of behavioural economics that underlie them, along with the positive effects of using these methods, thereby demonstrating their effectiveness.

PL

Wydarzenia ostatnich dwóch lat wskazują, że w zarządzaniu kryzysowym nie można pomijać czynników behawioralnych. Analiza reakcji społecznych prowadzi do stwierdzenia, że są one dalekie od standardowego, racjonalnego zachowania w warunkach wyjątkowych, takich jak: pandemia, kryzys migracyjny czy zagrożenie konfliktem zbrojnym. Skuteczna polityka gospodarcza oraz finansowa państwa powinna opierać się na predykcji powiązanej z zachowaniami stadnymi oraz teorii impulsu (szturchnięcia) wprowadzonej przez Thalera i Sunsteina w 2017 r. Ich zdaniem założenia ekonomii behawioralnej mogą zostać z powodzeniem wykorzystane w kształtowaniu polityki publicznej za pomocą odpowiednich narzędzi (uproszczeń, opcji domyślnych, ramowania, przybliżania konsekwencji, projektowania czy odwołania do norm społecznych). Celem niniejszego artykułu jest przegląd narzędzi ekonomii behawioralnej znajdujących zastosowanie w sytuacji zagrożenia nadzwyczajnym, nieoczekiwanym i wielkoskalowym kryzysem. Przedstawione w toku rozważań przykłady dotyczą wykorzystania innowacji behawioralnych i zachowań stadnych w różnym kontekście, przez władze państw z różnych stron świata. Niniejszy przegląd może stanowić inspirację do wprowadzenia nowych rozwiązań, uwzględniających teorię impulsu oraz zachowań stadnych i altruistycznych jednostek. W artykule wykorzystano ustalenia z zakresu ekonomii behawioralnej (teoria perspektywy oraz teoria impulsu) i ekonomii daru oraz doniesienia medialne na temat metod walki i niwelowania negatywnych skutków kryzysów w systemie opieki zdrowotnej czy przymusowej migracji w różnych krajach, także o odmiennych uwarunkowaniach kulturowych. W toku rozważań dokonano przeglądu tych metod oraz leżących u ich podstaw mechanizmów ekonomii behawioralnej wraz z pozytywnymi efektami ich zastosowania, dowodzącymi tym samym ich skuteczności.

16

Motywacje wolontariuszy hospicyjnych na początku i w trakcie posługi

71%

Seredyńska A.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2019

|

vol. 22

|

issue 3

EN

Hospice volunteering is a very specific type of volunteering connected with care for the sick and dying in the terminal period of the disease. The subject of the article are the motivations of hospice volunteers: the ones they had when they came to the hospice and those they have after a period of service. The aim is not only to describe and compare them, but also present their outlook depending on the age of volunteers, the length of their ministry and the type of ministry. Thanks to this research, motivations emerge as to why someone might choose to become a hospice volunteer, as well as what makes someone able to persevere in this service. This is an important question for those responsible for recruiting new volunteers. In the theoretical part of the article, the basic notion connected with hospice volunteering and motivations to take it were shown. The research part is the analysis of results obtained through the survey method. The fruit of the research are statements regarding the motivation at the beginning of the ministry, currently, and differences in motivation depending on age, and the length and type of ministry of the respondents.

PL

Wolontariat hospicyjny to bardzo specyficzny rodzaj wolontariatu, związany z opieką nad chorymi i umierającymi w okresie terminalnym choroby. Przedmiotem artykułu są motywacje wolontariuszy hospicyjnych. Chodzi tutaj zarówno o motywacje, jakimi się kierowali w momencie przyjścia do hospicjum, jak i te, które mają obecnie, po pewnym czasie posługiwania. Celem artykułu jest nie tylko ich opisanie i porównanie, ale również pokazanie jak wyglądają one w zależności od wieku wolontariuszy, ich stażu oraz rodzaju pełnionej posługi. Dzięki tym badaniom można odkryć nie tylko same motywy podjęcia pracy w wolontariacie hospicyjnym, ale również to, co powoduje, że ktoś jest w stanie w tej pracy dłużej wytrwać. Jest to pytanie ważne dla osób odpowiedzialnych za rekrutację nowych wolontariuszy. W części teoretycznej artykułu zostały ukazane podstawowe pojęcia związane z wolontariatem hospicyjnym oraz motywacjami do jego podjęcia. Część badawcza to analiza wyników badań własnych otrzymanych na drodze metody sondażowej. Owocem badań są stwierdzenia dotyczące motywacji towarzyszącej wolontariuszom na początku ich posługi, obecnie, oraz motywacji w zależności od wieku, stażu i rodzaju posługi badanych.

17

Altruism and Patience in Choices between Financial Losses - Experimental Findings

71%

Karbowski A., Wiśnicki B.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2023

|

vol. 67

|

issue 1

64-78

PL

Przy użyciu badania eksperymentalnego (n = 102) przeanalizowano związek między altruizmem (mierzonym za pomocą indywidualnych stop dyskontowania społecznego) a cierpliwością (mierzoną za pomocą dyskontowania w czasie) w warunkach strat finansowych. Dzięki algorytmowi miareczkowania (Holt, Green i Myerson, 2003) oraz wskaźnikowi powierzchni pod krzywą (Myerson, Green i Warusawitharana, 2001) możliwe było zastosowanie procedury dyskontowania do oceny altruizmu i cierpliwości jednostek. Odkryto, że altruizm i cierpliwość mogą, ale nie muszą być pozytywnie skorelowane w dziedzinie strat ekonomicznych. Okazuje się, że występowanie pozytywnej korelacji między altruizmem a cierpliwością (jak jest to przedstawiane w literaturze ekonomii behawioralnej w przypadku materialnych korzyści) zależy od struktury czasowej zadania dyskontowania (czasowego kontekstu wyboru). Gdy zarówno strata decydenta, jak i drugiej osoby ze skali społecznej jest opóźniona, nie obserwuje się dodatnich korelacji pomiędzy altruizmem a cierpliwością. To ostatnie odkrycie jest nowatorskie i poszerza wiedzę ekonomii behawioralnej na temat związku między altruizmem a cierpliwością w wyborach ekonomicznych.

EN

In this empirical study (n = 102), the authors set out to investigate the relation between altruism (measured with the use of individual social discounting rates) and patience (measured with the use of delays) under the conditions of financial losses. Thanks to the titration algorithm by Holt et al. (2003), and the Area Under the Curve indicator by Myerson et al. (2001), the study could apply discounting procedures to assess the altruism and patience of individuals. It was found that altruism and patience can be but do not have to be positively correlated in the domain of economic losses. It turns out that the occurrence of a positive correlation between altruism and patience (as often reported in the behavioural economics literature devoted to economic gains) depends on the temporal structure of the discounting task (temporal context of choice). When both the loss for the decision maker and another person from the social distance scale is delayed (shifted in time), positive correlations between altruism and patience are not observed. The latter finding is novel and nuances the behavioural economics knowledge on the relation between altruism and patience in economic choices.

18

Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt

71%

Uchmański J., Niczyporuk S.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2021

|

vol. 19

|

issue 2

85-100

EN

The aim of the paper is to provide an evolutionary explanation for co-operation and altruism in the animal world, together with other forms of intra- and inter-species relationships, which bring benefits for both sides involved in it. Concepts of individual selection, group selection, and kin selection were used. The work emphasises the relevance of intra-specific and inter-species relations, in shaping the image of nature. During the analysis of intra-specific interactions, it is explained how the degree of kinship affects the relations between relatives, and what are the results of it, regarding the degree of kinship. The article discusses the notion of kin selection, providing numerous examples in this area. Furthermore, it explains the concept of Hamilton’s rule, which covers these phenomena in a quantitative way. Whilst analysing the possibility of co-operation between non-related individuals of the same species, the authors introduce the notion of reciprocal altruism, and explain a particular way of thinking about the above problems, called the ‘prisoner’s dilemma’. Possible changes that may appear during co-evolution between different species, have also been considered. Examples of co-operation between species that rely on the construction of ecological niches were provided. It has especially been wondered if co-evolution can lead to increased intensity of positive relations between species, up to the manifestations of inter-species altruism inclusive.

PL

Celem pracy jest przedstawienie ewolucyjnych wyjaśnień współpracy i altruizmu w świecie zwierząt oraz takich form relacji międzygatunkowych, które przynoszą korzyści stronom biorącym w nich udział. Przy wyjaśnianiu posługiwano się pojęciem doboru indywidualnego, doboru grupowego i doboru krewniaczego. W pracy podkreślono istotność relacji wewnątrz- i międzygatunkowych w kształtowaniu obrazu przyrody. Analizując interakcje wewnątrzgatunkowe, skupiono się na wyjaśnieniu tego, jak stopień pokrewieństwa wpływa na relacje pomiędzy krewniakami i jakie są tego skutki w zależności od stopnia pokrewieństwa. Wprowadzono pojęcie doboru krewniaczego, przedstawiono liczne przykłady z tego zakresu oraz wyjaśniono regułę Hamiltona, która w sposób ilościowy ujmuje te zjawiska. Omawiając możliwość nawiązania współpracy między osobnikami niespokrewnionymi tego samego gatunku, wprowadzono pojęcie altruizmu odwzajemnionego i wyjaśniono schemat myślenia zwany dylematem więźnia. Rozważano także możliwe zmiany, jakim w trakcie koewolucji mogą podlegać relacje między gatunkami. W szczególności zastanawiano się, czy koewolucja może prowadzić do wzrostu natężenia pozytywnych relacji między gatunkami aż do przejawów międzygatunkowego altruizmu włącznie. Podano przykłady takiej współpracy, która polega na wzajemnym tworzeniu nisz ekologicznych.

19

Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia w Kodeksie zobowiązań – rzeczywista potrzeba czy konserwatyzm?

71%

Kruszyńska J.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2013

|

issue 3

79-88

PL

Negotiorum gestio, czyli prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia, jako źródło zobowiązania powstało w prawie rzymskim. Było rozwiązaniem unikalnym na tle innych praw antycznych nieznających podobnej konstrukcji, stanowiącym odpowiedź na konkretne potrzeby życia codziennego. Współcześnie prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia istnieje w systemach prawnych pozostających pod wpływem tradycji romanistycznej. W common law wykształciły się jedynie fragmentaryczne namiastki tej instytucji. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia zostało po raz pierwszy wprowadzone do polskiego porządku prawnego w Kodeksie zobowiązań z 1933 r. Regulacja ta, z niewielkimi zmianami, weszła następnie do obowiązującego Kodeksu cywilnego z 1964 r. Pomimo swej osiemdziesięcioletniej obecności w polskim systemie prawnym instytucja ta jest praktycznie nieznana społeczeństwu, a badanie orzecznictwa i wypowiedzi doktryny uwidacznia często niezrozumienie konstrukcji i brak szerszej refleksji nad nią. Wobec powyższego powstaje pytanie: czy recepcja zobowiązania z tytułu negotiorum gestio do Kodeksu zobowiązań była efektem pogłębionej analizy nad potrzebą jego istnienia czy raczej wynikiem konserwatyzmu? W niniejszym artykule autorka odpowiada na to pytanie analizując przyczyny recepcji oraz kształt i użyteczność instytucji prowadzenia cudzych praw bez zlecenia w Kodeksie zobowiązań. Na koniec, w oparciu o dorobek nauk humanistycznych i społecznych, przeprowadzona została ocena regulacji z punktu widzenia uwarunkowań związanych z ochroną postaw altruistycznych.

EN

Negotiorum gestio, i.e. management of another person's affairs without a mandate, as a source of obligations was developed in the Roman law. This unique solution, unknown to other ancient laws, provided a response to the specific needs of everyday life. At present benevolent intervention in another’s affairs exists in the legal systems which belong to the civil law tradition. In common law only its fragmentary substitutes can be noticed. Management of another person's affairs without a mandate was introduced to the Polish legal system into the Code of Obligations in 1933. Then this regulation, with little changes, was entered into the existing Civil Code of 1964. Although, after eighty years of its presence in the Polish law our society is still unfamiliar with negotiorum gestio; and the examination of judicature and legal doctrine often shows a lack of understanding of this institution and of broader reflection thereon. As a result of the above, the following question may be raised whether the introduction of negotiorum gestio to the Code of Obligations was the result of deep analysis concerning social needs or rather the result of conservatism. In this paper the author answers this question by analyzing the causes of the introduction, the shape and the utility of benevolent intervention in another’s affairs in the Code of Obligations. At the end the regulation is evaluated as a potential tool for the protection of altruism, taking into consideration the achievements of the humanities and social sciences.

20

Potrzeby uspołecznienia i społecznej użyteczności rodziców mających dzieci w szkołach podstawowych

71%

Zbróg Z.

Społeczeństwo i Rodzina

|

2013

|

issue 3(36)

56-68

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań własnych nad identyfikowaniem potrzeb uspołecznienia i społecznej użyteczności rodziców z publicznych i niepublicznych szkół podstawowych z województwa świętokrzyskiego. Podstawę teoretyczną badań stanowiła systemowa koncepcja potrzeb człowieka stworzona przez Tomasza Kocowskiego. W grupie potrzeb społecznych autor ten wyodrębnił takie kategorie potrzeb, które nie występują w innych klasyfikacjach. Omówione zostały formy zachowań prospołecznych i altruistycznych podejmowane przez badanych rodziców, z rozróżnieniem gotowości do zachowań prospołecznych i altruistycznych. Zanalizowano także motywy, jakimi kierowali się badani rodzice podejmujący się tego typu działalności. Wyniki zaprezentowano w formie podstawowych analiz statystycznych, z pełną próbą badawczą w odniesieniu do rodziców ze szkół niepublicznych.

EN

This paper presents the results of research on identifying the needs of socialisation and social usefulness of parents from state and private primary schools in Świętokrzyskie Province. Theoretical basis for the research was the systemic conception of human needs created by Tomasz Kocowski. In the group of social needs the author distinguished needs’ categories that are not found in other classifications. There are discussed some forms of prosocial and altruistic behaviours which are performed by the parents, with the distinction between willingness to prosocial and altruistic behaviour. The paper analyses also the motives for which the surveyed parents undertake these types of activities. The results are presented in the form of basic statistical analysis, with the complete research sample for private school parents.

Refine search results

Zdolność rozpoznawania potrzeb innych ludzi przez dzieci przedszkolne

„Dama w opałach” i „rycerz bez trwogi” – stereotypy genderowe w dyskursie biomedycznym i bioetycznym

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

Dziedzictwo etyczne Kazimierza Twardowskiego i jego współczesne znaczenie (z okazji 80. rocznicy śmierci)

Rola postaw altruistycznych w cause-related marketing

„Dama w opałach” i „rycerz bez trwogi” – stereotypy genderowe w dyskursie biomedycznym i bioetycznym

Wolontariat – szansą na rehabilitację społeczną osób odbywających karę pozbawienia wolności

Altruizm a racjonalność – badania z wykorzystaniem gry Dyktator i testu świadomego myślenia (CRT)

Altruizm i jego pomiar. Kwestionariusz A-N

Altruistyczny wymiar konsumpcji kolaboratywnej - czy naprawdę istnieje? Na przykładzie wspólnego użytkowania sprzętu medycznego

Floriana Znanieckiego idea uspołecznienia do altruizmu

Sprawiedliwi. Inspiracje dla edukacji

Dochodzenia online, czyli o działaniach śledczych internautów

Uniqueness of Man in Nature and Some Examples of Its Questioning

Znaczenie czynników behawioralnych w zarządzaniu kryzysowym

Motywacje wolontariuszy hospicyjnych na początku i w trakcie posługi

Altruism and Patience in Choices between Financial Losses - Experimental Findings

Przejawy i przyczyny altruizmu u zwierząt

Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia w Kodeksie zobowiązań – rzeczywista potrzeba czy konserwatyzm?

Potrzeby uspołecznienia i społecznej użyteczności rodziców mających dzieci w szkołach podstawowych